Táo
Táo thường được chưng cúng trên bàn thờ không chỉ bởi màu sắc đẹp mà còn có ý nghĩa riêng của nó. Những quả táo có màu đỏ thường được chưng nhiều hơn là hai màu xanh và vàng, bởi nó mang ý nghĩa tốt lành. Loại trái cây này còn biểu trưng cho sức khỏe và sự hòa hợp, đầm ấm trong gia đình.
Phật thủ
Trong tín ngưỡng của người Việt, Phật giáo có một vị trí quan trọng trong niềm tin của mọi người. Quả Phật thủ từ lâu đã trở thành loại quả quen thuộc dùng để thờ hoặc lễ trong những ngày trọng đại, mùng một, rằm hay trên mâm ngũ quả ngày Tết vì hình dáng của quả Phật thủ rất giống bàn tay Phật.
Gia chủ bày loại quả này với ý nghĩa mong bàn tay phật che chở cho cả gia đình. Quả Phật thủ đẹp là quả màu vàng óng, những ngón tay mọng, bung xòe rộng, xếp thành nhiều tầng.
Dứa
Trong quan niệm phong thủy từ lâu đời, quả dứa là biểu tượng của sự may mắn và giàu có. Màu vàng của quả dứa như màu vàng của tiền bạc, của tài lộc. Do đó, dứa cũng là những loại quả được ưa chuộng dùng để cúng lễ mà gia chủ nên dùng.
Chuối
Quả chuối có ý nghĩa là sự thu hút. Đây là loại quả rất quen thuộc trong các mâm ngũ quả của cả 3 miền Bắc - Trung - Nam. Ngày Rằm, mồng Một, ngày Tết và giỗ chạp,... không thể thiếu mâm ngũ quả, trong đó quả chuối luôn được đặt ở dưới cùng như một bàn tay nâng đỡ, mang ý nghĩa đủ đầy và đùm bọc lẫn nhau như một gia đình.
Bưởi
Bưởi là một trong những loại trái cây thường được trưng bày vào dịp Tết ở các gia đình miền Bắc. Quả bưởi tươi xanh, căng bóng và tròn đều luôn được các bà nội trợ trưng bày trên mâm quả,với ý nghĩa tròn đầy, viên mãn, gia đình thịnh vượng, sum vầy và mọi người mạnh khỏe, bình an.
Ngoài ra, trong tiếng Hán, từ “bưởi” có cách phát âm gần giống với từ “con trai”. Vì vậy mà bưởi còn được mọi người chưng cúng để xin lộc về con cái.
Cam
Quả cam đại diện cho sự may mắn, thành công và những điều tốt đẹp trong cuộc sống mà bất kể ai cũng mong muốn. Vì vậy, nếu còn băn khoăn chưa biết chọn loại quả thắp hương gồm những quả gì thì gia chủ có thể dùng quả này.
Đào
Đào là loại trái cây tượng trưng cho sự hưng thịnh, cho sức khỏe và tuổi thọ. Có lẽ vì vậy mà nó cũng là một trong những loại trái cây phong thủy được bày trí nhiều trên bàn thờ, cầu nguyện sức khỏe, bình an cho các thành viên và sự trường thọ cho ông bà lớn tuổi.
Sung
Người ta chọn sung để biểu trưng cho sự sung mãn không những về tình cảm, sức khỏe mà về cả tiền bạc như đúng cái tên vốn có của nó. Trong mâm ngũ quả ngày Tết bao giờ cũng có thêm một chùm quả sung. Theo quan niệm dân gian, sung là loại cây cảnh mang ý nghĩa văn hóa tâm linh, tượng trưng cho sự sung mãn, tròn đầy. Vì vậy nhà dù nghèo hay giàu Tết đến cũng có cành đào (hoặc mai) và một đĩa trái cây gồm xoài, dừa, đu đủ, mãng cầu và sung.
Chúng ta thường thấy quả sung là một trong những loại trái cây không thể thiếu trong mâm ngũ quả tết. Quả sung tròn nhỏ mọc thành từng chùm có trái chuyển màu từ xanh lúc non và thành đỏ lúc chín cũng như tên gọi của mình, quả sung đem lại sự sung túc và nhiều may mắn cho gia chủ.
Đu đủ
Giống như tên gọi của nó chưng đu đủ trong ngày Tết, người Việt Nam mang theo mong muốn được sự đầy đủ, thịnh vượng trong cuộc sống không những trong kinh tế mà còn cả tình cảm.
Quả đu đủ mang ý nghĩa hi vọng năm mới sẽ đủ đầy, không thiếu thốn trong mọi việc.
Xoài
Xoài là loại trái cây bạn có thể dễ dàng bắt gặp trên mâm ngũ quả của mỗi gia đình Việt vào dịp Tết. Cứ vào những ngày lễ, các bà nội trợ lại chọn mua những quả xoài vàng ươm, thơm ngát bày trí trên bàn thờ, với ý nghĩa mong cầu mong cho việc tiêu xài luôn dư dả, không lo cái ăn, cái mặc, gia đình luôn sung túc, đủ đầy và nhiều tài lộc.
Dưa hấu
Dưa hấu còn là loại trái cây thể hiện sự may mắn, tài lộc của mỗi gia đình trong ngày Tết cổ truyền. Người xưa vẫn quan niệm rằng màu sắc của dưa hấu trong ngày Tết tượng trưng ít nhiều cho sự hưng thịnh của gia chủ trong năm mới, là quẻ bói đầu năm của mọi nhà. Dưa hấu đầu năm mà đặc ruột màu đỏ tươi, mọng nước và ngọt lịm thì báo hiệu đó là một năm tuyệt vời. Ngược lại những quả dưa hấu không may mắn là những quả dưa đã úa màu, ruột không đặc, màu không đỏ, ít nước và không ngọt. Vì thế chọn dưa ngày Tết là một trong những điều quan trọng cần phải chuẩn bị chu đáo ở mỗi nhà.
Nho
Trong phong thủy nho tượng trưng cho sự tạo ra sự phong phú của cải vật chất. Nho cũng đại diện cho sự thành công. Đôi khi, nho cũng được sử dụng như là công cụ phong thủy cho việc hóa hung thành cát, biến vận hạn rủi ro thành may mắn.
Quả này tượng trưng cho sự của cải phong phú, sự thành công, biến những rủi ro thành may mắn.
Lựu
Được xem là một trong những cây cho quả đem lại may mắn trong những ngày tết. Với quả lựu tròn căng mọng cùng với màu đỏ bắt mắt, lựu sẽ đem lại cho gia chủ sự viên mãn trong hạnh phúc gia đình và nhiều điều may mắn.
Cây lựu không chỉ là loại cây ăn quả cho quả thơm ngon mà còn mang đến nhiều may mắn và tài lộc cho gia chủ, vì vậy được nhiều người yêu thích chọn làm cây cảnh mỗi dịp Tết đến xuân sang.
Một số lưu ý khi bày mâm ngũ quả ngày Tết
- Không nên rửa quả: Việc rửa sẽ làm cho quả sớm bị héo hoặc thối hỏng nếu có chỗ đọng nước. Chỉ nên dùng khăn giấy ẩm lau sạch quả là được. Đối với bưởi và phật thủ bạn có thể dùng nước sạch pha với chút rượu lau để quả có mùi thơm.
- Không nên chọn quả chín: Nên lựa những quả già nhưng chưa chín quá, chuối nhất định phải là chuối xanh để đủ cứng, đỡ những quả khác và còn đảm bảo ý nghĩa màu sắc theo Ngũ Hành.
- “Các loại quả sử dụng trên mâm ngũ quả cần phải sạch, tươi tắn và có mùi thơm. Điều đáng lưu tâm là mâm ngũ quả ngày Tết sẽ để lâu hơn bình thường. Do đó, không chọn loại chín quá vì sẽ nhanh hỏng, nhưng cũng không được chọn quả quá xanh. Hoa quả nên có độ xanh chín phù hợp, đừng chạy theo hình thức mà không chú trọng đến chất lượng. Thêm nữa, hoa quả mua về cũng cần bày cẩn thận, trang trọng, không nên để vào tủ lạnh hay vứt lăn lóc góc bếp rồi đến tối 30 mới mang ra đặt lên bàn thờ”, chuyên gia phong thủy đưa ra lời khuyên.
- Không nên đặt hoa quả giả lên thờ cúng. Mặc dù hoa quả giả để được lâu, không lo thối hỏng, tuy nhiên lại không tốt về mặt tâm linh. Theo các chuyên gia phong thủy, việc bày hoa quả giả trên bàn thờ ngày Tết bị coi là không tôn trọng thần linh, gia tiên, dễ bị "quở trách" khiến tiền tài thì ra, xui rủi thì đến.
*Thông tin mang tính chất tham khảo, chiêm nghiệm
Hoàng Lê (Theo Thuơng Hiệu và Pháp Luật)