Gỗ đàn hương, thuộc chi Santalum, chủ yếu có nguồn gốc từ Nam Ấn Độ, đã gắn liền với lịch sử và văn hóa nhân loại trong hàng thế kỷ. Với hương thơm đặc trưng và những đặc tính quý giá, loại gỗ này được xem là báu vật thiên nhiên, được trân trọng và sử dụng rộng rãi.
Quá trình thu hoạch và chế tác gỗ đàn hương là một hành trình tỉ mỉ và công phu, đòi hỏi thời gian, kỹ năng và sự cẩn trọng. Sau khi khai thác, gỗ sẽ được đưa về các sở lâm nghiệp để tiến hành đấu giá. Phần lõi gỗ, được gọi là jajpokel, được xem là quý giá nhất và được phân loại riêng. Các nhà máy chế biến có thể lựa chọn mua trực tiếp gỗ lõi đã qua sơ chế hoặc mua nguyên liệu thô chưa qua xử lý. Nếu chọn phương án thứ hai, các nhà máy sẽ phải tự mình nghiền nhỏ từng khúc gỗ để phục vụ cho các công đoạn sản xuất tiếp theo.
Đàn hương - Loại gỗ đắt giá nhất nhì thế giới, với giá 160 triệu đồng/kg
Tại các nhà máy ở Mysore, Ấn Độ, những người thợ lành nghề sử dụng các công cụ truyền thống để tách bỏ phần dác gỗ không có giá trị, lộ ra phần lõi quý giá bên trong. Quá trình này đòi hỏi sự khéo léo và kinh nghiệm để không làm hư hại đến phần lõi gỗ. Phần lõi sau khi tách sẽ được đưa vào máy nghiền để tạo thành vụn nhỏ. Tuy nhiên, quá trình này chưa thực sự hoàn thiện. Các công nhân sẽ tiếp tục sàng lọc để tìm và tách riêng những mảnh lõi gỗ còn sót lại, đảm bảo không bỏ phí bất kỳ phần nào có giá trị. Cuối cùng, những mảnh gỗ vụn này sẽ được đưa vào một máy nghiền khác để tạo ra bột gỗ mịn.
Bột gỗ đàn hương sau đó được chuyển vào thiết bị chưng cất. Hơi nóng được bơm vào các bình chứa để chiết xuất tinh dầu. Sau khi chưng cất, phần còn lại là bột gỗ vẫn giữ nguyên hương thơm đặc trưng. Vì vậy, chúng được tận dụng để tạo ra nhang hoặc dhoop - một loại hương truyền thống của Ấn Độ, thường được sử dụng trong các nghi lễ tôn giáo.
Công đoạn cuối cùng là tách tinh dầu ra khỏi hỗn hợp. Qua quá trình lọc và tinh chế kỹ lưỡng, những giọt tinh dầu đàn hương nguyên chất sẽ dần được tách riêng. Để có được một thùng tinh dầu 1.000 lít, một nhà máy ở Ấn Độ phải mất khoảng một tuần làm việc liên tục.
Tinh dầu đàn hương sau đó được chuyển đến Karnataka Soap and Detergents Limited (KS&DL) - một trong những nhà sản xuất sản phẩm dầu đàn hương lớn nhất thế giới. Tại đây, nó được sử dụng làm nguyên liệu chính để sản xuất xà phòng cao cấp. KS&DL cũng cung cấp tinh dầu đàn hương nguyên chất với giá thành rất cao. Một chai tinh dầu 10g có giá 5.500 rupee (tương đương 1,6 triệu đồng), nghĩa là 1 lít dầu có giá khoảng 160 triệu đồng.
Đặc trưng nhất của gỗ đàn hương chính là mùi thơm ấm áp, ngọt ngào và lưu lại rất lâu. Hương thơm này có khả năng tạo cho con người cảm giác thư giãn, giảm stress. Ngoài việc sử dụng để chiết xuất tinh dầu, đàn hương còn được chế tác thành những món đồ nội thất sang trọng, bền bỉ và mang đậm giá trị thẩm mỹ. Gỗ đàn hương không chỉ là một loại gỗ quý hiếm, mà còn là một biểu tượng của sự sang trọng, tinh tế và sự kết nối giữa con người với thiên nhiên. Giá trị của nó không chỉ nằm ở giá trị kinh tế mà còn ở những ý nghĩa văn hóa và tinh thần mà nó mang lại.
Thu Hà (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)