Loài cây quý hiếm bậc nhất thế giới bất ngờ 'tái xuất' sau 2 triệu năm tuyệt chủng

Năm 1994, những người đi bộ đường dài đã phát hiện ra một nhóm cây kỳ lạ mọc ở hẻm núi trong Công viên Quốc gia Wollemi, cách Sydney, Australia khoảng 100 km về phía Tây.

Nhóm người đi bộ sau đó đã thông báo cho một nhà tự nhiên học của công viên, người sau đó đã đưa mẫu lá cho một nhà thực vật học xem. Cuối cùng người ta xác định rằng, chúng đại diện cho một loài cổ xưa về cơ bản đã bị đóng băng theo thời gian kể từ khi khủng long lang thang trên Trái đất, đó là loài thông Wollemi.

Được một số người gọi là "hóa thạch sống", những cây thông Wollemi (Wollemia nobilis) này gần giống với những tàn tích được bảo tồn có niên đại từ kỷ Phấn trắng (145 triệu đến 66 triệu năm trước). Người ta cho rằng nó đã tuyệt chủng khoảng 2 triệu năm trước.

Giờ đây, các nhà khoa học từ Úc, Mỹ và Ý đã giải mã bộ gien, làm sáng tỏ quá trình tiến hóa và thói quen sinh sản độc đáo của loài này, cũng như hỗ trợ các nỗ lực bảo tồn.

Theo đó, Wollemi thuộc họ Araucariaceae, chỉ sống trong tự nhiên ở Australia (Úc). Cây có thể cao tới 40 mét, được nhận biết bởi thân màu nâu, bao phủ bởi những hình tròn tương tự như những bong bóng nhỏ.

Các nhánh của nó được xếp theo chiều ngang, bao gồm nhiều lá nhỏ, tất cả các đặc điểm này khiến nó trở nên độc nhất vô nhị trong Kỷ Phấn trắng.

Loài thông này có tuổi thọ rất cao. Một số cây hiện tại được ước tính có tuổi thọ 500-1.000 năm tuổi.

Tuy nhiên, thông Wollemi bị đe dọa bởi Phytophthora cinnamomi, một loại mốc gây bệnh chết cây và những vụ cháy rừng ở bang New South Wales.

Việc giải mã bộ gien cũng tiết lộ lý do tại sao thông Wollemi dường như dễ bị bệnh - đặc biệt là Phytophthora cinnamomi.

Hiện trong Danh sách đỏ của Liên minh Quốc tế Bảo tồn Thiên nhiên và Tài nguyên Thiên nhiên (IUCN), cây thông Wollemi được phân loại là ở mức cực kỳ nguy cấp (CR) và được chính phủ Úc bảo vệ ở chế độ đặc biệt.

Sự gia tăng các hiện tượng thời tiết cực đoan, liên quan đến biến đổi khí hậu, là điều đáng lo ngại. Các nhà thực vật học, cho biết sự tồn tại của nó đang trong tình trạng bị đe dọa.

H.Mai (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)