Cá trèo đồi còn có tên gọi khác là cá cửng, cá tràu, là loài cá cực kỳ quý hiếm ở Ninh Bình, xưa kia được dành riêng để dâng lên bậc vua chúa.
Cá trèo đồi là loài cá cực kỳ quý hiếm ở Ninh Bình. Ảnh minh họa
Cá trèo đồi là một loài cá có mình tròn, thuộc họ cá quả (cá chuối), sinh sống chủ yếu trong các khe đá. Loài này có tập tính khá đặc biệt. Vào mùa đông, dù nước cạn đến mấy thì chúng cũng gắng đào hang sâu để sinh sống và ăn đất sét vàng có trong hang. Loài cá này ngủ một mạch suốt 3 tháng liền, đợi đến mùa mưa mới bắt đầu xuất hiện.
Cá chỉ sống ở vùng hang động ngập nước thuộc xã Ninh Hải và Tổng Trường, huyện Hoa Lư với số lượng hạn chế. Chúng rất khỏe, có khả năng trườn trên đá để trèo lên những điểm cao hơn như khe nước ven lưng chừng đồi, hồ trên núi, thậm chí là những nguồn nước ven các khe đá cheo leo.
Cá trèo đồi xưa là thực phẩm chỉ dành cho các bậc vua, chúa. Ảnh minh họa
Nói về ẩm thực cung đình của vùng núi đá vôi Hoa Lư Ninh Bình xưa là nói đến cá trèo đồi và cá rô Tổng Trường. Tương truyền, người dân bắt cá để dâng lên đức Tiên Hoàng đế và coi đây là 2 loài thủy sản quý hiếm, nếu tự ăn sẽ bị coi là phạm thượng.
Ngoài hương vị thơm ngon, loại cá này còn đặc biệt giàu giá trị dinh dưỡng, chứa canxi, phốt pho, protein, chất béo, vitamin và các nguyên tố vi lượng khác, cũng như hơn chục loại axit amin cần thiết cho cơ thể con người.
Cá trèo đồi được chế biến thành nhiều món ăn khác nhau như nướng, cháo, nhưng đặc sắc và hấp dẫn nhất là đem nấu canh cùng với rau sắng.
Muốn ăn cá trèo đồi, người mua phải đặt trước mới có vì chúng rất hiếm, số lượng không nhiều. Ảnh minh họa
Số lượng cá trèo đồi trong tự nhiên đang ngày càng hiếm bởi nhiều nguyên nhân như diện tích rừng bị thu hẹp, chất lượng nước bị ảnh hưởng do ô nhiễm môi trường, sử dụng thuốc trừ sâu…
Việc nuôi cá trèo đồi cũng đã được thực hiện từ nhiều năm trước, song loài cá này không hề dễ nuôi và có yêu cầu cực cao về chất lượng nước. Trên thị trường, giá cá trèo đồi dao động từ 150.000 - 200.000đ/kg. Tuy nhiên người mua phải đặt trước mới có vì chúng rất hiếm, số lượng không nhiều.
K.Hoàng (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)