Tập tục cắt ngón tay kỳ quái còn được gọi là “Ikipalin”, là cách để tang tồn tại nhiều năm trong bộ tộc Dani. Bộ tộc này có khoảng 25.000 người sống ở thung lũng Baliem, một khu vực cô lập hoàn toàn với thế giới bên ngoài, nằm ở Tây Papua, Indonesia. Bộ tộc này được phát hiện vào năm 1938 bởi nhà động vật học người Mỹ Richard Archbold.
Bộ tộc Dani ở Indonesia vẫn giữ những hủ tục cực kỳ ghê rợn trong cuộc sống thường ngày. Họ sinh hoạt không khác gì con người ở thời kỳ đồ đá. Họ ướp xác tộc trưởng và những người phụ nữ trong gia đình đó sẽ phải chặt một ngón tay. Họ tin rằng việc cắt ngón tay sẽ giúp linh hồn người đã khuất được yên nghỉ, cũng như tượng trưng cho nỗi đau mất mát - và một số em bé thậm chí còn bị mẹ cắn đứt ngón tay.
Tuy nhiên, có một thực tế là Iki Palek hầu như chỉ được thực hiện với phụ nữ Dani chứ không phải tất cả mọi người. Những người phải cắt ngón tay thường là những người mẹ hoặc những phụ nữ lớn tuổi nhất. Khi chồng, con hoặc anh em họ chết đi, ngón tay của họ sẽ bị cắt.
Việc cắt ngón tay được diễn ra trong bí mật và thực hiện ở nơi kín đáo. Người phụ nữ phải mài sắc mảnh đá hay rìu đá rồi vào rừng vắng để chặt cho đốt xương của đốt ngón tay. Đôi khi, họ phải dùng đá có cạnh sắc, cắt mạnh vào đốt ngón tay tới khi đứt. Một số người làm hỏng ngón tay mà không thực sự cắt chúng. Đầu tiên, họ làm yếu các khớp ngón tay, sau đó thắt một sợi dây xung quanh để ngăn lưu thông máu, mục đích cuối cùng là làm chết cơ do thiếu oxy.
Sau khi đốt tay đã đứt lìa khỏi ngón, người phụ nữ Dani sẽ dùng một loại lá cây rừng để cầm máu. Tuy nhiên, khả năng họ bị nhiễm trùng cũng như mắc phải các di chứng khác là rất cao. Người ta đốt thành tro các đốt ngón tay bị cắt và lưu trong một chiếc nồi riêng. Chúng cũng có thể được cất giữ trong nhà hoặc một nơi đặc biệt nào đó. Đôi khi, nhiều ngón tay cùng bị chặt đứt để thể hiện sự đau buồn, thương tiếc.
Nếu những người thân mất đi mà số đốt tay không đủ để cắt bỏ, các phần thân thể kế tiếp như vành tai hay mũi sẽ được cắt bỏ. Đó là cách để có thể chứng minh một cách rõ nét nhất tình thương của người ở lại với người đã khuất trong đời sống tinh thần người Dani. Nhưng đây thực chất được coi là một hành động phi nhân tính và coi thường vị trí người phụ nữ.
Dương Huyền (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)