Khi Càn Long tới Giang Nam, nói chuyện rất hợp với một người trồng dưa, nhưng khi rời đi lại sai thị vệ giết người đó chỉ vì điều này

Càn Long được lịch sử mệnh danh là “Hoàng đế thập toàn”, có nghĩa là ông là người có phúc phận lớn lao, mọi mặt đều vô cùng thuận lợi. Thực tế cũng đúng là như vậy, Càn Long từ nhỏ tới lớn làm việc gì cũng thuận buồm xuôi gió. Khi ông vẫn còn là một đứa trẻ đã được ông nội là Khang Hi cực kỳ yêu quý, cha của Càn Long là vua Ung Chính sở dĩ có thể được kế hoàng vị nguyên nhân chính là bởi Càn Long.

Khang Hi biết rằng bát tự của Càn Long không phải người thường nào cũng có được, ông biết đứa trẻ này trong tương lai nhất định sẽ là một hoàng đế tài giỏi. Vì thế khi còn sống, Khang Hi đã xác định Càn Long sau này sẽ là người thừa kế ngai vàng, bởi vậy Ung Chính mới được kế ngôi để sau này truyền ngôi cho Càn Long. Khang Hi cũng là thần tượng của Càn Long, sau khi lên ngôi cũng học tập theo ông nội của mình, cũng từng nhiều lần cải trang đi vi hành.

Vua Càn Long noi gương Khang Hi thường xuyên cải trang vi hành để xem xét dân chúng.

Càn Long đã từng nhiều lần tới vùng Giang Nam. Trong khoảng thời gian đó cũng xảy ra rất nhiều truyền thuyết, rốt cuộc là thật hay giả cũng chỉ có thể dựa vào người đời để phán đoán. Được biết, có một lần Càn Long đem theo đám tùy tùng đi tới một vùng cánh đồng ở Giang Nam, khi ấy thời tiết nóng nực, số nước mà họ mang đi cũng đã uống hết, cổ khát khô đành phải đi tìm nước để uống nhưng ở giữa cánh đồng thì lấy đâu ra nguồn nước.

Đang lúc khát nước sốt ruột, đột nhiên phát hiện phía trước có một mảnh ruộng trồng dưa, điều này khiến họ vui như mở cờ trong bụng, Càn Long lập tức sai người đi mua dưa. Nhưng chẳng ngờ là mảnh ruộng này đã bị người khác bao thầu, cho dù có nói thế nào thì ông lão trông ruộng dưa cũng không chịu bán dưa cho họ.

Cuối cùng, Càn Long đành phải đích thân ra thương lượng với người trông ruộng, ông ta yêu cầu Càn Long phải nói rõ thân phận thật của mình mới chịu bán cho họ mà Càn Long dù thế nào cũng không thể nói thật thân phận hoàng đế của mình được, chỉ có thể nói bản thân là một thương gia giàu có, đồng ý mua dưa hấu với giá cao.

Người trồng dưa thấy thời tiết quả thực vô cùng nóng nực, thế nên nổi lòng trắc ẩn, bèn bán một trái dưa to cho họ. Không ngờ lại xảy ra ý kiến trái chiều về trình tự ăn dưa với nhau, Càn Long thì cho rằng ăn dưa nên ăn từ phần rìa vào bên trong, như thế thì miếng sau sẽ ngọt hơn miếng trước, như thế mới cảm nhận được cái ngon của dưa.

Còn người trồng dưa lại cho rằng nên ăn từ phần giữa trước rồi mới ăn tới ra rìa ngoài, mỗi một miếng sẽ là miếng ngọt nhất của phần dưa còn lại, như thế con người mới học được cách trân trọng. Càn Long nghe vậy thấy cũng rất có lý, thật không ngờ một ông lão trồng dưa mà cũng có thể nói ra những lời thâm thúy như vậy, xem ra người này không hề đơn giản, chắc chắn không phải người bình thường, thế là tiếp tục trò chuyện với ông.

Càn Long phát hiện ra người trồng dưa lại là một người có học thức uyên bác, muốn giữ ông lại bên mình, thế là đưa ra đề nghị mời ông là thầy giáo cho con trai mình, nhưng chẳng ngờ người trồng dưa lại từ chối một cách tinh tế. Càn Long thấy không thể cưỡng ép làm khó người khác, đành cáo từ tạm biệt. Trên đường đi, ông càng nghĩ càng thấy sai sai, một người có tài như vậy nếu như không làm việc cho mình, ngộ nhỡ sau này lại làm việc cho người khác thì phải làm sao, vậy chẳng phải là tự mình đã để lại hậu họa hay sao?

Càn Long càng nghĩ càng lo lắng, thế là đã sai thị vệ đi giết người trồng dưa kia để diệt trừ hậu hoạn. Nhưng khi người thị vệ quay lại mảnh ruộng trồng dưa đó thì người nông dân đã đi mất rồi, còn để lại một tờ giấy. Hóa ra, người trồng dưa đã nhận ra Càn Long là đương kim Hoàng Thượng, chỉ là không vạch trần ông mà thôi. Trong giấy ông viết bản thân chỉ muốn không tranh giành với đời, không muốn can thiệp vào thế sự, ông còn nhận ra ý định muốn giết ông của Hoàng thượng nên đã rời đi từ lâu.

Thực ra sự việc này có lẽ là do người đời sau hư cấu dựng lên, Càn Long không phải là một người tàn sát người vô tội. Cho dù người trồng dưa kia thực sự là một vị cao nhân, Càn Long cũng không cần thiết phải giết ông. Cao nhân trên thế gian này có vô số, không thể tất cả chỉ làm việc cho hoàng thượng được. Không lẽ các nhân tài trong dân gian, ai mà không làm việc cho vua thì sẽ bị xử tử sao? Trên đời này làm gì có cái lý nào như thế? Chắc hẳn Càn Long cũng hiểu được đạo lý này, nếu như ông tàn sát người vô tội, e là ngai vị hoàng đế của ông cũng không thể ngồi được lâu như vậy.

Vũ Phong (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)