Hồ Baikal cách biển 2.000 km và là hồ nước ngọt lớn của thế giới. Thế nhưng tại sao lại có sinh vật biển?

Nhưng tại sao những sinh vật biển lẽ ra phải sống ở nước biển lại xuất hiện ở hồ Baiga, cách xa biển?

Hồ Baikal xinh đẹp

Hồ Baikal nằm ở Siberia, Nga. Đây là hồ lớn thứ bảy trên thế giới và là vùng biển nước ngọt xứng đáng. Nó có khả năng lưu trữ nước 23,6 nghìn tỷ mét khối, tương đương 1/5 tổng nguồn nước ngọt trên hành tinh.

Lý do khiến hồ Baikal có lượng nước khổng lồ như vậy nằm ở địa hình lòng hồ sâu bất thường. Điểm sâu nhất của hồ Baikal là 1.637 mét, độ sâu trung bình hơn 700 mét, vượt xa độ sâu của các hồ thông thường.

Ngoài trữ lượng nước dồi dào, nước hồ Baikal rất trong và có thể uống được. Thân nước của nó cực kỳ trong suốt và trong vắt, được chia thành ba cấp độ màu.

Bề mặt có màu xanh lục do tảo gây ra, ở giữa là lớp màu trắng xám là nơi sinh sống của các sinh vật phù du, còn phần sâu nhất là không màu và trong suốt, giúp bạn có thể quan sát các sinh vật lạ trong hồ. Mỗi mùa đông, khi hồ Baikal đóng băng, băng trở nên trong vắt.

Sở dĩ hồ Baikal có nước trong vắt không chỉ vì lượng nước lớn dẫn đến khả năng thanh lọc mạnh mẽ mà còn vì nó nằm ở vùng hoang dã Siberia khó tiếp cận. Ở đây không có nhiều ô nhiễm công nghiệp, nguồn nước sẽ không bị hư hại và nó vẫn giữ được bản chất thanh tịnh.

Hồ Baikal là một vùng nước rộng lớn chứa đầy màu sắc và sự sống kỳ diệu, luôn thay đổi. Môi trường sống độc đáo đã sinh ra một hệ sinh thái độc đáo. Hồ Baikal đã sản sinh ra nhiều loài cá độc đáo như cá trắng Baikal, cá dầu Baikal, v.v.

Những con cá này đã thích nghi với môi trường nhiệt độ thấp của hồ Baikal và dựa vào chuỗi thức ăn độc đáo của hồ để tồn tại và phát triển. Chúng có mối liên hệ chặt chẽ với số phận của hồ Baikal.

Môi trường sinh thái của hồ Baikal rất quyến rũ nhưng sinh vật biển ở hồ Baikal được sinh ra như thế nào?

- Nguồn gốc của sinh vật biển

Sinh vật biển ở hồ Baikal luôn là chủ đề được mọi người quan tâm. Vì vậy, nhiều người đã đưa ra những phỏng đoán hết sức độc đáo xung quanh vấn đề sinh vật biển này.

- Một giả thuyết cho rằng trong lịch sử địa chất xa xưa, khu vực hồ Baikal từng là đại dương. Sau này, do sự dịch chuyển của các mảng, dần dần trở thành nội địa và hình thành lưu vực hồ. Trong thời gian đại dương bị cô lập, một số sinh vật biển bị mắc kẹt trong hồ và dần dần thích nghi với môi trường nước ngọt.

Tuy nhiên, những người phản đối chỉ ra rằng không có bằng chứng nào về trầm tích biển trong hồ sơ địa tầng của vùng hồ Baikal, điều này không ủng hộ cho tuyên bố rằng nơi này từng là đại dương.

- Một quan điểm khác cho rằng sinh vật biển ở hồ Baikal được đưa vào hồ nhờ nước tan từ các sông băng trong kỷ băng hà cuối cùng, sau đó thích nghi với môi trường nước ngọt. Lý thuyết này giải thích hợp lý nguồn gốc của hải cẩu và các sinh vật khác nhưng không giải thích được sự tồn tại của động vật không xương sống trong hồ.

- Phỏng đoán thứ ba cho rằng các sinh vật trong hồ có thể được đưa vào thông qua sự di cư của loài chim. Các loài chim đã mang hạt giống hoặc trứng sinh học đến hồ Baikal, cho phép chúng sinh sản ở đây. Phương thức lây truyền này có khả năng giải thích yếu và khó giải thích sự xuất hiện của các loài động vật lớn.

- Ngoài những quan điểm chủ đạo nêu trên, còn có một số giả thuyết táo bạo hơn.

Ví dụ, một số người cho rằng có thể có một dòng sông ngầm dẫn ra biển ẩn dưới đáy hồ Baikal, cho phép sinh vật biển vào hồ qua kênh này. Quan điểm này rất giàu trí tưởng tượng, nhưng hiện tại không có bằng chứng trực tiếp nào chứng minh nó.

Một phỏng đoán khác cho rằng có thể đã từng có một con sông lớn chảy từ Bắc Băng Dương vào hồ Baikal vào thời xa xưa, sau đó dòng sông này bị đứt, để lại sinh vật biển. Ngoài ra còn thiếu bằng chứng địa chất cho việc này.

Trên thực tế, theo các cuộc khảo sát thực tế về “sinh vật biển” ở hồ Baikal, các nhà khoa học phát hiện ra rằng những “sinh vật biển” ở hồ Baikal này thực ra không phải như tên gọi của chúng.

Bí mật thực sự của “sinh vật biển”

Theo nghiên cứu thực địa lâu dài của các nhà khoa học ở vùng hồ Baikal, họ đã phát hiện ra rằng những loài được gọi là “cá mập”, “tôm hùm”, “bọt biển” và các sinh vật khác ở hồ Baikal thực chất chỉ là những loài nước ngọt có ngoại hình tương tự nhau. không phải là những người nhập cư đại dương thực sự.

Ví dụ như “cá mập hồ Baikal” mà người ta thường gọi thực ra là một loài cá nước ngọt có hình dáng khá giống cá mập nhưng tên của nó là “ Sculpin ”.

Loài di cư biển thực sự duy nhất ở hồ Baikal là hải cẩu Baikal. Đối với những con hải cẩu Baikal này, các nhà khoa học phát hiện qua xét nghiệm DNA rằng hải cẩu Baikal rất giống với hải cẩu đeo vòng ở Bắc Băng Dương.

Kết hợp với nghiên cứu địa chất, các nhà khoa học suy đoán rằng trong thời kỳ băng hà tan chảy cách đây 10.000 năm, một số hải cẩu vòng có thể đã tiến vào hồ Baikal dọc theo các nhánh của sông Yenisei. Thức ăn ở đây dồi dào và môi trường dễ sống nên những chú hải cẩu này dần dần thích nghi với cuộc sống ở nước ngọt.

Tuy nhiên, sau đó kỷ băng hà kết thúc và sông Yenisey trở nên cạn hơn. Những con hải cẩu này không thể quay trở lại biển và phải ở lại hồ Baikal, điều này cuối cùng đã tạo ra hải cẩu Baikal độc nhất vô nhị.

Ngoài hải cẩu Baikal, hải sâm nước ngọt với hình dáng độc đáo cũng được tìm thấy ở một số hồ nước ngọt nhỏ ở bờ phía bắc hồ Baikal.

Loại hải sâm này trông rất giống hải sâm thông thường nhưng có thể tồn tại trong môi trường nước ngọt. Các chuyên gia đã xác định rằng chúng cũng có thể có nguồn gốc từ Bắc Băng Dương, nhưng con đường di cư cụ thể cần được nghiên cứu thêm.

Lê Dương (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)