Hái lộc đầu năm như thế nào cho đúng để không phạm kiêng kỵ mà rước tài lộc về nhà?

Phong tục hái lộc đầu năm là gì?

Vào thời khắc giao thừa hoặc sáng mùng 1 Tết, người Việt chúng ta thường đi hái lộc đầu xuân, đến đình chùa xin lộc và cầu phúc, cầu tài.

Hái lộc đầu năm là việc bẻ cành cây (hay còn gọi là cành lộc) mang về nhà để lấy may mắn trong những ngày đầu năm mới. Cành lộc thường là một cành đa nhỏ, cành đề hoặc cành si.... đây là những những loại có sức sống mạnh mẽ, quanh năm tươi tốt và nảy lộc.

Tục hái lộc đầu năm là một nét đẹp văn hóa của người Việt.

Tục hái lộc là một nét đẹp văn hóa theo các nhà nghiên cứu thuộc Viện Nghiên cứu và Ứng dụng tiềm năng con người thuộc Liên hiệp Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam. Lộc là nụ đầu tiên, mầm non mới nhú. Trong ngày Tết thì chúng ta thường thấy mọi người hay hái lộc ở đền, chùa ngụ ý để xin hưởng một chút lộc của Thần, Phật ban cho nhân đầu năm mới.

Ý nghĩa của việc hái lộc đầu năm

Hái lộc xuân là nét văn hóa đẹp của người Việt Nam trong thời khắc giao hòa giữa đất trời. Việc hái lộc được mọi người rất thích vì quan niệm rằng sẽ mang về những điều tốt đẹp với ý nghĩa ''Tống cố, nghinh tân”, xua đi những điều không may mắn trong năm cũ, mong những điều tốt đẹp sẽ đến trong năm mới.

Còn theo quan niệm dân gian, nếu thành tâm xin một cành lộc nhỏ ở đền chùa, miếu sẽ được Thần Phật phù hộ, ban cho tài lộc và may mắn trong suốt cả năm. Xin lộc ở cây như vậy tượng trưng cho việc mang lộc chồi, mang sự sinh sôi nảy nở về nhà.

Lộc ở đây không chỉ là tài lộc, còn là may mắn bình an, của sinh trưởng dồi dào, tượng trưng cho những gì tươi mới được hình thành dù có khó khăn, khắc nghiệt đến thế nào. Sau cơn mưa trời lại sáng và nhiều điều bất ngờ đang chờ đón chúng ta phía trước.

Ngoài ra, việc xin lộc ở đền chùa còn mang ý nghĩa xin thêm sức mạnh của thần linh để chở che cho bình an của cả đại gia đình. Tuy cũng có nơi người dân hái lộc ngoài đường mang về nhà nhưng theo quan niệm, lộc ở chốn linh thiêng cũng có quyền năng lớn hơn những cành lộc bình thường.

Hái lộc đầu năm như thế nào cho đúng?

Có ý nghĩa văn hóa cổ truyền đẹp như vậy nhưng theo thời gian, tục hái lộc đầu năm của người dân đất Việt đã bắt đầu xuất hiện những xu hướng biến tướng, tạo ra những hình ảnh không hay. Người dân thay vì xin cành lộc rất nhỏ ở đền chùa thì đua nhau chặt cành bẻ lá, cây càng to càng tốt, thậm chí cá biệt có người còn nhổ cả cây non về nhà.

Điều này phần nhiều là do người dân chỉ hiểu được phần ngọn của tục lệ mà chưa hiểu rõ về phần gốc. Người ta chỉ biết rằng đầu năm hái lộc là mang cành lộc về nhà, còn phàm cành lộc ở đâu, có kích cỡ như thế nào, là cành lộc của cây nào thì không hề quan tâm. Vậy làm thế nào để phong tục này không bị thất truyền, cũng không bị biến tướng đi thành hủ tục.

Nhiều chuyên gia phong thủy cho rằng việc hái lộc ngày Tết là một tục lệ đẹp và đúng phong thủy của người dân Việt Nam. Hái lộc hay rước lộc đều là mang cành lộc tươi non vào nhà, có nghĩa là gặt hái tài lộc về cho cả gia đình. Đầu năm mang lộc vào nhà là điềm may mắn, tạo nền tảng phát triển tốt cho cả năm dài phía trước.

Người dân có thể đến đền chùa hoặc những nơi công cộng, có nhiều sinh khí như công viên, vườn hoa để hái những cành lá non về cắm trong nhà hoặc trên ban thờ. Tuy nhiên việc hái lộc cốt là ở ý nghĩa hành động, không trọng ở to hay nhỏ. Hái lộc mà tham sân si, không thương tiếc cho cây cối, phá hoại cảnh quan môi trường thì cũng là mang tội, phải trả về sau. Đầu năm đã phạm kị thì lộc có to đến mấy cũng chẳng thể cứu vãn được, ngược lại còn khiến cho gia chủ xui xẻo cả năm dài.

Hái lộc quan trọng ở cái tâm người hái. Người hái lộc phải có cái tâm hướng thiện, lòng vui vẻ lạc quan, đầy ắp hạnh hiếu thì cành lá bé nhỏ là đủ mang xuân, mang phúc lộc về nhà, hà cớ phải tham lam chọn cành thật to.

Một điều nữa cần nhắc nhở đó là hái lộc vào lúc giao thừa, sắc trời đã tối, cần chú ý lựa chọn cẩn thận để không mang cành lá héo úa hay cành có gai nhọn vào nhà, làm thế sẽ mang theo sát khí không tốt cho vận trình gia chủ, kéo vượng khí suy tàn.

Việc hái lộc suy cho cùng cũng là mong muốn hút tài lộc về nhà. Để đạt được điều này, theo phong thủy có rất nhiều cách khác ngoài hái lộc bẻ cành ở đền chùa. Có thể đón lộc bằng cách bày vật phẩm phong thủy trong nhà, cũng có thể xem hướng xuất hành đầu năm để đón Tài Thần, cũng có thể bài trí đồ đạc trong nhà theo phong thủy, để tài lộc cứ thế theo nhau mà tới.

(*)Thông tin trong bài chỉ mang tính tham khảo.

Hoàng Anh (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)