Hà Nam từng tách ra từ tỉnh nào?

Hà Nam Ninh là một tỉnh cũ của Việt Nam, được thành lập năm 1975, trên cơ sở sáp nhập hai tỉnh Nam Hà (hiện nay là Hà Nam và Nam Định) và Ninh Bình. Diện tích toàn tỉnh vào năm 1979 khoảng 3.500km2 với dân số là 2,7 triệu người, có tỉnh lỵ là thành phố Nam Định cùng 3 thị xã trực thuộc là thị xã Hà Nam, thị xã Ninh Bình và thị xã Tam Điệp.

Sau 16 năm sáp nhập, đến năm 1991, tỉnh Hà Nam Ninh được tách ra thành tỉnh Nam Hà và Ninh Bình như trước. 5 năm sau, tỉnh Nam Hà được tách ra thành tỉnh Hà Nam và Nam Định như hiện nay.

Hà Nam nằm ở Tây Nam châu thổ sông Hồng, trong vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ, là cửa ngõ của thủ đô Hà Nội với diện tích đất tự nhiên 84.952 ha; có thị xã Phủ Lý là trung tâm kinh tế - chính trị - văn hoá của tỉnh, cách Hà Nội 58 km, tương lai không xa sẽ trở thành phố vệ tinh của Hà Nội. Hà Nam có mạng lưới giao thông rất thuận lợi, là tỉnh nằm trên trục đường sắt Bắc Nam và quốc lộ 1A - huyết mạch giao thông quan trọng của cả nước, tạo điều kiện thuận lợi để giao lưu hợp tác kinh tế với các tỉnh, thành phố và các trung tâm kinh tế lớn của cả nước cũng như từ đó tới các cảng biển, sân bay ra nước ngoài.

Tỉnh Hà Nam được chia thành 10 huyện và thành phố Phủ Lý, với tổng số 1.000 xã, phường và thị trấn. Dân số của tỉnh theo số liệu điều tra năm 2019 là 802.200 người, với mật độ dân số đạt 954 người/km2. Đa số dân số Hà Nam sinh sống tại các khu vực nông thôn, chiếm khoảng 81%.

Tỉnh Hà Nam có diện tích tự nhiên rộng lớn, chiếm 3,8% diện tích của đồng bằng sông Hồng, với diện tích đất là 86.193ha. Về địa hình, Hà Nam có nhiều đồi núi và sông ngòi chảy qua, tạo nên một cảnh quan thiên nhiên đặc biệt đẹp.

Theo số liệu điều tra dân số năm 2019, tỉnh Hà Nam có 802.200 người, chiếm 3,8% dân số của đồng bằng sông Hồng. Mật độ dân số của tỉnh là 954 người/km2, có 81% dân số sống ở nông thôn. Đa số dân số Hà Nam là người Kinh, cùng với các dân tộc thiểu số như Dao, Mường, Thái, Nùng…

Hà Nam là vùng đất có bề dày lịch sử - văn hóa với kho tàng di sản văn hóa vật thể và phi vật thể đồ sộ, mang đậm bản sắc vùng đồng bằng Bắc Bộ. Với gần 2.000 di tích các loại, trong đó có 2 di tích quốc gia đặc biệt, 95 di tích xếp hạng cấp quốc gia và 133 di tích cấp tỉnh; 3 bảo vật quốc gia; 12 di sản văn hóa phi vật thể tiêu biểu được ghi vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia; hơn 100 lễ hội truyền thống, 40 làng nghề thủ công truyền thống... Cùng với đó là hệ thống sông núi, hang động nổi tiếng như: hồ Tam Chúc, hồ Ba Hang, núi Đọi - sông Châu, núi Cấm - Ngũ Động Sơn... đang là điểm đến hấp dẫn của du khách trong và ngoài nước.

Đến nay, trên địa bàn tỉnh đã hình thành các sản phẩm du lịch mang đặc trưng như: sản phẩm du lịch nông thôn với các làng nghề truyền thống: làng cá kho Đại Hoàng, làng Trống Đọi Tam, làng lụa Nha Xá... Du lịch văn hóa - tâm linh, lễ hội: chùa Bà Đanh, đền Trần Thương, chùa Long Đọi Sơn, đền Lảnh Giang, chùa Địa Tạng Phi Lai, Từ đường Nguyễn Khuyến, Khu tưởng niệm nhà văn - liệt sĩ Nam Cao; Lễ hội Tịch Điền, lễ phát lương Đền Trần Thương.

Đặc biệt là Khu du lịch Tam Chúc, điểm nhấn nổi bật của du lịch Hà Nam. Khu du lịch quốc gia Tam Chúc có tổng diện tích rộng 5.100ha, nơi có cảnh đẹp thiên tạo nguyên sơ, hùng vĩ. Tam Chúc được đánh giá là điểm đến du lịch hấp dẫn mang tầm quốc tế bởi những lợi thế tuyệt đối về cảnh quan thiên nhiên, nằm trong hệ của dải núi đá vôi hùng vĩ, là một trong những điểm kết nối di sản có giá trị Chùa Hương - Chùa Tam Chúc - Chùa Bái Đính.

Hoàng Lê (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)