Câu chuyện của anh Tuấn Việt (Sơn Tây, Hà Nội) là một ví dụ điển hình. Sau khi uống rượu tại một đám cưới gần nhà, anh bị CSGT kiểm tra nồng độ cồn. Thay vì xuất trình GPLX, anh Việt viện cớ quên mang để tránh bị trừ điểm hoặc tước bằng. Tuy nhiên, với kinh nghiệm nghiệp vụ, CSGT đã xác định được vi phạm và lập biên bản xử phạt.
Trên thực tế, những trường hợp tương tự không hề hiếm gặp. Trên các diễn đàn trực tuyến, nhiều người còn chia sẻ kinh nghiệm "né phạt" bằng cách giấu GPLX. Tuy nhiên, luật sư Nguyễn Doãn Hùng, Đoàn Luật sư TP Hà Nội, khẳng định đây là một hành vi sai trái và có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng hơn.
Phạt nặng hành vi giấu giấy phép lái xe né trừ điểm hoặc tước bằng (Ảnh minh hoạ)
Theo quy định tại khoản 1, Điều 56, Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024 (có hiệu lực từ ngày 1/1/2025), người lái xe khi tham gia giao thông bắt buộc phải mang theo các loại giấy tờ, bao gồm GPLX phù hợp với loại xe đang điều khiển. Việc không xuất trình GPLX khi có yêu cầu của CSGT là hành vi vi phạm pháp luật.
Tuy nhiên, luật sư Hùng cũng chỉ ra một điểm mới đáng chú ý: "Từ ngày 1/7/2024, theo Thông tư số 28 của Bộ Công an, người dân có thể xuất trình GPLX thông qua ứng dụng VNeID khi tham gia giao thông. Đây là một bước tiến lớn, giúp đơn giản hóa thủ tục và tạo thuận lợi cho người dân". Như vậy, ngay cả khi không mang theo GPLX bản cứng, người lái xe vẫn có thể xuất trình giấy phép của mình thông qua ứng dụng VNeID trên điện thoại thông minh.
Vậy, điều gì sẽ xảy ra nếu người lái xe cố tình không xuất trình GPLX? Theo quy định hiện hành, người điều khiển xe mô tô kinh doanh vận tải mà không mang theo GPLX sẽ bị phạt tiền từ 200.000 đồng đến 300.000 đồng (điểm a, Khoản 2, Điều 18, Nghị định 168/2024/NĐ-CP). Mức phạt tương tự đối với người điều khiển ô tô là từ 300.000 đồng đến 400.000 đồng (điểm a, Khoản 3, Điều 18, Nghị định 168/2024/NĐ-CP).
(Ảnh minh hoạ)
Tuy nhiên, nếu người lái xe cố tình không xuất trình GPLX vì thực tế không có GPLX, mức phạt sẽ cao hơn rất nhiều. Theo Khoản 5 và Khoản 7, Điều 18, Nghị định 168, người điều khiển xe mô tô hai bánh có dung tích xi-lanh đến 125 cm3 mà không có GPLX có thể bị phạt từ 2.000.000 đồng đến 4.000.000 đồng. Mức phạt cho người điều khiển xe mô tô hai bánh có dung tích xi-lanh trên 125 cm3 hoặc xe mô tô ba bánh mà không có GPLX thậm chí còn lên đến 6.000.000 đồng đến 8.000.000 đồng.
Luật sư Hùng nhấn mạnh: "Việc không xuất trình GPLX không làm mất đi quyền xử phạt của cơ quan chức năng. Nếu có căn cứ xác định người điều khiển phương tiện đã vi phạm lỗi dẫn đến bị tước GPLX hoặc trừ điểm, CSGT vẫn có quyền lập biên bản xử lý theo đúng quy định".
Thậm chí, hành vi cố tình không xuất trình GPLX có thể khiến người vi phạm bị áp dụng mức xử phạt nặng hơn. Thay vì chỉ bị phạt vì lỗi vi phạm giao thông và bị trừ điểm hoặc tước GPLX, người này có thể phải đối mặt với mức phạt cao hơn vì lỗi "không có GPLX".
(Ảnh minh hoạ)
Để tránh những rắc rối không đáng có, luật sư Nguyễn Doãn Hùng khuyến cáo người tham gia giao thông nên chấp hành nghiêm chỉnh luật lệ. Luôn mang theo GPLX khi điều khiển phương tiện hoặc tích hợp GPLX vào tài khoản định danh điện tử VNeID để dễ dàng xuất trình khi cần thiết. Nếu vi phạm, hãy hợp tác với lực lượng chức năng và chấp hành quyết định xử phạt.
Đồng thời, tài xế cũng cần tìm hiểu kỹ về quy định trừ điểm trên GPLX để nâng cao ý thức chấp hành luật giao thông.
"Việc cố tình không xuất trình GPLX để tránh bị xử lý không phải là cách hợp pháp và có thể dẫn đến mức phạt cao hơn. Người tham gia giao thông cần hiểu rõ các quy định để bảo vệ quyền lợi của mình và đảm bảo an toàn khi lưu thông", luật sư Hùng kết luận.
T.Hà (TH) (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)