Danh mục

Gia tộc giàu nức tiếng Việt Nam, từng tặng 20.000 lượng vàng làm của hồi môn cho cháu gái

Thứ sáu, 14/03/2025 12:46

Nhìn lại lịch sử, gia tộc của Huyện Sỹ Lê Phát Đạt nổi tiếng là người giàu có bậc nhất Nam Kỳ Lục tỉnh, nổi tiếng khắp Đông Dương, là một trong tứ đại hào phú nổi tiếng của giới thương gia Sài Gòn vào cuối thế kỷ XIX và đầu thế kỷ XX.

Gia tộc của Huyện Sỹ Lê Phát Đạt nổi danh là người giàu có bậc nhất Nam Kỳ Lục tỉnh

Ông tên thật là Lê Nhứt Sỹ (1841 – 1900), sinh ra trong một gia đình theo đạo Công giáo tại Cầu Kho, Sài Gòn, quê gốc ở Bình Lập, Tân An, Long An. Vì hoàn cảnh khó khăn, thuở nhỏ ông làm nghề lái đò chở lương thực thuê cho dân làng. Một linh mục người Pháp tên Moulin thương cảm hoàn cảnh nên nhận ông làm con đỡ đầu, đưa vào học trường dòng. Nhờ sự dìu dắt này, ông có cơ hội theo học tại trường dòng Penang (Mã Lai), nơi chuyên đào tạo tu sĩ Công giáo cho xứ Đông Dương và Đông Nam Á. Nhờ đó, ông thông thạo tiếng Latinh, tiếng Pháp, tiếng Hoa và chữ Quốc ngữ – khi ấy vẫn còn sơ khai.

gia tộc, gia tộc giàu có, kiến thức

Vợ chồng ông Lê Phát Đạt.

Trong quá trình học tập, vì trùng tên với một thầy giáo, ông được đổi tên thành Lê Phát Đạt. Sau khi về nước, với vốn ngoại ngữ vững vàng, ông được chính quyền thuộc địa bổ nhiệm làm thông ngôn (phiên dịch viên), sau đó là Ủy viên Hội đồng Quản hạt Nam Kỳ từ năm 1880. Nhờ được phong huyện hàm, ông được gọi là Huyện Sỹ. Dù đổi tên, người dân vẫn quen gọi ông theo tên cũ, từ đó cái tên Huyện Sỹ Lê Phát Đạt trở nên gắn bó với cuộc đời ông.

Xuất thân bình thường nhưng Huyện Sỹ nhanh chóng trở thành người giàu có bậc nhất Sài Gòn. Theo tài liệu ghi chép, vào thời điểm dân cư bỏ ruộng đất đi tản mác vì chiến tranh, chính quyền thực dân bán phát mãi đất đai với giá rẻ, nhưng ít người có khả năng mua. Do làm việc trong bộ máy cai trị, ông buộc phải chạy vạy tiền bạc để mua lại. Không ngờ, đất đai mua được liên tục trúng mùa, giúp ông trở thành một trong những điền chủ lớn nhất Nam Kỳ.

gia tộc, gia tộc giàu có, kiến thức

Học giả Vương Hồng Sển, trong cuốn Sài Gòn năm xưa, cũng nhắc đến sự may mắn trong quá trình làm giàu của ông: “Tương truyền buổi đầu, Tây mới qua, dân cư tản mác. Pháp phát mãi ruộng đất vô thừa nhận, giá bán rẻ mạt mà vẫn không có người đấu giá… Thế rồi, nài ép Lê Phát Đạt, ông bất đắc dĩ phải chạy bạc mua liều. Nào ngờ vận đỏ, ruộng trúng mùa liên tiếp mấy năm liền”. Nhờ sự giàu có nhanh chóng, trong nhà Huyện Sỹ luôn treo câu đối dạy con cháu: “Cần dữ kiệm, trị gia thượng sách / Nhẫn nhi hòa, xử thế lương đồ”.

Có những lời đồn cho rằng cơ ngơi đồ sộ của ông tại Tân An được xây dựng trên "thế đất hàm rồng", nhờ vậy gia đình ông ngày càng phát đạt. Tuy nhiên, phần lớn tài sản về sau được ông dành cho nông nghiệp và hoạt động truyền bá đạo Công giáo.

Ngày cưới cháu gái là Nam Phương Hoàng hậu tặng 20.000 lượng vàng

Về gia đình, vợ ông là bà Huỳnh Thị Tài, các con gồm Lê Thị Bính (mẹ của Hoàng hậu Nam Phương), Lê Phát An, Lê Phát Thanh, Lê Phát Vĩnh, Lê Phát Tân... đều tiếp tục phát triển sự nghiệp điền chủ, sở hữu nhiều đất đai tại Tân An, Đức Hòa, Đức Huệ, Đồng Tháp Mười. Đặc biệt, con trai trưởng Lê Phát An được vua Bảo Đại phong tước An Định Vương, trở thành người duy nhất trong lịch sử Nam Kỳ dù không phải hoàng thân hay quốc thích vẫn được phong tước vị cao quý trong triều đình.

Tài sản của gia đình ông Lê Phát Đạt nhiều đến mức ông đã bỏ tiền xây dựng hai nhà thờ ngay trên đất của mình là Nhà thờ Chợ Đũi (nay là Nhà thờ Huyện Sỹ, quận 1) và Nhà thờ Chí Hòa (Gò Vấp). Con trai ông, kỹ sư Lê Phát Thanh, cũng tiếp tục truyền thống gia đình, bỏ tiền xây dựng Nhà thờ Hạnh Thông Tây tại góc Quang Trung – Lê Văn Thọ, Gò Vấp. Tất cả các nhà thờ này đều nằm trên đất của ông. Ngày nay, nếu đi xe máy từ Nhà thờ Huyện Sỹ đến Nhà thờ Hạnh Thông Tây phải mất gần một tiếng, đủ để hình dung vùng đất của ông mênh mông đến mức nào.

gia tộc, gia tộc giàu có, kiến thức

Bà Nguyễn Hữu Thị Lan đã được gia đình bên ngoại tặng một triệu đồng tiền mặt, tương đương 20.000 lượng vàng để làm của hồi môn khi kết hôn với vua Bảo Đại.

Mức độ giàu có của gia đình Huyện Sỹ còn được đồn thổi là lớn hơn rất nhiều lần so với vua Bảo Đại. Vậy nên mới có câu chuyện là vào năm 1934, nhân dịp gả cô cháu gái Nguyễn Hữu Thị Lan, tức Nam Phương Hoàng hậu về Huế, Lê Phát An đã tặng cho Nguyễn Hữu Thị Lan một triệu đồng tiền mặt để làm của hồi môn. Nếu quy đổi thì 1 triệu đồng lúc bấy giờ có giá vàng khoảng 50 đồng/lượng thì món quà này tương đương 20.000 lượng vàng. Gia đình Nguyễn Hữu Hào, cha của Nam Phương hoàng hậu, rể của Huyện Sỹ cũng được cho là giàu có hơn vua Bảo Đại.

Bên cạnh đó, một điều đáng ngưỡng mộ của gia đình Huyện Sỹ là dù vô cùng giàu có nhưng họ lại không có lối sống xa hoa, tiêu xài hoang phí. Để nhắc nhở con cháu trong gia đình, ông treo câu đối trong nhà: "Cần dữ kiệm, trị gia thượng sách. Nhẫn nhi hòa, xử thế lương đồ". (Tạm dịch: Trong gia đình phải chăm chỉ và tiết kiệm. Xử thế với người ngoài phải hòa hoãn và nhẫn nhịn).

Ngày nay tại góc đường Tôn Thất Tùng - Nguyễn Trãi, quận 1, TP HCM, nhà thờ giáo họ Chợ Đũi mỗi ngày vẫn đón hàng trăm người đi lễ, tham quan. Trải qua hơn trăm năm, người Sài Gòn vẫn quen gọi đây là Nhà thờ Huyện Sỹ như để tưởng nhớ người đã bỏ 1/7 gia sản ra xây dựng.

Ánh Dương (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)

Tin được quan tâm

Những con giáp nào cần thận trọng Ngày 29 tháng 7 là thứ Ba, tức mùng 5 tháng 6 âm lịch

Ngày 29 tháng 7 là thứ Ba, ngày mùng 5 tháng 6 âm lịch, sự kết hợp giữa thiên can và địa chi là năm...
Đời sống số 2 ngày, 17 giờ trước

Diện tích tối thiểu để đất được cấp Sổ đỏ theo quy định mới nhất hiện nay là bao nhiêu?

Căn cứ vào từng trường hợp cụ thể sẽ có yêu cầu về diện tích tối thiểu để đất được cấp sổ đỏ.
Dòng sự kiện 1 ngày, 4 giờ trước

Từ nay: Chuyển đất nông nghiệp lên đất thổ cư sẽ có thay đổi quan trọng, người dân cần phải biết

Chính thức từ 1/7, người dân sẽ đỡ tốn thời gian công sức hơn khi có thể làm thủ tục chuyển đất nông nghiệp lên...
Kiến thức 2 ngày, 20 giờ trước

Chốt mức tăng lương hưu lần thứ 3: Đối tượng nào được hưởng lợi lớn? Nghỉ hưu vào thời điểm nào?

Theo Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) 2024, từ ngày 1/7/2025, nhóm người lao động có mức lương hưu thấp và nghỉ hưu trước năm...
Tin trong ngày 2 ngày, 23 giờ trước

Những việc kiêng kị làm trang tháng 6 nhuận âm lịch

Gần đây, nhiều bạn than thở: Sao lại có tháng Sáu nữa sau tháng Sáu? Đúng vậy, năm nay là có tháng Sáu nhuận.
Kiến thức 2 ngày, 18 giờ trước

Con giáp nào may mắn vào Thứ Ba, ngày 29 tháng 7, tức ngày mùng 5 tháng 6 âm lịch?

Thời gian trong năm là sự sắp xếp của các vì sao, và người xưa đã thể hiện điều đó bằng các thuật ngữ mặt...
Đời sống số 2 ngày, 19 giờ trước

Tin cùng mục

Việt Nam sở hữu loại gỗ quý như vàng ròng, số lượng gấp 1.000 lần Trung Quốc

Với số lượng chỉ khoảng 1.000 cây tại Việt Nam và duy nhất một cá thể được ghi nhận ở Trung Quốc, loài cây này...
Kiến thức 41 phút trước

Công khai số điện thoại của Cục trưởng và Trưởng phòng Cảnh sát giao thông toàn quốc, người dân có thể báo tin trực tiếp

Cục CSGT vừa thông báo số điện thoại tiếp nhận thông tin của Cục trưởng Cục CSGT và trưởng phòng CSGT 34 tỉnh, thành phố...
Tin trong ngày 42 phút trước

3 thứ trên bàn làm việc 'tố cáo' người đó EQ thấp

Bàn làm việc không chỉ là nơi bạn gắn bó 8 tiếng mỗi ngày mà còn có thể phản ánh chỉ số trí tuệ cảm...
Tin trong ngày 42 phút trước

Đại học có mức điểm sàn xét tuyển thấp nhất cả nước tính tới thời điểm này: Điểm sàn là 12

Trường Đại học Hùng Vương TP.HCM vừa công bố mức điểm sàn xét tuyển năm 2024 là 12 điểm cho phương thức xét kết quả...
Tin trong ngày 43 phút trước

Địa phương chậm trả lương tháng 8 khi thực hiện chính quyền 2 cấp vì sao?

Trước tình trạng này, kho bạc Nhà nước nhấn mạnh, việc phân công cán bộ ký chứng từ cần căn cứ tình hình thực tế...
Tin trong ngày 43 phút trước

Loạt ngành học nào dù đạt 9,5 điểm/môn vẫn rớt thẳng?

Mùa tuyển sinh năm 2024 với mức điểm chuẩn cao kỷ lục vẫn là chủ đề được nhiều thí sinh và phụ huynh quan tâm...
Tin trong ngày 1 giờ, 15 phút trước

Tin mới cập nhật

4 cách đối phó khôn ngoan khiến người ghen ghét, đố kỵ với bạn 'nuốt không trôi'

Trong cuộc sống, việc phải đối mặt với sự ghen ghét là điều khó tránh khỏi. Tuy nhiên, thay vì phản ứng tiêu cực, việc...
Đời sống trẻ 42 phút trước

Du lịch thảnh thơi, vi vu trọn vẹn cùng bộ ba bí quyết không thể bỏ qua

Làm thế nào để chuyến du lịch vừa thoải mái, vừa ý nghĩa và không bỏ lỡ những nét đặc sắc riêng của điểm đến?...
ĐIỂM ĐẾN 1 giờ, 14 phút trước

Kể từ bây giờ: Xin cấp lại Căn cước, người dân được làm online, không cần tới cơ quan công an đúng không?

Quá trình cấp, cấp đổi, cấp lại căn cước cần được thực hiện đúng theo quy định của pháp luật nên người dân cần chú...
Kiến thức 1 giờ, 16 phút trước

Trong tháng 8/2025, những chính sách mới nổi bật nào có hiệu lực?

Trong tháng 8 năm 2025, nhiều chính sách quan trọng sẽ chính thức có hiệu lực, tác động đến các lĩnh vực như bảo hiểm...
Tin trong ngày 1 giờ, 16 phút trước

Sao Việt 30/7: Lan Phương gửi nụ hôn đến 'người này' trong lúc làm thủ tục ly hôn chồng Tây; Tóc Tiên - Touliver rao bán biệt thự giá hơn 24 tỷ đồng?

Tin sao Việt 30/7/2025: Khi đang làm thủ tục ly hôn, diễn viên Lan Phương vẫn giữ được tinh thần lạc quan. Trên một page...
Chuyện làng sao 1 giờ, 16 phút trước

U23 Việt Nam vô địch Đông Nam Á 2025, HLV Kim Sang-sik hé lộ thủ thuật đặc biệt và lên tiếng về ồn ào chai nước

Sau trận đấu, HLV Kim Sang-sik trả lời câu hỏi của phóng viên, nói về việc liệu có phải ban huấn luyện U23 Việt Nam...
Tin trong ngày 1 giờ, 16 phút trước

Đâu là ngân hàng có lãi suất tiết kiệm 6 tháng cao nhất thị trường?

Theo khảo sát mới nhất, lãi suất huy động kỳ hạn 6 tháng đang có sự phân hóa rõ rệt giữa các ngân hàng, dao...
Đời sống số 1 giờ, 16 phút trước

Học phí loạt trường đại học Kinh tế top đầu năm 2025

Dưới đây là thông tin về học phí các trường đại học kinh tế top đầu trên cả nước năm học 2025-2026 để học sinh,...
Tin trong ngày 1 giờ, 17 phút trước

4 loại cá khó nuôi nhân tạo, thịt bổ không tanh, thấy đừng tiếc tiền mua

Cá luôn là nguồn thực phẩm giàu dinh dưỡng, dễ chế biến và tốt cho sức khỏe. Tuy nhiên, không phải loại cá nào cũng...
Kiến thức 2 giờ, 10 phút trước

Người phụ nữ nhập viện sau khi ăn dưa hấu trong tủ lạnh: Cảnh báo một kiểu bảo quản dưa hấu khiến nguy cơ nhiễm khuẩn gấp 3000 lần

Dưa hấu là món giải nhiệt mùa hè quen thuộc, nhưng một thói quen bảo quản trong tủ lạnh có thể biến nó thành "ổ...
Chăm sóc sức khỏe 2 giờ, 11 phút trước