Danh mục

Gia tộc giàu nức tiếng Việt Nam, từng tặng 20.000 lượng vàng làm của hồi môn cho cháu gái

Thứ sáu, 14/03/2025 12:46

Nhìn lại lịch sử, gia tộc của Huyện Sỹ Lê Phát Đạt nổi tiếng là người giàu có bậc nhất Nam Kỳ Lục tỉnh, nổi tiếng khắp Đông Dương, là một trong tứ đại hào phú nổi tiếng của giới thương gia Sài Gòn vào cuối thế kỷ XIX và đầu thế kỷ XX.

Gia tộc của Huyện Sỹ Lê Phát Đạt nổi danh là người giàu có bậc nhất Nam Kỳ Lục tỉnh

Ông tên thật là Lê Nhứt Sỹ (1841 – 1900), sinh ra trong một gia đình theo đạo Công giáo tại Cầu Kho, Sài Gòn, quê gốc ở Bình Lập, Tân An, Long An. Vì hoàn cảnh khó khăn, thuở nhỏ ông làm nghề lái đò chở lương thực thuê cho dân làng. Một linh mục người Pháp tên Moulin thương cảm hoàn cảnh nên nhận ông làm con đỡ đầu, đưa vào học trường dòng. Nhờ sự dìu dắt này, ông có cơ hội theo học tại trường dòng Penang (Mã Lai), nơi chuyên đào tạo tu sĩ Công giáo cho xứ Đông Dương và Đông Nam Á. Nhờ đó, ông thông thạo tiếng Latinh, tiếng Pháp, tiếng Hoa và chữ Quốc ngữ – khi ấy vẫn còn sơ khai.

gia tộc, gia tộc giàu có, kiến thức

Vợ chồng ông Lê Phát Đạt.

Trong quá trình học tập, vì trùng tên với một thầy giáo, ông được đổi tên thành Lê Phát Đạt. Sau khi về nước, với vốn ngoại ngữ vững vàng, ông được chính quyền thuộc địa bổ nhiệm làm thông ngôn (phiên dịch viên), sau đó là Ủy viên Hội đồng Quản hạt Nam Kỳ từ năm 1880. Nhờ được phong huyện hàm, ông được gọi là Huyện Sỹ. Dù đổi tên, người dân vẫn quen gọi ông theo tên cũ, từ đó cái tên Huyện Sỹ Lê Phát Đạt trở nên gắn bó với cuộc đời ông.

Xuất thân bình thường nhưng Huyện Sỹ nhanh chóng trở thành người giàu có bậc nhất Sài Gòn. Theo tài liệu ghi chép, vào thời điểm dân cư bỏ ruộng đất đi tản mác vì chiến tranh, chính quyền thực dân bán phát mãi đất đai với giá rẻ, nhưng ít người có khả năng mua. Do làm việc trong bộ máy cai trị, ông buộc phải chạy vạy tiền bạc để mua lại. Không ngờ, đất đai mua được liên tục trúng mùa, giúp ông trở thành một trong những điền chủ lớn nhất Nam Kỳ.

gia tộc, gia tộc giàu có, kiến thức

Học giả Vương Hồng Sển, trong cuốn Sài Gòn năm xưa, cũng nhắc đến sự may mắn trong quá trình làm giàu của ông: “Tương truyền buổi đầu, Tây mới qua, dân cư tản mác. Pháp phát mãi ruộng đất vô thừa nhận, giá bán rẻ mạt mà vẫn không có người đấu giá… Thế rồi, nài ép Lê Phát Đạt, ông bất đắc dĩ phải chạy bạc mua liều. Nào ngờ vận đỏ, ruộng trúng mùa liên tiếp mấy năm liền”. Nhờ sự giàu có nhanh chóng, trong nhà Huyện Sỹ luôn treo câu đối dạy con cháu: “Cần dữ kiệm, trị gia thượng sách / Nhẫn nhi hòa, xử thế lương đồ”.

Có những lời đồn cho rằng cơ ngơi đồ sộ của ông tại Tân An được xây dựng trên "thế đất hàm rồng", nhờ vậy gia đình ông ngày càng phát đạt. Tuy nhiên, phần lớn tài sản về sau được ông dành cho nông nghiệp và hoạt động truyền bá đạo Công giáo.

Ngày cưới cháu gái là Nam Phương Hoàng hậu tặng 20.000 lượng vàng

Về gia đình, vợ ông là bà Huỳnh Thị Tài, các con gồm Lê Thị Bính (mẹ của Hoàng hậu Nam Phương), Lê Phát An, Lê Phát Thanh, Lê Phát Vĩnh, Lê Phát Tân... đều tiếp tục phát triển sự nghiệp điền chủ, sở hữu nhiều đất đai tại Tân An, Đức Hòa, Đức Huệ, Đồng Tháp Mười. Đặc biệt, con trai trưởng Lê Phát An được vua Bảo Đại phong tước An Định Vương, trở thành người duy nhất trong lịch sử Nam Kỳ dù không phải hoàng thân hay quốc thích vẫn được phong tước vị cao quý trong triều đình.

Tài sản của gia đình ông Lê Phát Đạt nhiều đến mức ông đã bỏ tiền xây dựng hai nhà thờ ngay trên đất của mình là Nhà thờ Chợ Đũi (nay là Nhà thờ Huyện Sỹ, quận 1) và Nhà thờ Chí Hòa (Gò Vấp). Con trai ông, kỹ sư Lê Phát Thanh, cũng tiếp tục truyền thống gia đình, bỏ tiền xây dựng Nhà thờ Hạnh Thông Tây tại góc Quang Trung – Lê Văn Thọ, Gò Vấp. Tất cả các nhà thờ này đều nằm trên đất của ông. Ngày nay, nếu đi xe máy từ Nhà thờ Huyện Sỹ đến Nhà thờ Hạnh Thông Tây phải mất gần một tiếng, đủ để hình dung vùng đất của ông mênh mông đến mức nào.

gia tộc, gia tộc giàu có, kiến thức

Bà Nguyễn Hữu Thị Lan đã được gia đình bên ngoại tặng một triệu đồng tiền mặt, tương đương 20.000 lượng vàng để làm của hồi môn khi kết hôn với vua Bảo Đại.

Mức độ giàu có của gia đình Huyện Sỹ còn được đồn thổi là lớn hơn rất nhiều lần so với vua Bảo Đại. Vậy nên mới có câu chuyện là vào năm 1934, nhân dịp gả cô cháu gái Nguyễn Hữu Thị Lan, tức Nam Phương Hoàng hậu về Huế, Lê Phát An đã tặng cho Nguyễn Hữu Thị Lan một triệu đồng tiền mặt để làm của hồi môn. Nếu quy đổi thì 1 triệu đồng lúc bấy giờ có giá vàng khoảng 50 đồng/lượng thì món quà này tương đương 20.000 lượng vàng. Gia đình Nguyễn Hữu Hào, cha của Nam Phương hoàng hậu, rể của Huyện Sỹ cũng được cho là giàu có hơn vua Bảo Đại.

Bên cạnh đó, một điều đáng ngưỡng mộ của gia đình Huyện Sỹ là dù vô cùng giàu có nhưng họ lại không có lối sống xa hoa, tiêu xài hoang phí. Để nhắc nhở con cháu trong gia đình, ông treo câu đối trong nhà: "Cần dữ kiệm, trị gia thượng sách. Nhẫn nhi hòa, xử thế lương đồ". (Tạm dịch: Trong gia đình phải chăm chỉ và tiết kiệm. Xử thế với người ngoài phải hòa hoãn và nhẫn nhịn).

Ngày nay tại góc đường Tôn Thất Tùng - Nguyễn Trãi, quận 1, TP HCM, nhà thờ giáo họ Chợ Đũi mỗi ngày vẫn đón hàng trăm người đi lễ, tham quan. Trải qua hơn trăm năm, người Sài Gòn vẫn quen gọi đây là Nhà thờ Huyện Sỹ như để tưởng nhớ người đã bỏ 1/7 gia sản ra xây dựng.

Ánh Dương (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)

Tin được quan tâm

Người sinh vào 3 năm này sẽ bị phạt đến 500.000 đồng và tạm dừng toàn bộ giao dịch ngân hàng nếu không làm lại CCCD

Từ nay đến hết năm 2025, những người sinh năm 2000, 1985 và 1965 sẽ lần lượt bước sang tuổi 25, 40 và 60 phải...
Kiến thức 3 ngày, 3 giờ trước

Những con giáp nào cần thận trọng ngày Thứ Tư, 23 tháng 7, tức ngày 29 tháng 6 âm lịch?

Ngày 23 tháng 7 là thứ Tư, ngày 29 tháng 6 âm lịch. Sự kết hợp của thiên can và địa chi là năm Tỵ,...
Đời sống số 3 ngày, 16 giờ trước

Từ nay, những trường hợp này xây nhà sẽ không cần xin Giấy phép xây dựng

Theo quy định hiện hành, sẽ có một số trường hợp xây nhà không cần xin Giấy phép xây dựng, người dân cần biết để...
Kiến thức 3 ngày, 1 giờ trước

Một tấm gỗ này mua được căn chung cư: Quý như ‘vàng ròng’ đắt đỏ nhất hành tinh

Bởi giá cao ngất ngưởng nên những cây gỗ loại này đang bị khai thác một cách triệt, phải đứng trước nguy cơ bị tuyệt...
Kiến thức 3 ngày, 16 giờ trước

Người từ 60 tuổi không có lương hưu phải đáp ứng điều kiện gì mới được nhận tiền trợ cấp hàng tháng?

Theo Luật Bảo hiểm xã hội 2024, ngoài những người đủ điều kiện hưởng lương hưu và đủ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã...
Kiến thức 3 ngày, 20 giờ trước

Những con giáp nào may mắn ngày Thứ Tư, 23 tháng 7, tức ngày 29 tháng 6 âm lịch?

Ngày 23 tháng 7 là thứ Tư, ngày 29 tháng 6 âm lịch. Sự kết hợp năm Tỵ, tháng Quý Mùi và ngày Quý Hợi....
Đời sống số 3 ngày, 18 giờ trước

Tin cùng mục

Tử vi ngày 25/7/2025 của 12 con giáp: Mùng 1 tháng 6 nhuận, tuổi nào may mắn nhất?

Cùng xem tử vi dự đoán gì về vận mệnh, tình duyên, cuộc sống,... của 12 con giáp trong ngày 25/7/2025.
Đời sống số 10 giờ, 57 phút trước

Từ 1/7, hàng triệu người đến tuổi nghỉ hưu sẽ được hưởng mức lương hưu cao hơn nếu làm việc này

Nhà nước tạo điều kiện cho người sử dụng lao động và người lao động có thêm sự lựa chọn tham gia đóng góp để...
Kiến thức 10 giờ, 27 phút trước

Trước năm 2026, người sinh vào 3 năm này sẽ được hưởng quyền lợi đặc biệt khi làm thẻ Căn cước mới

Trong Luật Căn cước (sửa đổi) quy định có 3 đối tượng sinh năm này sẽ được hưởng nhiều quyền lợi khi đi làm căn...
Kiến thức 11 giờ, 57 phút trước

Hộ chiếu tăng 7 bậc, công dân Việt Nam có thể nhập cảnh 51 nước trên thế giới mà không cần xin visa

Hộ chiếu của công dân Việt Nam tăng từ vị trí 91 lên 84 toàn thế giới.
Tin trong ngày 11 giờ, 59 phút trước

Có 1 đối tượng duy nhất được cấp thẻ Căn cước công dân không thời hạn, là ai?

Luật Căn cước hiện hành quy định: Thẻ căn cước sẽ có thời hạn sử dụng và phụ thuộc vào độ tuổi của người được...
Tin trong ngày 11 giờ, 27 phút trước

Danh sách điểm sàn xét tuyển của hơn 200 trường đại học năm 2025

Hiện đã có hơn 200 trường đại học công bố điểm sàn năm 2025 dựa vào kết quả thi tốt nghiệp THPT với mức cao...
Tin trong ngày 12 giờ, 42 phút trước

Tin mới cập nhật

Quy định mới 2026: Có phải không báo tìm việc, sẽ mất trợ cấp thất nghiệp?

Luật Việc làm 2025 (Luật số 74/2025/QH15) chính thức có hiệu lực từ ngày 01/01/2026. Đáng chú ý, một trong những điểm thay đổi quan...
Tin trong ngày 4 phút trước

Người EQ thấp nhắn tin thường hay viết 5 chữ này, vừa kém duyên lại 'chặn' đường công danh

Người có EQ cao biết lựa lời khiến người khác thấy thoải mái, tôn trọng và dễ hợp tác. Ngược lại, người EQ thấp dù...
Kiến thức 4 phút trước

Sân vận động 40.000 chỗ lớn bậc nhất cả nước tại phường mang tên cổ hơn 1.400 năm ở TP đông dân thứ 2 Việt Nam

Nơi đây nổi bật với vai trò là một trung tâm quốc gia về hội nghị, thể thao và công nghệ.
Kiến thức 4 phút trước

Đem loại cây mọc dại về trồng trên đất khô cằn, người nông dân nhẹ nhàng thu 200 - 300 triệu đồng/năm

Mỗi hecta trồng loại cây này có thể đem lại 200 - 300 triệu đồng/năm, mức thu nhập cao hơn hẳn so với trồng ngô,...
Tin trong ngày 5 phút trước

Điểm chuẩn Trường Đại học Y Hà Nội năm 2025 theo dự đoán là bao nhiêu?

'Các ngành có điểm chuẩn từ 26 đổ xuống sẽ giảm nhiều hơn, có thể giảm gấp đôi. Còn từ 25 điểm đổ xuống có...
Tin trong ngày 5 phút trước

Từ nay, một loại đất bị biến thành đất ở sẽ bị phạt tới 400.000.000 đồng

Quy định này nhằm siết chặt quản lý đất đai, đặc biệt trong bối cảnh tình trạng chuyển đổi mục đích sử dụng đất trái...
Kiến thức 30 phút trước

Trời sinh đào hoa vượng! Con gái sinh vào các ngày này vừa giỏi giang, vừa khiến đàn ông mê như điếu đổ

Trong tử vi phương Đông, có những cô gái sinh ra đã sở hữu khí chất cuốn hút đặc biệt, dù không cần quá lộng...
Kiến thức 30 phút trước

Đặc biệt lưu ý: Thiếu loại giấy tờ này khi mua nhà, đất có thể khiến bạn 'mất trắng' tài sản

Mua nhà đất mà thiếu sổ đỏ hoặc không đăng ký sang tên sẽ khiến người mua mất quyền sở hữu hợp pháp, chịu thiệt...
Kiến thức 31 phút trước

Đây là ngành có điểm sàn cao nhất trường Đại học Xây dựng Hà Nội năm 2025

Trường Đại học Xây dựng Hà Nội đã công bố điểm sàn xét tuyển năm 2025. Năm nay, điểm sàn của trường dao động từ...
Tin trong ngày 31 phút trước

Ông xã Tóc Tiên có một hành động thực tế giữa tin đồn ly hôn

Tóc Tiên và Touliver gắn bó với nhau 1 thập kỷ, thời điểm gần đây cả hai liên tục vướng tin đồn rạn nứt.
Chuyện làng sao 31 phút trước