Danh mục

Gia Cát Lượng nói 1 câu, hậu thế khẳng định ông là người có dã tâm và Lưu Thiện nên loại bỏ từ sớm

Chủ nhật, 13/04/2025 14:44

Dù Gia Cát Lượng có tài năng lớn đến đâu, công lao cao đến đâu, lời nói phản nghịch rõ ràng như thế này hoàng đế nếu nghe thấu cần loại bỏ sớm.

Gia Cát Lượng, biểu tự Khổng Minh, hiệu Ngọa Long, là Thừa tướng, công thần khai quốc, nhà chính trị, nhà ngoại giao, chỉ huy quân sự, nhà giáo dục, và cũng là một nhà phát minh kỹ thuật nổi tiếng của nhà Quý Hán thời Tam Quốc.

Không chỉ giỏi mưu lược, Gia Cát Lượng còn có dã tâm lớn được thể hiện qua câu nói: "Ban thưởng cửu tích và sự cám dỗ của quyền lực".

Trong thời xưa, để biểu dương công trạng của các đại thần có công lao xuất chúng, hoàng đế đã đặc biệt thiết lập một chế độ phong thưởng gọi là "cửu tích". Sách "Cương mục" có chú thích rằng, theo chế độ phong kiến xưa, khi thiên tử muốn tỏ ý ưu đãi một đại thần nào thì ban cho đồ quý giá và cho hưởng nghi lễ đặc biệt để biểu dương khác với mọi người. Chín thứ ban cho ấy gọi là "cửu tích".

Các nhà biên soạn "Cương mục" cũng tra cứu sách xưa để giải thích "cửu tích" gồm có: Xe, ngựa; Áo mặc; Nhạc khí; Cửa son; Nạp bệ (tức được phép xây ngay thềm bậc lên xuống ở trong nền nhà, chứ không phải xây lộ thiên ở ngoài); Hổ bôn (tức các tay dũng sĩ hộ vệ); Cung, tên; Phủ, việt (tức búa rìu và việt – dụng cụ nghi lễ hình búa); Cự sưởng (tức một thứ rượu dùng về việc cúng tế).

Gia Cát Lượng, câu nói của Gia Cát Lượng, Tam quốc

Gia Cát Lượng được cho là có dã tâm lớn (Ảnh minh họa).

Người được cửu tích trở thành "dưới một người, trên vạn người", sở hữu quyền lực và địa vị trong triều chính chỉ đứng sau hoàng đế. Vì ý nghĩa đặc biệt của việc ban thưởng cửu tích, các hoàng đế qua các thời đại thường không dễ dàng áp dụng với các đại thần và số người được ban cửu tích trong lịch sử cũng rất ít ỏi.

Xét về mặt thực tế, nghi lễ phong thưởng cửu tích mang nhiều nhược điểm và tạo ra mối đe dọa lớn đối với quyền lực hoàng đế. Những đại thần được trao cửu tích có địa vị không ai sánh kịp trong giới quan lại, và giữa họ và quyền lực tối cao của hoàng đế chỉ còn cách "một bước chân", dễ dàng nắm bắt. Do đó, những kẻ phản chủ, tham mưu đoạt vị thường xem việc ban cửu tích như một bước đệm.

Thời Hán ở Trung Quốc, vào năm 5, Vương Mãng đã ép Hán Bình Đế trao cho mình cửu tích, được sử sách Trung Quốc ghi nhận là vật dụng của bậc vương giả, thụ hưởng những đãi ngộ chỉ kém hoàng đế và cao hơn tất cả các chư hầu. Vương Mãng sau đó đã sát hại Hán Bình Đế và tự xưng là hoàng đế, thành lập nhà Tân, tồn tại từ năm 9 đến năm 22.

Đến thời Tam Quốc, vào năm 213, Tào Tháo cũng đã ép Hán Hiến Đế phong ông là Ngụy Công và ban cửu tích. Từ vùng đất Ngụy được Hán Hiến Đế phong, Tào Tháo đã thiết lập một chính quyền riêng và sau đó ép Hán Hiến Đế ban cho mình tước Ngụy Vương. Khi Tào Tháo qua đời vào năm 219, Tào Phi, con trai ông, đã ép Hán Hiến Đế thoái vị và lập nên nhà Ngụy.

Theo Sohu, dưới góc độ nào đó, cửu tích có thể được xem như thời gian "thực tập" của một vị hoàng đế. Qua thời gian thực tập, người đó có khả năng lớn sẽ trở thành hoàng đế và điều này trở thành biểu tượng của những kẻ có tham vọng. Gia Cát Lượng cũng từng đứng trước tình huống được đề nghị ban thưởng cửu tích. Khi Lưu Bị và nhóm Ngũ Hổ Tướng qua đời, Gia Cát Lượng gần như là người kiểm soát Thục Hán. Trong khi đó, Lưu Thiện yếu đuối và bất tài, kém xa người kế vị cùng thời như Tào Phi. Vì thế, Gia Cát Lượng dần trở thành người nắm toàn bộ quyền lực của Thục Hán và hoàn toàn có đủ tư cách và điều kiện để được ban cửu tích.

Gia Cát Lượng, câu nói của Gia Cát Lượng, Tam quốc

(Ảnh minh họa)

"Tam Quốc chí" dẫn lời từ "Tập tác Gia Cát Lượng" cho biết, Thục Hán đại thần Lý Nghiêm đã từng thảo luận vấn đề này với Gia Cát Lượng. Lý Nghiêm cho rằng Gia Cát Lượng có vị thế cao, uy tín lớn và công trạng nổi bật, đề nghị ông "nên nhận cửu tích, tiến tới phong vương". Chỉ cần Gia Cát Lượng đồng ý, không một quan viên nào phản đối, việc này sẽ trở nên dễ dàng. Tuy nhiên, Gia Cát Lượng vô cùng sáng suốt, ông biết rõ bài học từ việc Vương Mãng và Tào Tháo nhận cửu tích đã bị thiên hạ lên án, vì thế đã từ chối đề nghị của Lý Nghiêm và không từ chối ban tặng cửu tích.

Lúc đó, Gia Cát Lượng vẫn giữ vững bản lĩnh của một quân tử trung thành. Nhưng khi từ chối Lý Nghiêm, Gia Cát Lượng đã nói thêm một câu không nên nói. Ông nói: "Bây giờ ta đang chinh phạt quân của Tào Tháo, chưa có thành tựu gì lớn, ta cũng chưa thể báo đáp ân tình của tiên đế. Nếu lúc này ta tự đề cao mình, điều đó không hợp lý. Đợi đến khi diệt trừ Tào Ngụy, phục hồi Trung Nguyên, hoàng đế quay trở về cố đô, lúc đó ta sẽ cùng mọi người nhận phong thưởng", sau đó Gia Cát Lượng nói thêm: "Dù có mười mệnh, ta cũng có thể nhận, huống chi là chín!".

Thoạt nghe, câu nói của Gia Cát Lượng có vẻ như chỉ là lời nói đùa. Tuy nhiên, Gia Cát Lượng khi đó sống trong thời kỳ phong kiến với hệ thống cấp bậc quân chủ nghiêm ngặt, câu nói này theo phân tích của Sohu lại chứa mang ý đồ muốn đoạt ngôi. Cửu tích chính là giới hạn cao nhất mà quan lại có thể đạt được, trên cửu tích chỉ có hoàng đế. Câu nói về "mười mệnh", theo nghĩa đen, có nghĩa là Gia Cát Lượng cũng sẵn lòng trở thành hoàng đế. Mặc dù chỉ là lời nói chưa phải hành động, nhưng trong thời phong kiến, bất kỳ đại thần nào dám nói những lời này đều không thể được hoàng đế tha thứ.

Vì vậy, Sohu cho rằng, nếu như Lưu Thiện nghe thấy câu này, chắc chắn sẽ tức giận. Trong lịch sử, có không ít sự kiện một câu nói lỡ lời đã khiến hoàng đế ra lệnh hành quyết. Dù Gia Cát Lượng có tài năng lớn đến đâu, công lao cao đến đâu, lời nói phản nghịch rõ ràng như thế này cũng là điều không thể nói ra.

* Bài viết thể hiện quan điểm riêng của tác giả trên Sohu.

A.Dương (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)

Tin được quan tâm

Từ ngày 1/6, người dân có Căn cước công dân gắn chip cần biết thay đổi mới này

Việc ứng dụng Căn cước công dân gắn chip vào hoạt động này không chỉ giúp tối ưu quy trình kiểm soát mà còn mở...
Kiến thức 3 ngày, 18 giờ trước

10 nghề ở Việt Nam có thể bị AI 'xóa sổ' vĩnh viễn trong 5 năm tới, ngành đầu tiên gây bất ngờ rất nhiều người đăng ký thi năm nay

Sự phát triển vượt bậc của Al làm tăng nguy cơ người làm ở các ngành nghề sau rơi vào cảnh thất nghiệp, khó kiếm...
Kiến thức 2 ngày, 17 giờ trước

Người lao động được tăng gấp đôi lương cơ bản từ 1/7/2025 đúng không?

Có tăng gấp đôi lương cơ bản từ 1/7/2025 hay không là vấn đề được nhiều người quan tâm và thắc mắc.
Tin trong ngày 2 ngày, 11 giờ trước

Theo quy định, xe ô tô dừng đỗ, quay đầu tại phần đường này có thể bị phạt tới 22 triệu đồng và trừ 10 điểm giấy phép lái xe, các tài xế cần lưu ý

Nghị định 168/2024/NĐ-CP đã quy định rõ mức xử phạt với hành vi dừng đỗ và quay đầu xe ô tô không đúng nơi quy...
Kiến thức 3 ngày, 19 giờ trước

Vào tháng 5 âm lịch, 'Sao Phi Liêm' đi vào vận mệnh của 4 con giáp và họ bị cuốn vào những cơn bão tình cảm

Sau tháng 5 âm lịch, những người sinh năm Dậu, Mùi, Hợi và Thìn sẽ chịu ảnh hưởng của sao Phi Liêm và sẽ rơi...
Đời sống số 3 ngày, 19 giờ trước

Những con giáp nào may mắn vào thứ tư, 28 tháng 5, tức ngày mùng 2 tháng 5 âm lịch?

Ngày 28 tháng 5, thứ tư, là ngày thứ hai của tháng năm âm lịch. Các con giáp nào may mắn?
Đời sống số 3 ngày, 13 giờ trước

Tin cùng mục

Những con giáp nào cần thận trọng vào thứ sáu ngày 30/5, tức ngày 4 tháng 5 âm lịch?

Văn hóa truyền thống sử dụng sự kết hợp giữa thân trời và cành đất để tượng trưng cho bốn thời điểm trong năm, tháng,...
Đời sống số 10 giờ, 23 phút trước

Trắc nghiệm tâm lý: Chọn một bức tranh dựa trên trực giác của bạn để kiểm tra xem bạn có thể kiếm được nhiều tiền hay ít tiền trong cuộc sống hay không?

Bạn hãy chọn một trong các hình dưới đây dựa trên trực giác đầu tiên của bạn – không cần suy nghĩ quá lâu. Sau...
Đời sống số 11 giờ, 42 phút trước

'Mùa khoe con': Phụ huynh đua nhau tung hô thành tích của con, chuyên gia nói gì?

Mùa hè đến, mạng xã hội lại rộn ràng với những bảng điểm 9, 10, dòng trạng thái đầy tự hào về thành tích học...
Tin trong ngày 11 giờ, 19 phút trước

Đối tượng được tăng lương hưu 3 lần, nhận 140 triệu/tháng từ 1/7 là ai?

Từ ngày 1/7/2025, việc điều chỉnh lương hưu tiếp nối đợt tăng 15% hứa hẹn sẽ mang lại lợi ích cho hàng triệu người cao...
Kiến thức 11 giờ, 20 phút trước

30 trường THCS tư thục ở Hà Nội công bố học phí lớp 6 năm học 2025, có trường cao nhất 84 triệu/tháng

Hà Nội có hơn 40 trường THCS tư thục, có tổng hơn 38.000 học sinh, theo số liệu Sở Giáo dục và Đào tạo công...
Tin trong ngày 11 giờ, 21 phút trước

Tại sao Tử Cấm Thành đóng cửa lúc 5 giờ chiều? Sử dụng 60 tấn máu lợn để trừ tà mỗi năm? Sự thật đằng sau nó là gì?

Dù đã trở thành điểm đến văn hóa nổi tiếng, Cố Cung (Tử Cấm Thành) vẫn bao phủ trong lớp màn huyền bí với hàng...
Hồ sơ tư liệu 11 giờ, 21 phút trước

Tin mới cập nhật

Tử vi ngày 30/5/2025 của 12 con giáp: Tuổi Sửu tài lộc khởi sắc, Tỵ không cảm thấy thoải mái

Cùng xem tử vi dự đoán gì về vận mệnh, tình duyên, cuộc sống,... của 12 con giáp trong ngày 30/5/2025.
Đời sống số 5 giờ, 42 phút trước

Lỗi đỗ xe trên vỉa hè với xe máy, ô tô theo quy định mới nhất năm 2025 bị phạt bao nhiêu tiền?

Ở thành phố hay các đô thị lớn việc dừng, đỗ xe trên vỉa hè khá phổ biến. Vì thế, việc nắm bắt quy định...
Kiến thức 5 giờ, 53 phút trước

Theo quy định, đèn giao thông chuyển xanh, không đi có bị phạt không?

Nghị định 168/2024 quy định rõ xử phạt vi phạm hành chính về trật tự, an toàn giao thông trong lĩnh vực giao thông đường...
Kiến thức 5 giờ, 12 phút trước

Không phải ai cũng biết: Đặt trầu cau trên bàn thờ tuyệt đối phải tránh vị trí này

Theo quan niệm phong thủy, tuyệt đối không đặt trầu cau ở phía sau bát hương (nơi khuất tầm mắt), hay đặt trực tiếp lên...
Đời sống số 5 giờ, 25 phút trước

Từ nay: Người dân sử dụng lòng đường để phơi lúa, rơm rạ sẽ bị phạt lên tới 20 triệu đồng

Việc phơi lúa ở trên đường tiềm ẩn nhiều nguy hiểm với người điều khiển xe. Người dân nên nắm được quy định mới nhất...
Kiến thức 6 giờ, 40 phút trước

Ở nơi 'đèn đỏ được rẽ phải', chủ phương tiện xử lý thế nào khi gặp đèn vàng để không bị phạt?

Hiện nay, tại nhiều ngã ba, ngã tư có đặt biển báo phụ "xe mô tô được phép rẽ phải khi đèn đỏ". Vậy tại...
Kiến thức 6 giờ, 58 phút trước

Người đàn ông phải mổ lấy 35 viên sỏi do uống một loại nước phổ biến được nhiều người thích dùng

Một người đàn ông ở Brazil đã phải phẫu thuật lấy 35 viên sỏi khỏi bàng quang. Sau khi tìm hiểu, các bác sĩ đã...
Tin trong ngày 6 giờ, 11 phút trước

Con gái ruột đầu lòng nhà Angelina Jolie đón tuổi mới bên 'người tình tin đồn' đồng giới

Shiloh, con gái chung giữa nữ minh tinh Angelina Jolie và nam tài tử Brad Pitt đã chính thức bước sang tuổi 19.
Chuyện làng sao 6 giờ, 16 phút trước

Những ai đang có ý định đặt tour du lịch dịp hè, hãy chú ý điều này, để tránh 'tiền mất tật mang'

Mùa hè là thời điểm vàng để các gia đình tận hưởng những chuyến du lịch đáng nhớ, nhưng cũng là mùa của những kẻ...
Tin trong ngày 7 giờ, 46 phút trước

Địa phương sở hữu khu kinh tế lâu đời nhất Việt Nam sắp có khu đô thị gần 10.000 tỷ đồng

Dự án khu đô thị mới này có thời hạn hoạt động 50 năm với tiến độ thực hiện trong vòng 8 năm kể từ...
Tin trong ngày 7 giờ, 57 phút trước