Sông Đồng Nai, một dòng sông hùng vĩ mang theo mình những câu chuyện lịch sử đặc sắc, là một phần không thể thiếu trong bức tranh văn hóa của Việt Nam. Từ những nguồn nước hùng vĩ ẩn sau những dãy núi đồng bằng miền Nam, Sông Đồng Nai đã chứng kiến và lưu giữ hàng nghìn năm lịch sử phồn thịnh và đầy biến động của xã hội. Hãy cùng chúng tối khám phá và tìm hiểu về dòng sông nội địa dài nhất Việt Nam, có lưu vực chảy qua 10 tỉnh - thành phố này nhé!
Sông Đồng Nai chảy từ cao nguyên Lang Biang (Lâm Đồng) và kết thúc tại cửa Soài Rạp (huyện Cần Giờ, TP. HCM). Đây là dòng sông nội địa dài nhất ở Việt Nam và có lưu vực lớn thứ ba trên toàn quốc, với diện tích 36.350 km2, chỉ sau sông Cửu Long và sông Hồng. Sông Đồng Nai chảy qua 10 tỉnh, thành phố: Đồng Nai, TP. HCM, Bình Phước, Tây Ninh, Đắk Nông, Long An, Bình Dương, Lâm Đồng, Bình Thuận và Bà Rịa - Vũng Tàu. Các phụ lưu chính của sông bao gồm sông Đa Nhim, sông Bé, sông La Ngà, sông Sài Gòn, sông Đa Hoai và sông Vàm Cỏ. Sông Đồng Nai chia thành hai phân lưu chính là sông Soài Rạp và sông Lòng Tàu.
Tên gọi sông Đồng Nai có nhiều cách giải thích khác nhau. Có người cho rằng tên gọi Đồng Nai bắt nguồn từ tiếng của người Chăm, có nghĩa là “sông lớn”. Có người lại cho rằng tên gọi Đồng Nai bắt nguồn từ tiếng của người Kinh, có nghĩa là “sông có nhiều đá”.
Dù có nguồn gốc từ đâu, tên gọi sông Đồng Nai đã trở thành một biểu tượng của vùng đất Nam Bộ. Sông Đồng Nai đã góp phần quan trọng vào sự hình thành và phát triển của vùng đất này.
Theo thông tin từ Bộ Tài Nguyên & Môi trường, lưu vực sông Đồng Nai chỉ chiếm 4,2% lượng nước của Việt Nam, nhưng lại chiếm 11% diện tích đất, đồng thời đóng góp khoảng 30% GDP của đất nước. Trong tỷ lệ này, có khoảng hơn 63% GDP từ ngành công nghiệp, 41% GDP từ ngành dịch vụ và 28% GDP từ ngành nông nghiệp của cả nước. Riêng các địa phương như TP. HCM, Bà Rịa - Vũng Tàu, Đồng Nai và Bình Dương lần lượt đứng ở vị trí thứ nhất, thứ 3, thứ 5 và thứ 6 trong danh sách các địa phương thu ngân sách nhiều nhất vào năm 2022. Ngoài ra, sông Đồng Nai còn là nguồn cung cấp nước ngọt cho khoảng 20 triệu dân trong lưu vực, đóng vai trò quan trọng đối với các lĩnh vực công - nông nghiệp, hàng hải và du lịch sinh thái của vùng kinh tế trọng điểm phía Nam.
Sông Đồng Nai chảy qua tỉnh cùng tên với hơn 200 km, là con sông dài nhất trong số 10 tỉnh thuộc lưu vực. Ưu điểm này giúp tỉnh Đồng Nai tận dụng hiệu quả tiềm năng trong lĩnh vực công - nông nghiệp và du lịch - dịch vụ. Trong năm 2022, tổng thu ngân sách nhà nước trên địa bàn tỉnh đạt gần 63.000 tỷ đồng. Riêng GRDP ước đạt gần 234.000 tỷ đồng, tăng 9,22% so với cùng kỳ; xếp thứ 2 trong khu vực Đông Nam bộ và thứ 4 trên toàn quốc.
Ngày nay, sông Đồng Nai vẫn là một tuyến đường thủy quan trọng, phục vụ cho nhu cầu giao thông, vận tải, kinh tế, xã hội của vùng đất Nam Bộ. Sông Đồng Nai là nguồn cung cấp nước cho sản xuất nông nghiệp, công nghiệp, thủy điện. Sông Đồng Nai cũng là nơi có nhiều nguồn lợi thủy sản, góp phần phát triển kinh tế thủy sản của vùng.
Sông Đồng Nai là một biểu tượng của vùng đất Nam Bộ. Sông Đồng Nai đã gắn liền với đời sống sinh hoạt, văn hóa của người dân Nam Bộ. Sông Đồng Nai đã đi vào thơ ca, nhạc họa, trở thành một phần của tâm hồn người dân Nam Bộ.
Hoàng Mai (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)