“Đàn ông xem mũi nữ xem môi, cả đời phú quý ít thị phi”. Câu nói này có nghĩa là gì?

Văn hóa Trung Quốc cổ kính lâu đời, trong dòng lịch sử 5000 năm, người đời xưa đã để lại rất nhiều câu tục ngữ đúc kết lại những triết lý nhân sinh như “Đàn ông sợ tai nhỏ, đàn bà sợ mũi to”, “Sợ đàn ông uốn eo như rắn, sợ đàn bà bĩu môi”, “Tai to có phúc, mắt xếch tâm cũng lệch”,… Tuy rằng những câu này đều là “trông mặt bắt hình dong”, từ vẻ bề ngoài để đoán tính cách, nhưng người xưa cũng thường nói rằng “Tâm sinh tướng”, những câu tục ngữ này ẩn chứa trí tuệ và kinh nghiệm của người đi trước, dù có hơi khó hiểu nhưng vẫn được lưu truyền rộng rãi.

Có câu nói rằng: "Ma diện thanh tu bất năng giao, lưỡng tai vô nhục đại loan yêu (Tạm dịch: Không kết giao với đàn ông mặt nhiều đốm tàn nhang lớn, ít râu (hoặc không có râu), hai bên má gầy hốc hác và thắt lưng nhỏ gầy). Trên mặt có những đốm tàn nhang lớn và vết sẹo thì thường từ nhỏ đã chịu đủ mọi sự chế giễu, làm chuyện gì cũng tàn ác, cay độc, thích làm việc theo cảm tính, tính tình nóng nảy, hơn nữa còn không coi người thân họ hàng ra gì.

Những người đàn ông không có râu thường sẽ bị coi là những người âm hiểm, cay độc, tàn ác, thích đứng phía sau giật dây, dùng quyền lực bỡn cợt, làm hại người khác. Cũng ám chỉ thái giám, kiểu người này không những phải chịu tổn hại về nội tâm và thể xác, mà suốt ngày còn phải nịnh bợ người khác, nhìn sắc mặt người khác mà sống, thâm hiểm, gian xảo, một khi được thế là sẽ lật mặt vô tình, thậm chí coi việc hành hạ người khác làm thú vui.

Còn về câu nói: "Lưỡng tai vô nhục đại loan yêu", từ nghĩa mặt chữ ta có thể hiểu rằng không nên kết giao với những người đàn ông mặt gầy hốc hác, hai bên má không có thịt hoặc những người có eo gầy, nhỏ. Người xưa cho rằng, nếu như hai bên má gầy hốc hác không có thịt thì trên má, chắc chắn khó mà đấu lại được, bởi họ là những kẻ nhỏ nhen, âm hiểm, khó đoán được lòng họ nghĩ gì. Phụ nữ không nên đắc tội với những người đàn ông đi hay uốn eo như rắn, vì họ rất thâm hiểm, gian xảo, hơn nữa còn hay đa nghi, nhạy cảm, xét từ trên phương diện Đông Y, những người có thân hình như thế thường có gan không khỏe, tính tình cũng nóng nảy, thích gây hiềm khích với người khác.

Cũng có câu nói rằng: “Đàn bà gò má cao sát chồng”. Trong quan niệm người cổ đại, gò má cao hay thấp liên quan mật thiết với vận khí của con người, những người phụ nữ có gò má cao thường thích nắm quyền và có tinh thần trách nhiệm cao, là khuôn mặt điển hình của những người phụ nữ thành công chốn công sở, có hơi hướm giống với những nữ quản lý. Người xưa thường nói: “Phụ nữ vô tài mới là đức”, “Phụ nữ làm chủ nhà thì nhà tan cửa nát”. Trong xã hội nam quyền thời cổ đại, quan niệm xã hội đương nhiên bắt phụ nữ phải tuân thủ tam tòng tứ đức, tam cương ngũ thường, họ cho rằng phụ nữ “buông rèm nhiếp chính” sẽ gây họa, làm hại tới vận trình của gia đình, quốc gia.

Nhưng nếu gạt bỏ quan niệm nam quyền trọng nam khinh nữ của thời cổ đại, phụ nữ lại thường cảm tính hơn, dễ làm việc bằng cảm tính, khi đưa ra quyết định cũng thường không được bình tĩnh và quả quyết bằng nam giới. Họ suy nghĩ không được toàn diện, cũng thường bị lệch lạc, ngàng làm càng rối. Đương nhiên, điều này cũng có liên quan tới việc môi trường giáo dục văn hóa thời xưa của nữ giới, họ thường xuyên ở trong nhà, chẳng bao giờ biết đến chuyện bên ngoài xã hội, cho dù là có mạnh mẽ đến mấy thì năng lực làm việc vẫn không bằng đàn ông.

Tục ngữ có câu: “Nam xem mũi nữ xem môi, cả đời phú quý ít thị phi”. Người xưa cho rằng, mũi nằm ở vị trí chính giữa trên khuôn mặt, là nơi dễ thể hiện tính tình của người đàn ông nhất. Ví dụ như có câu tục ngữ nói: “Đàn ông mũi khoằm nhọn mắt diều hâu thì không nên kết giao”, nếu gặp phải những người đàn ông mũi nhọn và hơi khoằm, thêm cặp mắt như chim diều hâu thì không nên chơi vì họ rất gian xảo, nóng nảy. Người xưa cho rằng, người có mũi cao thẳng, ngay ngắn thường là người dám nghĩ dám làm, chính trực, thật thà. Những người có phần mũi tròn to chắc chắn thì thường có lộc, phát tài, có tướng phú quý.

Phụ nữ xem môi (miệng). Từ xưa tới nay, khi miêu tả người con gái đẹp, đoan trang thường nói môi chúm chím như bông hoa anh đào. Họ cho rằng những người phụ nữ miệng rộng hay hung hãn, nóng tính, không dễ nói chuyện, không phải là người biết nghĩ cho người khác. Người xưa còn có câu “vẽ hổ vẽ lông khó vẽ cốt, lòng người khó đoán” chỉ ra thuật nhìn người. Từ những kinh nghiệm nhìn người của người xưa chúng ta nhận thấy đều có lý, nhưng không phải là hoàn toàn phù hợp với thực tế ngày nay. Nhưng những câu nói cũng đều đang nhắc nhở chúng ta: “Không được có ý định hại người, cũng không được nhẹ dạ mà phải phòng ngừa người khác”. Đọc nhiều những câu tục ngữ này, tương lai chúng ta sẽ có lúc cần tới.

Vũ Phong