Danh mục

Thì ra quá trình hình thành Dải Ngân Hà là những sự sáp nhập tàn khốc, nó không hề yên bình một chút nào

Chủ nhật, 15/01/2023 07:44

Nguồn gốc chính xác của Dải Ngân Hà vẫn còn là bí ẩn. Nhưng các nhà thiên văn học tin rằng thiên hà - quê hương lớn của chúng ta đã hình thành từ hơn 13 tỷ năm trước và nó nhỏ hơn nhiều so với kích thước ngày nay.

Các nhà thiên văn học chưa biết chính xác các thiên hà đầu tiên hình thành như thế nào, bởi vì thời kỳ sơ khai của vũ trụ rất khó quan sát. Mặc dù vậy, họ đã có một số manh mối.

Theo Cơ quan Vũ trụ Châu Âu, vũ trụ hiện đại có những nơi có mật độ rất cao, chẳng hạn như các thiên hà và những nơi có mật độ rất thấp, như khoảng trống giữa các thiên hà. Nhưng tất cả các quan sát đều chỉ ra rằng vũ trụ sơ khai hầu như không có bất kỳ sự khác biệt nào về mật độ trong vũ trụ.

Dải Ngân Hà, thiên hà, vũ trụ, khám phá vũ trụ

Trung tâm đầy bụi của Dải Ngân Hà hiện nay. Ảnh: NASA

Bắt đầu từ một khối vật chất nhỏ

Dải Ngân Hà có lẽ bắt đầu sự sống giống như bất kỳ thiên hà nào khác - như một khối vật chất nhỏ có mật độ lớn hơn một chút so với mức trung bình của vũ trụ. Khối này hầu như được tạo thành từ vật chất tối, dạng vật chất không tương tác với ánh sáng. Bởi vì cụm nhỏ đó có mật độ cao hơn một chút so với mức trung bình, nên nó có lực hấp dẫn mạnh hơn một chút so với môi trường xung quanh. Lực kéo lớn hơn đó cho phép nó thu hút nhiều vật chất tối hơn vào trong, khiến nó thậm chí còn có trọng lực lớn hơn và lại tiếp tục thu hút nhiều vật chất tối hơn.

Theo Trung tâm Vật lý thiên văn Harvard Smithsonian, Dải Ngân Hà thời kỳ sơ khai không hề đơn độc. Nó được bao quanh bởi một số khối vật chất tối lân cận. Cuối cùng, những khối vật chất tối đầu tiên đó phát triển đủ lớn để kéo vật chất bình thường vào, tập hợp thành các cụm dày đặc và hình thành nên những ngôi sao đầu tiên. Những cụm đó ngày nay vẫn còn bên trong và xung quanh Dải Ngân Hà và được gọi là cụm sao cầu hay quần tinh cầu. Chúng chứa những ngôi sao già nhất trong thiên hà với một số ngôi sao gần 13 tỷ năm tuổi.

Dải Ngân Hà, thiên hà, vũ trụ, khám phá vũ trụ

Hai thiên hà xoắn ốc va chạm, kích hoạt sự bùng nổ hình thành sao (màu đỏ). Các nhà thiên văn nghi ngờ rằng Dải Ngân Hà đã đạt đến kích thước hiện tại thông qua một loạt các vụ sáp nhập như thế này. Ảnh: NASA

Quá trình “cá lớn nuốt cá bé”

Các khối vật chất tối ban đầu cùng với các tập hợp sao của chúng cuối cùng đã hợp nhất để tạo thành Dải Ngân Hà nguyên thủy vào khoảng 12 tỷ năm trước. Khi sự hợp nhất đó xảy ra, Dải Ngân Hà nổi lên như một thực thể riêng biệt trong vũ trụ, tách biệt với môi trường xung quanh. Lực hấp dẫn khổng lồ của nó kéo theo ngày càng nhiều vật chất tối và khí, khiến nó lớn lên nhanh chóng.

Ads

Theo Bách khoa toàn thư về Thiên văn học và Vật lý thiên văn của Viện Công nghệ California, khi nó lớn lên, phần lớn khí dồn vào trung tâm. Khi khí sụp đổ, nó tạo thành một đĩa mỏng, quay nhanh. Đĩa này bắt đầu nhanh chóng tạo ra các ngôi sao. Sau vài tỷ năm, Dải Ngân Hà đã trải qua thời kỳ hình thành sao nhanh chưa từng có trong thiên hà.

Nhưng các vụ sáp nhập vẫn chưa kết thúc. Sử dụng các quan sát từ vệ tinh Gaia, các nhà thiên văn học đã xác định được hơn chục tập hợp sao trong Dải Ngân Hà có vẻ hơi khác so với các ngôi sao lân cận của chúng. Những bộ sưu tập này có các ngôi sao có cùng độ tuổi, thành phần nguyên tố và vận tốc tương tự nhau.

Theo EarthSky.org, các nhà thiên văn học tin rằng những cụm này đại diện cho phần còn lại của các thiên hà nhỏ hơn rơi vào Dải Ngân Hà hàng tỷ năm trước. Lực hấp dẫn mạnh mẽ của thiên hà của chúng ta đã xé toạc những kẻ xâm nhập kém may mắn đó, ăn thịt chúng và chỉ để lại những tàn dư nhỏ phía sau.

Dải Ngân Hà, thiên hà, vũ trụ, khám phá vũ trụ

Dải Ngân Hà hiện nay. Ảnh: NASA

Hiện tại và tương lai

Dải Ngân Hà vẫn chưa từ bỏ việc “ăn thịt” đồng loại của nó: nó hiện đang xé nát các vệ tinh gần nhất của nó, trong đó có Đám mây Magellan Lớn và Nhỏ. Thật thú vị, Dải Ngân Hà đã không bị sáp nhập với một thiên hà có khối lượng tương tự trong toàn bộ lịch sử 13 tỷ năm của nó.

Những vụ sáp nhập này rất thảm khốc: vụ va chạm kích hoạt sự hình thành nhanh chóng của rất nhiều ngôi sao đến mức không còn đủ khí để hình thành các thế hệ mới. Sau một vụ sáp nhập lớn, các thiên hà có xu hướng trở thành đỏ hơn và chết chóc, nghĩa là chúng chỉ chứa đầy những ngôi sao nhỏ, mờ nhạt và đỏ.

Tuy nhiên, Dải Ngân Hà đang trong quá trình va chạm với “hàng xóm” lớn gần nhất của nó, thiên hà Andromeda, theo NASA. Trong khoảng 4 tỷ năm nữa, hai thiên hà sẽ bắt đầu va chạm và Dải Ngân Hà liệu có thể trở thành “cá lớn” một lần nữa hay sẽ biến mất?

Thanh Ngọc (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)

Tin được quan tâm

Song Hye Kyo công khai xuất hiện với người đàn ông mà cô từng yêu đơn phương

Nữ diễn viên Song Hye Kyo một lần nữa làm dấy lên nghi vấn cô đang có mối quan hệ yêu đương với người đàn...
Chuyện làng sao 2 ngày, 11 giờ trước

Việt Nam có một vùng đất đẹp như 'hành tinh khác': Hồ nước treo lơ lửng, hoang sơ ít người biết đến

Điểm nhấn ấn tượng nhất của nơi này chính là hồ Lơ Lửng. Đây là một hồ canxi nằm cao hơn dòng sông ngầm khoảng...
Du lịch Việt 3 ngày, 17 giờ trước

Sao Việt 17/10: Lương Bằng Quang khóc nấc đọc lời cuối của Ngân 98; Chia sẻ đầu tiên của Hoa hậu Đỗ Thị Hà sau lễ nạp tài

Tin sao Việt 17/10/2025: Lương Bằng Quang bất ngờ đăng tải video giữa đêm, anh lộ nhiều dấu hiệu bất ổn. Bài đăng của Hoa...
Chuyện làng sao 3 ngày, 16 giờ trước

Mối quan hệ của Ngân 98 và mẹ ruột có thật sự tốt?

Bố mẹ Ngân 98 buôn bán hoa quả, không phải đại gia giàu có.
Chuyện làng sao 3 ngày, 14 giờ trước

Đám cưới Hoa hậu Đỗ Thị Hà ở nhà chồng: Cơ ngơi thiếu gia đồ sộ đến choáng

Lộ cơ ngơi gây tranh cãi của chồng Đỗ Thị Hà là thiếu gia tập đoàn Sơn Hải tại Quảng Trị khiến ai cũng bất...
Chuyện làng sao 2 ngày, 1 giờ trước

Chồng Hoa hậu Đỗ Thị Hà lộ thái độ thật với bố vợ, nàng Hậu lần đầu lên tiếng về lễ ăn hỏi

Hoa hậu Đỗ Thị Hà và bạn trai đã tổ chức lễ ăn hỏi khá kín tiếng.
Chuyện làng sao 2 ngày, 8 giờ trước

Tin cùng mục

Trưởng thôn, Tổ trưởng Tổ dân phố dự kiến sẽ có thêm trách nhiệm mới

Tại dự thảo Nghị định, Bộ Nội vụ dành Điều 9 quy định trách nhiệm, phạm vi giải quyết công việc của công chức và...
Tin trong ngày 1 giờ, 5 phút trước

Tử vi ngày 20/10/2025 của 12 con giáp: Tuổi Thân tiền bạc rủng rỉnh, Tý cần đề phòng tiểu nhân

Cùng xem tử vi dự đoán gì về vận mệnh, tình duyên, cuộc sống,... của 12 con giáp trong ngày 20/10/2025.
Đời sống số 1 giờ, 22 phút trước

4 ngành nghề dễ xin việc, 'hái ra tiền' trong 10 năm tới: Lương trung bình chạm mốc 70.000.000 đồng/tháng

Trong thời đại AI, không phải nghề nào cũng bị thay thế. Điều quan trọng là chọn đúng hướng đi - nơi con người vẫn...
Kiến thức 2 giờ, 43 phút trước

Chính thức: Người mẹ nào thu nhập 28 triệu/tháng và đang nuôi 2 con thì không phải đóng thuế thu nhập cá nhân

Từ năm 2026, hàng triệu người lao động sẽ được giảm hoặc miễn thuế thu nhập cá nhân (TNCN) sau khi Ủy ban Thường vụ...
Tin trong ngày 2 giờ, 47 phút trước

Tin vui: Hàng triệu lao động sắp nhận 1,3 triệu đồng - 2 triệu đồng quà Tết Bính Ngọ, điều kiện được hưởng là gì?

Với các địa phương bị ảnh hưởng bão lũ, ngoài nguồn hỗ trợ của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Công đoàn sẽ chủ động...
Tin trong ngày 2 giờ, 15 phút trước

Mua ổi nên chọn quả sần sùi hay nhẵn mịn? 5 mẹo của trùm buôn hoa quả mách bạn chọn ổi ngon giòn ngọt lịm

Khi đứng trước một sạp ổi, nhiều người không khỏi băn khoăn nên chọn quả có vỏ sần sùi hay nhẵn bóng, quả to hay...
Làm sao 2 giờ, 22 phút trước

Tin mới cập nhật

Dân tình sốc trước diện mạo của Ngân 98 cách đây 9 năm

Nhiều người phải cảm thán nhan sắc ở thì quá khứ của Ngân 98.
Chuyện làng sao 1 giờ, 24 phút trước

Khi hôn, nếu một người phụ nữ có phản ứng sau đây, điều đó có nghĩa là cô ấy thực sự yêu bạn

Trong thế giới kỳ diệu và mộng mơ của tình yêu, nụ hôn chắc chắn là một hành động độc đáo, thể hiện sự thân...
Đàn ông yêu 2 giờ, 36 phút trước

Á hậu Vũ Thúy Quỳnh giữa nghi vấn hẹn hò doanh nhân Đức Phạm: “Tuy anh có tài, nhưng không tài nào có được em”

Chia sẻ của Á hậu Vũ Thuý Quỳnh đang được cộng đồng mạng quan tâm hơn cả.
Chuyện làng sao 2 giờ, 7 phút trước

H'Hen Niê mừng con gái đầy tháng, tiết lộ tên thật của bé dân tình trầm trồ vì quá ý nghĩa

Hoa hậu H'Hen Niê cùng gia đình hạnh phúc mừng đầy tháng con gái. Con gái nàng Hậu trộm vía bụ bẫm, sở hữu làn...
Chuyện làng sao 2 giờ, 8 phút trước

Tách ra ở riêng để 'tự lập', vợ chồng tôi mới hiểu vì sao trước kia tiêu 25 triệu vẫn dư, giờ nửa tháng đã cạn ví

Với tổng thu nhập 25 triệu mỗi tháng, một cặp vợ chồng trẻ ở Hà Nội đã tự tin dọn ra ở riêng để tìm...
Đời sống trẻ 3 giờ, 30 phút trước

Từ 1/1/2026: 3 đối tượng này sẽ phải chi rất nhiều tiền khi làm sổ đỏ

Có 3 nhóm đối tượng được dự báo sẽ chịu ảnh hưởng rõ rệt khi bảng giá đất mới bắt đầu có hiệu lực từ...
Kiến thức 3 giờ, 7 phút trước

Đàn ông không sống lâu thường có những đặc điểm chung này khi đi đại tiện! Nếu không mắc phải điểm nào, xin chúc mừng!

Đối với nam giới, sức khỏe đường ruột là "thước đo" quan trọng phản ánh tuổi thọ. Hãy cùng tìm hiểu nhé!.
Chăm sóc sức khỏe 3 giờ, 8 phút trước

Trọn bộ ảnh đám hỏi 'nét căng' của thiếu gia Phan Hoàng và 'tiểu thư nghìn tỷ'

Lễ ăn hỏi của Phan Hoàng và Khánh Linh nhận được sự quan tâm đặc biệt trên mạng xã hội.
Hotgirl, hotboy 3 giờ, 8 phút trước

Lời tiên tri về Shark Bình được 'đào lại' gây sốt mạng xã hội

Sau gần 1 tuần, vụ việc Shark Bình (tên thật Nguyễn Hòa Bình, SN 1981) bị khởi tố, bắt tạm giam cùng đồng phạm liên...
Tin trong ngày 3 giờ, 8 phút trước

Hai ngôi làng của Việt Nam được vinh danh 'Làng du lịch tốt nhất thế giới 2025'

Làng văn hóa du lịch cộng đồng Quỳnh Sơn (Lạng Sơn) và thôn Lô Lô Chải (Tuyên Quang) tự hào góp mặt trong số 52...
Du lịch Việt 3 giờ, 10 phút trước