Thánh địa Mỹ Sơn thuộc địa phận xã Duy Phú, huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam, cách thành phố Đà Nẵng 70 km và Hội An 40 km. Đây là thánh địa Ấn Độ giáo của Vương quốc Chăm Pa, một vương quốc hùng mạnh từng thống trị miền Trung Việt Nam từ thế kỷ thứ 2 đến thế kỷ 15. Nằm trong một thung lũng rộng khoảng 2km, được bao bọc bởi núi rừng hùng vĩ, thánh địa Mỹ Sơn là một tổ hợp kiến trúc đồ sộ với nhiều đền đài Chăm Pa.
Thánh địa Mỹ Sơn là một trong những thánh địa lâu đời nhất Việt Nam
Mỹ Sơn là nơi hội tụ của hơn 70 công trình kiến trúc độc đáo, được chia thành nhiều cụm và xây dựng theo cùng một nguyên tắc. Kết cấu mỗi cụm gồm đền thờ chính, bao quanh là những ngôi tháp nhỏ hoặc công trình phụ. Trong đó, đền chính tượng trưng cho núi Meru, trung tâm của vũ trụ, là nơi hội tụ của thần linh và thờ thần Siva – vị thần tối cao trong Ấn Độ giáo.
Kiến trúc của các đền tháp, lăng mộ ở Mỹ Sơn là sự pha trộn của nhiều phong cách, thể hiện sự giao thoa văn hóa giữa người Chăm và các quốc gia trong khu vực, đặc biệt là Ấn Độ. Bố cục của mỗi cụm tháp đều có một tháp chính ở giữa và nhiều tháp phụ nhỏ bao bọc xung quanh. Các tháp đều có hình chóp, biểu tượng của đỉnh Meru, nơi cư ngụ của các vị thần Hindu. Cổng tháp thường quay về phía đông để tiếp nhận ánh sáng Mặt Trời, mang ý nghĩa đón nhận nguồn năng lượng của vũ trụ.
Kiến trúc của các đền tháp, lăng mộ ở Mỹ Sơn là sự pha trộn của nhiều phong cách, thể hiện sự giao thoa văn hóa giữa người Chăm và các quốc gia trong khu vực, đặc biệt là Ấn Độ
Lịch sử của Thánh địa Mỹ Sơn trải dài qua nhiều thế kỷ, từng chứng kiến sự thịnh vượng và suy tàn của Vương quốc Chăm Pa. Những công trình kiến trúc độc đáo này là minh chứng cho sự tài hoa và tinh tế của người Chăm trong nghệ thuật điêu khắc, kiến trúc và trang trí. Bên cạnh đó, Mỹ Sơn còn là nơi lưu giữ những câu chuyện thần thoại, những nghi thức tôn giáo và tín ngưỡng độc đáo của người Chăm, tạo nên một hệ thống giá trị văn hóa vô cùng phong phú và độc đáo.
Tuy nhiên, Thánh địa Mỹ Sơn cũng đã phải trải qua nhiều biến cố thăng trầm. Sau hai cuộc chiến tranh, nhất là vào năm 1969, không quân Mỹ đã ném bom vào thung lũng Mỹ Sơn, khiến nhiều công trình kiến trúc bị tàn phá nặng nề. Trong đó, ngôi đền Mỹ Sơn A1 nổi tiếng đã bị đánh sập hoàn toàn, để lại nỗi đau thương cho người dân Việt Nam và cộng đồng quốc tế.
Thánh địa Mỹ Sơn thu hút du khách từ khắp nơi trên thế giới đến khám phá
Tháng 12/1999, Thánh địa Mỹ Sơn được UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa Thế giới, là sự ghi nhận cho giá trị lịch sử, văn hóa và kiến trúc của nơi đây. Việc được công nhận là Di sản Văn hóa Thế giới là động lực để Việt Nam tập trung nguồn lực cho việc bảo tồn và phục hồi Thánh địa Mỹ Sơn.
Hiện nay, Thánh địa Mỹ Sơn là điểm du lịch thu hút du khách trong và ngoài nước. Du khách đến đây có thể chiêm ngưỡng những công trình kiến trúc độc đáo, tìm hiểu về lịch sử và văn hóa của Vương quốc Chăm Pa, và khám phá vẻ đẹp hùng vĩ của thiên nhiên Quảng Nam.
Với những giá trị lịch sử, văn hóa, kiến trúc và nghệ thuật độc đáo, Thánh địa Mỹ Sơn là một điểm đến không thể bỏ qua khi du lịch miền Trung Việt Nam. Nơi đây không chỉ là điểm du lịch hấp dẫn mà còn là một minh chứng hùng hồn cho sự phát triển của văn minh Chăm Pa và là một phần quan trọng trong lịch sử văn hóa của Việt Nam.
Thu Hà (Theo Thuơng Hiệu và Pháp Luật)