Trường hợp của gia đình ông Nguyễn Văn Cường (Hà Nội) là một ví dụ điển hình. Ông Cường được ông nội chia cho 250m² đất. Sau khi hoàn tất thủ tục cấp sổ đỏ, ông phát hiện ra sự sai lệch giữa kích thước chiều ngang, chiều dọc ghi trên sổ so với hiện trạng sử dụng thực tế, dù tổng diện tích vẫn đúng 250m². Ông Cường băn khoăn liệu có thể điều chỉnh lại thông tin cho khớp với thực tế hay không.
Để làm rõ vấn đề này, chúng tôi đã trao đổi với Luật sư Hoàng Tùng (Đoàn Luật sư TP Hà Nội). Theo Luật sư Tùng, "Không bắt buộc phải đổi lại sổ đỏ nếu diện tích ghi trên sổ vẫn đúng. Tuy nhiên, người dân nên thực hiện thủ tục chỉnh lý thông tin để đảm bảo quyền lợi lâu dài và tránh phát sinh tranh chấp".
Luật sư Tùng viện dẫn Khoản 6 Điều 135 Luật Đất đai 2024, quy định về nguyên tắc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất, trong đó nhấn mạnh: "Trường hợp có sự chênh lệch diện tích giữa số liệu đo đạc thực tế với số liệu ghi trên giấy tờ quy định tại Điều 137 của Luật này, hoặc trên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở, hoặc Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất đã cấp, mà ranh giới thửa đất đang sử dụng không thay đổi so với thời điểm cấp giấy tờ về quyền sử dụng đất và không có tranh chấp với người sử dụng đất liền kề, khi cấp hoặc cấp đổi Giấy chứng nhận, diện tích đất được xác định theo số liệu đo đạc thực tế”.
Khi sổ đỏ ghi đúng diện tích nhưng các kích thước cạnh (chiều ngang, chiều dài) lại sai so với thực tế sử dụng, người dân nên thực hiện thủ tục đăng ký biến động (Ảnh minh hoạ)
Ngoài ra, Điều 152 Luật Đất đai 2024 cũng quy định về việc đính chính, thu hồi, hủy Giấy chứng nhận đã cấp. Theo đó, cơ quan có thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận có trách nhiệm đính chính khi phát hiện sai sót về thông tin của người được cấp so với thời điểm đính chính, hoặc sai sót về thông tin thửa đất, tài sản gắn liền với đất so với hồ sơ kê khai đăng ký đã được cơ quan có thẩm quyền xác nhận, hoặc theo văn bản có hiệu lực của cơ quan nhà nước.
"Trong trường hợp Giấy chứng nhận đã cấp có sai sót về thông tin thửa đất khi đo đạc lại và ranh giới thửa đất thay đổi so với thời điểm cấp, đồng thời diện tích đo đạc thực tế khác với diện tích ghi trên Giấy chứng nhận, thì người sử dụng đất có quyền đề nghị cơ quan nhà nước có thẩm quyền đính chính hoặc xem xét cấp Giấy chứng nhận đối với phần diện tích chênh lệch nếu có", Luật sư Tùng giải thích thêm.
Như vậy, trong trường hợp của ông Cường, khi sổ đỏ ghi đúng diện tích 250m² nhưng các kích thước cạnh (chiều ngang, chiều dài) lại sai so với thực tế sử dụng, ông Cường nên thực hiện thủ tục đăng ký biến động (điều chỉnh) để phản ánh đúng vị trí, kích thước các cạnh của thửa đất theo hiện trạng sử dụng thực tế, đồng thời giữ nguyên tổng diện tích đất đã được ghi nhận (250m²). Thủ tục này cũng không làm phát sinh nghĩa vụ tài chính nếu không có thay đổi về diện tích hoặc mục đích sử dụng đất.
Về thủ tục đăng ký biến động, theo Điều 38 Nghị định 101/2024/NĐ-CP của Chính phủ, ông Cường cần liên hệ Văn phòng đăng ký đất đai nơi có đất để nộp hồ sơ, bao gồm:
(Ảnh minh hoạ)
Bản gốc Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã cấp.
Đơn đăng ký biến động theo mẫu.
Mảnh trích đo bản đồ địa chính thửa đất.
Các tài liệu khác (nếu có), ví dụ: Biên bản xác nhận mốc giới với hàng xóm hoặc biên bản đo đạc thực địa.
Mặc dù không bắt buộc phải đổi lại sổ đỏ nếu diện tích ghi nhận vẫn chính xác, việc thực hiện chỉnh lý thông tin là một bước đi khôn ngoan, giúp đảm bảo tính chính xác của giấy tờ pháp lý và phòng ngừa rủi ro tranh chấp tiềm ẩn trong tương lai. Người dân nên chủ động liên hệ với các cơ quan chức năng để được tư vấn và hướng dẫn chi tiết về thủ tục này.
T.Hà (TH) (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)