Vì sao “lấy vợ xem mẹ”?
Theo quan niệm truyền thống, người mẹ chính là “chủ nhân văn hóa” trong gia đình. Tính cách, thói quen và cách cư xử của mẹ có ảnh hưởng trực tiếp đến sự hình thành nhân cách người con gái.
Nếu một người mẹ hiền hòa, biết vun vén, giàu lòng cảm thông, thì con gái thường học được cách quan tâm, biết chia sẻ trong đời sống hôn nhân. Ngược lại, nếu người mẹ hay nóng nảy, than vãn hoặc thiếu trách nhiệm, những thói quen tiêu cực đó dễ in hằn lên con.
“Lấy vợ xem mẹ, gả chồng xem cha” không phải sự áp đặt, mà là lời nhắc hãy nhìn vào môi trường hình thành nhân cách của bạn đời.
Không chỉ là tính cách, mà nếp sống gia đình – cách tổ chức bữa cơm, ứng xử với họ hàng, phân công việc nhà cũng trở thành “chuẩn mực ngầm” để con gái mang theo khi bước vào gia đình mới.
Vì sao “gả chồng xem cha”?
Tương tự, người cha chính là tấm gương để con trai học cách làm chồng, làm cha. Một người cha biết yêu thương, tôn trọng vợ, gánh vác trách nhiệm và giữ nguyên tắc sống sẽ giúp con trai sớm hình thành ý thức trách nhiệm và cách ứng xử trưởng thành.
Ngược lại, nếu người cha bạo lực, thờ ơ hoặc coi thường gia đình, con trai rất dễ lặp lại những hành vi ấy trong hôn nhân. Các nghiên cứu tâm lý hiện đại cũng khẳng định: mối quan hệ cha - con trai có ảnh hưởng lớn đến khả năng quản lý cảm xúc và bản lĩnh khi giải quyết mâu thuẫn gia đình.
Câu nói này không phải định mệnh, nhưng phản ánh xác suất cao: con cái thường mang theo thói quen, lối sống từ môi trường gia đình. Khi lựa chọn hôn nhân, tức là lựa chọn không chỉ một người mà cả nền nếp, giá trị và mối quan hệ của gia đình họ.
Ứng dụng trong hôn nhân hiện đại
Để vận dụng trí tuệ cổ nhân, các chuyên gia gợi ý:
Tìm hiểu gia đình đối phương: Quan sát không khí sinh hoạt, cách giải quyết vấn đề.
Trao đổi thẳng thắn: Lắng nghe chia sẻ của người yêu về cha mẹ, về nếp nhà.
Quan sát chi tiết nhỏ: Từ ánh mắt cha mẹ nhìn nhau đến cách họ phân công việc.
Tham khảo người ngoài: Hỏi ý kiến bạn bè, người thân để có góc nhìn khách quan.
Tự phản chiếu bản thân: Đặt câu hỏi liệu mình có hòa nhập được với gia đình đó.
Nghĩ về tương lai: Tưởng tượng cuộc sống lâu dài khi gắn bó với nền nếp ấy.
“Lấy vợ xem mẹ, gả chồng xem cha” không phải sự áp đặt, mà là lời nhắc hãy nhìn vào môi trường hình thành nhân cách của bạn đời. Gia đình gốc chính là “trường học đầu tiên”, nơi mỗi người học cách yêu thương và gánh vác trách nhiệm.
Trong xã hội hiện đại, bài học ấy vẫn còn nguyên giá trị, giúp người trẻ có cái nhìn tỉnh táo và thực tế hơn trước khi bước vào cánh cửa hôn nhân – hành trình dài cả đời người.
* Thông tin trong bài mang tính tham khảo
Nguyễn Giang (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)