Danh mục

Có 3 kiểu gia đình không bao giờ có thể nuôi dạy được những đứa con xuất sắc dù họ có cố gắng đến đâu, nói trúng nhà bạn thì đừng vội buồn

Thứ ba, 22/07/2025 10:59

Ai cũng muốn con mình giỏi giang, hạnh phúc. Nhưng trong hành trình làm cha mẹ, không phải cứ yêu nhiều, lo nhiều là con sẽ nên người. Có những kiểu yêu thương vô tình kìm hãm con, khiến cha mẹ càng cố gắng càng thất vọng.

Là một nhà giáo với hơn 20 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực giáo dục, tôi từng chứng kiến vô số câu chuyện nuôi dạy con của các gia đình. Có những bậc cha mẹ tận tâm hết mực, thế nhưng kết quả lại không như kỳ vọng. Ngược lại, có những phụ huynh tưởng chừng như "buông lỏng", lại nuôi được những đứa trẻ tự tin, bản lĩnh và tỏa sáng.

dạy con, cách dạy con, cách nuôi dạy con thành tài

Vì sao có những bậc cha mẹ càng cố gắng lại càng nuôi con "lệch hướng"? (Ảnh minh họa)

Hôm nay, tôi muốn chia sẻ một chủ đề thực tế nhưng cũng đầy trăn trở: Vì sao có những gia đình, dù vất vả thế nào, cũng khó nuôi dạy được con cái thành tài?

Dưới đây là 3 kiểu gia đình tiêu biểu. Có thể bạn sẽ thấy đâu đó bóng dáng mình trong đó. Nhưng đừng vội phật ý, vì phản tư là để thay đổi, không phải để tự trách mình.

1. Gia đình kiểu kiểm soát quá mức

Biểu hiện thường thấy:

- Con làm thủ công, cha mẹ ngồi kè kè bên cạnh, thấy sai là sửa ngay.

- Con chơi với bạn, người lớn đi theo sát, sợ bị ngã hoặc "nhiễm thói hư".

- Con mặc gì, ăn gì, học gì, tất cả đều do cha mẹ quyết định.

dạy con, cách dạy con, cách nuôi dạy con thành tài

Vấn đề thật sự của những đứa trẻ:

Chúng được bảo bọc quá mức, không có cơ hội tự quyết định, cũng chẳng được phép sai lầm. Dần dần, trẻ trở nên rụt rè, phụ thuộc, thiếu khả năng tự giải quyết vấn đề. Khi bước vào đời, chúng dễ hoang mang, sợ hãi trước thử thách một dạng "bất lực học được" đầy đáng tiếc.

Hướng điều chỉnh:

- Trao quyền được thử và sai cho trẻ: Để con tự chọn quần áo, tự lên kế hoạch học tập, dù có chưa hoàn hảo cũng không sao.

- Làm "giàn giáo", không làm "trực thăng giám sát": Chỉ xuất hiện khi con thật sự cần giúp, thay vì kè kè mọi lúc.

- Chủ động cho con quyền lựa chọn: "Cuối tuần con muốn đi leo núi hay đến thư viện?".

2. Gia đình kiểu "bỏ quên cảm xúc"

Biểu hiện thường thấy:

- Bố mẹ bận rộn, con nhỏ gửi nội trú hoặc nhờ người trông hộ.

- Giao tiếp hàng ngày chỉ xoay quanh: "Làm bài xong chưa?", "Thi được mấy điểm?"...

- Cảm xúc của trẻ bị bỏ qua, phụ huynh chỉ biết nói: "Bố mẹ làm tất cả cũng là vì con".

dạy con, cách dạy con, cách nuôi dạy con thành tài

Vấn đề thật sự của những đứa trẻ:

Bề ngoài, chúng không thiếu thốn điều gì, nhưng bên trong lại trống rỗng. Chúng ít nói, khó mở lòng, hoặc có khi nổi loạn để được "nhìn thấy". Khi cảm xúc không được tiếp nhận và đáp lại, trẻ sẽ học cách khép mình và dần mất kết nối với người thân.

Hướng điều chỉnh:

- Dành ít nhất 15 phút chất lượng mỗi ngày cho con: Tắt điện thoại, lắng nghe con kể chuyện trường lớp, bạn bè.

- Dừng nói "bố mẹ vì con", hãy hỏi "hôm nay con vui nhất điều gì?".

- Tạo ra những nghi lễ gia đình nho nhỏ: Ví dụ như "tối thứ Bảy xem phim cùng nhau", để trẻ cảm nhận sự gắn kết.

3. Gia đình kiểu yêu chiều quá mức

Biểu hiện thường thấy:

- Con đòi gì được nấy, không bao giờ bị từ chối.

- Con làm sai, bố mẹ luôn đứng ra dọn hậu quả.

- Luôn nghe câu cửa miệng: "Nó còn nhỏ, rồi lớn sẽ hiểu".

dạy con, cách dạy con, cách nuôi dạy con thành tài

Vấn đề thật sự của những đứa trẻ:

Lớn lên trong môi trường được nuông chiều thái quá, trẻ có xu hướng ích kỷ, không quen đối mặt với thất bại. Chỉ cần một cú vấp nhẹ, chúng có thể sụp đổ. Tệ hơn, chúng đem theo tâm lý mình là trung tâm vũ trụ vào xã hội và đó là lúc cú sốc lớn ập đến.

Hướng điều chỉnh:

- Đặt ra giới hạn rõ ràng: Mỗi tuần chỉ được mua 1 món đồ chơi, mỗi ngày chỉ được dùng điện thoại 30 phút.

- Để trẻ chịu hậu quả tự nhiên: Làm đổ sữa thì phải tự lau, quên bài tập thì tự xin lỗi thầy cô.

- Giao việc nhà phù hợp độ tuổi: 3 tuổi biết vứt rác, 5 tuổi dọn bát, 8 tuổi tập nấu cơm, trách nhiệm được hình thành từ những việc nhỏ.

Giáo dục là sự kết hợp giữa tình yêu và chừng mực

Dạy con không phải là hy sinh mù quáng hay điều khiển tuyệt đối, mà là một hành trình trưởng thành song hành giữa cha mẹ và con cái. Cha mẹ nên là ngọn hải đăng soi sáng phương hướng, chứ không phải người cầm lái thay.

Hãy nhớ 3 điều cốt lõi:

- Độc lập quan trọng hơn hoàn hảo: Trẻ được phép sai, để trưởng thành từ thất bại.

- Sự hiện diện quý hơn vật chất: Điều con nhớ mãi không phải món đồ chơi đắt tiền, mà là buổi tối cùng ngồi ngắm sao với mẹ.

- Tôn trọng còn giá trị hơn chiều chuộng: Đối thoại như với một người bạn, trẻ sẽ học được cách làm người có chính kiến.

dạy con, cách dạy con, cách nuôi dạy con thành tài

Nếu bạn thấy bóng dáng gia đình mình trong những kiểu trên, xin đừng vội lo lắng hay trách bản thân. Giáo dục là hành trình luôn có thể điều chỉnh. Nhận ra vấn đề đã là một bước tiến lớn.

Từ hôm nay, hãy thử trao cho con nhiều hơn một chút không gian, lắng nghe con nhiều hơn một chút kiên nhẫn và tin tưởng con nhiều hơn một chút can đảm. Bởi vì, một đứa trẻ “xuất sắc” không phải là đứa trẻ đạt 10 điểm mỗi bài kiểm tra mà là đứa trẻ có ánh sáng trong đôi mắt, có tình yêu trong trái tim và có phương hướng trong cuộc đời.

Và con đường đó chúng ta sẽ cùng con đi chậm rãi, nhưng vững vàng.

Hạ Tú (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)

Tin được quan tâm

Những con giáp nào cần thận trọng Thứ Năm, ngày 31 tháng 7, tức ngày mùng 7 tháng 6 âm lịch?

Ngày 31 tháng 7, thứ Năm, ngày 7 tháng 6 âm lịch, đại diện cho năm Tỵ, tháng Quý Mùi và ngày Tân Sửu. Trong...
Đời sống số 2 ngày, 20 giờ trước

7 trường hợp không đăng kí thường trú bị phạt 1.000.000 đồng/người, là những ai?

Không tuân thủ quy định về đăng ký tạm trú hoặc khai báo tạm vắng có thể bị phạt tiền từ 500.000 đến 1.000.000 đồng....
Tin trong ngày 2 ngày, 15 giờ trước

Cho dù bạn nấu đậu xanh hay đậu đỏ, hãy nhớ 3 mẹo này và chỉ cần đun sôi 10 phút là mềm và nhừ

Mùa hè đã đến, vậy làm sao để chống chọi với cái nóng? Điều hòa, kem, hay dưa hấu ướp lạnh? Chẳng có cách nào...
Địa chỉ ăn ngon 2 ngày, 22 giờ trước

Trắc nghiệm tâm lý: Hãy chọn một sân vườn bạn thích! Kiểm tra tình hình tài chính của bạn trong nửa cuối năm?

Đây là một bài trắc nghiệm tâm lý nhẹ nhàng giúp bạn khám phá tình hình tài chính của bạn trong nửa cuối năm nay...
Đời sống số 2 ngày, 20 giờ trước

Từ nay đi xe máy ra đường cần chú ý: Không đáp ứng điều kiện này có thể bị CSGT phạt tới 10 triệu đồng

Người dân cần chú ý để thực hiện đúng những quy định của Luật Trật tự an toàn giao thông và Nghị định 168/2024/NĐ-CP.
Kiến thức 2 ngày, 15 giờ trước

Tin cùng mục

Một sân bay Việt Nam được dự báo sẽ đón 100 triệu khách/năm, vào top 'siêu cảng hàng không' thế giới

Một tổ chức hàng không quốc tế uy tín dự báo Cảng hàng không quốc tế Long Thành có thể gia nhập nhóm sân bay...
Tin trong ngày 21 phút trước

Quá hạn 3 mốc thời gian này sẽ không thể sang tên Sổ đỏ, còn bị phạt tiền lên đến 20.000.000 đồng

Sang tên Sổ đỏ là cách gọi của người dân để chỉ thủ tục đăng ký biến động khi chuyển nhượng, tặng cho, thừa kế...
Kiến thức 21 phút trước

Chính thức từ 1/7/2025, hàng triệu người Việt nhận thêm khoản tiền cao gấp 4 lần hiện nay

Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) năm 2024, sẽ có hiệu lực từ ngày 1/7/2025, mang đến một tin vui cho hàng triệu người lao...
Kiến thức 2 giờ, 49 phút trước

Năm 2025, mức phạt lỗi đi sai vòng xuyến đối với xe máy, ô tô là bao nhiêu?

Vòng xuyến, hay còn gọi là bùng binh, là một trong những khu vực giao thông quan trọng, yêu cầu người tham gia giao thông...
Tin trong ngày 2 giờ, 49 phút trước

Có phải từ năm 2026, viên chức có thể nhận trợ cấp thất nghiệp tối đa trên 18 triệu đồng/tháng, theo Dự thảo Nghị định mới của Chính phủ?

Theo dự thảo Nghị định mới của Chính phủ, từ ngày 01/01/2026, mức hưởng trợ cấp thất nghiệp tối đa hàng tháng của viên chức...
Tin trong ngày 2 giờ, 50 phút trước

Hé lộ tin nhắn từ bệnh viện của ông Hoàng Nam Tiến trong buổi sáng trước khi qua đời

Trước khi qua đời, ông Hoàng Nam Tiến phải cấp cứu ICU (nơi điều trị và theo dõi đặc biệt dành cho những ca bệnh...
Tin trong ngày 2 giờ, 50 phút trước

Tin mới cập nhật

Sơ cứu người bị đột quỵ như thế nào? Cần tránh 2 sai lầm rất nhiều người mắc phải

Việc sơ cứu đột quỵ tại nhà kịp thời và đúng cách sẽ giúp giảm nguy cơ tử vong do đột quỵ.
Chăm sóc sức khỏe 21 phút trước

Zalo sở hữu 1 tính năng đặc biệt: Ấn vào là thấy ngay số điện thoại bạn bè, không phải mất công đi tìm

Zalo có nhiều tính năng hay ho hơn bạn tưởng, một trong số đó là xem số điện thoại bạn bè mà không cần phải...
Xài gì 21 phút trước

Loại cây tụ lộc trời ban: Chặt đi là mất phúc, giữ thì tài lộc phú quý, phúc khí vô biên, càng trồng càng giàu

Đây toàn là những loại cây quen thuộc nhưng có giá trị về cả vật chất lẫn tinh thần.
Phong thủy 21 phút trước

Cuộc sống của nữ ca sĩ hải ngoại đình đám kết hôn với 'Vua cá Koi' sau 3 tháng quen biết, chia tay vì trầm cảm

Ở tuổi U40, sau khi đi qua một cuộc hôn nhân chóng vánh và ồn ào, nữ ca sĩ Hà Thanh Xuân hài lòng với...
Chuyện làng sao 22 phút trước

Sao Việt 1/8: Diễn viên Kim Oanh kể về cuộc nói chuyện với ông Hoàng Nam Tiến; Siêu mẫu Hà Anh báo tin tang sự

Tin sao Việt 1/8/2025: Với Kim Oanh thì doanh nhân Hoàng Nam Tiến là một trong những người mà nữ diễn viên thần tượng. Hà...
Chuyện làng sao 2 giờ, 46 phút trước

Bằng Kiều, Mai Thu Huyền và loạt sao Việt chia sẻ kỷ niệm, bày tỏ sự tiếc thương ông Hoàng Nam Tiến

Không chỉ là nhân vật được giới trẻ, những người khởi nghiệp thần tượng mà ông Hoàng Nam Tiến còn được nhiều sao Việt quý...
Chuyện làng sao 2 giờ, 50 phút trước

Đúng 14 ngày nữa, hàng nghìn công chức trên cả nước sẽ được nhận thêm 5.000.000 đồng/tháng

Từ ngày 15/8, hai nhóm đối tượng này sẽ được nhận khoản hỗ trợ thêm 5 triệu đồng mỗi tháng, theo Nghị định mới của...
Kiến thức 2 giờ, 50 phút trước

Chú ý: Công an TP. Hà Nội phát cảnh báo khẩn đến toàn bộ người dân về thủ đoạn lừa đảo mới

Người dân cần hết sức cảnh giác trước thủ đoạn tinh vi của các nhóm đối tượng.
Đời sống số 2 giờ, 51 phút trước

Công bố 4 địa điểm dự kiến xây trạm sạc xe điện dọc Vành đai 1 Hà Nội: Cụ thể ở đâu?

Công ty TNHH MTV Khai thác điểm đỗ xe Hà Nội đề xuất bố trí 4 bãi đỗ xe kết hợp trạm sạc, chuẩn bị...
Kiến thức 3 giờ, 32 phút trước

Sự khác nhau giữa đột quỵ và đột tử, nếu có dấu hiệu cần làm ngay việc này

Đột quỵ và đột tử là hai bệnh lý khá thường gặp. Trong đó riêng đột quỵ có đến 200.000 ca mắc mới tại Việt...
Chăm sóc sức khỏe 3 giờ, 32 phút trước