Có 1 loại “khổ qua ngọt”, quả chín ăn trực tiếp như trái cây, giá 130.000đ/kg, dân hái không đủ bán - là loại khổ qua gì vậy?

Nhắc đến khổ qua, chúng ta hẳn sẽ nghĩ ngay đến vị đắng trứ danh của loại quả này. Tuy nhiên, trên thực tế thật sự tồn tại một loại khổ qua có vị ngọt và thơm ngon y hệt trái cây. Loại quả này là “khổ qua rừng”, có hình dáng không khác biệt mấy với khổ qua thông thường, nhưng khi chín thì vỏ sẽ có màu vàng ươm bắt mắt. Kích cỡ của chúng cũng nhỏ hơn so với khổ qua thông thường, tối đa chỉ dài 5cm.

Khổ qua rừng là loại cây mọc hoang dại có dược tính cao nên được sử dụng trong hỗ trợ điều trị nhiều bệnh lý. Hơn nữa loài cây này còn rất tốt cho sức khỏe với rất nhiều dưỡng chất, thường được dùng để chế biến các món ăn thường ngày.

Khổ qua rừng là loài dây leo thân thảo có chu kỳ sống hằng năm khoảng từ 5 - 6 tháng. Thân cây có cạnh, dạng dây leo bằng tua cuốn và có thể bò dài tới khoảng 2 đến 3 mét. Phần lá cây là lá so le, dài khoảng 5 - 10cm, rộng 4 - 8cm. Phiến lá hình trứng và chia làm 5 - 7 thùy, mép kía răng. Phần gân lá có lông ngắn, mặt dưới lá thường có màu nhạt hơn mặt trên.

Hoa đực và hoa cái của cây sẽ mọc tách riêng ở phần nách lá. Cánh hoa khổ qua rừng có màu vàng. Phần quả có hình thoi với chiều dài khoảng 8 -10cm, mặt bên ngoài có nhiều u lồi. Quả non sẽ có màu xanh và khi chín thì chuyển dần sang màu vàng hồng. Phần hạt bên trong khổ qua rừng có màu đỏ au như hạt gấc. Khi quả còn xanh, ăn sẽ có vị đắng. Nhưng khi chín, nó sẽ có vị ngọt và có thể ăn trực tiếp như trái cây.

Tất cả các bộ phận thân, lá, quả của khổ qua rừng đều được sử dụng để làm vị thuốc. Khổ qua rừng có nguồn gốc từ một số quốc gia châu Á, Châu Phi và châu Úc như Việt Nam, Trung Quốc, Ấn Độ, Nam Phi, Australia…Ở nước ta, loại cây này có thể mọc hoang dại ở nhiều vùng đồi núi khác nhau. Tuy nhiên, phổ biến hơn ở khu vực miền Nam.

Khổ qua rừng chủ yếu mọc ở các thung lũng, trong rừng hoặc ven suối ở Trung Quốc. Thời kỳ quả chín thường vào cuối hè và đầu thu. Thời điểm này vừa đúng lúc đang là thời điểm thu hoạch mùa màng. Sau khi làm đồng, nông dân sẽ hái vài quả khổ qua rừng như một món ăn giải nhiệt và giải tỏa mệt mỏi. Còn với trẻ em nông thôn ở Trung Quốc, đây là một trong những món ăn vặt thơm ngon và miễn phí.

Không chỉ có hương vị thơm ngon, khổ qua rừng còn rất giàu giá trị dinh dưỡng. Các nghiên cứu hiện đại cho thấy chúng rất giàu protein, saponin, chất béo, chất xơ thô, vitamin C, canxi, phốt pho, sắt và 17 loại axit amin. Loại quả này còn có công dụng bổ khí huyết, hỗ trợ tăng cường xương và cơ bắp nên rất được yêu thích.

Ngày nay, nhiều nông dân xứ Trung cũng đã bắt đầu thử trồng khổ qua rừng để làm kinh tế. Ở một số vùng nông thôn ở Chiết Giang, Quảng Đông và Quý Châu, diện tích trồng khổ qua rừng đã lên tới hàng chục nghìn mẫu. Giá khổ qua rừng nay cũng không rẻ, khoảng hơn 40 NDT/kg (hơn 130.000đ/kg).

Hoàng Lê (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)