Thói quen ngồi lâu, ít vận động khi làm việc hoặc giải trí, tưởng chừng vô hại, lại là một trong những nguyên nhân hàng đầu làm tăng nguy cơ mắc ung thư và nhiều bệnh lý nguy hiểm khác. Vậy, những nghề nghiệp nào được xem là có nguy cơ mắc ung thư cao nhất? Dưới đây là danh sách 10 nghề nghiệp được các chuyên gia y tế cảnh báo về nguy cơ này:
1. Thợ làm tóc
Ngành làm đẹp luôn được biết đến với những sản phẩm chứa nhiều hóa chất độc hại. Các sản phẩm làm tóc như thuốc nhuộm, thuốc ép hay uốn tóc chứa nhiều hóa chất độc hại. Mặc dù tiệm tóc thường có không gian thông thoáng, thợ làm tóc vẫn phải tiếp xúc trực tiếp với những hóa chất này trong thời gian dài, đặc biệt là formaldehyde - một chất đã được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) xếp vào nhóm chất gây ung thư. Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng thợ làm tóc có nguy cơ mắc các bệnh ung thư máu và ung thư bàng quang cao hơn người bình thường.
2. Công nhân xây dựng và thợ hàn
10 nghề nghiệp được các chuyên gia y tế cảnh báo về nguy cơ dễ mắc ung thư nhất (Ảnh minh hoạ)
Những người làm trong ngành xây dựng thường xuyên phải đối mặt với môi trường làm việc khắc nghiệt, đầy rẫy bụi bẩn và hóa chất độc hại. Theo Tổ chức Nghiên cứu Ung thư Quốc tế (IARC), công nhân xây dựng thường xuyên tiếp xúc với amiăng – một chất gây ung thư đã bị cấm ở nhiều quốc gia, cùng với bụi silic và khói hàn. Những yếu tố này có liên quan mật thiết đến các bệnh ung thư phổi, ung thư trung biểu mô màng phổi và ung thư bàng quang. Việc hít thở thường xuyên các chất độc hại này khiến họ trở thành đối tượng dễ mắc các bệnh ung thư nguy hiểm.
3. Nhân viên y tế phơi nhiễm bức xạ
Trong ngành y tế, những nhân viên chẩn đoán hình ảnh như bác sĩ X-quang và kỹ thuật viên y học hạt nhân phải thường xuyên tiếp xúc với bức xạ. Nếu không tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về an toàn phóng xạ, nguy cơ mắc ung thư tuyến giáp, đa u tủy xương và lymphoma sẽ tăng cao. Dù thiết bị hiện đại đã giúp giảm thiểu rủi ro, nhưng tại nhiều bệnh viện nhỏ hoặc phòng khám tư, việc bảo hộ chưa được đảm bảo đầy đủ, khiến họ trở thành đối tượng dễ bị tổn thương bởi bức xạ.
4. Công nhân hóa chất và dầu khí
(Ảnh minh hoạ)
Môi trường làm việc tại các nhà máy hóa chất và lọc dầu luôn tiềm ẩn nhiều nguy cơ độc hại. Tại các nhà máy hóa chất và lọc dầu, công nhân thường xuyên tiếp xúc với nhiều loại hóa chất độc hại như benzen, toluen, formaldehyde… Đây đều là những chất gây ung thư đã được phân loại rõ ràng. Người lao động trong môi trường này có nguy cơ cao mắc các bệnh ung thư máu, gan, phổi và bàng quang. Ở Việt Nam, nhiều khu công nghiệp lớn như Bình Dương, Đồng Nai, Bà Rịa – Vũng Tàu đã ghi nhận không ít trường hợp bệnh liên quan đến môi trường làm việc này.
5. Phi công và tiếp viên hàng không
Công việc của phi công và tiếp viên hàng không đòi hỏi họ phải di chuyển liên tục giữa các quốc gia và múi giờ khác nhau. Phi công và tiếp viên hàng không có tỷ lệ mắc ung thư da (melanoma) cao hơn mức bình thường. Nguyên nhân chính là do họ thường xuyên bay ở độ cao lớn, nơi tiếp xúc với bức xạ vũ trụ mạnh hơn nhiều lần so với mặt đất. Bên cạnh đó, việc thay đổi múi giờ liên tục khiến nhịp sinh học bị rối loạn, ảnh hưởng tiêu cực đến hệ miễn dịch, từ đó làm tăng nguy cơ ung thư vú và ung thư tuyến tiền liệt.
6. Nông dân và người phun thuốc trừ sâu
(Ảnh minh hoạ)
Trớ trêu thay, những người trực tiếp làm ra thực phẩm lại là nhóm dễ chịu ảnh hưởng bởi các hóa chất độc hại trong phân bón và thuốc trừ sâu. Các chất như glyphosate, atrazine hay paraquat dù bị cấm hoặc hạn chế tại nhiều quốc gia phát triển do nguy cơ gây ung thư tuyến tụy, bạch cầu và u não, nhưng ở nhiều vùng nông thôn Việt Nam, việc sử dụng hóa chất vẫn chưa được kiểm soát chặt chẽ, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của người nông dân.
7. Làm việc ca đêm
Làm việc theo ca đêm không chỉ gây mệt mỏi mà còn làm tăng nguy cơ mắc ung thư. Các nghiên cứu chỉ ra rằng sự rối loạn nhịp sinh học làm giảm sản xuất melatonin – một chất chống oxy hóa tự nhiên – từ đó tăng nguy cơ ung thư vú, tuyến tiền liệt và đại trực tràng. Nhóm nghề như y tá, công nhân sản xuất, bảo vệ là những đối tượng điển hình dễ bị ảnh hưởng.
8. Lính cứu hỏa
(Ảnh minh hoạ)
Ngoài những hiểm nguy trực tiếp khi chữa cháy, lính cứu hỏa còn phải đối mặt với các loại bụi độc hại sinh ra từ quá trình đốt cháy như acrolein, carbon monoxide và formaldehyde – tất cả đều là chất gây ung thư. Những chất này không chỉ lan tỏa trong không khí mà còn bám trên quần áo, phương tiện làm việc của họ. Hít phải trong thời gian dài gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. Nghiên cứu cho thấy lính cứu hỏa có nguy cơ mắc các loại ung thư đường hô hấp, tiêu hóa, miệng và đường tiết niệu cao hơn, cùng với tỷ lệ tử vong do ung thư tăng tới 14%.
9. Tài xế
Khí thải diesel phổ biến ở các đô thị lớn chứa nhiều hạt bụi mịn (PM2.5), benzen và hydrocacbon thơm đa vòng – những tác nhân gây ung thư được IARC công nhận. Bên cạnh đó, thói quen ngồi lâu và chế độ ăn uống không điều độ cũng làm tăng nguy cơ ung thư đại trực tràng ở nhóm nghề này.
10. Nhân viên văn phòng
(Ảnh minh hoạ)
Mặc dù không tiếp xúc trực tiếp với hóa chất độc hại, nhân viên văn phòng vẫn đứng trước nguy cơ mắc ung thư do lối sống ít vận động, căng thẳng kéo dài và chế độ ăn uống thiếu khoa học. Các nghiên cứu cho thấy người ngồi liên tục hơn 8 tiếng mỗi ngày có nguy cơ mắc ung thư đại trực tràng, ung thư vú và ung thư nội mạc tử cung cao hơn đáng kể so với người thường xuyên vận động.
Việc nhận thức được những rủi ro tiềm ẩn trong công việc là bước đầu tiên để bảo vệ sức khỏe bản thân. Đối với những nghề nghiệp có nguy cơ cao, việc tuân thủ nghiêm ngặt các quy định an toàn lao động, trang bị đầy đủ đồ bảo hộ, và kiểm tra sức khỏe định kỳ là vô cùng quan trọng. Bên cạnh đó, việc xây dựng một lối sống lành mạnh với chế độ ăn uống cân bằng, tập thể dục thường xuyên, và tránh xa các chất kích thích cũng đóng vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu nguy cơ mắc ung thư.
Elly (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)