Luật BHXH 2024 không chỉ đơn thuần là một bản sửa đổi, mà là một sự thay đổi mang tính chiến lược, thể hiện cam kết của Nhà nước trong việc bảo vệ quyền lợi an sinh xã hội cho người lao động. Một trong những nội dung then chốt là mở rộng đối tượng tham gia BHXH bắt buộc, nhằm đảm bảo rằng nhiều nhóm lao động hơn, đặc biệt là những người làm việc trong khu vực phi chính thức hoặc có quan hệ lao động không truyền thống, được hưởng các quyền lợi an sinh xã hội.
Từ 1/7: Chủ quán cà phê tham gia BHXH bắt buộc, mức đóng bao nhiêu? (Ảnh minh hoạ)
Theo Điều 2 của Luật BHXH 2024, các nhóm đối tượng mới được bổ sung vào diện tham gia BHXH bắt buộc bao gồm:
Chủ hộ kinh doanh có đăng ký kinh doanh: Lần đầu tiên, chủ hộ kinh doanh thuộc diện phải đăng ký kinh doanh được đưa vào nhóm đối tượng tham gia BHXH bắt buộc. Đây là một bước tiến quan trọng, bởi nó áp dụng cho hơn 5 triệu hộ kinh doanh đã đăng ký tại Việt Nam, tương đương với việc hàng triệu lao động tự do sẽ được tiếp cận với các quyền lợi BHXH.
Chủ hộ kinh doanh sẽ đóng BHXH với mức 3% tiền lương làm căn cứ đóng vào quỹ ốm đau và thai sản, và 22% vào quỹ hưu trí và tử tuất, theo phương thức đóng hằng tháng, 3 tháng hoặc 6 tháng một lần.
Người lao động làm việc không trọn thời gian: Người lao động ký hợp đồng lao động từ 1 tháng trở lên, làm việc không trọn thời gian và có mức lương bằng hoặc cao hơn mức lương tối thiểu làm căn cứ đóng BHXH, cũng thuộc diện tham gia bắt buộc. Điều này giúp bảo vệ quyền lợi cho nhóm lao động bán thời gian, vốn thường gặp khó khăn trong việc đảm bảo an sinh.
Người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, thôn, tổ dân phố: Nhóm này được hưởng đầy đủ các chế độ BHXH bắt buộc, bao gồm cả chế độ ốm đau và thai sản, thay vì chỉ giới hạn ở hưu trí và tử tuất như trước đây.
(Ảnh minh hoạ)
Người quản lý doanh nghiệp, hợp tác xã không hưởng tiền lương: Bao gồm các chức danh như thành viên Hội đồng quản trị, Tổng Giám đốc, Giám đốc, kiểm soát viên, hoặc người đại diện vốn nhà nước tại các doanh nghiệp, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã, nếu không hưởng tiền lương, cũng phải tham gia BHXH bắt buộc.
Các đối tượng linh hoạt khác: Luật trao quyền cho Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định bổ sung các nhóm đối tượng khác có việc làm và thu nhập ổn định, dựa trên đề xuất của Chính phủ. Điều này đảm bảo rằng hệ thống BHXH có thể thích ứng với sự thay đổi của quan hệ lao động và điều kiện kinh tế - xã hội trong tương lai.
Mức đóng BHXH bắt buộc của chủ hộ kinh doanh: Chi tiết quan trọng
Theo điểm d khoản 1 Điều 31 Luật Bảo hiểm xã hội 2024, căn cứ đóng BHXH được quy định cụ thể như sau:
"Tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc được quy định như sau:
…
d) Đối tượng quy định tại các điểm g, h, m và n khoản 1 Điều 2 của Luật này được lựa chọn tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc nhưng thấp nhất bằng mức tham chiếu và cao nhất bằng 20 lần mức tham chiếu tại thời điểm đóng."
(Ảnh minh hoạ)
Điều này có nghĩa là chủ hộ kinh doanh có quyền lựa chọn mức tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc, nhưng mức này phải nằm trong khoảng từ mức tham chiếu tối thiểu đến 20 lần mức tham chiếu tại thời điểm đóng.
Chủ hộ kinh doanh sẽ đóng BHXH với mức 3% tiền lương làm căn cứ đóng vào quỹ ốm đau và thai sản, và 22% vào quỹ hưu trí và tử tuất, theo phương thức đóng hằng tháng, 3 tháng hoặc 6 tháng một lần.
Hiện tại, mức tham chiếu là 2.340.000 đồng. Do đó, mức đóng thấp nhất của chủ hộ kinh doanh tham gia BHXH hàng tháng là 25% x 2.340.000 đồng = 585.000 đồng.
T.Hà (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)