1. Cá nhà táng
Cá nhà táng, loài động vật có vú lớn nhất hành tinh, nổi tiếng không chỉ bởi kích thước khổng lồ mà còn bởi long diên hương (ambergris), một loại "chất thải" được ví như "vàng nổi" của đại dương. Long diên hương thực chất là một chất sáp được hình thành trong ruột cá nhà táng, có lẽ để hỗ trợ tiêu hóa các vật cứng như mỏ mực.
Phân cá nhà táng – Long diên hương đắt giá bậc nhất
Khi mới được thải ra, long diên hương có mùi rất khó chịu, thậm chí là hôi. Tuy nhiên, sau một thời gian dài trôi nổi trên biển, tiếp xúc với không khí và ánh nắng mặt trời, long diên hương trải qua quá trình oxy hóa, biến đổi thành một chất có mùi thơm dịu đặc trưng, vô cùng quý giá. Mùi hương độc đáo này khiến long diên hương trở thành thành phần không thể thiếu trong ngành công nghiệp nước hoa cao cấp, giúp lưu giữ và tăng cường hương thơm cho các loại nước hoa đắt tiền. Chính vì vậy, giá của long diên hương có thể lên đến 50.000 USD/kg, biến nó trở thành một trong những chất liệu đắt đỏ nhất trên thế giới.
2. Cầy hương
Cà phê chồn, hay còn gọi là cà phê cầy hương, là một trong những loại cà phê đắt đỏ nhất thế giới, và bí mật của nó nằm ở… phân của cầy hương. Loài động vật này thường ăn những quả cà phê chín mọng, nhưng chỉ tiêu hóa phần vỏ, còn nhân cà phê được thải ra cùng với phân.
Điều kỳ diệu nằm ở quá trình lên men tự nhiên diễn ra trong hệ tiêu hóa của cầy hương. Các enzyme trong hệ tiêu hóa này tác động lên hạt cà phê, làm thay đổi cấu trúc protein và acid amin, giúp giảm vị đắng và tạo ra hương vị độc đáo, thơm ngon đặc trưng. Cà phê chồn có hương vị ít đắng hơn, thơm béo và mượt mà hơn so với các loại cà phê thông thường. Nhờ hương vị độc đáo và quy trình sản xuất đặc biệt, một kg cà phê chồn có thể được bán với giá hàng chục triệu đồng, đặc biệt được ưa chuộng tại các thị trường cao cấp như Nhật Bản, châu Âu và Mỹ.
3. Chim Jacu
Tương tự như cầy hương, chim Jacu, một loài chim hoang dã sống tại rừng nhiệt đới Brazil, cũng đóng vai trò là "nhà sản xuất" cà phê cao cấp. Tuy nhiên, điểm khác biệt là quy trình sản xuất cà phê Jacu Bird được đánh giá là "nhân đạo" hơn.
Chim Jacu chỉ ăn những quả cà phê ngon nhất, đảm bảo chất lượng đầu vào cực kỳ cao. Sau khi chim thải phân ra, người ta thu thập và xử lý để lấy lại hạt cà phê bên trong. Do quy trình hoàn toàn tự nhiên, không nuôi nhốt và không ép buộc động vật, cà phê Jacu Bird được xem là phiên bản "nhân đạo" hơn của cà phê chồn, và có giá lên tới 1.000 USD/kg. Sự kết hợp giữa chất lượng cà phê cao cấp và quy trình sản xuất thân thiện với động vật đã tạo nên giá trị độc đáo cho loại cà phê này.
4. Voi
Cà phê voi đen (Black Ivory Coffee) là một trong những loại cà phê đắt nhất thế giới, với giá lên tới 1.100 USD/kg. Bí quyết nằm ở quy trình sản xuất độc đáo, sử dụng voi để "chế biến" hạt cà phê.
Tại Thái Lan, những con voi được cho ăn trái cà phê chín. Sau khi đi qua hệ tiêu hóa của voi, kéo dài tới 72 giờ, hạt cà phê được thải ra và thu gom, rửa sạch rồi chế biến. Quá trình tiêu hóa này giúp enzym tiêu hóa phá vỡ protein, thành phần tạo vị đắng, từ đó tạo ra hương vị cà phê voi ít đắng, dịu nhẹ và mượt mà. Thêm vào đó, sản lượng cà phê voi rất hạn chế do mỗi lần voi chỉ tiêu hóa một phần nhỏ cà phê, và quy trình sản xuất tôn trọng quyền động vật, không nuôi nhốt công nghiệp.
5. Chim yến
Tổ yến, đặc sản cực phẩm của châu Á, thực chất là nước bọt của chim yến được tiết ra khi xây tổ. Loại "chất thải sinh học" này chứa nhiều axit amin, collagen và khoáng chất có lợi cho sức khỏe, được sử dụng trong các món ăn bổ dưỡng và bài thuốc cổ truyền.
Giá tổ yến có thể dao động từ 3 – 10 triệu đồng/100g, khiến nó được ví như "vàng trắng". Nhiều quốc gia Đông Nam Á như Việt Nam, Indonesia và Malaysia đang phát triển mạnh ngành công nghiệp nuôi chim yến, khai thác giá trị kinh tế to lớn từ sản phẩm độc đáo này.
Từ long diên hương đến cà phê chồn, những ví dụ trên cho thấy rằng, trong thế giới tự nhiên, không có gì là hoàn toàn vô dụng. Bằng cách khai thác và chế biến một cách thông minh, con người có thể biến những thứ tưởng chừng là phế phẩm thành những nguồn tài nguyên quý giá, mang lại lợi ích kinh tế và sức khỏe. Quan trọng hơn, những câu chuyện này nhắc nhở chúng ta về sự kỳ diệu và phức tạp của tự nhiên, cũng như tầm quan trọng của việc bảo tồn đa dạng sinh học và khai thác tài nguyên một cách bền vững.
T.Hà (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)