Danh mục

Cây nêu là cây gì? Ý nghĩa và nghi thức dựng cây nêu trong ngày Tết?

Thứ ba, 14/01/2025 10:33

Dựng cây nêu là một trong những phong tục cổ truyền của ngày Tết Nguyên đán với nguyện ước cầu may nhưng nay đã bị mai một.

Cây nêu là cây gì?

Lễ dựng nêu hay còn gọi là lễ Thượng tiêu là nghi thức không thể thiếu trong dịp Tết Nguyên đán tại Việt Nam. Khi cây nêu được dựng lên là báo hiệu ngày Tết chính thức bắt đầu.

Cây nêu được làm từ những cây tre cao được giữ nguyên phần lá ở ngọn. Dưới gốc sẽ rắc vôi bột trắng hình cánh cung hướng ra bên ngoài nhà. Ở mỗi vùng miền khác nhau, miền xuôi hay miền ngược, đồng bằng hay dân tộc thiểu số sẽ có cách trang trí cây nêu khác nhau. Mỗi một vật trang trí lên cây nêu đều mang một ý nghĩa nhất định, nếu không phải bảo vệ bình an thì cũng là cầu may mắn, sung túc. Chẳng hạn như cái khánh biểu tượng cho những điều tốt lành. Lông gà biểu tượng cho bình an. Lá dứa để trừ tà hay tiền vàng mã cầu tài lộc.

Cây nêu là cây gì,

Ý nghĩa cây nêu ngày Tết

Từ câu chuyên về sự tích cây nêu ngày Tết, ta có thể thấy cây nêu là biểu tượng cho sự đấu tranh giữa thiện và ác, để bảo vệ sự bình yên cuộc sống của người dân khỏi quỷ dữ.

Mỗi khi Tết đến thì đây là lúc thần linh phải về chầu trời, do đó dễ bị ác quỷ xâm nhập, quấy phá, nên cần có "bảo bối" như cây nêu để chống lại chúng. Bên cạnh ý nghĩa là xua đuổi tà ma thì cây nêu ngày Tết còn mang ý nghĩa cầu mong một năm mới suôn sẻ, mùa màng tươi tốt, quốc thái dân an.

Cây nêu là cây gì,

Cứ mỗi dịp Tết đến, hình ảnh cây nêu trở thành một hình ảnh rất đẹp vào những ngày đầu năm của dân tộc Việt Nam. (Ảnh minh họa)

Bên cạnh đó, những đồ vật treo trên cây nêu cũng mang một ý nghĩa nhất định như: Cây tre đại diện cho vật dương, lọng tàn hình tròn đại diện cho vật âm. Trong đó, lọng tàn có 5 con cá chép với 5 màu đại diện cho 5 màu trong ngũ hành: Màu vàng ở giữa, màu trắng ở phía Nam, màu đen ở phía Bắc, màu xanh ở phía Đông và màu đỏ ở phía Tây.

Cây nêu được dựng và hạ khi nào?

Trong phong tục tín ngưỡng của người Việt, cây nêu được dựng trước sân nhà mỗi dịp Tết Nguyên Đán. Trên cây được treo chuông gió cùng nhiều vật dụng khác tùy theo phong tục của từng vùng miền.

Cây nêu thường là cây tre dài khảng 6 mét, được dựng trước sân nhà. Người kinh dựng nêu vào ngày 23 tháng Chạp âm lịch, là ngày Táo Quân về trời. Khi đó tại nhà không có thần linh canh giữ và ma quỷ rất dễ đến quấy nhiễu, vì vậy người ta dựng cây nêu để xua đuổi ma quỷ.

Một số dân tộc khác như người Mường trồng cây nêu vào ngày 28/12 âm lịch. Người Hmông dựng cây nêu trong lễ hội cầu phúc tổ chức từ mùng 3 đến mùng 5. Ngày dựng cây nêu gọi là lên nêu hay lễ thượng nêu, ngày hạ nêu hay lễ hạ nêu là vào mùng 7.

Cây nêu là cây gì,

Trên cây nêu treo những gì?

Tùy vào vùng miền và phong tục đặc trưng mà cây nêu sẽ có những vật dụng treo lên khác nhau như túi nhỏ đựng trầu cau, những miếng kim loại lớn nhỏ...


Khi gió thổi, chúng chạm vào nhau và phát ra tiếng leng keng rất vui tai. Người ta tin rằng những vật dụng treo trên cây nêu, cộng thêm tiếng động này để báo hiệu cho quỷ rằng biết nơi đây là nhà có chủ không được quấy phá.

Một số nơi còn treo chiếc đèn lồng trên cây nêu vào buổi tối để tổ tiên biết đường về nhà ăn Tết với con cháu. Vào đêm giao thừa, người dân VIệt xưa còn đốt pháo ở cây nêu để mừng năm mới, xua đuổi ma quỷ hoặc những điều không mau.

Cây nêu là cây gì,

Cây nêu ngày Tết ngày nay

Ngày nay cây nêu không chỉ là cây tre cùng với những vật dụng truyền thống nữa mà cây nêu dần trở thành biểu tượng đặc trưng cho ngày Tết nhiều hơn.

Cây nêu giờ đây không nhất thiết là cây tre nữa mà có thể là bất cứ cây nào miễn có chiều cao phù hợp là sử dụng được tất. Còn với vật dụng treo trên cây nêu thì ngày trở nên đa dạng hơn.

Nếu ngày xưa, người Việt thường treo chuông khánh, trầu cau, lá dứa,... trên cây nêu thì giờ đây cây nêu được người Việt trang trí đẹp mắt hơn như câu đối ngày Tết, đồng tiền đỏ với ý nghĩa chẳng những xua đuổi tà ma mà cây nêu còn đón may mắn đến nhà nữa.

Cách dựng cây nêu ngày Tết

Cách làm cây nêu cũng khá đơn giản, cây tre làm nêu thường là loại tre già, cao, to, thẳng, lóng tre đều và trên ngọn để nguyên chùm lá tươi. Trên ngọn có thể buộc thêm một vài lá dứa để tượng trưng cho mây trời.

Thân cây có thể được trang trí bằng các loại cờ, đèn lồng, câu đối, phong linh,… Dưới gốc rắc bột vôi trắng tạo thành vòng tròn hoặc hình cánh cung, mũi tên hướng ra phía cổng để xua đuổi tà ma.

Cây nêu là cây gì,

Ngày nay tục dựng cây nêu ngày Tết dần mai một dần trong đời sống hiện đại bởi người Việt hầu hết chỉ chủ yếu dựng cây nêu chỉ để làm đẹp cho nhà vào ngày Tết chứ không hiểu hết về ý nghĩa tâm linh của cây nêu.

Ngọc Minh (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)

Nguồn: https://thuonghieuvaphapluat.vn/cay-neu-la-cay.. Nguồn: https://thuonghieuvaphapluat.vn/cay-neu-la-cay-gi-y-nghia-va-nghi-thuc-dung-cay-neu-trong-ngay-tet-vz111224.html

Tin được quan tâm

Diện tích tối thiểu để đất được cấp Sổ đỏ theo quy định mới nhất hiện nay là bao nhiêu?

Căn cứ vào từng trường hợp cụ thể sẽ có yêu cầu về diện tích tối thiểu để đất được cấp sổ đỏ.
Dòng sự kiện 3 ngày, 19 giờ trước

Những con giáp nào cần thận trọng Thứ Tư, ngày 30 tháng 7, tức mùng 6 tháng 6 âm lịch?

Ngày 30 tháng 7 là thứ Tư, ngày mùng 6 tháng 6 nhuận âm lịch, là sự kết hợp năm Tỵ, tháng Quý Mùi, ngày...
Đời sống số 2 ngày, 8 giờ trước

Từ nay tới hết năm 2025, CSGT toàn quốc tập trung xử lý các vi phạm giao thông này: Người dân đặc biệt lưu ý!

Vi phạm giao thông năm 2025 được xử lý nghiêm khắc xiết chặt hành vi tham gia giao thông hơn so với trước đây, người...
Kiến thức 2 ngày, 3 giờ trước

Trắc nghiệm tâm lý: Bạn chọn bức tranh nào trong 4 bức tranh về người đẹp? Xem bạn có được số mệnh may mắn hay trường thọ không?

Đây là một bài trắc nghiệm dựa trên cảm nhận trực giác giúp bạn khám phá xem bạn có được số mệnh may mắn hay...
Đời sống số 2 ngày, 8 giờ trước

Kể từ nay, chủ hộ kinh doanh bị phạt đến 75.000.000 đồng nếu không làm điều này

Theo quy định mới, sẽ áp mức phạt 50 - 75 triệu đồng nếu chủ hộ kinh doanh trốn đóng bảo hiểm xã hội, bảo...
Tin trong ngày 3 ngày, 14 giờ trước

Loại cây này gia đình càng trồng càng có lộc, đừng dại chặt đi nếu không muốn tiền tài tiêu tán

Theo quan niệm phong thủy có những loại cây nên trồng quanh nhà. Điều này không chỉ giúp tạo bóng dâm xanh mát mà còn...
Phong thủy 2 ngày, 4 giờ trước

Tin cùng mục

Luật Đất đai 2024 mới có hiệu lực 1 năm, vì sao phải sửa?

Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã chính thức gửi dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đất đai 2024...
Tin trong ngày 11 giờ, 53 phút trước

Từ 1/8, người dân Hà Nội sẽ trải nghiệm sự thay đổi chưa từng có, nhanh tay tải ứng dụng này về để được hưởng lợi sớm

Từ ngày 1/8, Hà Nội thí điểm hệ thống vé điện tử triển khai vé ảo (vé phi vật lý) đối với vé ngày, vé...
Dòng sự kiện 11 giờ, 54 phút trước

Trung Quốc thường xuyên 'chốt đơn' lớn một loại bánh dân dã của Việt Nam, hé lộ bí quyết giúp chinh phục gần 20 quốc gia

Từ loại bánh chỉ phục vụ thị trường trong nước, bánh pía nay đã có mặt tại hơn 18 quốc gia, trong đó Trung Quốc...
Tin trong ngày 11 giờ, 54 phút trước

Bộ Công thương thông báo khẩn đến những người định mua bất động sản, cẩn thận nguy cơ mất trắng tiền đặt cọc

Khi giá đất tăng, điều đáng lo ngại là không ít nội dung quảng cáo của 'cò đất' có dấu hiệu thổi phồng tiện ích,...
Tin trong ngày 11 giờ, 54 phút trước

Kính Hải Triều: Đại lý phân phối tròng kính Essilor chính hãng

3/5 khách hàng gặp khó khăn khi mua tròng kính Essilor chính hãng, nhưng tại đại lý uỷ quyền chính thức - Kính Hải Triều...
Doanh nghiệp 11 giờ, 28 phút trước

Sau cuộc họp gia đình, tôi nhận ra rằng đừng bao giờ quá tốt với con cái của anh chị em mình! Không phải là ích kỷ, mà là bài học đẫm nước mắt của người đi trước

Nhiều người nghĩ rằng giúp đỡ anh chị em ruột thịt và con cháu của họ là chuyện hiển nhiên, là đạo lý trong gia...
Đời sống số 12 giờ, 45 phút trước

Tin mới cập nhật

Nước mật ong đang trở thành tâm điểm chú ý! Nghiên cứu đã phát hiện ra rằng uống nước mật ong trước khi đi ngủ có thể mang lại 4 tác dụng kỳ diệu

Những năm gần đây, nước mật ong đã trở thành một thức uống tốt cho sức khỏe phổ biến, với những lợi ích ngày càng...
Kiến thức 3 giờ, 33 phút trước

Tử vi ngày 1/8/2025 của 12 con giáp: Tuổi Tỵ may mắn đủ đường, Mão có điềm báo xảy ra mâu thuẫn

Cùng xem tử vi dự đoán gì về vận mệnh, tình duyên, cuộc sống,... của 12 con giáp trong ngày 1/8/2025.
Đời sống số 3 giờ, 44 phút trước

Sau 3 năm, tình trạng khối tài sản tiền tỷ của H'Hen Niê thế nào?

H'Hen Niê đăng video thăm lại khối tài sản của cô từng mua cách đây 3 năm.
Chuyện làng sao 5 giờ, 50 phút trước

Ông Hoàng Nam Tiến qua đời vì đột quỵ, dấu hiệu nhận biết của bệnh này trước 1 ngày là gì?

Căn bệnh đột quỵ khiến ông Hoàng Nam Tiến qua đời vô cùng nguy hiểm nhưng có thể nhận biết qua một số dấu hiệu....
Chăm sóc sức khỏe 6 giờ, 58 phút trước

Ông Hoàng Nam Tiến có xuất thân 'khủng' thế này

Không nhiều người biết rằng, ông Hoàng Nam Tiến xuất thân từ một gia đình có truyền thống cách mạng. Ông Hoàng Nam Tiến là...
Tin trong ngày 6 giờ, 3 phút trước

Phát ngôn 'để đời' của sếp Hoàng Nam Tiến

Trong sự nghiệp của mình, sếp Hoàng Nam Tiến là người truyền cảm hứng thông qua những chia sẻ với góc nhìn mới mẻ của...
Kiến thức 7 giờ, 9 phút trước

Nguyên nhân khiến ông Hoàng Nam Tiến - nguyên Chủ tịch FPT Software và FPT Telecom qua đời

Ông Hoàng Nam Tiến, nguyên là Chủ tịch FPT Software, FPT Telecom, Tập đoàn FPT. Hiện ông là Phó chủ tịch Hội đồng trường -...
Dòng sự kiện 7 giờ, 25 phút trước

Ông Hoàng Nam Tiến là ai?

Trước khi ra đi mãi mãi vào chiều nay (31/7), ông Hoàng Nam Tiến là doanh nhân được nhiều người, đặc biệt là các bạn...
Tin trong ngày 7 giờ, 25 phút trước

Ông Hoàng Nam Tiến đột ngột qua đời

Theo đó, ông Hoàng Nam Tiến được xác nhận qua đời ngày 31.7.2025 sau thời gian ngắn nhập viện.
Tin trong ngày 8 giờ, 58 phút trước

Chỉ cần để thứ này trong ví, bạn không cần phải lo vi phạm giấy tờ khi tham gia giao thông

Việc tích hợp dữ liệu vào căn cước công dân (CCCD) gắn chip và ứng dụng VNeID sắp cho phép người tham gia giao thông...
Tin trong ngày 8 giờ, 5 phút trước