Cách cúng rằm tháng Giêng 2025? Rằm tháng Giêng 2025 cúng gì? Cúng ngày nào? Cúng sớm được không?

Thời gian cúng rằm tháng Giêng 2025

Rằm tháng Giêng năm 2025 rơi vào thứ Tư, ngày 12/02/2025 dương lịch.

Thời gian cúng tốt nhất là vào giờ Ngọ (11h – 13h), được coi là giờ Tư Mệnh, mang lại sự bình an và may mắn cho cả năm. Nếu không thể cúng vào giờ này, bạn có thể chọn các khung giờ khác như giờ Thân (15h – 17h) hoặc giờ Dần (3h – 5h).

Có thể cúng rằm tháng Giêng 2025 sớm hơn một hoặc hai ngày. Theo quan niệm dân gian, lễ cúng rằm có thể thực hiện từ ngày 14 Âm lịch nếu gia đình bận rộn hoặc không có điều kiện cúng đúng ngày 15.

Chuẩn bị mâm cúng rằm tháng Giêng 2025

Mâm cúng rằm tháng Giêng 2025 có thể là chay hoặc mặn để dâng lên Phật và gia tiên, thể hiện lòng thành kính và cầu mong một năm mới bình an, may mắn.

- Mâm cỗ chay cúng Phật: Mâm cỗ chay thường bao gồm các món ăn thanh tịnh như:

+ Hoa quả tươi

+ Chè xôi

+ Các món đậu chế biến

+ Bánh trôi nước (tượng trưng cho sự hanh thông, trôi chảy trong năm mới)

- Mâm cỗ mặn cúng gia tiên: Mâm cỗ mặn thường được chuẩn bị thịnh soạn với các món ăn truyền thống, có thể bao gồm:

+ Thịt gà luộc

+ Xôi gấc

+ Bánh chưng hoặc bánh tét

+ Canh măng

+ Canh bóng

+ Canh mọc

+ Giò chả

+ Nem rán

Tùy theo vùng miền, các món ăn trên mâm cúng có thể khác nhau. Ví dụ, miền Bắc thường có chân giò hầm măng khô, canh bóng, nem rán; miền Nam có canh khổ qua, thịt kho tàu, gỏi tôm thịt; miền Trung thường bày biện thịt lợn, giá chua và giò chả.

- Các lễ vật khác: Ngoài thức ăn, mâm cúng không thể thiếu các đồ lễ mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc như:

+ Hoa tươi (hoa cúc vàng, hoa lay ơn, hoa đồng tiền)

+ Hương

+ Đèn, nến

+ Rượu, nước

+ Trầu cau

+ Vàng mã

Việc chuẩn bị mâm cúng không nhất thiết phải quá thịnh soạn, quan trọng là sự thành tâm của gia chủ.

Lưu ý, mâm cúng rằm tháng Giêng 2025 chay dâng Phật và mâm cúng rằm tháng Giêng 2025 mặn cúng gia tiên nên đặt ở hai vị trí tách biệt, không để chung một nơi, nhằm đảm bảo tính trang nghiêm và thanh tịnh của nghi lễ.

Việc chuẩn bị chu đáo mâm cúng rằm tháng Giêng thể hiện lòng thành kính và mong ước một năm mới an lành, hạnh phúc cho gia đình.

Nghi thức cúng rằm tháng Giêng 2025

- Lau dọn bàn thờ: Trước khi cúng, gia chủ cần dọn dẹp bàn thờ sạch sẽ, lau chùi bát hương, đèn, nến và các vật dụng khác trên bàn thờ. Đảm bảo mọi thứ được sắp xếp gọn gàng và ngăn nắp.

- Sắp lễ: Bày mâm cúng theo tầng.

- Thắp hương: Đốt 3 nén hương, khấn vái thành tâm.

- Đọc văn khấn: Cầu bình an, sức khỏe, may mắn (tham khảo bài khấn truyền thống).

Nam mô A Di Đà Phật!

Nam mô A Di Đà Phật!

Nam mô A Di Đà Phật!

Con lạy chín phương Trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.

Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu Thổ, chư vị Tôn thần.

Con kính lạy ngài Bản gia thổ địa Long Mạch.

Con kính lạy các ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Phúc đức Tông thần.

Con kính lạy ngài tiền hậu địa chủ tài thần.

Tín chủ (chúng) con là: ……………………... ngụ tại: ………………

Hôm nay là ngày rằm tháng Giêng năm Ất Tỵ, tín chủ con thành tâm sửa biện hương hoa lễ vật, kim ngân trà quả đốt nén hương thơm dâng lên trước án. Chúng con thành tâm kính mời ngài Kim Niên đương cai Thái Tuế chí đức Tôn thần, ngài Bản cảnh Thành hoàng Chư vị Đại Vương, ngài Đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân, ngài Bản gia Thổ địa, Long Mạch Tôn thần, các ngài Ngũ Phương, Ngũ Thổ, Phúc đức chính thần, các vị Tôn thần cai quản trong khu vực này.

Cúi xin các Ngài nghe thấu lời mời thương xót thương tín chủ giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, phù trì tín chủ chúng con toàn gia an lạc, công việc hanh thông. Người người được bình an, lộc tài tăng tiến, tâm đạo mở mang, sở cầu tất ứng, sở nguyện tòng tâm.

Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì.

Nam mô A Di Đà Phật!

Nam mô A Di Đà Phật!

Nam mô A Di Đà Phật!

- Hóa vàng: Sau khi hương tàn, đốt vàng mã ngoài trời.

Người dân được đốt vàng mã cúng rằm tháng Giêng hay không?

Hiện nay, pháp luật không có quy định cấm đốt vàng mã vào rằm tháng Giêng.

Tuy nhiên, căn cứ theo điểm a khoản 1 Điều 14 Nghị định 38/2021/NĐ-CP về vi phạm quy định tổ chức lễ hội như sau:

Vi phạm quy định về tổ chức lễ hội

1. Phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 200.000 đồng đến 500.000 đồng đối với một trong các hành vi sau đây:

a) Thắp hương hoặc đốt vàng mã không đúng nơi quy định;

b) Nói tục, chửi thề, xúc phạm tâm linh gây ảnh hưởng đến không khí trang nghiêm của lễ hội;

c) Mặc trang phục không lịch sự hoặc không phù hợp với truyền thống văn hóa Việt Nam.

2. Phạt tiền từ 500.000 đồng đến 1.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau đây:

a) Không báo cáo bằng văn bản kết quả tổ chức lễ hội đến cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo quy định;

b) Chèo kéo người tham dự lễ hội sử dụng dịch vụ, hàng hóa của mình.

3. Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau đây:

a) Không thành lập Ban tổ chức lễ hội theo quy định;

b) Bán vé, thu tiền tham dự lễ hội;

c) Không có nhà vệ sinh hoặc có nhà vệ sinh nhưng không bảo đảm tiêu chuẩn theo quy định trong khu vực lễ hội, di tích;

d) Không tuyên truyền, giới thiệu mục đích, ý nghĩa, giá trị của lễ hội trên hệ thống loa phát thanh hoặc bảng, biển và các hình thức tuyên truyền khác;

đ) Không thông báo số điện thoại đường dây nóng để tiếp nhận thông tin phản ánh của người tham gia lễ hội.

Như vậy, nếu việc thắp hương, đốt vàng mã vào Rằm Tháng Giêng nếu không đúng nơi quy định người dân sẽ bị phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 200.000 đồng đến 500.000 đồng.

Lưu ý: Mức phạt tiền này là mức phạt tiền áp dụng đối với cá nhân, đối với cùng một hành vi vi phạm hành chính mức phạt tiền đối với tổ chức gấp 02 lần mức phạt tiền đối với cá nhân. (Điều 5 Nghị định 38/2021/NĐ-CP sửa đổi bởi khoản 2 Điều 1 Nghị định 128/2022/NĐ-CP).

Người lao động có được nghỉ làm hưởng nguyên lương vào ngày Tết Nguyên tiêu (rằm tháng Giêng) không?

Căn cứ theo quy định tại Điều 112 Bộ luật Lao động 2019 như sau:

Nghỉ lễ, Tết

1. Người lao động được nghỉ làm việc, hưởng nguyên lương trong những ngày lễ, Tết sau đây:

a) Tết Dương lịch: 01 ngày (ngày 01 tháng 01 dương lịch);

b) Tết Âm lịch: 05 ngày;

c) Ngày Chiến thắng: 01 ngày (ngày 30 tháng 4 dương lịch);

d) Ngày Quốc tế lao động: 01 ngày (ngày 01 tháng 5 dương lịch);

đ) Quốc khánh: 02 ngày (ngày 02 tháng 9 dương lịch và 01 ngày liền kề trước hoặc sau);

e) Ngày Giỗ Tổ Hùng Vương: 01 ngày (ngày 10 tháng 3 âm lịch).

2. Lao động là người nước ngoài làm việc tại Việt Nam ngoài các ngày nghỉ theo quy định tại khoản 1 Điều này còn được nghỉ thêm 01 ngày Tết cổ truyền dân tộc và 01 ngày Quốc khánh của nước họ.

3. Hằng năm, căn cứ vào điều kiện thực tế, Thủ tướng Chính phủ quyết định cụ thể ngày nghỉ quy định tại điểm b và điểm đ khoản 1 Điều này.

Như vậy, căn cứ theo quy định trên thì ngày Tết Nguyên tiêu không nằm trong danh sách những ngày nghỉ lễ người lao động được nghỉ làm việc, hưởng nguyên lương theo quy định.

Tuy nhiên, theo Điều 111 Bộ luật Lao động 2019 quy định về nghỉ hằng tuần như sau:

Nghỉ hằng tuần

1. Mỗi tuần, người lao động được nghỉ ít nhất 24 giờ liên tục. Trong trường hợp đặc biệt do chu kỳ lao động không thể nghỉ hằng tuần thì người sử dụng lao động có trách nhiệm bảo đảm cho người lao động được nghỉ tính bình quân 01 tháng ít nhất 04 ngày.

2. Người sử dụng lao động có quyền quyết định sắp xếp ngày nghỉ hằng tuần vào ngày Chủ nhật hoặc ngày xác định khác trong tuần nhưng phải ghi vào nội quy lao động.

3. Nếu ngày nghỉ hằng tuần trùng với ngày nghỉ lễ, tết quy định tại khoản 1 Điều 112 của Bộ luật này thì người lao động được nghỉ bù ngày nghỉ hằng tuần vào ngày làm việc kế tiếp.

Theo đó, nếu ngày Tết Nguyên tiêu rơi vào ngày nghỉ hằng tuần thì người lao động được nghỉ vào ngày này. Trường hợp ngày Tết Nguyên tiêu không rơi vào ngày nghỉ hằng tuần mà người lao động có nhu cầu nghỉ thì có thể làm đơn xin nghỉ hưởng lương hoặc nghỉ không hưởng lương theo quy định pháp luật.

Hoàng Anh (Theo Thuơng Hiệu và Pháp Luật)