Các nhà khoa học cảnh báo chuối có thể bị tuyệt chủng do bùng phát nấm mới

Những người yêu thích chuối trên toàn thế giới sẽ thất vọng khi biết rằng chuối Cavendish có nguy cơ bị xóa sổ do bệnh nấm. Người ta tin rằng con người ăn hơn 100 tỷ quả chuối mỗi năm, nhiều trong số đó là chuối Cavendish - chính xác là 47%.

Chuối Cavendish được trồng ở Châu Á, Châu Phi, Trung Đông, Úc và Trung Mỹ đã bị nhiễm bệnh Panama, một loại nấm sinh ra từ đất. Bệnh Panama tấn công hệ thống mạch của cây chuối, khiến chúng héo rũ nhanh chóng và chuyển thành màu vàng nâu do thiếu nước. Một phần vấn đề là do các nông dân không diệt trừ được loại nấm này mà chỉ có thể kìm hãm nó. Nhưng những nỗ lực để kìm hãm dịch bệnh không hiệu quả.

Các nhà khoa học cảnh báo chuối có thể bị tuyệt chủng do bùng phát nấm

Đây không phải là lần đầu tiên bệnh Panama tàn phá cây chuối trên toàn thế giới. Một chủng của nó được gọi là T1 trước đây cũng đã tiêu diệt một loại chuối có tên là Gros Michel.

Theo James Dale, giáo sư và người đứng đầu chương trình công nghệ sinh học chuối tại Đại học Công nghệ Queensland, Gros Michel là loại chuối xuất khẩu chính trong nửa đầu thế kỷ trước. Đến những năm 1950, bệnh héo chuối đã lây nhiễm sang tất cả các trang trại ở Gros Michel, buộc nông dân phải tìm một giống chuối mới. Sau đó, giống Cavendish trở nên phổ biến vì nó có khả năng kháng chủng T1.

Phiên bản T4 của bệnh Panama hiện đang ảnh hưởng đến giống chuối Cavendish. Panama T4 dễ dàng lây lan qua con người, phương tiện, máy móc và động vật do sự di chuyển của cây chuối bị nhiễm bệnh, vật liệu trồng trọt cũng như đất và nước bị ô nhiễm.

Sự lây nhiễm rõ ràng khi lá bắt đầu chuyển sang màu vàng, sau đó dẫn đến héo và chuyển sang màu nâu. Thân cây chuối sau đó sẽ bị thối bên trong và xuất hiện sự đổi màu khi cắt ra. Vậy nên, giáo sư James Dale cho rằng chúng ta vẫn còn 10 năm nữa trước khi nó tuyệt chủng hoàn toàn.

Nhà báo Dan Koeppel, tác giả cuốn sách Banana: The Fate of the Fruit That Changed the World, giải thích với Business Insider: "Tôi muốn nói rằng ngay bây giờ, thậm chí chưa có ai có thể giải quyết được vấn đề”.

Tương tự như những gì đã xảy ra vào những năm 1950 khi Cavendish trở thành loại chuối phổ biến nhất sau sự sụp đổ của Gros Michel, Koeppel cho rằng chúng ta cần một giống chuối mới có khả năng kháng bệnh - nhưng đó chỉ là giải pháp ngắn hạn.

Giải pháp lâu dài là sản xuất hàng loạt và bán nhiều hơn một giống chuối vì chuối càng đa dạng về mặt di truyền. Theo Koeppel, điều đó có nghĩa là chúng sẽ ít mắc bệnh hơn.

Thu Hà (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)