Không chỉ con người mới sở hữu trí thông minh vượt trội, nhiều loài động vật cũng cho thấy khả năng học hỏi, ghi nhớ và giải quyết vấn đề một cách đáng kinh ngạc.
Dưới đây là danh sách 13 loài động vật được đánh giá là thông minh bậc nhất trên hành tinh và vị trí của lợn sẽ khiến bạn phải nhìn lại câu nói “ngu như lợn” từ trước đến nay.
Vẹt
Vẹt nổi tiếng với khả năng bắt chước giọng nói và ghi nhớ từ vựng đáng kinh ngạc. Không chỉ “nhại” tiếng người một cách ngẫu nhiên, nhiều con vẹt có thể học nói cả cụm từ dài và phản hồi theo ngữ cảnh nếu được huấn luyện đúng cách. Một số nghiên cứu còn cho thấy chúng có khả năng giải quyết các bài toán logic cơ bản và sử dụng công cụ.
Chó
Chó là một trong những loài động vật có khả năng nhận biết cảm xúc con người cao nhất. Ngoài việc dễ huấn luyện, chúng còn hiểu được hàng trăm từ ngữ, thực hiện các hành động phức tạp theo mệnh lệnh và phản ứng đầy cảm xúc khi chủ nhân buồn hoặc lo lắng.
Dê
Dê không “dại” như hình ảnh dân gian từng mô tả. Trong các thí nghiệm khoa học, dê có thể học cách kéo dây, bật chốt để lấy phần thưởng và ghi nhớ hành động đó đến... 10 tháng sau. Sự kiên trì, khả năng học hỏi và ghi nhớ dài hạn khiến dê trở thành một trong những loài gia súc thông minh đáng kinh ngạc.
Chuột
Chuột là “đối tượng” quen thuộc trong các thí nghiệm về trí nhớ và hành vi. Chúng có thể tìm đường qua mê cung, nhớ được các chướng ngại vật và thậm chí “lách luật” để về đích nhanh hơn. Trí nhớ ngắn hạn và khả năng thích ứng nhanh là điểm mạnh nổi bật của loài vật nhỏ bé này.
Bạch tuộc
Bạch tuộc không chỉ là loài không xương sống thông minh nhất mà còn là một trong những sinh vật có khả năng giải đố và quan sát học hỏi đáng nể. Chúng có thể mở nắp hộp, tháo chốt, tìm đường trong mê cung và sử dụng các vật thể như công cụ – hành vi hiếm gặp ở động vật biển.
Chim bồ câu
Bồ câu có khả năng ghi nhớ và nhận diện hàng trăm hình ảnh trong suốt nhiều năm. Chúng từng được sử dụng làm "bưu tá" trong chiến tranh nhờ khả năng định hướng và quay về tổ cực kỳ chính xác. Thậm chí, bồ câu còn có thể nhận biết bản thân trong gương – một dấu hiệu của trí tuệ tự nhận thức.
Sóc
Sóc không chỉ ghi nhớ hàng trăm nơi cất giấu thức ăn mà còn biết dùng chiến thuật để đánh lạc hướng kẻ trộm. Chúng có thể đào hố giả, quan sát động vật khác và thay đổi chiến lược khi cần thiết. Điều này cho thấy tư duy chiến lược và trí nhớ dài hạn không hề thua kém nhiều loài linh trưởng.
Lợn
Lợn là một trong những loài vật thông minh nhất trong thế giới động vật nuôi. Chúng có thể học cách mở cửa, nhận diện trong gương và thậm chí học thông qua quan sát đồng loại - kỹ năng học hỏi hiếm thấy ngoài loài linh trưởng. Việc chúng thường bị gắn mác “ngu” có lẽ chỉ là định kiến lâu đời và hoàn toàn sai lầm.
Quạ
Quạ nổi tiếng với khả năng sử dụng công cụ và giải quyết vấn đề phức tạp. Chúng biết thả hạt dưới đường để ô tô cán vỡ, sau đó chờ đèn đỏ để an toàn lấy phần ăn. Quạ còn có thể ghi nhớ mặt người, lên kế hoạch hành động và “lừa” đồng loại để giành lợi ích – điều cho thấy mức độ tư duy vượt trội.
Voi
Voi không chỉ nhớ chính xác đường đi di cư qua hàng trăm km, mà còn có khả năng nhận biết cá thể đã mất trong đàn. Hành vi “đưa tang”, chăm sóc lẫn nhau, và sử dụng công cụ như cành cây để xua đuổi côn trùng phản ánh trí tuệ cảm xúc cao và sự phát triển xã hội sâu sắc.
Đười ươi
Đười ươi sở hữu khả năng giao tiếp phức tạp, sử dụng công cụ để lấy thức ăn và thậm chí có hành vi truyền đạt kỹ năng từ mẹ sang con – một dấu hiệu của nền “văn hóa” động vật. Sự linh hoạt trong hành vi và kỹ năng thích nghi khiến đười ươi trở thành một trong những loài linh trưởng thông minh nhất.
Cá heo
Cá heo có thể tạo âm thanh đặc trưng để gọi nhau, chơi trò chơi, hợp tác với con người và sử dụng công cụ như bọt biển để bảo vệ mũi khi săn mồi. Khả năng học hỏi, ghi nhớ và biểu đạt cảm xúc khiến chúng là biểu tượng trí tuệ của đại dương.
Tinh tinh
Tinh tinh được xem là loài động vật thông minh nhất sau con người. Chúng biết sử dụng công cụ, học ngôn ngữ ký hiệu, biểu đạt cảm xúc phức tạp và có khả năng ghi nhớ thông tin lâu dài. Một số tinh tinh thậm chí có thể ghép các ký hiệu để tạo thành câu có nghĩa – điều rất gần với ngôn ngữ của con người.
Danh sách trên cho thấy mỗi loài động vật đều có hình thức thể hiện trí thông minh riêng biệt. Lợn, vốn bị xem thường vì hình ảnh gắn với sự lười biếng và bẩn thỉu, lại là một trong những loài có khả năng học hỏi và ghi nhớ cực kỳ tốt. Có lẽ đã đến lúc chúng ta thay đổi góc nhìn và ngôn từ khi nói về động vật – vì trí tuệ không chỉ có ở con người mà còn hiện diện khắp trong thế giới tự nhiên, theo những cách rất đáng kinh ngạc.
Hạ Tú (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)