8 năm liền không có ngày 30 Tết kể từ 2025, vì sao lại như vậy?

Theo âm lịch, tháng Chạp năm nay chỉ có 29 ngày, không có ngày 30 Tết. Đặc biệt, phải tới năm 2033 mới lại có ngày 30 tháng Chạp. Điều đó có nghĩa là trong 8 năm liền từ 2025 - 2032, chúng ta sẽ không có ngày 30 Tết đúng nghĩa.

Theo các chuyên gia, Tết cổ truyền Việt Nam được tính theo Âm lịch. Trong khi đó, độ dài một tháng âm lịch không quy ước giống như tháng dương lịch mà nó phụ thuộc vào tình hình thực tế.

Tháng Âm lịch chính là khoảng cách giữa hai ngày sóc. Độ dài tháng Âm lịch chỉ thay đổi trong khoảng từ 29,27 ngày đến 29,84 ngày, trung bình là 29,53 ngày và các nhà làm lịch làm tròn thành 29 ngày (tháng thiếu) và 30 ngày (tháng đủ). Điều này dẫn đến hiện tượng một số năm không có ngày 30 tháng Chạp.

Dưới đây là bảng so sánh độ dài tuần trăng tháng chạp của 10 năm liên tiếp tính từ năm nay. Có thể thấy độ dài tuần trăng dao động nhưng vì điểm sóc xảy ra sớm trong ngày mùng 1 tháng chạp nên điểm sóc tháng giêng tiếp sau vẫn nằm gọn trong ngày thứ 30 tính từ ngày đó. Ngày thứ 30 này trở thành ngày mùng 1 Tết và tháng chạp dừng lại vào ngày 29 liền trước đó.

Với trình độ tính toán ngày nay, độ chính xác của các thông số có thể vượt qua hàng giây. Việc độ dài tuần trăng và điểm sóc thay đổi từng tháng phụ thuộc vào nhiều yếu tố nên không thể định ra quy luật mà phải tính toán chính xác theo thực tế mỗi tháng. Không riêng gì tháng chạp, tháng âm lịch nào cũng có thể thiếu hoặc đủ.

Do đó việc 8 năm liên tục tháng chạp thiếu cũng chỉ là một sự trùng hợp, không hề mang tính quy luật của lịch pháp. Hơn nữa, âm lịch đã được sử dụng lâu đời ở nước ta từ xưa đến nay, hiện tượng này không có gì đặc biệt. Ví dụ như từ năm Bính Thân (2016) đến năm Canh Tý (2020) liên tiếp 5 năm có tháng chạp đủ", chuyên gia nói thêm.

Ngoài ra, theo các chuyên gia văn hóa, hiện tượng 8 năm tới chỉ có ngày 29 tháng Chạp không ảnh hưởng gì đến đời sống, văn hóa của người dân. Dù tháng Chạp có 29 hay 30 ngày, người dân Việt Nam cũng coi trọng ngày cuối cùng và khoảnh khắc cuối cùng của năm Âm lịch như một thời khắc thiêng liêng chuyển giao giữa năm cũ và năm mới, gọi là Giao thừa.

Cũng chính vì thế trong những năm tháng Chạp thiếu, nhiều người vẫn có thói quen gọi ngày 29 Tết là ngày 30 Tết, vì "30 Tết" đã trở thành khái niệm chỉ ngày cuối cùng của năm Âm lịch.

Hoàng Khuông (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)