7 trường hợp con ruột cũng không được thừa kế tài sản của cha mẹ, ai cũng nên biết

Quyền thừa kế tài sản theo quy định pháp luật

Theo Điều 609 Bộ luật Dân sự 2015, cá nhân có quyền lập di chúc để định đoạt tài sản của mình; để lại tài sản của mình cho người thừa kế theo pháp luật; hưởng di sản theo di chúc hoặc theo pháp luật.

Người thừa kế không là cá nhân có quyền hưởng di sản theo di chúc.

Con cái thuộc hàng thừa kế thứ nhất

Trong suy nghĩ thông thường, nhiều người cho rằng là con ruột, con được ghi nhận hợp pháp trên giấy tờ thì mặc nhiên sẽ được hưởng thừa kế, nhưng điều đó không hoàn toàn đúng.

Có nhiều trường hợp con ruột nhưng không đủ quyền thừa kế. (Ảnh minh họa)

Trong trường hợp bình thường, con cái thuộc hàng thừa kế thứ nhất tức là những người được hưởng thừa kế đầu tiên, gần gũi nhất. Điều 651 Bộ luật Dân sự quy định những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất gồm vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết. Điều đó có nghĩa con cái sẽ được thừa kế tài sản nhà đất của cha mẹ đầu tiên khi cha mẹ qua đời trong trường hợp thông thường không có vấn đề bất thường gì.

7 trường hợp con ruột nhưng không có quyền hưởng thừa kế

Con đã chết hoặc chưa thành thai: Điều 613 Bộ luật Dân sự 2015 có quy định, người thừa kế là cá nhân phải là người còn sống vào thời điểm mở thừa kế hoặc sinh ra và còn sống sau thời điểm mở thừa kế nhưng đã thành thai trước khi người để lại di sản chết. Trường hợp người thừa kế theo di chúc không là cá nhân thì phải tồn tại vào thời điểm mở thừa kế.

Bởi thế nên dù khi sinh ra là con ruột của người đã chết nhưng ở thời điểm mở thừa kế người con này chưa hình thành thai ví như còn đang là phôi trữ đông... thì sẽ không được hưởng thừa kế. Hoặc ở thời điểm mở thừa kế mà người con đó đã chết. Ví dụ ông A chết trước cha mẹ mình. Khi cha mẹ chết thì quyền thừa kế thứ nhất dành cho các người con khác mà không có ông A ở hàng thứ nhất.

Con bị kết án về hành vi vi phạm quyền của cha mẹ gồm:

Điều 621 Bộ luật Dân sự 2015 quy định những người sau đây không được quyền hưởng di sản:

- Những người con xâm phạm tính mạng sức khỏe cha mẹ: Người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe hoặc về hành vi ngược đãi nghiêm trọng, hành hạ người để lại di sản, xâm phạm nghiêm trọng danh dự, nhân phẩm của người đó;

- Những người con vi phạm nuôi dưỡng: Người vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ nuôi dưỡng người để lại di sản;

- Những người con cố ý xâm phạm tính mạng: Người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng người thừa kế khác nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ phần di sản mà người thừa kế đó có quyền hưởng;

- Những người con có hành vi lừa dối cưỡng ép cha mẹ để lại di sản: gười có hành vi lừa dối, cưỡng ép hoặc ngăn cản người để lại di sản trong việc lập di chúc; giả mạo di chúc, sửa chữa di chúc, hủy di chúc, che giấu di chúc nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ di sản trái với ý chí của người để lại di sản.

Trong những trường hợp con bị vi phạm này nhưng cha mẹ để lại di chúc vẫn đồng ý cho họ hưởng thừa kế thì họ vẫn có quyền hưởng. Nhưng nếu cha mẹ không để lại di chúc mà những người con khác không đồng ý cho hưởng, kiện ra pháp luật mà có đủ bằng chứng những người con vi phạm những điều trên thì sẽ không được hưởng quyền thừa kế của cha mẹ để lại.

Nhiều trường hợp con ruột cũng không được hưởng thừa kế nhà, đất từ cha mẹ. (Ảnh minh họa)

Con trưởng thành mà không có tên trong di chúc thừa kế

Nếu cha mẹ để lại di chúc nhưng lại không nhắc tới cho thừa kế cho người con nào đó, mà họ đã trưởng thành, có khả năng lao động thì họ sẽ không được hưởng.

Điều 624 Bộ luật Dân sự 2015 có quy định, di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết.

Tuy nhiên một số trường hợp người đã chết viết di chúc và không nhắc tới một số người thì pháp luật vẫn bảo vệ quyền thừa kế của họ. Điều đó gọi là thừa kế không phụ thuộc di chúc bao gồm: Con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng; Con thành niên mà không có khả năng lao động. Những trường hợp này được hưởng 2/3 một suất thừa kế theo pháp luật. Quy định trên không áp dụng đối với người từ chối nhận di sản theo quy định tại Điều 620 hoặc họ là những người không có quyền hưởng di sản theo quy định tại khoản 1 Điều 621 của Bộ luật dân sự 2015.

Trong trường hợp này chỉ người con chưa thành niên, hoặc người con không còn khả năng lao động mà cha mẹ không nhắc tới cho tài sản, thì họ được hưởng 2/3 của suất thừa kế thông thường. Còn nếu họ là người trưởng thành bình thường thì sẽ không được phần nào.

Con bị truất quyền thừa kế

Tại khoản 1 Điều 626 Bộ luật Dân sự 2015 có quy định, người lập di chúc có quyền sau: Chỉ định người thừa kế; truất quyền hưởng di sản của người thừa kế; Phân định phần di sản cho từng người thừa kế; Dành một phần tài sản trong khối di sản để di tặng, thờ cúng; Giao nghĩa vụ cho người thừa kế; Chỉ định người giữ di chúc, người quản lý di sản, người phân chia di sản.

Do đó trong trường hợp con bị cha mẹ truất quyền thừa kế ngay trong di chúc thì sẽ không được hưởng điều gì từ di sản đó.

Hoàng Anh (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)