5 ngành học là 'vua của mọi ngành', luôn khát nhân lực, ra trường không lo thất nghiệp với mức lương hơn 100 triệu/tháng

1. Ngành Thiết kế vi mạch

Thiết kế vi mạch là lĩnh vực chuyên sâu trong việc nghiên cứu, phát triển và sản xuất các chip điện tử – thành phần cốt lõi vận hành hầu hết thiết bị công nghệ hiện nay như điện thoại thông minh, máy tính, ô tô điện hay hệ thống tự động hóa trong công nghiệp.

Ngành bán dẫn tại Việt Nam đang trên đà phát triển mạnh mẽ. Theo Hiệp hội Công nghiệp bán dẫn Đông Nam Á, tốc độ tăng trưởng ước tính hơn 6% mỗi năm trong giai đoạn 2022–2027. Nhu cầu nhân lực cho toàn chuỗi sản xuất chip – từ thiết kế, chế tạo, lắp ráp đến kiểm thử – có thể lên tới 1 triệu người từ nay đến năm 2030.

Những ngành học được mệnh danh là “vua của mọi ngành”, luôn khan hiếm nhân lực (Ảnh minh hoạ)

Mức lương trong ngành này tăng nhanh theo số năm kinh nghiệm. Báo cáo từ Hội Công nghệ vi mạch bán dẫn TP.HCM cho thấy, kỹ sư mới ra trường có thu nhập khoảng 15 triệu đồng/tháng. Sau 1–3 năm làm việc, mức lương tăng lên từ 15–30 triệu đồng/tháng. Với người có 6 năm kinh nghiệm, thu nhập có thể dao động từ 600 triệu đến 1 tỷ đồng/năm. Đặc biệt, kỹ sư trên 10 năm kinh nghiệm có thể đạt mức thu nhập hơn 1,5 tỷ đồng mỗi năm – một con số đáng mơ ước trong khối ngành kỹ thuật – công nghệ.

Các cơ sở đào tạo ngành Thiết kế vi mạch uy tín tại Việt Nam bao gồm Đại học Bách khoa Hà Nội, Đại học Khoa học và Công nghệ Hà Nội, Đại học Bách khoa Đà Nẵng và Đại học Công nghệ thông tin – ĐHQG TP.HCM. Trong kỳ tuyển sinh 2024, điểm chuẩn ngành này thuộc nhóm cao, dao động từ 23 đến 27 điểm. Dự kiến, trong mùa tuyển sinh 2025, đây tiếp tục sẽ là một trong những ngành học được thí sinh ưu tiên lựa chọn nhờ triển vọng nghề nghiệp và thu nhập hấp dẫn.

2. GenAI (Trí tuệ nhân tạo tạo sinh)

Xu hướng ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI), đặc biệt là GenAI (Trí tuệ nhân tạo tạo sinh), được dự báo sẽ bùng nổ trong thập kỷ tới. Theo hãng nghiên cứu Gartner, đến năm 2027, hơn 50% mô hình GenAI mà các doanh nghiệp sử dụng sẽ được tùy chỉnh cho từng ngành hoặc chức năng kinh doanh cụ thể, tăng từ khoảng 1% vào năm 2023.

(Ảnh minh hoạ)

Sinh viên theo đuổi ngành học này sẽ được xây dựng kiến thức nền tảng và nâng cao về GenAI như học máy, học sâu, các mô hình nền tảng, học máy đa thể thức, đạo đức AI, MLOps, chatbot, LLM agent và các ứng dụng liên quan để tạo sinh hình ảnh, văn bản, âm thanh, code cho đa dạng các lĩnh vực. Cơ hội việc làm sau khi tốt nghiệp được đánh giá cực kỳ hấp dẫn với mức lương vượt trội trong lĩnh vực CNTT.

Các vị trí công tác có thể kể đến như thiết kế và triển khai mô hình GenAI, tăng năng suất lập trình và quản lý chất lượng phần mềm, hoặc khởi nghiệp, phát triển các ứng dụng GenAI. Các công ty phần mềm, tổ chức công nghệ, các công ty khởi nghiệp công nghệ cao, các tập đoàn công nghệ và các ngân hàng hàng đầu đều đang xây dựng tiềm lực liên quan đến lĩnh vực GenAI.

3. Ngành Khoa học máy tính

Khoa học máy tính đang trở thành ngành học mũi nhọn, giữ vai trò trung tâm trong việc tạo ra các sản phẩm công nghệ hiện đại. Ngành này tập trung nghiên cứu về lý thuyết thông tin, tính toán và các ứng dụng trong hệ thống máy tính, trang bị cho sinh viên kiến thức về thuật toán, lập trình và kỹ năng giải quyết vấn đề thực tiễn một cách tối ưu.

(Ảnh minh hoạ)

Tại Việt Nam, nhu cầu nhân lực trong lĩnh vực này đã tăng gấp 4 lần trong vòng 10 năm qua và vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt. Cử nhân, kỹ sư tốt nghiệp ngành Khoa học máy tính có thể đảm nhiệm nhiều vai trò: từ lập trình viên, kỹ sư phần mềm, chuyên viên kiểm thử, quản trị mạng đến các vị trí quản lý dự án, điều hành hệ thống công nghệ thông tin.

Thống kê cho thấy, khoảng 98% sinh viên ngành này có việc làm sau một năm tốt nghiệp. Mức thu nhập phổ biến ở nhóm mới ra trường dao động từ 10 – 15 triệu đồng/tháng. Với những chuyên gia giàu kinh nghiệm, mức lương có thể lên tới 162.000 USD/năm (hơn 4,2 tỷ đồng), tức hơn 13.000 USD (hơn 340 triệu đồng) mỗi tháng – một con số đáng mơ ước trong lĩnh vực công nghệ hiện nay.

4. Ngành Robot và Trí tuệ nhân tạo

Ứng dụng và phát triển công nghệ robot kết hợp trí tuệ nhân tạo là xu hướng để đáp ứng nhu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Robot không chỉ được ứng dụng trong các nhà máy sản xuất mà còn ở nhiều lĩnh vực như y tế, giáo dục, nông nghiệp, dịch vụ.

(Ảnh minh hoạ)

Nhu cầu về nguồn nhân lực chuyên nghiệp liên quan đến công nghệ robot ngày càng tăng cao. Ngành kỹ thuật robot, xuất hiện vài năm gần đây, thu hút nhiều sinh viên nhờ sự thú vị và cơ hội công việc hấp dẫn. Sinh viên tốt nghiệp có thể đảm nhận các vị trí như Kỹ sư thiết kế, kỹ thuật, quản lý dự án nghiên cứu; Chuyên viên tư vấn, phân tích, kinh doanh; hoặc Nghiên cứu viên và giảng viên.

Mức lương cho kỹ sư trong lĩnh vực robot có thể dao động từ 15 - 40 triệu đồng, tùy thuộc vào vị trí, địa điểm làm việc. Thu nhập có thể lên tới cả trăm triệu đồng tùy vào thâm niên làm việc và kinh nghiệm.

5. Ngành Kỹ thuật phần mềm

Kỹ thuật phần mềm (Software Engineering) là ngành học chuyên sâu về thiết kế, phát triển, kiểm thử và bảo trì các ứng dụng phần mềm. Sinh viên được trang bị kiến thức về phân tích yêu cầu hệ thống, quản lý dự án, triển khai sản phẩm và ứng dụng công nghệ hiện đại.

(Ảnh minh hoạ)

Theo báo cáo của VietnamWorks, nhu cầu tuyển dụng trong lĩnh vực Công nghệ thông tin đã tăng gấp 4 lần trong vòng 10 năm qua. Trong đó, nhóm ngành Kỹ thuật phần mềm chiếm hơn 50% tổng số nhu cầu, giữ vai trò chủ đạo.

Sinh viên tốt nghiệp có thể làm việc ở nhiều vị trí như chuyên viên phân tích, thiết kế và phát triển phần mềm; kỹ sư phần mềm; chuyên viên quản trị, bảo trì hệ thống phần mềm. Ngoài ra, kỹ sư phần mềm còn có thể đảm nhận công việc tư vấn, thiết kế hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu cho các công ty.

Mức thu nhập trung bình của một kỹ sư phần mềm dao động từ 13,4 – 16,1 triệu đồng/tháng. Đối với những người am hiểu thêm về các công nghệ mới như blockchain, AI hoặc dữ liệu lớn (big data), mức thu nhập có thể tăng gấp nhiều lần nhờ vào năng lực chuyên môn cao và khả năng thích ứng với xu thế công nghệ.

Tuấn Nguyễn (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)