Lễ tạ mộ là gì?
Lễ tạ mộ là một tục lệ truyền thống mang ý nghĩa tốt đẹp trong văn hóa Việt Nam, thể hiện tấm lòng hiếu thảo và sự kính trọng đối với tổ tiên và người thân đã ra đi.
Vì thế, hàng năm các gia đình người Việt thường xuyên thăm viếng mộ tổ tiên, đọc văn khấn tạ mộ ngoài đồng và làm lễ cúng rước vong linh Gia Tiên về với gia đình vào dịp đầu năm mới hoặc cuối năm.
Ý nghĩa của lễ tạ mộ?
Lễ tạ mộ có ý nghĩa mong muốn người thân và tổ tiên nơi chín suối có thể an nghỉ và tránh sự quấy rầy của ngoại quỷ đối với mộ phần. Bên cạnh đó, việc làm này còn thể hiện lòng kính trọng và tình yêu thương của con cháu đến ông bà, cha, mẹ đã khuất và là một truyền thống đáng để gìn giữ và tôn vinh của người Việt.
Ngoài ra, lễ tạ mộ cũng được thực hiện sau khi ngôi mộ mới xây. Cũng giống như những lễ cúng tạ mộ khác, bạn cần chuẩn bị đầy đủ lễ vật và bài văn khấn thần linh thổ địa ngoài mộ. Đây là một cách để thông báo đến các vị thần linh, thổ địa cai quản khu vực xây mộ và xin ý kiến của vong linh người mất về “ngôi nhà” mới của họ.
Nhiều quan niệm cho rằng nếu bỏ qua nghi lễ tạ mộ, con cháu và người thân trong gia đình sẽ gặp những điềm dữ, điều không may mắn có thể ảnh hưởng đến cuộc sống sau này.
Tháng Chạp có 3 ngày đẹp nhất đi tạ mộ cuối năm
Như đã nêu trên, thời gian đi tạ mộ cuối năm thường không ấn định cụ thể, nhưng theo Lịch vạn niên 2023, trong khoảng thười gian từ ngày 20 đến 30 tháng Chạp năm Quý Mão, có 3 ngày này rất đẹp và thích hợp để tiến hành nghi lễ tạ mộ, mời tổ tiên về ăn Tết với con cháu, mọi bề (cả phần âm và phần dương) sẽ hanh thông hơn. Đó là các ngày 24, 26 và 28 tháng Chạp.
Chi tiết về ngày đẹp, giờ tốt, tuổi kỵ đi tạ mộ cuối năm Quý Mão 2023 như sau:
Lưu ý các ngày trong khoảng thời gian từ 20 đến 30 tháng Chạp năm 2023:
Các ngày 23, 29 và 30 tháng Chạp âm là ngày bình thường, không tốt cũng không xấu. Nếu không sắp xếp đi tạ mộ đúng 3 ngày đẹp kể trên, bạn cũng có thể cân nhắc lựa chọn 1 trong 3 ngày này.
Các ngày 22, 25 và 27 tháng Chạp là ngày xấu (vì đều rơi vào ngày Tam Nương hoặc Không Vong), nên tránh đi tạ mộ.
Lễ vật tạ mộ cuối năm bao gồm:
Lễ tạ cuối năm gồm những gì, là lễ chay hoặc lễ mặn còn tùy theo phong tục địa phương và gia cảnh của từng nhà, song 1 lễ tạ mộ thông thường sẽ có đủ hương hoa, đồ chay mặn như sau:
10 bông hoa hồng đỏ
3 lễ trầu cau (tức 3 lá trầu, 3 quả cau, nên chọn cau trầu tươi, cau có cành dài và đẹp)
1 đĩa trái cây (thường gồm 5 loại trái cây hoặc có số lượng là lẻ, từ 3-5-7 quả, theo quan niệm lẻ âm – chẵn dương)
1 đĩa xôi
1 con gà trống thiến luộc nguyên con (có nơi là gà trống hay mái đều được, cũng có thể là khẩu thịt lợn luộc)
1 chai rượu
1 hộp chè (hoặc 1 gói chè)
1 bao thuốc lá (hoặc thuốc lào)
2 nến cốc màu đỏ
Ngoài ra, gia chủ sẽ cần chuẩn bị thêm đồ vàng mã, cụ thể như sau:
Tiền vàng (tùy tâm, thường chia làm 4 đĩa/lễ)
1 cây hoa vàng hoa đỏ
5 con ngựa mã (nên chọn 5 con với màu sắc khác nhau). Trên lưng mỗi con ngựa lại đặt 10 lễ tiền vàng gồm tiền xu, tiền vàng lá, tiền âm phủ.
5 bộ đồ mã (gồm mũ, áo, hia) có kèm ngựa, cờ lệnh, kiếm và roi ngựa. Đây là số lượng thường dùng, nhưng tùy vào số lượng mộ phần thì có sự thay đổi phù hợp. Thêm nữa, nên căn cứ vào giới tính, lứa tuổi của vong hồn mà chọn lựa đồ mã dâng lên cho phù hợp.
Văn khấn tạ mộ cuối năm
Lễ tạ mộ cuối năm có nhiều bài văn khấn, dành cho nhiều đối tượng khác nhau. Nếu không hiểu kỹ về “tâm khấn”, thì lời khấn không mấy linh nghiệm.
Dưới đây là văn khấn tạ mộ phần cuối năm chuẩn văn khấn cổ truyền:
NAM-MÔ A-DI-ĐÀ PHẬT! (3 lần)
Con kính lạy:
- Quan đương xứ thổ địa chính thần
- Thổ địa Ngũ phương Long mạch Tôn thần,
- Tiền thần Chu Tước, Hậu thần Huyền Vũ, Tả thần Thanh Long, Hữu thần Bạch Hổ
- Liệt vị Tôn thần cai quản ở xứ này.
Con kính lạy vong linh ..........
Hôm nay là ngày…tháng…năm…, nhằm tiết …..
Chúng con là:...............
Thành tâm sắm sanh phẩm vật, hương hoa phù tửu lễ nghi, trình cáo Chư vị Tôn Thần về việc lễ tạ mộ phần.
Nguyên có vong linh thân nhân của gia đình chúng con là:……….hiện phần mộ an táng ở nơi này. Đội ơn Chư vị Tôn thần che chở, ban ân, vong linh được yên ổn vui tươi nơi chín suối. Lại nhờ có duyên lành, gia đình chúng con được vong linh thường về ghé thăm, linh ứng giúp chỉ dẫn các công các việc được đầu xuôi đuôi lọt, nhờ thế toàn gia được an ninh khang thái, từng bước tiến bộ.
Nay nhằm ngày lành tháng tốt, gia đình chúng con sắm sửa lễ tạ mộ những mong báo đáp ân thâm, tỏ lòng hiếu kính. Cúi xin Chư vị Tôn Thần lai giáng án tiền, nhận hưởng lễ vật, chứng minh tâm đức.
Cúi mong vong linh chấp kỳ lễ bạc, lời kêu tiếng khấn, tờ đơn cánh sớ, tùy phương ứng biến, độ trì toàn gia, từ trẻ tới già, luôn được vui tươi, mạnh khỏe.
Chúng con dâng biếu vong linh tài mã gồm: ….( đọc tên các đồ mã dâng cho vong).
Âm dương cách trở, bát nước nén hương, giãi tấm lòng thành, cúi xin chứng giám.
Cẩn cáo.
*Thông tin mang tính chất tham khảo, chiêm nghiệm
Hoàng Mai (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)