1 tháng nữa, 'thành phố trong thành phố' đầu tiên của Việt Nam sẽ xóa bỏ vai trò trên bản đồ hành chính

Thông tin mới nhất trên báo VnExpress, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã phê duyệt Đề án sắp xếp, tổ chức đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.

Theo như định hướng của Bộ Chính trị, Ban Bí thư và kết luận của Trung ương tại Hội nghị lần thứ 11, Việt Nam sẽ xóa bỏ mô hình đơn vị hành chính cấp huyện và chỉ tồn tại mô hình chính quyền địa phương 2 cấp gồm: Cấp tỉnh và cấp xã.

Hiện nay Việt Nam đang có 696 đơn vị hành chính cấp huyện, trong đó có 84 TP trực thuộc tỉnh, 2 thành phố thuộc TP trực thuộc Trung ương và 52 thị xã, 49 quận và 508 huyện.

Được thành lập vào ngày 1/1/2021 trên cơ sở sáp nhập ba quận cũ (2, 9 và Thủ Đức), TP. Thủ Đức đã trở thành mô hình "thành phố trong thành phố" đầu tiên của Việt Nam.

TP. Thủ Đức từng là "thành phố trong thành phố" đầu tiên của Việt Nam

Được kỳ vọng trở thành "hạt nhân tăng trưởng mới" của TP. HCM, TP. Thủ Đức không chỉ là mô hình hành chính thí điểm mang tính đột phá mà còn mang theo sứ mệnh chiến lược về kinh tế - đô thị.

Với diện tích hơn 211km2 và dân số hơn 1,2 triệu người, thành phố này hội tụ đầy đủ các yếu tố của một "siêu đô thị sáng tạo" với 6 trục phát triển then chốt, gồm: Khu công nghệ cao (quận 9 cũ), Đại học Quốc gia TP. HCM, khu đô thị mới Thủ Thiêm, khu tài chính Rạch Chiếc, khu trung tâm thể thao quốc gia và trung tâm công nghệ sinh thái Tam Đa.

Trong những năm vừa qua, Thủ Đức đóng góp khoảng 30% GRDP của TP. HCM và gần 7% GDP cả nước - một tỷ lệ ấn tượng cho thấy quy mô và vai trò trung tâm trong động lực phát triển kinh tế của toàn vùng Đông Nam Bộ.

Sau ngày 1/7, TP. Thủ Đức không còn tồn tại như một đơn vị hành chính độc lập

Bên cạnh đó, nơi đây còn là "cửa ngõ logistics" kết nối với sân bay Long Thành, cảng Cát Lái và cao tốc TP. HCM - Long Thành - Dầu Giây, giúp thúc đẩy thương mại, đầu tư và dịch vụ.

Không chỉ là trung tâm khoa học - công nghệ với Đại học Quốc gia TP. HCM và Khu công nghệ cao quy tụ nhiều tập đoàn toàn cầu như Intel, Samsung, TP. Thủ Đức còn từng được kỳ vọng trở thành một "Silicon Valley" của Việt Nam, nơi ươm mầm cho đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp.

Chính quyền thành phố cũng đã thực hiện hàng loạt chương trình hành động để xây dựng đô thị thông minh, quản trị số và các mô hình công dân số đầu tiên tại TP. HCM.

Tuy nhiên, theo Nghị quyết số 60-NQ/TW ngày 12/4/2025 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, mô hình này sẽ chấm dứt hoạt động từ ngày 1/7/2025, khi cả nước chính thức thực hiện tổ chức chính quyền địa phương hai cấp: Cấp tỉnh và cấp xã, theo báo Dân trí.

Trong quá trình chuẩn bị cho việc chuyển đổi, UBND TP. HCM đã ban hành Kế hoạch số 3626/KH-UBND, yêu cầu các quận, huyện và TP. Thủ Đức xây dựng báo cáo đánh giá kết quả hoạt động mô hình cấp huyện, tổ chức hội nghị tổng kết và đề xuất phương án nhân sự cho các đơn vị hành chính cấp xã mới, hoàn thành trước ngày 30/5/2025, theo báo Người Đô Thị.

Riêng đối với TP. Thủ Đức, theo báo Tuổi Trẻ, UBND TP đã đề xuất phương án sắp xếp lại 34 phường hiện hữu thành 9 đơn vị hành chính cấp cơ sở, nhằm tinh gọn bộ máy và nâng cao hiệu quả quản lý. Phương án này dự kiến sẽ giảm 23 đơn vị hành chính cấp xã, tương đương gần 68%.

Đối với công tác nhân sự, TP. Thủ Đức sẽ giải quyết chế độ cho 619 người hoạt động không chuyên trách và 36 công chức, người lao động trong giai đoạn 1, kết thúc hoạt động từ ngày 1/8/2025.

Đồng thời, các hội, quỹ do TP. Thủ Đức thành lập cũng sẽ phải chấm dứt hoạt động trước ngày 15/6/2025, theo chỉ đạo của UBND TP. HCM.

Sự hình thành và phát triển của TP. Thủ Đức là minh chứng cho một nỗ lực chiến lược nhằm tái cấu trúc không gian đô thị và phát triển đa trung tâm của TP. HCM.

Việc kết thúc hoạt động của TP. Thủ Đức đánh dấu sự thay đổi lớn trong tổ chức hành chính của TP. HCM, hướng tới mô hình chính quyền địa phương hai cấp, nhằm tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu quả quản lý và phục vụ người dân tốt hơn

Mặc dù sắp kết thúc mô hình "thành phố trong thành phố" về mặt hành chính, nhưng về bản chất, Thủ Đức vẫn giữ vai trò là đầu tàu đổi mới - sáng tạo và cực tăng trưởng kinh tế không thể thay thế trong hệ sinh thái đô thị của TP. HCM.

N.Tường (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)