Danh mục

Vì sao có lễ cúng Táo Quân?

Chủ nhật, 03/02/2013 14:26

Ở Việt Nam, sự tích Táo Quân được truyền khẩu, rồi ghi chép, do đó có những sự khác nhau về tình tiết...

Táo Quân trong tín ngưỡng dân gian Việt Nam có nguồn gốc từ ba vị thần Thổ Công, Thổ Địa, Thổ Kỳ của Lão giáo Trung Quốc nhưng được Việt hóa thành huyền tích '2 ông 1 bà': thần Đất, thần Nhà và thần Bếp núc.

Tuy vậy người dân vẫn quen gọi chung là Táo Quân hoặc Ông Táo do kết quả của thuyết tam vị nhất thể (thuyết Ba ngôi) khá phổ biến trong các tín ngưỡng, tôn giáo. Bếp là bản nguyên của nhà khi người nguyên thủy có lửa và dựa trên nền móng là đất. Ở Việt Nam, sự tích Táo Quân được truyền khẩu, rồi ghi chép, do đó có những sự khác nhau về tình tiết, nội dung chính được tóm tắt như sau:

Trọng Cao có vợ là Thị Nhi. Hai người ăn ở với nhau đã lâu mà không có con nên sinh ra buồn phiền, hay cãi cọ. Một hôm, Trọng Cao giận quá, đánh vợ. Thị Nhi bỏ nhà ra đi, sau đó gặp và bằng lòng làm vợ Phạm Lang.

Khi Trọng Cao hết giận vợ, nghĩ lại mình cũng có lỗi nên đi tìm. Khi đi tìm vì tiền bạc đem theo đã tiêu hết nên Trọng Cao phải đi ăn xin. Trọng Cao đến ăn xin nhà Thị Nhi, hai bên nhận ra nhau. Thị Nhi rước Trọng Cao vào nhà, hai người kể chuyện và Thị Nhi tỏ lòng ân hận vì đã trót lấy Phạm Lang làm chồng.

Phạm Lang trở về nhà, sợ chồng bắt gặp Trọng Cao nơi đây thì khó giải thích, nên Thị Nhi bảo Trọng Cao ẩn trong đống rơm ngoài vườn. Phạm Lang về nhà liền ra đốt đống rơm để lấy tro bón ruộng. Trọng Cao không dám chui ra nên bị chết thiêu. Thị Nhi trong nhà chạy ra thấy Trọng Cao đã chết bởi sự sắp đặt của mình nên nhào vào đống rơm đang cháy để chết theo. Phạm Lang gặp tình cảnh quá bất ngờ, thấy vợ chết không biết tính sao, liền nhảy vào đống rơm đang cháy để chết theo vợ.

Ngọc Hoàng trên cao cảm động trước mối chân tình của cả ba người, (2 ông, 1 bà), và cũng cảm thương cái chết trong lửa nóng của họ, ngài cho phép họ được ở bên nhau mãi mãi, ra phép cho ba người hóa thành “ba đầu rau” hay “chiếc kiềng 3 chân” ở nơi nhà bếp của người Việt ngày xưa.

Từ đó, ba người ấy được phong chức Táo Quân, trông coi và giữ lửa cho mọi gia đình, đồng thời có nhiệm vụ trông nom mọi việc lành dữ, phẩm hạnh của con người.

Táo Quân, còn gọi là Táo Công, là vị thần bảo vệ cho cuộc sống gia đình, thường được thờ ở nơi nhà bếp, cho nên còn được gọi là Vua Bếp. Từ xa xưa, người dân Việt đã ngưỡng mộ lòng chung thủy của Ông Táo và thờ cúng Ông Táo với hi vọng Táo Quân sẽ giúp họ giữ “bếp lửa” trong gia đình luôn nồng ấm và hạnh phúc.

Theo tục lệ cổ truyền, người Việt tin rằng, hàng năm, cứ đến ngày 23 tháng Chạp âm lịch, Táo Quân lại cưỡi cá chép bay về trời để trình báo mọi việc xảy ra trong gia đình với Ngọc Hoàng. Cho đến đêm Giao thừa, Táo Quân mới trở lại trần gian để tiếp tục công việc coi sóc bếp lửa của mình.

Vị Táo Quân quanh năm ở trong bếp nên biết hết mọi chuyện hay dở tốt xấu của mọi người, cho nên để Vua Bếp “phù trợ” cho mình được nhiều điều may mắn trong năm mới, người ta thường làm lễ tiễn đưa Ông Táo về chầu Ngọc Hoàng rất trọng thể.

Người ta thường mua hai mũ Ông Táo có hai cánh chuồn và một mũ dành cho Táo Bà không có cánh chuồn, ba cái áo bằng giấy cùng một con cá chép (còn sống hoặc bằng giấy, hoặc cũng có thể dùng loại vàng mã gọi là “cò bay ngựa chạy”) để làm phương tiện cho “Vua Bếp” lên chầu trời. Ông Táo sẽ tâu với Ngọc Hoàng về việc làm ăn, cư xử của mỗi gia đình dưới hạ giới.

Lễ cúng Táo Quân thường diễn ra trước 12h trưa, sau khi cúng xong, người ta sẽ hóa vàng đồ lễ, nếu có cá sống sẽ đem thả xuống sông, hồ, biển hay giếng nước, tùy theo khu vực họ sinh sống.

Lễ vật:

Mâm cỗ mặn, bánh kẹo, trầu cau, rượu, hương, đèn nến, lọ hoa tươi, đĩa ngũ quả tươi. Ba bộ mũ áo, hia hài Táo Quân cùng tiền vàng và ba con cá chép sống.

Sau khi bày lễ, thắp hương và khấn vái xong, đợi hương tàn lại thắp thêm một tuần hương nữa, lễ tạ rồi hóa vàng mã và thả cá chép ra ao, hồ, sông, suối… để thả cá chở ông Táo lên chầu Trời.

Bài khấn:

Con kính lạy ngài Đông Trù Tư Mệnh Táo Phủ Thần Quân.

Tín chủ chúng con là: …………

Ngụ tại: ………………………….

Hôm nay là ngày 23 tháng Chạp, tín chủ chúng con thành tâm, sắp sửa hương hoa vật phẩm, xiêm hài áo mũ, kính dâng Tôn thần. Thắp nén tâm hương tín chủ con thành tâm kính bái. Chúng con kính mời ngài Đông Trù Tư Mệnh Táo phủ Thần quân hiển linh trước án thụ hưởng lễ vật.

Phỏng theo lệ cũ, ngài là vị chủ, ngũ tự Gia Thần, soi xét lòng trần, Táo quân chứng giám.

Trong năm sai phạm, các tội lỗi lầm, cúi xin Tôn thần, gia ân châm chước. Ban lộc ban phước, phù hộ toàn gia, trai gái trẻ già, an ninh khang thái.

Dãi tấm lòng thành cúi xin chứng giám.

Phục duy cẩn cáo!

Xzone

Tin được quan tâm

Trường hợp duy nhất được cấp thẻ Căn cước mới vô thời hạn, đó là ai?

Theo quy định mới, sang năm 2026 có một đối tượng sẽ được cấp căn cước công dân gắn chip vô thời hạn và chỉ...
Kiến thức 3 ngày, 4 giờ trước

Chính thức áp dụng bảng giá đất mới từ tháng 1/2026, người nào thuộc 3 nhóm này sẽ bị mất nhiều tiền hơn

Từ ngày 1/1/2026, bảng giá đất mới sẽ bắt đầu có hiệu lực với mức giá tiệm cận giá thị trường. Đây là thay đổi...
Kiến thức 2 ngày, 12 giờ trước

Từ nay, đi xe đạp thiếu bộ phận này chủ xe sẽ bị phạt lên đến 400.000 đồng

Ngày 26/12/2024, Chính phủ đã ban hành Nghị định 168/2024/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính về trật tự, an toàn giao thông...
Kiến thức 3 ngày, 4 giờ trước

Quy định mới nhất: Người trên 60 tuổi không có lương hưu sẽ hưởng thêm 1 chính sách đặc biệt từ Nhà nước

Hiện nay, còn nhiều người lao động 60 tuổi chưa đáp ứng điều kiện được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội và chưa đủ...
Kiến thức 2 ngày, 16 giờ trước

Sao Việt 30/8: Hoa hậu Đỗ Thị Hà sắp cưới chồng thiếu gia?; Minh Tú hé lộ tình trạng hiện tại sau chấn thương đứt dây chằng gối

Tin sao Việt 30/8/2025: Hoa hậu Đỗ Thị Hà tung loạt bằng chứng báo hiệu ngày lên xe hoa cùng chồng thiếu gia sắp cận...
Chuyện làng sao 3 ngày, 2 giờ trước

5 loài hoa muỗi ghét nhất, trồng 1 chậu trong nhà, muỗi sẽ không dám bén mảng đến

Mùa hè không chỉ nóng nực mà còn đầy rẫy muỗi và ruồi nhặng phiền phức. Chỉ cần một vài con muỗi cũng có thể...
Đời sống số 3 ngày, 4 giờ trước

Tin cùng mục

Học sinh vẫn phải đóng những khoản nào dù đã được miễn học phí?

Từ năm học 2025-2026, học sinh công lập trên cả nước sẽ được miễn học phí. Dù đây là một tin vui lớn, phụ huynh...
Tin trong ngày 12 phút trước

Chính thức hàng nghìn người sẽ được nhận ít nhất 2 triệu đồng từ khoản trợ cấp mới, ai không biết chịu thiệt thòi

Theo Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) năm 2024, có hiệu lực từ ngày 1/7/2025, người tham gia BHXH tự nguyện sẽ chính thức được...
Tin trong ngày 12 phút trước

Thói quen rẽ phải khi đèn đỏ có thể bị phạt tới 22 triệu đồng, vậy khi nào hành vi này được coi là ngoại lệ hợp pháp?

Thói quen rẽ phải khi đèn đỏ của nhiều người tham gia giao thông không chỉ gây xung đột mà còn có thể bị xử...
Tin trong ngày 14 phút trước

Việt Nam vượt Thái Lan, Hàn Quốc, lọt Top quốc gia hòa bình nhất châu Á

Năm nay, Việt Nam nằm trong Top 10 quốc gia hòa bình nhất tại châu Á, vượt qua một số quốc gia như Hàn Quốc...
Tin trong ngày 20 phút trước

Hàng triệu chủ tài khoản cần biết: Mất thẻ ngân hàng hoặc nghi lộ thông tin, làm ngay việc này tránh để mất sạch tiền

Để đảm bảo an toàn tài khoản, dưới đây là 3 cách khóa thẻ nhanh chóng, tiện lợi và an toàn nhất mà khách hàng...
Đời sống số 25 phút trước

Đây là khoản tiền cao nhất người dân phải nộp khi làm Sổ đỏ theo quy định mới nhất

Theo quy định mới, mức chi phí làm sổ đỏ sẽ tăng do 2 khoản tiền này, người dân cần đặc biệt chú ý.
Kiến thức 29 phút trước

Tin mới cập nhật

Tiền dưỡng sức sau sinh 2025: Điều kiện hưởng như nào? Mức hưởng bao nhiêu? Sau bao lâu được nhận?

Bên cạnh chế độ nghỉ thai sản, lao động nữ tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH) còn được hưởng một khoản trợ cấp khi...
Tin trong ngày 35 phút trước

BHXH 2025: Mức đóng BHYT hộ gia đình thay đổi từ 1/7, người thứ 5 trở đi có được miễn phí?

Có nhiều thông tin cho rằng khi tham gia bảo hiểm y tế theo hộ gia đình, từ thành viên thứ 5 trở đi sẽ...
Tin trong ngày 40 phút trước

Tích góp vàng 5 năm chốt lời khi giá đạt đỉnh 120 triệu đồng/lượng, người đàn ông thừa nhận: 'Tôi lãi gấp đôi nhưng lòng buồn rười rượi'

Mỗi lần nghe ai nhắc đến hai chữ "giá vàng", tôi đều tìm cách lánh đi cho xa hoặc lái câu chuyện sang đề tài...
Tin trong ngày 42 phút trước

10 việc người EQ thấp thường làm ở chốn công sở khiến người khác bực dọc, người EQ cao luôn né tránh

Nhiều chuyên gia hiện nay tin rằng, EQ thực sự có thể quan trọng hơn IQ trong việc quyết định thành công trong cuộc sống...
Tin trong ngày 42 phút trước

Bán nhà phố với giá hơn 5 tỷ đồng, người đàn ông tiếc nuối: 'Bao năm cố gắng hoá thành công cốc'

Sau thời gian ngắn sống ở quê, anh Tạ đành quay trở lại thành phố nhưng điều khiến anh tiếc nuối nhất là giá nhà...
Kiến thức 1 giờ, 8 phút trước

Loài cây cảnh trường thọ giới nhà giàu ưa chuộng: sống tới 200 năm, vẫn nở hoa sau khi chủ mất

Dưới đây là 6 loại cây cảnh trường thọ được giới sành cây và nhiều gia đình giàu có ưa chuộng, không chỉ vì giá...
Phong thủy 1 giờ, 9 phút trước

'Mẹ ơi, sao mẹ đi vệ sinh lại chảy máu?', câu trả lời này không hề gây xấu hổ cho người lớn và trẻ em cũng có thể hiểu được

“Mẹ ơi, sao mẹ đi vệ sinh lại chảy máu?” - câu hỏi tưởng chừng ngây ngô nhưng lại khiến không ít bà mẹ bối...
Chăm con 1 giờ, 21 phút trước

Người vợ có chứng minh đi xe của chồng vẫn bị phạt nặng nếu không mang theo thứ này, mọi người hết sức lưu ý

Theo luật mới, dù có chứng minh được đang đi xe của chồng hay người thân thì người điều khiển phương tiện khi tham gia...
Tin trong ngày 1 giờ, 21 phút trước

Vật dụng quen thuộc trong bếp có thể chứa chất độc gấp 68 lần asen: Nhà nào cũng dùng mỗi ngày mà không hề hay biết!

Nhiều người không biết rằng, chiếc thớt trong căn bếp tưởng chừng vô hại nhưng có thể trở thành nguồn lây nhiễm vi khuẩn và...
Kiến thức 1 giờ, 24 phút trước

Các điểm bắn pháo hoa ở TPHCM và các tỉnh, thành phía Nam mừng lễ Quốc khánh 2/9

Nhân dịp kỷ niệm Quốc khánh 2/9, TP.HCM cùng các tỉnh phía Nam như Đồng Nai, Tây Ninh đã công bố kế hoạch tổ chức...
Tin trong ngày 2 giờ, 31 phút trước