Danh mục

Tại sao hoàng đế nhà Thanh chỉ được ngủ lại ở cung của hoàng hậu mà không được ngủ tại cung của các phi tần? Nguyên nhân là gì?

Thứ năm, 10/04/2025 20:43

Trong cung đình nhà Thanh, hoàng đế dù có quyền lực tối thượng nhưng lại sống trong khuôn khổ nghiêm ngặt, đến mức chốn ngủ đêm cũng bị giới hạn. Không thể tùy tiện qua đêm tại cung của phi tần, càng không được lưu lại qua đêm sau khi sủng hạnh. Tại sao lại như vậy?

Vào đêm Giao thừa năm 1791, Càn Long khi ấy đã 81 tuổi, chọn "danh sách thị tẩm" có tên của Du Quý phi Kha Lý Diệp Đặc thị - khi đó cũng đã 79 tuổi. Nói một cách đơn giản, ông muốn để bà bầu bạn một đêm. Thật ra thì cả hai người đều đã cao tuổi, không còn gì gọi là "lửa tình" như thời trẻ. Điều họ muốn chỉ là được ngồi cùng nhau, ôn lại những kỷ niệm về người con trai đã mất từ lâu - Ngũ A Ca Vĩnh Kỳ.

Dù vậy, theo quy định, Du phi chỉ được ở lại trong tẩm cung của hoàng đế khoảng nửa tiếng đến bốn mươi phút. Đúng giờ, thái giám của phòng Kính Sự sẽ đứng ngoài gọi, nhắc hoàng đế rằng "hết giờ rồi". Vì theo tổ chế hoàng thất nhà Thanh, hoàng đế không được ngủ lại cung của phi tần, đó là điều tối kỵ, vi phạm tổ pháp tổ huấn.

tại sao Hoàng đế chỉ được ngủ lại ở cung hoàng hậu, hoàng đế nhà Thanh

Vì sao hoàng đế nhà Thanh không được ngủ lại ở cung của phi tần? (Ảnh minh họa)

Hoàng đế triều Thanh không có quyền tự do trong việc nghỉ ngơi, kế thừa quy chế từ nhà Minh và thậm chí còn nghiêm ngặt hơn

Người đời hay nghĩ rằng hoàng đế có tam cung lục viện, muốn ngủ đâu thì ngủ, muốn gọi ai thì gọi. Nhưng thật ra, hoàng đế thời Minh Thanh không hề tự do như vậy. Nhất là nhà Thanh - các quy định còn rắc rối hơn nhà Minh nhiều.

Khi nhà Thanh còn ngoài Quan (trước khi tiến vào Trung Nguyên), vào thời Nỗ Nhĩ Cáp Xích và Hoàng Thái Cực, quy chế cung đình vẫn chưa chặt chẽ. Nhưng sau khi tiến vào Trung Nguyên, giới thượng tầng triều đình dần bị ảnh hưởng bởi văn hóa Nho giáo của người Hán. Từ đó, lễ giáo và quy phạm cung đình trở nên ngày càng nghiêm khắc.

tại sao Hoàng đế chỉ được ngủ lại ở cung hoàng hậu, hoàng đế nhà Thanh

(Ảnh minh họa)

Hoàng đế không được phép để cung nữ hầu hạ bên mình, chỉ có thái giám mới được chăm sóc sinh hoạt thường nhật. Cung nữ thì chỉ được hầu hạ hoàng hậu, phi tần hoặc các thân vương phi. Điều này để tránh việc hoàng đế quá sa đà vào sắc dục, ảnh hưởng triều chính.

Hoàng đế không được nghỉ đêm ở cung phi tần

Theo quy định, hoàng đế chỉ có thể gọi phi tần đến tẩm cung của mình để "ngự giá". Sau khi xong việc, phi tần phải lập tức quay về cung của mình. Hoàng đế tuyệt đối không được ngủ lại ở cung phi tần.

Nguồn gốc của quy định này phải kể đến vụ "Nhâm Dần cung biến" xảy ra dưới thời Minh Thế Tông Gia Tĩnh. Lúc đó, do hoàng đế thường xuyên nghỉ tại cung của phi tần, nên đã xảy ra một vụ ám sát do cung nữ cấu kết. Gia Tĩnh may mắn thoát chết, nhưng sau vụ việc này, ông trở nên đa nghi cực độ và quyết định đưa ra quy định: từ nay, hoàng đế chỉ được ngủ tại tẩm cung của mình hoặc cung hoàng hậu, không được ngủ lại tại cung phi tần.

tại sao Hoàng đế chỉ được ngủ lại ở cung hoàng hậu, hoàng đế nhà Thanh

(Ảnh minh họa)

Sau này, triều Thanh kế thừa quy chế này từ triều Minh, và thậm chí còn áp dụng nghiêm ngặt hơn. Vua Thuận Trị tiếp tục đưa ra lệnh cấm cung nữ hầu cận hoàng đế, càng thể hiện rõ ý định "cách ly" hoàng đế khỏi các cám dỗ nữ sắc.

Cách hoàng đế "chọn người ngủ cùng"

Buổi tối, trước bữa ăn, thái giám phòng Kính Sự sẽ mang khay bài tử (tên các phi tần) đến cho hoàng đế lật chọn. Nếu hoàng đế thích ai, sẽ lật bài của người đó, biểu thị rằng đêm nay người đó được triệu kiến thị tẩm.

Người được chọn phải nhanh chóng tắm rửa, chuẩn bị trang phục, đợi hoàng đế dùng xong bữa thì được đưa đến long sàng. Đáng chú ý là bài của hoàng hậu sẽ không bao giờ xuất hiện trong khay. Vì nếu hoàng đế không chọn ai, thì đương nhiên sẽ về nghỉ ở cung hoàng hậu không cần chọn.

tại sao Hoàng đế chỉ được ngủ lại ở cung hoàng hậu, hoàng đế nhà Thanh

(Ảnh minh họa)

Trên thực tế, hoàng hậu có quyền duyệt danh sách bài tử được đưa vào khay - thể hiện rõ quyền lực của mình. Từ thời Khang Hi, điều này được chính thức quy định: hoàng hậu có quyền duyệt người được thị tẩm, được xem như "kiểm duyệt danh sách hậu cung".

Quy trình thị tẩm kỹ càng đến từng chi tiết

Phi tần được chọn sẽ cởi hết y phục, được quấn một chiếc áo choàng lớn (đại bào). Thái giám sẽ khiêng người đó đến long sàng, đặt ở phía cuối giường. Sau đó phi tần sẽ từ từ bò lên đầu giường - nơi hoàng đế đang nằm. Quá trình thân mật bắt đầu từ đó.

tại sao Hoàng đế chỉ được ngủ lại ở cung hoàng hậu, hoàng đế nhà Thanh

(Ảnh minh họa)

Trong lúc đó, toàn bộ thái giám, cung nữ phải đứng ngoài đợi. Tổng quản Kính Sự phòng sẽ cầm nhang đếm thời gian – một nén hương (khoảng 20-30 phút). Khi hương cháy hết, ông ta sẽ lên tiếng ngoài cửa: "Hoàng thượng, hết giờ rồi".

Nếu hoàng đế chưa xong, có thể không trả lời. Sau 5 - 10 phút, tổng quản thái giám sẽ nhắc lại lần hai. Nếu vẫn không xong, 5 - 10 phút sau nữa sẽ nhắc lần ba. Lúc này hoàng đế bắt buộc phải kết thúc.

Đây là lý do có câu: "Hoàng đế chưa vội, thái giám đã gấp", xuất phát từ việc thái giám phải giám sát thời gian vô cùng chặt chẽ.

Sau khi xong việc, hoàng đế gọi cung nữ vào giúp phi tần mặc lại áo choàng. Thái giám sẽ đưa phi tần về cung. Tổng quản thái giám sẽ hỏi hoàng đế có muốn "giữ lại hạt giống" không (tức là có muốn sinh con với người vừa được sủng hạnh).

Nếu không muốn có con, thái giám sẽ cử bà mụ đặc biệt đến cung phi xoa bóp, ấn huyệt nhằm đẩy tinh dịch ra ngoài. Nếu muốn có con, thái giám sẽ ghi lại ngày giờ, tên người được thị tẩm, để sau này làm bằng chứng kiểm tra nếu có thai.

tại sao Hoàng đế chỉ được ngủ lại ở cung hoàng hậu, hoàng đế nhà Thanh

(Ảnh minh họa)

Khi tuổi cao sức yếu, có lúc hoàng đế không gọi phi tần để thị tẩm, mà chỉ đơn giản là để trò chuyện. Ví dụ như Càn Long 81 tuổi, gọi Du phi 79 tuổi đến để nói chuyện nhớ con. Hay Khang Hi 60 tuổi gọi Đức phi Ô Nhã thị (mẹ của Ung Chính) đến hàn huyên tâm sự.

Dù là như vậy, thời gian cũng vẫn bị hạn chế, phải tuân theo quy tắc. Điều này cho thấy quy chế cung đình nhà Thanh nghiêm khắc đến tận cùng, thậm chí kiểm soát cả thời gian riêng tư của hoàng đế, tất cả vì mục tiêu: giữ thể diện hoàng gia và đảm bảo hoàng đế không bị sắc dục làm ảnh hưởng đến việc triều chính.

Nguyễn Giang (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)

Tin được quan tâm

Tăng lương hưu lần thứ 3 từ ngày 1/7/2025: Mức lương hưu cao nhất là bao nhiêu?

Từ ngày 1/7/2025, khi Luật BHXH mới có hiệu lực sẽ tăng lương hưu lần thứ 3 cho những người có mức lương hưu thấp...
Kiến thức 3 ngày, 12 giờ trước

Kể từ bây giờ: Nhà nghỉ, khách sạn có được quyền giữ thẻ Căn cước, CCCD của khách lưu trú không?

Khi lưu trú tại nhà nghỉ, khách sạn, chúng ta thường nhận được yêu cầu cung cấp thông tin trên thẻ Căn cước, Căn cước...
Kiến thức 2 ngày, 3 giờ trước

Từ năm 2025, muốn vào Sư phạm hoặc Y dược học bạ 3 năm THPT phải đáp ứng tiêu chuẩn này

Bộ Giáo dục và Đào tạo đang xây dựng Dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều của Quy chế tuyển sinh...
Tin trong ngày 22 giờ, 32 phút trước

Cây kim tiền kỵ nhất người thuộc 2 mệnh này, trồng là 'nghèo bền vững', của cải 'đội nón ra đi'

Cây kim tiền được nhiều người ưa chuộng bởi ý nghĩa phong thủy mang lại tài lộc, phú quý. Tuy nhiên, theo các chuyên gia,...
Phong thủy 2 ngày, 5 giờ trước

Những con giáp nào may mắn vào thứ Ba, ngày 3 tháng 6, tức ngày 8 tháng 5 âm lịch?

Ngày 3 tháng 6 là thứ Ba, ngày 8 tháng 5 âm lịch. Con gi áp nào sẽ may mắn trong ngày hôm nay?
Đời sống số 2 ngày, 3 giờ trước

Những con giáp nào cần thận trọng vào thứ ba ngày 3/6, tức ngày 8/5 âm lịch?

Ngày 3 tháng 6, thứ Ba, là ngày mồng 8 tháng 5 âm lịch, và sự kết hợp giữa Thiên Can và Địa Chi của...
Đời sống số 2 ngày, 1 giờ trước

Tin cùng mục

Bắt đầu từ 1/7: Chung cư thuộc diện này không mua bảo hiểm cháy nổ có thể bị phạt đến 50 triệu đồng

Đối với chung cư thuộc nhóm 1 không mua bảo hiểm cháy nổ bắt buộc có thể bị xử phạt từ 40 - 50 triệu...
Kiến thức 2 giờ, 27 phút trước

1 loại gỗ quý 'đắt như vàng' có ở Việt Nam: Cả làng ngày đêm bảo vệ, canh giữ

Để có một cây gỗ trắc trưởng thành cần phải mất hàng chục, thậm chí hàng trăm hoặc nghìn năm phát triển nên giá của...
Kiến thức 2 giờ, 28 phút trước

Giỏi tiếng Anh, nữ giới nên chọn ngành học nào để có thu nhập 'khủng'?

Có vô vàn lựa chọn hấp dẫn và tiềm năng hơn dành cho các bạn nữ giỏi ngoại ngữ, mở ra con đường sự nghiệp...
Tin trong ngày 2 giờ, 28 phút trước

1 địa phương mới của Việt Nam sẽ sở hữu siêu sân bay và cảng biển nước sâu hiện đại nhất cả nước sau sáp nhập

Tỉnh mới sau khi sáp nhập sẽ là địa phương hội tụ sân bay lớn nhất cả nước, được hưởng lợi từ cảng biển nước...
Kiến thức 2 giờ, 29 phút trước

Những con giáp may mắn ngày Thứ năm, 5 tháng 6, tức mùng 10 tháng 5 âm lịch?

Hôm nay chúng ta chào đón tiết khí từ tháng Tân Tỵ đến tháng Nhâm Ngọ. Ngày 5 tháng 6, thứ năm, ngày mười tháng...
Đời sống số 3 giờ, 50 phút trước

Sau tuổi 50, những người đạt được những điều này có thể nghỉ hưu sớm và tận hưởng cuộc sống hưu trí

Tuổi 50 là cột mốc quan trọng để nhìn lại và điều chỉnh nhịp sống. Không còn là lúc để lao lực kiếm tiền, đây...
Làm sao 3 giờ, 15 phút trước

Tin mới cập nhật

Những con giáp nào cần thận trọng ngày thứ Năm, 5 tháng 6, tức mùng 10 tháng 5 âm lịch?

Lịch âm truyền thống là sự thể hiện ý tưởng về sự hòa hợp giữa con người và thiên nhiên, và các tiết khí là...
Đời sống số 42 phút trước

Trắc nghiệm tâm lý: Bạn thích hoa tulip kép nào? Hãy kiểm tra xem bạn sinh ra đã có năng khiếu vượt trội nào?

Tuyệt vời! Đây là một trắc nghiệm tâm lý nhẹ nhàng và sâu sắc, dựa trên hình ảnh của hoa tulip kép – loài hoa...
Đời sống số 1 giờ, 3 phút trước

Thời điểm tốt nhất để tập thể dục không phải là 'ngay sau bình minh' mà là giờ này! Tập đúng giờ còn giúp bạn ngủ ngon và kéo dài tuổi thọ

Nhiều người cho rằng sáng sớm là thời điểm lý tưởng nhất để tập thể dục. Tuy nhiên, các nghiên cứu khoa học gần đây...
Chăm sóc sức khỏe 1 giờ, 30 phút trước

Người tham gia BHYT 5 năm liên tục, từ ngày 1/7 sẽ được hưởng nhiều quyền lợi trước nay chưa từng có

Từ tháng 7 tới đây, những ai tham gia BHYT đủ 5 năm liên tục (trong đó được phép gián đoạn tối đa 3 tháng)...
Tin trong ngày 1 giờ, 30 phút trước

Đi hết 1 vòng Hồ Tây bao nhiêu km?

Hồ Tây là điểm đến yêu thích của nhiều du khách và người dân Hà Nội. Thế nhưng, một vòng Hồ Tây dài bao nhiêu...
Tin trong ngày 1 giờ, 30 phút trước

Hình thức trả lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội tháng 6/2025, ai cũng phải nắm rõ

Lương hưu và trợ cấp BHXH được trả tiền mặt từ sau ngày 2/6.
Kiến thức 2 giờ, 30 phút trước

Không cần vợt, không cần nhang, chỉ cần vò nắm lá này đặt trong phòng là muỗi tự giác 'chuyển hộ khẩu', cả nhà yên tâm ngủ ngon

Trong mùa hè, thời điểm muỗi sinh sôi mạnh, việc tìm kiếm giải pháp xua đuổi muỗi hiệu quả và an toàn cho sức khỏe...
Làm sao 2 giờ, 30 phút trước

Khi gia đình có người thân qua đời, 3 di vật này không thể mang đốt, việc để lại chúng là một phước lành

Sau khi người già qua đời ở nhà, nhiều khi những thứ mà người già dùng khi còn sống sẽ bị đốt, nhưng thực ra...
Kiến thức 2 giờ, 31 phút trước

Diễn viên nổi tiếng với 'Chạy án': U50 trải qua 2 lần đò, ngoại hình thay đổi vì thẩm mĩ

Diễn viên Việt Anh nổi danh từ vai diễn Cao Thanh Lâm phim "Chạy án" thuộc loạt phim truyền hình "Cảnh sát hình sự". Anh...
Chuyện làng sao 2 giờ, 51 phút trước

Thịt bổ dưỡng nhất mùa hè không phải là thịt dê mà là 3 loại thịt này, có thể bổ khí, tăng cường sức khỏe. Nên ăn nhiều

Trên thực tế, chìa khóa của thuốc bổ mùa hè là "thuốc bổ trong". Hôm nay tôi sẽ giới thiệu 3 loại thịt đặc biệt...
Chăm sóc sức khỏe 2 giờ, 27 phút trước