Danh mục

Khi Vua Lê Thánh Tông không thể kiềm chế... cảm xúc

Thứ năm, 23/02/2012 08:37

Là một minh quân nổi tiếng trong lịch sử Việt Nam, Vua Lê Thánh Tông vẫn có lúc không kiềm chế được cơn giận và có hành động hạ nhục bề tôi một cách... khó lý giải.

Lê Thánh Tông (1442 - 1497) là vị hoàng đế thứ 5 của nhà Hậu Lê (tính cả Lê Bang Cơ và Lạng sơn vương Lê Nghi Dân), trị vì từ năm 1460 đến 1497. Ông tên thật là Lê Tư Thành, còn có tên khác là Lê Hạo; là người đã đưa Đại Việt lên tới thời hoàng kim của chế độ phong kiến.

Sách Đại Việt sử ký toàn thư chép: "Lê Thánh Tông là vị vua cao siêu, anh minh quyết đoán, có hùng tài đại lược, võ giỏi văn hay mà thánh học rất chăm, tay không lúc nào rời quyển sách. Các sách kinh sử, các sách lịch toán, các việc thánh thần cái gì cũng tinh thông”.


Tượng Vua Lê Thánh Tông được thờ tại Văn Miếu -
Quốc Tử Giám, Hà Nội. Ảnh: internet

Nếu như nhiều quân vương coi mình đứng cao hơn cả pháp luật và cũng có không ít hoàng thân quốc thích, đại thần, quan chức dựa vào địa vị cao quý mà cho rằng nếu mình phạm tội thì cũng được pháp luật nương nhẹ thì đối với Lê Thánh Tông, ông đã tuyên bố đặt mình dưới pháp luật. Nhà vua thường bảo với các quan rằng: "Pháp luật là phép tắc chung của Nhà nước; ta và các người phải cùng tuân theo". Và có lẽ vì tinh thần "thượng tôn pháp luật" ấy, khi thấy triều thần "làm càn", Lê Thánh Tông đã giận quá... mất khôn chăng?

Theo sử sách, vào cuối năm Canh Dần (1470), vua Chiêm là Trà Toàn liên tục cho quân quấy phá biên cương, sỉ nhục sứ thần Đại Việt. Vua Chiêm còn cho sứ sang nhà Minh vu cáo nước ta cướp hết đồ cống của nước Chiêm dâng cho nhà Minh; tâu thêm là vua Lê tự xưng là Hoàng đế, ngang với Thiên tử nhà Minh, chuẩn bị binh mã để thôn tính bờ cõi Bắc triều...

Trước bối cảnh tình hình "chướng tai gai mắt" đó, Vua Lê Thánh Tông đã dẫn hơn 70 vạn quân Nam chinh phạt Chiêm. Khi đại quân đến đất Nghệ An, một số viên quan làm không đúng chức phận khiến nhà vua nổi giận trừng phạt. Sách Đại Việt sử ký toàn thư viết: “Bọn Án sát sứ Đinh Thúc Thông, Phạm Vĩnh Dụ, Bùi Thúc Sử, Nguyễn Tài tâu bàn càn bậy. Vua cho gọi đến hành tại hỏi về tội hủ nho làm hỏng việc, bắt bỏ mũ xuống đái vào mũ để làm nhục”.

Tuy nhiên, một số tài liệu cũng cho biết, hiếm có vị vua nào lại có nhiều quan điểm tiến bộ, thân dân, yêu dân như Lê Thánh Tông, biết dân phạm lỗi nhưng không áp dụng ngay pháp luật để trừng phạt họ mà ông cho rằng giáo dục cho dân hiểu mà sửa chữa, tuân theo pháp luật mới là điều tốt đẹp hơn.

Theo sách Đại Việt sử ký toàn thư, vào năm Đinh Hợi (1467), trước tình trạng người dân ở Lam Kinh, quê hương các vua Lê lấn chiếm đất đai nhà nước một cách bừa bãi khiến cho hoàng thân quốc thích và những quan lại có công trạng không có lấy một mảnh đất để ở nên tháng 2 năm đó, nhà vua “sai Hộ bộ thượng thư Trần Phong cùng bọn quan Tuyên chính Phan Sư Tông đi khám đất công ở hương Lam Sơn và thôn Dâm để cấp cho các công thần từ nhất phẩm đến lục, thất phẩm theo thứ bậc khác nhau. 

Đồng thời, Vua Lê Thánh Tông cũng ra dụ các quan và bô lão rằng: "Lam Kinh là đất căn bản nơi quê vua, không ví như các nơi kinh sư khác được. Mới rồi bọn thế gia hay làm trái phép, coi thường pháp luật, chiếm đoạt đất đai làm của riêng, các thân vương công chúa không có lấy tấc đất cắm dùi. Nhưng dùng pháp luật mà trị tội, sao bằng lấy lễ nghĩa mà bảo trước, để cho họ nhà vua ngày một nhiều thêm cũng có chỗ mà nương thân. Nay định rõ giới hạn, kẻ nào còn dám vi phạm thì phải trị tội theo pháp luật”.

Khi bàn về cách hành xử "giận quá... hạ nhục triều thần" của Vua Lê Thánh Tông, nhiều sử gia đương thời có trách cứ, nhưng sau cùng vẫn là một sự kính phục. Thậm chí, các nhà nghiên cứu hiện đều bày tỏ lòng ngưỡng mộ về vị vua này. GS, NGND Nguyễn Đình Chú từng khẳng định: “Vua Lê Thánh Tông là ông vua duy nhất trong lịch sử Việt Nam thời phong kiến đưa đất nước trở nên thực sự cường thịnh và ngang tầm với các nước trong khu vực. Ông cũng cho xây dựng đất nước trên một nền tảng Nho giáo và xây dựng nhà nước pháp quyền phong kiến rất tuyệt vời. Ông từng ra đề thi cho các thí sinh phê bình ông. Tôi nghĩ đó chính là những nét rất đổi mới. Ông cũng là người đề ra vấn đề nữ quyền trong bộ luật Hồng Đức...".

Theo GS Nguyễn Đình Chú, càng nghiên cứu về vị vua này, ông càng thấy có nhiều điều mới mẻ và thú vị. Vua Lê Thánh Tông chính là một bông hoa đẹp mà thế giới cần có những bông hoa đẹp như thế.

Đất Việt

Tin được quan tâm

Tăng lương hưu lần thứ 3 từ ngày 1/7/2025: Mức lương hưu cao nhất là bao nhiêu?

Từ ngày 1/7/2025, khi Luật BHXH mới có hiệu lực sẽ tăng lương hưu lần thứ 3 cho những người có mức lương hưu thấp...
Kiến thức 3 ngày, 3 giờ trước

Kể từ bây giờ: Nhà nghỉ, khách sạn có được quyền giữ thẻ Căn cước, CCCD của khách lưu trú không?

Khi lưu trú tại nhà nghỉ, khách sạn, chúng ta thường nhận được yêu cầu cung cấp thông tin trên thẻ Căn cước, Căn cước...
Kiến thức 3 ngày, 18 giờ trước

Từ năm 2025, muốn vào Sư phạm hoặc Y dược học bạ 3 năm THPT phải đáp ứng tiêu chuẩn này

Bộ Giáo dục và Đào tạo đang xây dựng Dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều của Quy chế tuyển sinh...
Tin trong ngày 2 ngày, 13 giờ trước

Cây kim tiền kỵ nhất người thuộc 2 mệnh này, trồng là 'nghèo bền vững', của cải 'đội nón ra đi'

Cây kim tiền được nhiều người ưa chuộng bởi ý nghĩa phong thủy mang lại tài lộc, phú quý. Tuy nhiên, theo các chuyên gia,...
Phong thủy 3 ngày, 20 giờ trước

Những con giáp nào may mắn vào thứ Ba, ngày 3 tháng 6, tức ngày 8 tháng 5 âm lịch?

Ngày 3 tháng 6 là thứ Ba, ngày 8 tháng 5 âm lịch. Con gi áp nào sẽ may mắn trong ngày hôm nay?
Đời sống số 3 ngày, 18 giờ trước

Những con giáp nào cần thận trọng vào thứ ba ngày 3/6, tức ngày 8/5 âm lịch?

Ngày 3 tháng 6, thứ Ba, là ngày mồng 8 tháng 5 âm lịch, và sự kết hợp giữa Thiên Can và Địa Chi của...
Đời sống số 3 ngày, 16 giờ trước

Tin cùng mục

Hướng dẫn cách kiểm tra thời hạn sử dụng đất trên Sổ đỏ mới nhất hiện nay

Để biết thời hạn sử dụng đất là bao lâu thì phải căn cứ vào từng loại đất, từng trường hợp cụ thể.
Đời sống số 20 giờ, 34 phút trước

Người lao động tự ý nghỉ việc 5 ngày liên tục trở lên có được xem là đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật không?

Trường hợp người lao động tự ý bỏ việc 5 ngày liên tục mà không có lý do chính đáng có thể coi là trường...
Kiến thức 20 giờ, 34 phút trước

3 loại rau 'núp bóng' cỏ dại ven đường, đều là thuốc quý, đầy rẫy ở Việt Nam nhưng ít người biết đến

Nhiều loại rau quen thuộc mọc dại ven đường ở Việt Nam lại ẩn chứa những công dụng chữa bệnh tuyệt vời, nhưng đáng tiếc...
Kiến thức 20 giờ, 34 phút trước

Ai là người nuôi cá: Câu đố 'xoắn não' của Einstein chỉ có 2% dân số đủ thông minh để giải được, liệu bạn có thuộc top đó?

Khi mới 19 tuổi, Albert Einstein đã đưa ra một câu đố hóc búa đến mức ông tin rằng chỉ có khoảng 2% dân số...
Kiến thức 20 giờ, 34 phút trước

Người dân được bớt một loại giấy tờ khi công chứng hợp đồng từ ngày 1/7

Luật Công chứng năm 2024 chính thức có hiệu lực từ ngày 1/7, mang đến những thay đổi đáng chú ý trong quy trình công...
Tin trong ngày 20 giờ, 35 phút trước

Đánh trẻ em không gây thương tích nhưng gây tổn hại tâm lý có được coi là bạo hành không?

Những câu như "Bố mẹ đánh nhẹ để răn con", "Thầy cô chỉ dùng thước gõ vào tay, đâu có gì nghiêm trọng" thường xuyên...
Kiến thức 20 giờ, 35 phút trước

Tin mới cập nhật

Có cần uống 8 cốc nước mỗi ngày? Nghiên cứu mới từ Mỹ: Quá nhiều! Chỉ cần uống lượng này là đủ cho nam và nữ

Tùy vào từng thể trạng của mỗi người mà chúng ta uống lượng nước khác nhau cho phù hợp.
Chăm sóc sức khỏe 29 phút trước

Loại 'siêu gỗ' cứng ngang sợi carbon, gấp 10 lần so với gỗ thường, có thể làm áo chống đạn

Đây là loại gỗ có thể dùng để thay thế nhiều kim loại khác nhau trong tương lai.
Kiến thức 30 phút trước

Vắt chanh vào nước rau muống luộc, nếu thấy hiện tượng này cần bỏ cả bữa rau ngay, đó có thể là dấu hiệu cảnh báo rau nhiễm độc

Rau muống là món ăn quen thuộc trong bữa cơm mùa hè của nhiều gia đình Việt. Tuy nhiên, ít ai biết rằng chỉ với...
Kiến thức 30 phút trước

1 tháng nữa, thành phố nhỏ nhất Việt Nam sẽ bị xóa tên trên bản đồ hành chính

Thành phố ven biển trực thuộc tỉnh, có diện tích nhỏ nhất Việt Nam sẽ không còn tồn tại như một đơn vị hành chính...
Kiến thức 31 phút trước

Sử dụng số định danh cá nhân thay cho mã số thuế từ 1/7/2025

Việc thay thế mã số thuế bằng số định danh cá nhân được kỳ vọng sẽ nâng cao tính minh bạch, đồng bộ dữ liệu...
Đời sống số 31 phút trước

Ngô Thanh Vân gian nan khi mang thai ở tuổi 46, nhiều căn bệnh hành thân

"Đả nữ" Ngô Thanh Vân và chồng đã rất nỗ lực khi mang thai con đầu lòng ở tuổi khá lớn.
Chuyện làng sao 40 phút trước

Phương Trinh Jolie bị chỉ trích vì cách ăn mặc khi nấu ăn

Diễn viên Phương Trinh Jolie gây tranh cãi vì màn lên đồ quá hở hang không phù hợp khi nấu ăn.
Chuyện làng sao 40 phút trước

Sao Việt 5/6: Hương Giang gây sốt với bức ảnh diện đồ tắm bên 'bạn trai tin đồn'; Tiết lộ gây lo lắng của Ngô Thanh Vân khi mang thai ở tuổi U50

Tin sao Việt 5/6/2025: Hoa hậu Hương Giang 'bùng nổ visual' với bức ảnh tình tứ mừng sinh nhật 'bạn trai tin đồn' kém tuổi...
Chuyện làng sao 1 giờ, 7 phút trước

Từ 1/7/2025: Tham gia BHYT từ 5 năm liên tục sẽ được trợ cấp 14 triệu/lần khám chữa bệnh?

Việc duy trì liên tục việc đóng BHYT giúp bảo đảm quyền lợi tối đa, tạo điều kiện để người dân tiếp cận các chính...
Kiến thức 1 giờ, 16 phút trước

Kể từ nay: Nếu vi phạm lỗi này, người tham gia giao thông có thể bị phạt tới 70 triệu đồng, tịch thu phương tiện

Theo khoản 13, điểm c khoản 15 Điều 6 Nghị định 168/2024/NĐ-CP, vi phạm này mức phạt sẽ tăng lên từ 50 triệu đồng đến...
Kiến thức 1 giờ, 16 phút trước