Danh mục

Khi Vua Lê Thánh Tông không thể kiềm chế... cảm xúc

Thứ năm, 23/02/2012 08:37

Là một minh quân nổi tiếng trong lịch sử Việt Nam, Vua Lê Thánh Tông vẫn có lúc không kiềm chế được cơn giận và có hành động hạ nhục bề tôi một cách... khó lý giải.

Lê Thánh Tông (1442 - 1497) là vị hoàng đế thứ 5 của nhà Hậu Lê (tính cả Lê Bang Cơ và Lạng sơn vương Lê Nghi Dân), trị vì từ năm 1460 đến 1497. Ông tên thật là Lê Tư Thành, còn có tên khác là Lê Hạo; là người đã đưa Đại Việt lên tới thời hoàng kim của chế độ phong kiến.

Sách Đại Việt sử ký toàn thư chép: "Lê Thánh Tông là vị vua cao siêu, anh minh quyết đoán, có hùng tài đại lược, võ giỏi văn hay mà thánh học rất chăm, tay không lúc nào rời quyển sách. Các sách kinh sử, các sách lịch toán, các việc thánh thần cái gì cũng tinh thông”.


Tượng Vua Lê Thánh Tông được thờ tại Văn Miếu -
Quốc Tử Giám, Hà Nội. Ảnh: internet

Nếu như nhiều quân vương coi mình đứng cao hơn cả pháp luật và cũng có không ít hoàng thân quốc thích, đại thần, quan chức dựa vào địa vị cao quý mà cho rằng nếu mình phạm tội thì cũng được pháp luật nương nhẹ thì đối với Lê Thánh Tông, ông đã tuyên bố đặt mình dưới pháp luật. Nhà vua thường bảo với các quan rằng: "Pháp luật là phép tắc chung của Nhà nước; ta và các người phải cùng tuân theo". Và có lẽ vì tinh thần "thượng tôn pháp luật" ấy, khi thấy triều thần "làm càn", Lê Thánh Tông đã giận quá... mất khôn chăng?

Theo sử sách, vào cuối năm Canh Dần (1470), vua Chiêm là Trà Toàn liên tục cho quân quấy phá biên cương, sỉ nhục sứ thần Đại Việt. Vua Chiêm còn cho sứ sang nhà Minh vu cáo nước ta cướp hết đồ cống của nước Chiêm dâng cho nhà Minh; tâu thêm là vua Lê tự xưng là Hoàng đế, ngang với Thiên tử nhà Minh, chuẩn bị binh mã để thôn tính bờ cõi Bắc triều...

Trước bối cảnh tình hình "chướng tai gai mắt" đó, Vua Lê Thánh Tông đã dẫn hơn 70 vạn quân Nam chinh phạt Chiêm. Khi đại quân đến đất Nghệ An, một số viên quan làm không đúng chức phận khiến nhà vua nổi giận trừng phạt. Sách Đại Việt sử ký toàn thư viết: “Bọn Án sát sứ Đinh Thúc Thông, Phạm Vĩnh Dụ, Bùi Thúc Sử, Nguyễn Tài tâu bàn càn bậy. Vua cho gọi đến hành tại hỏi về tội hủ nho làm hỏng việc, bắt bỏ mũ xuống đái vào mũ để làm nhục”.

Tuy nhiên, một số tài liệu cũng cho biết, hiếm có vị vua nào lại có nhiều quan điểm tiến bộ, thân dân, yêu dân như Lê Thánh Tông, biết dân phạm lỗi nhưng không áp dụng ngay pháp luật để trừng phạt họ mà ông cho rằng giáo dục cho dân hiểu mà sửa chữa, tuân theo pháp luật mới là điều tốt đẹp hơn.

Theo sách Đại Việt sử ký toàn thư, vào năm Đinh Hợi (1467), trước tình trạng người dân ở Lam Kinh, quê hương các vua Lê lấn chiếm đất đai nhà nước một cách bừa bãi khiến cho hoàng thân quốc thích và những quan lại có công trạng không có lấy một mảnh đất để ở nên tháng 2 năm đó, nhà vua “sai Hộ bộ thượng thư Trần Phong cùng bọn quan Tuyên chính Phan Sư Tông đi khám đất công ở hương Lam Sơn và thôn Dâm để cấp cho các công thần từ nhất phẩm đến lục, thất phẩm theo thứ bậc khác nhau. 

Đồng thời, Vua Lê Thánh Tông cũng ra dụ các quan và bô lão rằng: "Lam Kinh là đất căn bản nơi quê vua, không ví như các nơi kinh sư khác được. Mới rồi bọn thế gia hay làm trái phép, coi thường pháp luật, chiếm đoạt đất đai làm của riêng, các thân vương công chúa không có lấy tấc đất cắm dùi. Nhưng dùng pháp luật mà trị tội, sao bằng lấy lễ nghĩa mà bảo trước, để cho họ nhà vua ngày một nhiều thêm cũng có chỗ mà nương thân. Nay định rõ giới hạn, kẻ nào còn dám vi phạm thì phải trị tội theo pháp luật”.

Khi bàn về cách hành xử "giận quá... hạ nhục triều thần" của Vua Lê Thánh Tông, nhiều sử gia đương thời có trách cứ, nhưng sau cùng vẫn là một sự kính phục. Thậm chí, các nhà nghiên cứu hiện đều bày tỏ lòng ngưỡng mộ về vị vua này. GS, NGND Nguyễn Đình Chú từng khẳng định: “Vua Lê Thánh Tông là ông vua duy nhất trong lịch sử Việt Nam thời phong kiến đưa đất nước trở nên thực sự cường thịnh và ngang tầm với các nước trong khu vực. Ông cũng cho xây dựng đất nước trên một nền tảng Nho giáo và xây dựng nhà nước pháp quyền phong kiến rất tuyệt vời. Ông từng ra đề thi cho các thí sinh phê bình ông. Tôi nghĩ đó chính là những nét rất đổi mới. Ông cũng là người đề ra vấn đề nữ quyền trong bộ luật Hồng Đức...".

Theo GS Nguyễn Đình Chú, càng nghiên cứu về vị vua này, ông càng thấy có nhiều điều mới mẻ và thú vị. Vua Lê Thánh Tông chính là một bông hoa đẹp mà thế giới cần có những bông hoa đẹp như thế.

Đất Việt

Tin được quan tâm

Người dân cần lưu ý: Từ 1/6/2025, thẻ bảo hiểm y tế giấy sẽ chỉ được cấp mới trong 3 trường hợp đặc biệt

Bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam vừa ban hành Công văn số 168/BHXH-QLT ngày 26/3/2025, quy định rõ từ ngày 01/6/2025, thẻ bảo hiểm...
Kiến thức 3 ngày, 24 giờ trước

Từ nay tới hết năm 2025, CSGT toàn quốc tập trung xử lý các vi phạm giao thông này

Vi phạm giao thông năm 2025 được xử lý nghiêm khắc xiết chặt hành vi tham gia giao thông hơn so với trước đây, người...
Kiến thức 3 ngày, 5 giờ trước

Bắt đầu từ tháng 5/2025: Thẻ ATM truyền thống sẽ bị vô hiệu hóa, thay bằng thẻ ảo hoàn toàn?

Rất nhiều người quan tâm, có phải sang tháng 5/2025, thẻ ATM truyền thống sẽ bị khóa, thay bằng thẻ ảo, điều này có đúng...
Đời sống số 3 ngày, 6 giờ trước

Kể từ bây giờ, người dân đi xe máy không chính chủ ra đường sẽ bị CSGT tịch thu xe, đúng không?

Theo quy định việc mua bán chuyển nhượng xe phải làm thủ tục sang tên chính chủ nên người dân cần chú ý.
Kiến thức 2 ngày, 10 giờ trước

Kể từ bây giờ, người đi xe máy không cấp đổi Giấy phép lái xe theo mẫu mới sẽ bị phạt 3 triệu đồng?

Người dân chú ý những quy định và khuyến cáo của cơ quan chức năng để đảm bảo thực hiện cho đúng liên quan tới...
Kiến thức 4 ngày, 13 giờ trước

Ba tháng nữa, sẽ không còn thành phố thuộc tỉnh?

Nếu dự thảo Luật được thông qua thì từ 01/7/2025, các thành phố thuộc tỉnh, thành phố thuộc thành phố trực thuộc trung ương dự...
Kiến thức 2 ngày, 11 giờ trước

Tin cùng mục

Tử vi ngày 9/4/2025 của 12 con giáp: Tuổi Thân có nhiều tin vui về tài lộc, Mùi khốn khổ trong công việc

Cùng xem tử vi dự đoán gì về vận mệnh, tình duyên, cuộc sống,... của 12 con giáp trong ngày 9/4/2025.
Đời sống số 23 giờ, 47 phút trước

Thị xã nhỏ nhất ở tỉnh rộng nhất Việt Nam đã sáp nhập vào TP, có doanh thu hơn 5.000 tỷ đồng từ du lịch

Từ một làng chài nghèo ven biển, thị xã này đã vươn mình, thu được nguồn lợi lớn nhờ phát triển du lịch.
Kiến thức 23 giờ, 23 phút trước

Cách kiểm tra trinh tiết ngày xưa thế nào? Nghe có vẻ kì lạ, nhưng nhiều người ngày nay vẫn tin

Mặc dù cách kiểm tra trinh tiết ngày xưa nghe có vẻ kì lại nhưng ngày ngay vẫn nhiều người tin vào đó.
Hồ sơ tư liệu 24 giờ, 52 phút trước

Tỉnh sở hữu sân bay quốc tế đầu tiên của Việt Nam: Từng 2 lần tách, nhập, cuối cùng vẫn lấy tên cũ

Tuyên Quang, tỉnh miền núi phía Bắc với bề dày lịch sử và văn hóa, từng trải qua nhiều thăng trầm, bao gồm hai lần...
Kiến thức 1 ngày trước

Nữ danh ca bất ngờ bị đột quỵ ở tuổi 80: Là người đặc biệt với Trịnh Công Sơn, từng được người Nhật cho Limousine sang tận Mỹ đón

Khánh Ly là một trong những giọng ca đặc biệt nhất của nền âm nhạc Việt Nam. Cuộc đời bà là một hành trình dài...
Kiến thức 1 ngày trước

Loại cỏ hoang trên núi Việt Nam được ví như ‘nhân sâm phương Nam’, tốt gấp 8 lần trà xanh, có khả năng chống oxy hóa vượt trội

Giảo cổ lam, với những tên gọi mỹ miều như "cỏ trường sinh" hay "nhân sâm phương Nam", được ca ngợi nhờ những đặc tính...
Kiến thức 1 ngày trước

Tin mới cập nhật

Từ nay, ai thuộc 2 trường hợp này sẽ không được cấp lại giấy phép lái xe: Có gửi hồ sơ đi cũng bị trả về

Việc mất giấy phép lái xe (GPLX) là điều không hiếm trong thực tế. Tuy nhiên, không phải ai mất bằng cũng có thể làm...
Dòng sự kiện 6 phút trước

Bị chỉ trích 'không thân thiện' khi fan lớn tuổi bế con xin chụp hình cùng, Hoa hậu Kỳ Duyên đáp trả gắt

Nhiều người chỉ trích Hoa hậu Kỳ Duyên vì có thái độ lạnh lùng khi có một fan lớn tuổi bế con xin chụp hình...
Chuyện làng sao 8 phút trước

Dù hoàn cảnh có khó khăn đến đâu cha mẹ cũng đừng để con theo bốn nghề tưởng nhiều tiền nhưng tương lai mù mịt

Nhiều nghề nhìn qua tưởng lương cao, dễ kiếm tiền nhưng ẩn sau đó là tương lai mịt mờ và nhiều hệ lụy. Dù gia...
Kiến thức 2 giờ, 2 phút trước

Hướng dẫn cách sang tên nhà đất cho người nhà ít tốn kém chi phí nhất

Nhìn chung hồ sơ, quy trình, điều kiện chuyển nhượng và tặng cho đều giống nhau về cơ bản. Sự khác biệt lớn nhất nằm...
Kiến thức 2 giờ, 3 phút trước

Việt Nam sắp có thêm một thị xã, là trung tâm logistics của miền Bắc, dân số dự kiến đạt 400.000 người

Theo Quyết định số 661/QĐ-TTg ban hành ngày 24/3/2025, Hiệp Hòa, Bắc Giang đặt mục tiêu trở thành thị xã loại IV trước năm 2030,...
Kiến thức 2 giờ, 3 phút trước

Hoa giấy mãi không nở chỉ toàn lá rất có thể là cây 'đực' và đây là mẹo giúp bạn khắc phục hiệu quả

Cây hoa giấy xanh tốt nhưng mãi không nở hoa có thể là cây đực chỉ nuôi lá khiến nhiều người muốn nhổ bỏ. Tuy...
Kiến thức 2 giờ, 5 phút trước

Tử vi ngày 10/4/2025 của 12 con giáp: Tuổi Tý sáng đường tài lộc, Tỵ cẩn thận chuyện thị phi

Cùng xem tử vi dự đoán gì về vận mệnh, tình duyên, cuộc sống,... của 12 con giáp trong ngày 10/4/2025.
Đời sống số 2 giờ, 6 phút trước

Những con giáp nào cần thận trọng vào thứ năm ngày 10/4, tức ngày 13 tháng 3 âm lịch?

Việc xây dựng tư tưởng hòa hợp giữa con người và thiên nhiên đã trở thành nền tảng của văn hóa truyền thống và định...
Đời sống số 5 giờ, 32 phút trước

Trắc nghiệm tâm lý: Bạn thích loài vật nào ngay từ cái nhìn đầu tiên? Ai là người yêu bạn nhất trên thế giới này?

Câu hỏi này thực sự thú vị, vì sự lựa chọn loài vật mà bạn cảm thấy thích ngay từ cái nhìn đầu tiên cũng...
Đời sống số 5 giờ, 53 phút trước

Sao Việt 9/4: Hoa hậu Thùy Tiên có nguy cơ phải đền tiền tỷ; Ca sĩ Duy Mạnh chuẩn bị nghỉ hát

Tin sao Việt 9/4/2025: Đứng trước ồn ào, Hoa hậu Thùy Tiên có nguy cơ phải đền tiền tỷ; Duy Mạnh nói về việc muốn...
Chuyện làng sao 6 giờ, 30 phút trước