Danh mục

Gò Đống Đa- Nấm mộ khổng lồ nhất thế giới?

Thứ sáu, 12/10/2012 10:03

Hàng vạn quân Thanh chết trận được chôn thành 12 nấm mộ khổng lồ chôn xung quanh gò Đống Đa (Hà Nội) - một di tích lịch sử quan trọng giữa lòng thủ đô Hà Nội gắn liền với tên tuổi của đại anh hùng áo vải Quang Trung, được khẳng định là sự thật.

Kỳ 1: Xương trắng thành gò?

Gò Đống Đa cũng được nhiều nhà khoa học, sử học nhận định là một nấm mồ khác chôn xác quân Thanh. Nếu quả như vậy thì với diện tích 6.000m2, chiều cao gần chục m sẽ là ngôi mộ lớn nhất thế giới. 

Sự thật từ lịch sử

Các cụ cao niên ở làng Thịnh Liệt thì nơi tọa ngự của Gò Đống Đa ngày nay xưa kia thuộc đất làng Khương Thượng, huyện Quảng Đức, phủ Thuận Thiên. Đây cũng là một trong các chiến trường trong trận Hoàng đế Quang Trung đại phá 29 vạn quân Thanh vào mùa xuân năm Kỷ Dậu (1789). 

Sau chiến thắng như vũ bão, quân Tây Sơn giải phóng kinh thành Thăng Long, khu vực Đống Đa xác giặc chết ngổn ngang khắp nơi. Vua Quang Trung cho thu nhặt lại, xếp thành 12 gò, sau gọi là “Kình nghê quán” (gò chôn xác giặc dữ như cá kình, cá nghê ngoài biển).     


Ảnh Gò Đống Đa nhiếp ảnh gia Võ An Ninh chụp năm 1941 cho thấy
trước kia xung quanh di tích Gò Đống Đa là ao đầm trũng nước

Nhiều tư liệu lịch sử sau này cũng ghi lại: “Sau cuộc chiến, Quang Trung ra lệnh thu nạp và nuôi dưỡng hàng vạn tù binh Mãn ThanhÔng sai thu nhặt xương cốt quân Thanh tử trận, chôn thành những gò đống, lập đàn cúng tế và sai Vũ Huy Tấn soạn văn tế, biểu thị sự thương xót với những quân, dân Trung Quốc chết xa nhà”. Bài văn có đoạn:

“Nay ta: Sai thu nhặt xương cốt chôn vùi/Bảo lập đàn bên sông cúng tế/Lòng ta thương chẳng kể người phương Bắc/Xuất của kho mà đắp điếm đống xương khô/Hồn các ngươi không vơ vẩn ở trời Nam, hãy lên đường mà quay về nơi hương chí/Nên kính ngưỡng ta đây là chủ, chan chứa lòng thành/Nhưng mong sao đáp lại đạo trời, dạt dào lẽ sống”…                  

12 gò xưa nằm rải rác từ làng Thịnh Quang đến làng Nam Đồng và ở trong khu vực có tên là “xứ Đống Đa”. Vì trên các gò có nhiều cây đa mọc lên um tùm nên dân gian quen gọi tên là Gò Đống Đa. Điều này còn được ghi lại khá rõ trong bài thơ “Loa Sơn điếu cổ” (Viếng núi Ốc) của thi sĩ đương thời Ngô Ngọc Du: “Thành Nam thập nhị kình nghê quán/Chiếu điện anh hùng đại võ công. (Tạm dịch: Mười hai gò xác phía nam thành - Ngời sáng chiến công bậc anh hùng)

Đến năm 1851, do mở đường, mở chợ, quá trình đào xẻ thấy có nhiều hài cốt giặc, người dân đã thu nhặt chôn vào một hố to, sau đó đắp cao lên thành gò cạnh núi Ốc (Loa Sơn). Dần dần, ngôi gò mới này được đắp rộng và cao thêm, dính liền vào núi Ốc và cũng được gọi là Gò Đống Đa. Sau khi chiếm thành Hà Nội, thực dân Pháp đã bạt đi tất cả 12 chiếc gò, chỉ còn lại gò ở núi Ốc. Do đó, Gò Đống Đa hiện nay thực chất là chiếc gò thứ 13 còn sót lại.


Cổng vào gò Đống Đa hiện tại. Ảnh: Đình Tú

Đống Đa - gò xương thứ 13?

Trong nhiều bài viết lúc còn sống, nhà Hà Nội học Nguyễn Vinh Phúc đã từng cho rằng, dưới thời Vua Minh Mạng, ông Đặng Văn Hòa - Tổng đốc Hà Nội xưa, khi mở mang vùng Nam Đồng, Thịnh Quang đã đào được rất nhiều hài cốt. Ông cho quân lính khiêng những hài cốt đào được đắp lên một gò cũ đã tàn. “Nguyên sơ ở vùng đó có 12 gò và gò còn lại là gò thứ 13. Đó là gò duy nhất may mắn giữ được cho đến ngày nay. 

Ông Hòa từng cho xây dựng một ngôi chùa bên phía đông của gò, gọi là chùa Đồng Quang. Sở dĩ có tên là Đồng Quang vì xây trên địa phận đất chung của hai làng Nam Đồng - Thịnh Quang. Cạnh ngôi chùa này trước kia còn có một nghĩa địa chung, trong nghĩa địa có một bàn thờ gọi là “nghĩa chủng” - nơi thờ cúng các cô hồn vất vưởng, không nơi bám víu.

Ông Đặng Minh, một hậu duệ của đô đốc Đặng Tiến Đông tướng của vua Quang Trung xưa vẫn lưu giữ được nhiều thư tịch cổ của dòng họ Đặng cũng khẳng định: “Gần khu vực gò Đống Đa có một ngôi chùa cổ mang tên “Sùng Phúc tự” hay có tên gọi dân gian là Chùa Bộc với với hàm ý quy y cho những vong hồn bị tử trận, tử thi bị bộc lộ ra bên ngoài đồng sau trận đánh chớp nhoáng của đội quân Tây Sơn Quang Trung - Nguyễn Huệ. 

Chiếc hồ nằm ở phía trước sân chùa có tên là “Hồ tắm tượng” gắn liền với câu chuyện về đội voi của nghĩa quân Tây Sơn sau khi hạ đồn Khương Thượng đã đến tắm tại đây. Trong chùa cũng có bức tượng Đức Ông phía sau có dòng chữ khắc sau bệ ngồi của tượng “Bính Ngọ tạo Quang Trung tượng”. 

Người dân tin rằng đó là cách mà dân làng Khương Thượng thể hiện lòng thành kính và thờ vị vua Quang Trung - Nguyễn Huệ dưới hình tượng Đức Ông trong thời kỳ Nguyễn Ánh tìm cách trả thù nhưng người thuộc triều đại Tây Sơn. Như vậy việc gò Đống Đa là nơi chôn xác giặc Thanh là có cơ sở hay nói cách khác đó chính là ngôi mộ khổng lồ từ xác người”.

Cụ Lê Hữu Đáp (86 tuổi) nhà ở phố Nguyễn Lương Bằng cho biết, khi còn nhỏ cụ thấy Gò Đống Đa cũng chỉ còn lại một gò. Tuy nhiên ông, bà của cụ vẫn kể lại rằng ngôi gò còn sót lại là gò chôn xác giặc Thanh. “Thậm chí, sát dưới chân Gò Đống Đa có một rãnh nước lớn, nhiều người nghĩ đó là do máu giặc bị chém rồi tạo thành”-  cụ Đáp nói.

Còn nữa...

Đất Việt

Tin được quan tâm

Đi thăm đồng, anh nông dân phát hiện 150 tấn vàng

Đây có thể trở thành một trong những khám phá về khoáng sản quan trọng nhất của một quốc gia trong nhiều thập kỷ qua....
Kiến thức 2 ngày, 6 giờ trước

Tin vui: Đề xuất tăng trợ cấp lên 1.000.000 đồng/tháng cho 2 nhóm đối tượng đặc biệt sau

Mức trợ cấp dành cho thanh niên xung phong đã hoàn thành nhiệm vụ trong kháng chiến và lực lượng thanh niên xung phong cơ...
Kiến thức 1 ngày, 11 giờ trước

Những con giáp nào cần thận trọng vào Thứ Ba, ngày 23 tháng 9, tức ngày 2 tháng 8 âm lịch - ngày Thu phân?

Thứ Ba, ngày 23 tháng 9, ngày mùng 2 tháng 8 âm lịch, rơi vào Năm Tỵ, Tháng Ất Dậu và Ngày Ất Mùi. Trong...
Đời sống số 2 ngày, 5 giờ trước

Bãi nhiệm Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố năm 2025, quy trình gồm những bước nào?

Khi mô hình chính quyền 2 cấp đã được triển khai, nhiều quy định về nhân sự cũng thay đổi. Vậy, quy trình bãi nhiệm...
Tin trong ngày 1 ngày, 3 giờ trước

Việt Nam sở hữu công trình thủy điện dưới lòng đất: Lớn nhất cả nước, như 'cung điện' ngầm ẩn sâu 600m trong lòng núi

Công trình này được khởi công vào ngày 4/11/1993, hòa lưới quốc gia tổ máy đầu tiên vào ngày 12/5/2000, khánh thành nhà máy ngày...
Kiến thức 1 ngày, 3 giờ trước

5 ngành học 'con nhà nghèo' không nên chọn, đỗ Đại học chưa chắc đã là tin mừng!

Nhiều ngành học hiện nay tiềm ẩn nguy cơ thất nghiệp cao và chi phí đào tạo lớn, vì vậy thí sinh có hoàn cảnh...
Kiến thức 1 ngày, 10 giờ trước

Tin cùng mục

Có 3 trường hợp sẽ tốn bộn tiền khi làm sổ đỏ từ năm 2026, ai thuộc nhóm này chuẩn bị tinh thần mất thêm hàng trăm triệu

Còn hơn 2 tháng nữa, bảng giá đất mới tiệm cận giá thị trường sẽ khiến chi phí làm sổ đỏ của nhiều người dân...
Kiến thức 40 phút trước

Hà Nội sẽ sắp xếp, tinh gọn hàng nghìn trường học, bệnh viện như thế nào?

UBND TP. Hà Nội đã ban hành Công văn số 5200/UBND-SNV về việc sắp xếp đơn vị sự nghiệp công lập, doanh nghiệp Nhà nước,...
Dòng sự kiện 41 phút trước

Kể từ bây giờ: Lái xe tham gia giao thông chỉ cần mang theo Căn cước/Căn cước công dân, có đúng không?

Theo quy định CSGT có thể kiểm tra các loại giấy tờ cần thiết với người tham gia giao thông nhưng theo kế hoạch mới...
Kiến thức 1 giờ trước

Tử vi ngày 25/9/2025 của 12 con giáp: Tuổi Dậu may mắn chuyện tiền bạc, Ngọ công việc không thuận lợi

Cùng xem tử vi dự đoán gì về vận mệnh, tình duyên, cuộc sống,... của 12 con giáp trong ngày 25/9/2025.
Đời sống số 2 giờ, 3 phút trước

Bắc Ninh định hướng một vùng đất 43 km² ven sông Cầu thành trung tâm công nghiệp, dịch vụ mới

Khu vực này tại Bắc Ninh định hướng phát triển đô thị thông minh, hiện đại hậu sáp nhập.
Tin trong ngày 3 giờ, 48 phút trước

Tin vui về lương cho toàn bộ giáo viên Tiểu học trên cả nước, cụ thể là?

Bộ GD&ĐT đang lấy ý kiến góp ý cho dự thảo Thông tư quy định mã số, bổ nhiệm và xếp lương đối với nhà...
Kiến thức 3 giờ, 49 phút trước

Tin mới cập nhật

H'Hen Niê chi bộn tiền để dưỡng sức ở phòng sau sinh sang xịn như khách sạn 5 sao

Hoa hậu H'Hen Niê và ông xã Tuấn Khôi đã chi khoản tiền khá lớn để đón con đầu lòng chào đời.
Chuyện làng sao 2 giờ, 3 phút trước

Hương Giang chính thức là đại diện Việt Nam tại Miss Universe 2025

Thông tin Hương Giang là đại diện Việt Nam tại Miss Universe 2025 đã gây sốt.
Chuyện làng sao 2 giờ, 4 phút trước

Không còn đi hát nhiều, Ưng Hoàng Phúc vẫn kiếm tiền khủng từ đâu?

Ưng Hoàng Phúc là chủ của một công ty truyền thông và trung tâm chăm sóc sức khỏe cột sống.
Chuyện làng sao 2 giờ, 4 phút trước

Bố Đức Phúc cảm ơn 2 nhân vật này sau khi con trai đăng quang quốc tế

Sau chiến thắng lịch sử của Đức Phúc tại Intervision 2025, bố của nam ca sĩ đã viết tâm thư tri ân Mỹ Tâm và...
Chuyện làng sao 2 giờ, 5 phút trước

'Làng biệt thự triệu đô' cứ mưa là chìm trong biển nước sắp có thêm 6 tòa chung cư cao 31 - 40 tầng

Khu đô thị cứ mưa là ngập của Thủ đô sắp có thêm 6 tòa chung cư cao 31 - 40 tầng. Bất chấp tình...
Tin trong ngày 3 giờ, 49 phút trước

Vị trí đặt cây lưỡi hổ 'kích hoạt' tài lộc, không biết quá tiếc

Cây lưỡi hổ là một trong những loại cây phong thủy được ưa chuộng. Tuy nhiên, cần biết vị trí đặt cây lưỡi hổ có...
Phong thủy 3 giờ, 49 phút trước

Một mẫu xe ô tô Nhật vừa bị 'khai tử' tại Việt Nam

Theo thông tin từ các đại lý, toàn bộ xe Mazda 6 tồn kho đã hết từ tháng 4/2025 và hiện không còn nhận đặt...
Xài gì 3 giờ, 49 phút trước

Nhà hát Múa rối nước Thăng Long - Điểm đến văn hóa độc đáo giữa lòng Hà Nội

Không chỉ là điểm đến yêu thích của du khách trong và ngoài nước, nơi đây còn là “sân khấu” sống động tái hiện những...
Doanh nghiệp 4 giờ, 15 phút trước

Jaxtina mở rộng cơ hội học tiếng Anh giao tiếp với lộ trình cá nhân hóa, chi phí linh hoạt

Trong bối cảnh hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, kỹ năng sử dụng tiếng Anh – đặc biệt là khả năng giao tiếp...
Doanh nghiệp 4 giờ, 15 phút trước

Global Smiles Dental - Điểm đến tin cậy cho kiều bào tại TP.Hồ Chí Minh

Global Smiles Dental được đánh giá là một trong những địa chỉ nha khoa uy tín hàng đầu dành cho cộng đồng Việt Kiều khi...
Doanh nghiệp 4 giờ, 15 phút trước