Danh mục

Giấc mơ "lạ" của Vua Minh Mạng

Thứ ba, 03/01/2012 10:52

Cho đến nay, dân gian vẫn lưu truyền giai thoại "lạ" giữa Vua Minh Mạng với nhân vật nổi tiếng đương thời - đại thần Nguyễn Công Trứ.

Sử sách chép, trong thời gian trị vì vương triều từ năm 1820 đến 1841, Hoàng đế Minh Mạng không chỉ là vị vua anh minh nhất của nhà Nguyễn, mà còn để lại rất nhiều giai thoại trong dân gian.

Từ giấc mơ lạ...

Sách Kể chuyện các Vua Nguyễn viết: Khoa Kỹ Mão năm 1819, Minh Mạng lúc ấy còn là Đông Cung Thái tử, tên Nguyễn Phúc Đảm, là con trai thứ tư của Vua Gia Long và Thuận Thiên Cao Hoàng hậu Trần Thị Đang. Thái tử ra hồ Tĩnh Tâm chơi, tinh thần mệt mỏi, bèn nằm trên võng thiu thiu ngủ... Bỗng một người học trò, tự xưng là học giả Lam Sơn đến hầu. Thái tử thấy người học trò, đầu đội mũ cỏ, tay cầm cây gậy nhọn xiên qua mặt trời và tự nhiên mặt trời đùn đùn lên một đám mây đen sì, rồi tối sầm lại. Người học trò giơ gậy lên vẫy thì đám mây đen tan ngay, trời sáng bừng lên.


Vua Minh Mạng. Ảnh tư liệu

Thái tử Đảm về cung, đem chuyện nằm mộng hỏi thị thần. Quan Thái bộc đã đoán: "Người học giả đầu đội nón cỏ là học trò, tên y có chữ Giả, thêm thảo dầu (mũ cỏ), là chữ Trứ. Chữ Trứ có nét phẩy sát qua chữ nhật, tức là cái gậy xiên qua mặt trời. Từ Lam Sơn lại, người ấy tất quê ở Nghệ An, Hà Tỉnh. Đám mây đen đùn lên ở mặt trời là điềm sau này biên thùy có loạn. Người ấy cầm gậy vẫy, mà đám mây đen tan, là điềm người ấy sau này sẽ dẹp tan giặc. Vậy, xin Điện hạ nghiệm xem khoa này có ai tên là Trứ ở vùng Nghệ An, Hà Tĩnh thi đỗ không?".

... Đến tìm được hiền tài quốc gia


Nghe lời triều thần, đến khi quan trường chấm xong, đệ danh sách vào Bộ Duyệt, thấy tên Nguyễn Công Trứ đỗ thủ khoa, Thái tử Đảm mừng là ứng vào điềm mộng, quốc gia đã tuyển được nhân tài chân chính. Thế là khoa ấy các quan chấm trường đều được thuởng một cấp.

 

Lại nói Nguyễn Công Trứ, tuy là quan văn, nhưng do chính sách hà khắc của nhà Nguyễn khiến nhiều cuộc khởi nghĩa nông dân liên tiếp xảy ra, ông buộc phải cầm quân, làm tướng. Theo sử sách, vào tháng 2 năm Bính Tuất (1826), Phan Bá Vành nổi dậy tại vùng châu thổ sông Hồng (thuộc các tỉnh Hải Dương, Thái Bình, Hải Phòng và Nam Ðịnh ngày nay). Bá Vành lập mưu, đưa quân triều đình rơi vào ổ phục kích khiến mất sạch khí giới thuyền bè, quan quân các trấn thuộc Bắc thành phải co rụt lại. Tiếp đến, thừa thắng xông lên, quân của Bá Vành chiếm thế thượng phong tại cửa sông Văn Úc (Hải Phòng ngày nay), chém viên Thần sách thập cơ Hùng Cự, bắt viên Ðốc phủ Tiên Hưng nhưng không thèm giết, mà làm nhục cạo trọc tóc, thả cho về...


Nguyễn Công Trứ. Ảnh tư liệu

Lúc đó, triều đình treo giải thưởng lớn cho ai bắt được những kẻ đầu đảng: Bá Vành, tên Hạnh, tên Bàng thì được thưởng mỗi tên là 300 lượng. Qua gần một năm, quan quân tại Bắc thành không dẹp được. Mùa xuân năm Ðinh Hợi (1827), Vua Minh Mệnh bèn sai Binh tào Thị lang Nguyễn Công Trứ làm tham mưu, mang đạo quân Long phi Hổ dược từ kinh đô ra Bắc. Ðoàn quân gây sức ép, khiến Phan Bá Vành phải cho quân rút về Trà Lũ xây luỹ để cố thủ. Quân triều đình vây luỹ, rồi Nguyễn Công Trứ dựa vào tính kiêu ngạo của Phan Bá Vành, lập mưu đánh tan đại quân phản loạn trong một ngày.

Sách Đại Nam thực lục ghi: "Vào ngày 26 tháng 2, Vành dạo hồ khao quân, Trứ sai ca kỹ vài người mở tiệc
ca hát. Rồi mật ước, quan quân trữ sẵn hơn 500 sọt đựng cát, khi có hoả hiệu, quan quân mang cát lấp đường thuỷ rồi vây luỹ. Vành cho mở rạch thông nước, nhưng nước cạn thuyền không hoạt động được. Quan quân giáp công, bắt được tên Ðán, tên Liễn, tên Thê, tên Thự, hơn 10 người, chém đầu mấy trăm, số nhảy xuống nước chết hàng ngàn. Vành bị đạn bắn trúng đùi, bị bắt; tên Hạnh, tên Hương theo bến cảng trốn ra biển. Vành cùng với Liễn bị giam giải đến Bắc Thành, Vành cắn lưỡi mà chết, Ðán, Liễn bị xử lăng trì….”.
 
Nguyễn Công Trứ tổ chức đánh đâu thắng đó: năm 1833, dẹp khởi nghĩa Nông Văn Vân; năm 1835, dẹp giặc Khách. Đến đời vua Tự Đức thứ 11 (1858), khi thực dân Pháp tấn công Đà Nẵng, ông đã 80 tuổi nhưng vẫn xin vua cho đi đánh giặc... Tuy thế, bên cạnh những chiến công hiển hách, sử sách còn mãi khắc ghi công lao to lớn của Doanh điền sứ Nguyễn Công Trứ trong việc khai phá bãi biển lập nên 2 huyện Tiền Hải (Thái Bình) và Kim Sơn (Ninh Bình), cùng với cách bố trí hệ thống thủy lợi rất khoa học, cách bố trí dân cư rất hợp lý. Dân ở hai huyện trên đều đã lập đền thờ Nguyễn Công Trứ để hàng năm hương khói tri ân người đã khai sinh ra mảnh đất “núi vàng, biển bạc” ở đồng bằng Bắc bộ.

Vua Minh Mạng: Nguyễn Công Trứ giỏi những vẫn là “thằng cuồng”

Điều đặc biệt ở Nguyễn Công Trứ, dù xét ông ở tư cách nào, người ta cũng bắt gặp một điểm chung nhất - thái độ ngông ngạo với cuộc đời. Sách Quốc sử di biên viết: “Trứ vốn tính hào phóng, thường đắp phương trượng tam sơn sau công đường, trên núi làm chùa, đào hồ thả sen, bắc cầu trên hồ, nuôi 25 đồng nữ sớm tối cúng Phật....

... Trước kia, Trứ đóng đồn ở Vân Trung, bắt được 3 trai, 7 gái người Thổ nuôi làm gia thuộc, cho hát xướng, ngày đêm cùng tân khách và bè bạn đánh tổ tôm, hút thuốc, nghe truyện Kim Vân Kiều, tự xưng là Lão Trang. Thường ngày, họp nhau uống rượu, làm thơ ca quốc âm, có ý coi rẻ lợi danh. Việc này lọt đến tai Vua, Minh Mạng cười nói rằng: Thói cũ thằng cuồng vẫn hào phóng như thế đấy!”.

Ngoài ra, xung quanh cuộc đời và sự nghiệp của Nguyễn Công Trứ, các nhà nghiên cứu hiện nay đều cho rằng: Ngay từ thuở còn hàn vi, Nguyễn Công Trứ đã nuôi lý tưởng giúp đời, lập công danh, sự nghiệp: “Đã mang tiếng ở trong trời đất/ Phải có danh gì với núi sông”. Vậy nhưng, cuộc đời ông là những thăng trầm trong sự nghiệp. Ông được thăng thưởng quan tước nhiều lần vì những thành tích, chiến công trong quân sự và kinh tế, tới chức thượng thư, tổng đốc; nhưng cũng nhiều lần bị giáng phạt, nhiều lần giáng liền ba bốn cấp…

Đất Việt

Tin được quan tâm

Bắt đầu từ tháng 7/2025: Vợ chồng đi xe của nhau sẽ bị CSGT xử phạt và tịch thu phương tiện, đúng không?

Theo quy định, những trường hợp này đi xe không chính chủ sẽ không bị CSGT xử phạt.
Kiến thức 2 ngày trước

Ngày Rằm 15 tháng 6 âm lịch Ất Tỵ 2025, thắp hương vào khung giờ nào đẹp?

Vào ngày 9/7 dương lịch sắp tới là ngày Rằm tháng 6 âm lịch 2025, mọi người có thể tham khảo giờ thắp hương đẹp...
Đời sống số 3 ngày, 16 giờ trước

Hiện tượng 'Giả trông cháu' đang lan rộng trong giới bà nội, bà ngoại, không ít gia đình đã vướng phải, nuôi cháu kiểu cách biệt thế hệ rốt cuộc nên xử lý thế nào?

Hiện nay, nhiều gia đình đang áp dụng hình thức nuôi dạy cách thế hệ, tức ông bà chăm cháu. Trong số đó, trẻ từ...
Kiến thức 3 ngày, 13 giờ trước

Từ 1/7/2025: Người từ 60 tuổi trở lên không có lương hưu được thêm 1 quyền lợi lớn, cao chưa từng có

Căn cứ Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024, từ ngày 1-7-2025, người lao động nếu đủ điều kiện hưởng lương hưu thì sẽ được...
Kiến thức 2 ngày, 16 giờ trước

Tuổi thọ của một con gà là bao lâu? Điều gì xảy ra nếu bạn cứ nuôi nó và không ăn thịt?

Gà là loài gia cầm phổ biến ở vùng nông thôn. Nuôi gà ở nhà không chỉ giúp chúng ta ăn đồ ăn thừa mà...
Kiến thức 3 ngày, 16 giờ trước

Theo quy định mới nhất, người thuộc trường hợp này không Đăng kí thường trú bị phạt lên tới 1 triệu đồng

Trường hợp người dân không thực hiện đúng quy định về đăng ký thường trú, đăng ký tạm trú sẽ bị phạt tiền từ 500.000...
Kiến thức 2 ngày, 14 giờ trước

Tin cùng mục

Theo quy định mới nhất, dùng giấy phép lái xe này có thể bị phạt tới 20 triệu đồng

Nghị định 168/2024/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính về trật tự, an toàn giao thông đường bộ có quy định về hành...
Kiến thức 25 phút trước

Bộ Công an thông tin đến người dân cả nước về việc sử dụng các loại giấy tờ cấp trước thời điểm sáp nhập tỉnh

Theo Thiếu tướng Nguyễn Quốc Toản, các giấy tờ được cấp trước thời điểm sáp nhập tỉnh, thành nếu còn thời hạn sử dụng thì...
Kiến thức 55 phút trước

Muốn nắm chắc cơ hội trúng tuyển đại học, thí sinh nên đặt nguyện vọng theo chiến lược '3 tầng'

Những năm trước, không ít thí sinh đăng ký các nguyện vọng có mức điểm chuẩn tương đương nhau, không có sự phân bổ hợp...
Tin trong ngày 1 giờ, 25 phút trước

Danh sách 176 ô tô bị phạt nguội ở Hà Nội trong tháng 6, các tài xế cần lưu ý nộp phạt theo quy định

Phòng Cảnh sát giao thông Công an TP Hà Nội vừa công bố danh sách phương tiện vi phạm hành chính về trật tự, an...
Tin trong ngày 2 giờ, 55 phút trước

Dự đoán điểm thi tốt nghiệp THPT và điểm chuẩn đại học năm 2025: Thí sinh cần lưu ý gì khi chọn nguyện vọng?

So với các năm trước, việc dự đoán điểm chuẩn trúng tuyển vào các trường đại học năm nay không hề đơn giản. Tuy vậy,...
Tin trong ngày 2 giờ, 25 phút trước

Điểm thi Ngữ văn tốt nghiệp THPT 2025: Xuất hiện bài 9,5, 'mưa điểm 9' liệu có tái diễn?

Công tác chấm thi tốt nghiệp THPT năm 2025 môn ngữ văn đang gấp rút hoàn thành tại 34 tỉnh, thành phố trên cả nước....
Tin trong ngày 3 giờ, 25 phút trước

Tin mới cập nhật

Ngô Thanh Vân và Huy Trần tấu hài ở những ngày cuối thai kì, thần thái mẹ bầu hiện tại thế nào?

Loạt khoảnh khắc cực hạnh phúc của Ngô Thanh Vân và Huy Trần đã gây chú ý hơn cả.
Chuyện làng sao 31 phút trước

Tình cảnh hiện tại của nghệ sĩ Kim Lệ Thủy

Tình cảnh khó khăn của nghệ sĩ Kim Lệ Thủy khiến nhiều người chạnh lòng.
Chuyện làng sao 32 phút trước

Để mướp xào không bị thâm đen? Nắm vững mẹo nhỏ này để mướp ngon và tươi xanh đẹp mắt

Để mướp xào không bị thâm đen và giữ được màu xanh tươi đẹp mắt, bạn cần áp dụng một số mẹo nhỏ dưới đây...
Địa chỉ ăn ngon 1 giờ, 9 phút trước

Vướng nghi vấn hẹn hò với Ngọc Thanh Tâm, phía Kay Trần nói gì?

Thông tin Kay Trần hẹn hò với Ngọc Thanh Tâm đang gây sốt cõi mạng.
Chuyện làng sao 2 giờ, 35 phút trước

Quỳnh Lương tiết lộ nỗi khổ không ai thấu ở những tháng cuối thai kỳ

Sức khoẻ của Quỳnh Lương ở những tháng cuối thai kỳ khiến nhiều người không khỏi lo lắng.
Chuyện làng sao 2 giờ, 18 phút trước

Những con giáp nào cần thận trọng Ngày 11 tháng 7 là thứ Sáu, tức 17 tháng 6 âm lịch?

Người xưa đã sử dụng các công cụ như Thiên Can và Địa Chi và các tiết khí để khám phá mối quan hệ giữa...
Đời sống số 5 giờ, 5 phút trước

Trắc nghiệm tâm lý: Bạn thích loại đồ ăn nào nhất? Hãy làm bài kiểm tra để biết số phận của bạn là gì

Dưới đây là một bài “kiểm tra tâm lý vui nhộn” qua việc bạn thích loại đồ ăn nào nhất — lựa chọn của bạn...
Đời sống số 5 giờ, 25 phút trước

Em gái Cẩm Ly gặp chồng tỷ phú như thế nào?

Từ lần gặp định mệnh đó, tình cảm giữa Hà Phương và vị tỷ phú này nảy nở theo cách tự nhiên, chân thành.
Chuyện làng sao 6 giờ, 38 phút trước

'Đường Tăng' Trì Trọng Thụy: Lấy vợ tỷ phú, 72 tuổi vẫn phải đứng đường bán nhà

Trì Trọng Thụy, nam diễn viên từng "hóa thân" vào vai Đường Tăng trong phiên bản kinh điển "Tây Du Ký" năm 1986, hiện đang...
Chuyện làng sao 6 giờ, 38 phút trước

Mức phạt mới nhất lỗi xe máy đè vạch dừng đèn đỏ: Người vi phạm nộp phạt cao nhất bao nhiêu tiền?

Nghị định 168/2024/NĐ-CP quy định về mức phạt dành cho hành vi để xe máy đè vạch khi dừng đèn đỏ, cụ thể như dưới...
Kiến thức 6 giờ, 38 phút trước