Danh mục

Giấc mơ "lạ" của Vua Minh Mạng

Thứ ba, 03/01/2012 10:52

Cho đến nay, dân gian vẫn lưu truyền giai thoại "lạ" giữa Vua Minh Mạng với nhân vật nổi tiếng đương thời - đại thần Nguyễn Công Trứ.

Sử sách chép, trong thời gian trị vì vương triều từ năm 1820 đến 1841, Hoàng đế Minh Mạng không chỉ là vị vua anh minh nhất của nhà Nguyễn, mà còn để lại rất nhiều giai thoại trong dân gian.

Từ giấc mơ lạ...

Sách Kể chuyện các Vua Nguyễn viết: Khoa Kỹ Mão năm 1819, Minh Mạng lúc ấy còn là Đông Cung Thái tử, tên Nguyễn Phúc Đảm, là con trai thứ tư của Vua Gia Long và Thuận Thiên Cao Hoàng hậu Trần Thị Đang. Thái tử ra hồ Tĩnh Tâm chơi, tinh thần mệt mỏi, bèn nằm trên võng thiu thiu ngủ... Bỗng một người học trò, tự xưng là học giả Lam Sơn đến hầu. Thái tử thấy người học trò, đầu đội mũ cỏ, tay cầm cây gậy nhọn xiên qua mặt trời và tự nhiên mặt trời đùn đùn lên một đám mây đen sì, rồi tối sầm lại. Người học trò giơ gậy lên vẫy thì đám mây đen tan ngay, trời sáng bừng lên.


Vua Minh Mạng. Ảnh tư liệu

Thái tử Đảm về cung, đem chuyện nằm mộng hỏi thị thần. Quan Thái bộc đã đoán: "Người học giả đầu đội nón cỏ là học trò, tên y có chữ Giả, thêm thảo dầu (mũ cỏ), là chữ Trứ. Chữ Trứ có nét phẩy sát qua chữ nhật, tức là cái gậy xiên qua mặt trời. Từ Lam Sơn lại, người ấy tất quê ở Nghệ An, Hà Tỉnh. Đám mây đen đùn lên ở mặt trời là điềm sau này biên thùy có loạn. Người ấy cầm gậy vẫy, mà đám mây đen tan, là điềm người ấy sau này sẽ dẹp tan giặc. Vậy, xin Điện hạ nghiệm xem khoa này có ai tên là Trứ ở vùng Nghệ An, Hà Tĩnh thi đỗ không?".

... Đến tìm được hiền tài quốc gia


Nghe lời triều thần, đến khi quan trường chấm xong, đệ danh sách vào Bộ Duyệt, thấy tên Nguyễn Công Trứ đỗ thủ khoa, Thái tử Đảm mừng là ứng vào điềm mộng, quốc gia đã tuyển được nhân tài chân chính. Thế là khoa ấy các quan chấm trường đều được thuởng một cấp.

 

Lại nói Nguyễn Công Trứ, tuy là quan văn, nhưng do chính sách hà khắc của nhà Nguyễn khiến nhiều cuộc khởi nghĩa nông dân liên tiếp xảy ra, ông buộc phải cầm quân, làm tướng. Theo sử sách, vào tháng 2 năm Bính Tuất (1826), Phan Bá Vành nổi dậy tại vùng châu thổ sông Hồng (thuộc các tỉnh Hải Dương, Thái Bình, Hải Phòng và Nam Ðịnh ngày nay). Bá Vành lập mưu, đưa quân triều đình rơi vào ổ phục kích khiến mất sạch khí giới thuyền bè, quan quân các trấn thuộc Bắc thành phải co rụt lại. Tiếp đến, thừa thắng xông lên, quân của Bá Vành chiếm thế thượng phong tại cửa sông Văn Úc (Hải Phòng ngày nay), chém viên Thần sách thập cơ Hùng Cự, bắt viên Ðốc phủ Tiên Hưng nhưng không thèm giết, mà làm nhục cạo trọc tóc, thả cho về...


Nguyễn Công Trứ. Ảnh tư liệu

Lúc đó, triều đình treo giải thưởng lớn cho ai bắt được những kẻ đầu đảng: Bá Vành, tên Hạnh, tên Bàng thì được thưởng mỗi tên là 300 lượng. Qua gần một năm, quan quân tại Bắc thành không dẹp được. Mùa xuân năm Ðinh Hợi (1827), Vua Minh Mệnh bèn sai Binh tào Thị lang Nguyễn Công Trứ làm tham mưu, mang đạo quân Long phi Hổ dược từ kinh đô ra Bắc. Ðoàn quân gây sức ép, khiến Phan Bá Vành phải cho quân rút về Trà Lũ xây luỹ để cố thủ. Quân triều đình vây luỹ, rồi Nguyễn Công Trứ dựa vào tính kiêu ngạo của Phan Bá Vành, lập mưu đánh tan đại quân phản loạn trong một ngày.

Sách Đại Nam thực lục ghi: "Vào ngày 26 tháng 2, Vành dạo hồ khao quân, Trứ sai ca kỹ vài người mở tiệc
ca hát. Rồi mật ước, quan quân trữ sẵn hơn 500 sọt đựng cát, khi có hoả hiệu, quan quân mang cát lấp đường thuỷ rồi vây luỹ. Vành cho mở rạch thông nước, nhưng nước cạn thuyền không hoạt động được. Quan quân giáp công, bắt được tên Ðán, tên Liễn, tên Thê, tên Thự, hơn 10 người, chém đầu mấy trăm, số nhảy xuống nước chết hàng ngàn. Vành bị đạn bắn trúng đùi, bị bắt; tên Hạnh, tên Hương theo bến cảng trốn ra biển. Vành cùng với Liễn bị giam giải đến Bắc Thành, Vành cắn lưỡi mà chết, Ðán, Liễn bị xử lăng trì….”.
 
Nguyễn Công Trứ tổ chức đánh đâu thắng đó: năm 1833, dẹp khởi nghĩa Nông Văn Vân; năm 1835, dẹp giặc Khách. Đến đời vua Tự Đức thứ 11 (1858), khi thực dân Pháp tấn công Đà Nẵng, ông đã 80 tuổi nhưng vẫn xin vua cho đi đánh giặc... Tuy thế, bên cạnh những chiến công hiển hách, sử sách còn mãi khắc ghi công lao to lớn của Doanh điền sứ Nguyễn Công Trứ trong việc khai phá bãi biển lập nên 2 huyện Tiền Hải (Thái Bình) và Kim Sơn (Ninh Bình), cùng với cách bố trí hệ thống thủy lợi rất khoa học, cách bố trí dân cư rất hợp lý. Dân ở hai huyện trên đều đã lập đền thờ Nguyễn Công Trứ để hàng năm hương khói tri ân người đã khai sinh ra mảnh đất “núi vàng, biển bạc” ở đồng bằng Bắc bộ.

Vua Minh Mạng: Nguyễn Công Trứ giỏi những vẫn là “thằng cuồng”

Điều đặc biệt ở Nguyễn Công Trứ, dù xét ông ở tư cách nào, người ta cũng bắt gặp một điểm chung nhất - thái độ ngông ngạo với cuộc đời. Sách Quốc sử di biên viết: “Trứ vốn tính hào phóng, thường đắp phương trượng tam sơn sau công đường, trên núi làm chùa, đào hồ thả sen, bắc cầu trên hồ, nuôi 25 đồng nữ sớm tối cúng Phật....

... Trước kia, Trứ đóng đồn ở Vân Trung, bắt được 3 trai, 7 gái người Thổ nuôi làm gia thuộc, cho hát xướng, ngày đêm cùng tân khách và bè bạn đánh tổ tôm, hút thuốc, nghe truyện Kim Vân Kiều, tự xưng là Lão Trang. Thường ngày, họp nhau uống rượu, làm thơ ca quốc âm, có ý coi rẻ lợi danh. Việc này lọt đến tai Vua, Minh Mạng cười nói rằng: Thói cũ thằng cuồng vẫn hào phóng như thế đấy!”.

Ngoài ra, xung quanh cuộc đời và sự nghiệp của Nguyễn Công Trứ, các nhà nghiên cứu hiện nay đều cho rằng: Ngay từ thuở còn hàn vi, Nguyễn Công Trứ đã nuôi lý tưởng giúp đời, lập công danh, sự nghiệp: “Đã mang tiếng ở trong trời đất/ Phải có danh gì với núi sông”. Vậy nhưng, cuộc đời ông là những thăng trầm trong sự nghiệp. Ông được thăng thưởng quan tước nhiều lần vì những thành tích, chiến công trong quân sự và kinh tế, tới chức thượng thư, tổng đốc; nhưng cũng nhiều lần bị giáng phạt, nhiều lần giáng liền ba bốn cấp…

Đất Việt

Tin được quan tâm

Từ nay: Công chức, viên chức nhận lương tăng thêm tới 9 triệu đồng/tháng nhờ chính sách mới

Khi áp quy định mới cho phép các viên chức và công chức ở Hà Nội nhận được mức thu nhập tăng thêm lên tới...
Kiến thức 3 ngày, 1 giờ trước

Sau 1/7, người dân ra đường không mang theo Căn cước/CCCD sẽ bị phạt 500.000 đồng và tạm giữ về đồn, đúng không?

Kể từ nay, người dân đi ra đường không mang theo Căn cước/CCCD mà gặp cơ quan chức năng kiểm tra thì có thể bị...
Dòng sự kiện 3 ngày, 23 giờ trước

Đây là 5 quốc gia tiêu tiền Việt Nam: Người dân tự tin xuất ngoại đi du lịch mà không mất thời gian đổi tiền

Việc đổi tiền khi du lịch nước ngoài thường gây phiền toái và tiềm ẩn rủi ro. Tuy nhiên, người dân Việt Nam sắp tới...
Du lịch nước ngoài 3 ngày, 21 giờ trước

Từ bây giờ: Xe ô tô dừng đỗ, quay đầu tại phần đường này có thể bị phạt tới 22 triệu đồng và trừ 10 điểm giấy phép lái xe

Nghị định 168/2024/NĐ-CP đã quy định rõ mức xử phạt với hành vi dừng đỗ và quay đầu xe ô tô không đúng nơi quy...
Kiến thức 3 ngày, 1 giờ trước

Sau ngày 1/7: Không cần mua Bảo hiểm xe máy bắt buộc, chỉ cần mua loại tự nguyện sẽ không bị phạt, đúng không?

Có thông tin cho rằng, sau ngày 1/7/2025, người dân không cần mua Bảo hiểm xe máy bắt buộc, chỉ cần mua loại tự nguyện...
Kiến thức 2 ngày, 15 giờ trước

Trường đại học rộng nhất Việt Nam, có hơn 500 giáo sư, phó giáo sư và trên 1.800 tiến sĩ

Đại học này có số giáo sư, phó giáo sư, tiến sĩ đang công tác hoặc tham gia làm việc nhiều nhất cả nước.
Tin trong ngày 3 ngày, 21 giờ trước

Tin cùng mục

Sao Việt 13/7: Diễn viên Hương Giang đăng ký kết hôn lần 2; Trấn Thành dặn dò Hari Won 'như di chúc' lúc bệnh nặng

Tin sao Việt 13/7/2025: Diễn viên Hương Giang khoe giấy đăng ký kết hôn trên trang cá nhân nhằm đáp trả bình luận khiếm nhã...
Kiến thức 20 phút trước

Sau 1/7: Lương 15 triệu phải trích lại 1.575.000 đồng/tháng, ảnh hưởng đến hàng triệu người

Nhận lương tháng 7 mà bị hụt tiền, đừng hoang mang vì có thể công ty đã trích lại 1.575.000 đồng/tháng của bạn để đóng...
Tin trong ngày 23 phút trước

Đề xuất hỗ trợ tiền mặt, hiện vật với gia đình sinh hai con gái

Trước bối cảnh tỷ suất sinh của Việt Nam lần đầu tiên giảm xuống mức thấp nhất trong lịch sử, Bộ Y tế đang đề...
Tin trong ngày 37 phút trước

Ngoài lương, 2 nhóm đối tượng cán bộ, công chức sắp được hưởng thêm 5.000.000 đồng/tháng, nên biết để lĩnh đủ

Khoảng 1 tháng nữa, có 2 nhóm đối tượng cán bộ, công chức đón tin vui khi được hưởng thêm 5.000.000 đồng/tháng.
Kiến thức 1 giờ, 11 phút trước

Việt Nam có ngành học điểm chuẩn chỉ từ 16 điểm, ra trường được doanh nghiệp săn đón với mức lương 25 triệu đồng

Những năm trước ngành học này có mức điểm dao động từ 16-25 điểm, tuỳ tổ hợp xét tuyển. Đây là mức điểm được đánh...
Kiến thức 1 giờ, 18 phút trước

Trong tuần tới, bốn con giáp sẽ có tài lộc dồi dào, vận trình thăng tiến, sự nghiệp thăng tiến và mùa màng bội thu

Trong tuần tới, vận may của bốn con giáp sẽ trở nên thịnh vượng, với sự giàu có dồi dào, sự nghiệp suôn sẻ và...
Đời sống số 1 giờ, 24 phút trước

Tin mới cập nhật

Sao Việt 12/7: Vợ NSND Công Lý bức xúc vì bị bóp méo phát ngôn; Cặp đôi Đình Tú - Ngọc Huyền ấn định ngày cưới

Tin sao Việt 12/7/2025: Ngọc Hà - bà xã NS Công Lý bức xúc lên tiếng vì bị diễn giải sai phát ngôn. Sau khi...
Chuyện làng sao 1 giờ, 21 phút trước

Từ nay, người dân đi xe khách có thể bị phạt đến 3.000.000 đồng nếu có hành vi này

Nếu vi phạm lỗi này khi đi xe khách người dân có thể bị phạt tới 3 triệu đồng, ai cũng nên nắm được.
Dòng sự kiện 1 giờ, 24 phút trước

Có cần phải tắt mạng dữ liệu di động sau khi kết nối điện thoại với WiFi không?

Từ khi mạng không dây ra đời, chúng ta chưa bao giờ lãng phí dữ liệu khi sử dụng WiFi. Dù ở nhà, trong trung...
Kiến thức 1 giờ, 25 phút trước

Sau 1/7/2025: Không cập nhật Căn cước/Căn cước công dân sẽ bị khóa tài khoản ngân hàng theo quy định mới, đúng không?

Những quy định mới của Ngân hàng Nhà nước nhằm đảm bảo tài khoản chính chủ, tránh tình trạng lừa đảo chiếm đoạt tài sản...
Kiến thức 1 giờ, 26 phút trước

Uống nước lá sen có những lợi ích gì? Những điều kiêng kỵ khi uống nước lá sen

Hoa sen là báu vật. Hoa sen, lá sen, cọng sen, hạt sen, lõi sen và củ sen đều có thể dùng làm thực phẩm...
Chăm sóc sức khỏe 2 giờ, 40 phút trước

Tôm sông và tôm biển có sự khác biệt gì? Hãy hiểu rõ ràng để không mua nhầm nhé!

Tôm là món ăn ngon không thể thiếu trên bàn ăn hằng ngày. Dù hấp, kho, chiên hay xào, tôm đều mang đến hương vị...
Kiến thức 2 giờ, 45 phút trước

Con người đầu tiên xuất hiện như thế nào sau khi khủng long tuyệt chủng?

Khi chúng ta bỏ qua bức tranh lịch sử rộng lớn của vũ trụ, một số thay đổi mang tính quyết định sẽ luôn xảy...
Đời sống số 2 giờ, 48 phút trước

Tử vi ngày 13/7/2025 của 12 con giáp: Tuổi Mùi may mắn, Dần nên thận trọng trong vấn đề tiền bạc

Cùng xem tử vi dự đoán gì về vận mệnh, tình duyên, cuộc sống,... của 12 con giáp trong ngày 13/7/2025.
Đời sống số 8 giờ, 19 phút trước

Bản chính Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tạm thời bị mất có làm được Sổ đỏ không?

Có không ít trường hợp làm mất bản chính Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tạm thời và loay hoay không biết làm sổ...
Kiến thức 9 giờ, 46 phút trước

Khi về già, bạn nên chủ động cắt đứt quan hệ với ba loại người này. Đây không phải là sự tàn nhẫn hay kiêu ngạo, mà là sự sáng suốt

Khi con người lớn lên, họ sẽ hiểu được cách thế giới vận hành và dần nhận ra rằng một số mối quan hệ giống...
Đời sống số 9 giờ, 55 phút trước