Khi Hoàng đế Khang Hi vừa đăng cơ không lâu, quyền lực trong tay vẫn chưa được củng cố, Tổ mẫu của Hoàng đế Khang Hi là Hiếu Trang Thái hoàng thái hậu muốn chọn cho Hoàng đế một nữ nhân xuất thân từ các quý tộc cổ xưa. Tham gia tuyển tú lập Hoàng hậu có nhiều nữ nhân dòng dõi hiển hách, trong đó có con gái của 2 Phụ chính đại thần Ngao Bái, Át Tất Long và cháu gái của Phụ chính đại thần Sách Ni Hách Xá Lý thị.
Thế lực của Ngao Bái ngày càng hùng mạnh, uy hiếp đến hoàng vị của Hoàng đế Khang Hi. Trong khi đó, Sách Ni và Át Tất Long lại chọn đứng ngoài cuộc chiến quyền lực. Chính vì thế Hách Xá Lý thị và con gái của Át Tất Long là Nữu Hỗ Lộc thị đã được chọn nhập cung. Hách Xá Lý thị trở thành Hoàng hậu còn Nữu Hỗ Lộc thị được phong thành phi tần. Lúc này Hách Xá Lý thị chỉ khoảng 10 tuổi.
Năm Khang Hi thứ 4, Đại hôn điển lễ được cử hành, ban chiếu cáo thiên hạ Hách Xá Lý thị được sách lập thành Hoàng hậu. Năm đó bà 13 tuổi, Hoàng đế Khang Hi 12 tuổi.
Mặc dù cuộc hôn nhân giữa họ được tiến hành với mục đích chính trị nhưng sự lựa chọn của Hiếu Trang Thái hoàng Thái hậu không hề sai lầm. Đế - Hậu sống bên nhau rất ngọt ngào và hạnh phúc. Tuy nhiên, năm Khang Hi thứ 13, Hoàng hậu Hách Xá Lý thị hạ sinh Hoàng tử Dận Nhưng. Nhưng lúc này một biến cố đã xảy ra khiến nàng mất mạng. Do di chứng khó sinh dẫn đến băng huyết rồi qua đời.
Sau cái chết của Hoàng hậu Hách Xá Lý, Khang Hi liền phong em gái của Nữu Cỗ Lộc Thị làm Quý Phi, trở thành tâm phúc bên cạnh hoàng thượng. Muội muội của Nữu Cỗ Lộc Thị rất nhanh đã nhận được sự yêu thương của Khang Hi. Vào năm Khang Hi thứ 22 sinh cho ông Hoàng Tập Tử Dận Ngã. Muội muội này chính là vì tỷ tỷ mà được hoàng thượng sủng ái, được tiến cung hầu hạ Hoàng thượng.
Tuy nhiên, sau khi nàng qua đời còn được Hoàng thượng truy tặng thụy hiệu là Ôn Hi cũng là chuyện độc nhất vô nhị trong lịch sử. Bởi vì ngoại trừ Hoàng hậu thì các phi tử khác chưa từng được truy tặng thụy hiệu, nàng trở thành Quý phi duy nhất của triều đại nhà Thanh có thụy hiệu riêng.
Dương Huyền (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)