Từ nay, ngoài lương hưu hằng tháng, hàng triệu người sẽ nhận được khoản tiền tăng gấp 4 lần

Luật BHXH năm 2024 đã được Quốc hội thông qua và chính thức có hiệu lực từ ngày 1/7/2025 với nhiều nội dung quan trọng. Trong đó có điều chỉnh điều kiện hưởng lương hưu cũng như tăng trợ cấp một lần.

Theo quy định tại Khoản 1 Điều 68 của Luật BHXH 2024, lao động nam có thời gian tham gia BHXH trên 35 năm và lao động nữ có thời gian đóng BHXH trên 30 năm, ngoài lương hưu hằng tháng, sẽ được nhận thêm trợ cấp một lần khi nghỉ hưu.

Mức trợ cấp một lần được chia thành hai trường hợp cụ thể, quy định tại Khoản 2 Điều 68 của Luật BHXH 2024:

Trường hợp 1: Người lao động đủ điều kiện hưởng lương hưu và hoàn tất thủ tục nhận chế độ hưu trí sẽ được nhận trợ cấp một lần. Mức trợ cấp này tính bằng 0,5 lần mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH cho mỗi năm đóng vượt mức quy định tại Khoản 1 Điều 68 cho đến tuổi nghỉ hưu theo pháp luật. Cách tính này giữ nguyên so với Luật BHXH năm 2014.

Trường hợp 2: Người lao động đủ điều kiện hưởng lương hưu nhưng tiếp tục tham gia đóng BHXH sau tuổi nghỉ hưu sẽ nhận trợ cấp một lần với mức cao hơn. Cụ thể, mỗi năm đóng thêm sẽ được hưởng 2 lần mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH. So với quy định hiện hành của Luật BHXH 2014, mức trợ cấp này cao hơn gấp 4 lần.

Người lao động đủ điều kiện hưởng lương hưu nhưng tiếp tục tham gia đóng BHXH sau tuổi nghỉ hưu sẽ nhận trợ cấp một lần với mức cao hơn. Ảnh minh họa

Cách tính mức hưởng trợ cấp một lần khi nghỉ hưu từ 1/7/2025

Bộ LĐ-TB-XH hướng dẫn cách tính trợ cấp một lần như sau:

Ví dụ: ông D. làm việc trong điều kiện lao động bình thường, tại thời điểm đủ tuổi nghỉ hưu có 38 năm đóng BHXH. Song, ông D. không nghỉ việc hưởng lương hưu mà tiếp tục làm việc và đóng BHXH thêm 3 năm mới nghỉ việc hưởng lương hưu.

Khi nghỉ việc hưởng lương hưu ông D. có tổng thời gian đóng BHXH là 41 năm. Như vậy, ngoài lương hưu ông D. còn được hưởng trợ cấp một lần, công thức tính như sau:

- 3 năm đóng BHXH cao hơn 35 năm trước thời điểm đủ tuổi nghỉ hưu, mỗi năm bằng 0,5 lần của mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH: 3 năm x 0,5 = 1,5.

- 3 năm đóng BHXH cao hơn 35 năm kể từ sau thời điểm đủ tuổi nghỉ hưu, mỗi năm bằng 2 lần của mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH: 3 năm x 2 = 6.

Như vậy, ông D. được hưởng trợ cấp một lần khi nghỉ hưu bằng 7,5 (1,5 + 6) lần mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH.

Người từ 60 tuổi không có lương hưu sẽ được hưởng trợ cấp từ 1/7 (Ảnh minh họa).

Được hưởng trợ cấp hằng tháng

Căn cứ Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024, từ ngày 1-7-2025, người lao động nếu đủ điều kiện hưởng lương hưu thì sẽ được hưởng lương hưu; đủ điều kiện hưởng trợ cấp hưu trí xã hội thì sẽ được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội.

Tuy nhiên, vẫn còn một đối tượng là chưa đủ điều kiện hưởng lương hưu nhưng chưa đến độ tuổi được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội thì sẽ được hưởng chính sách trợ cấp hằng tháng theo quy định tại Điều 23 Luật Bảo hiểm xã hội 2024 như sau:

Người lao động 60 tuổi chưa đáp ứng điều kiện được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội và thêm điều kiện là chưa đủ điều kiện hưởng lương hưu mà không bảo lưu hoặc nhận bảo hiểm xã hội 1 lần thì được trợ cấp hằng tháng.

Ảnh minh họa

Đối tượng được hưởng

Khoản 1 Điều 23 Luật Bảo hiểm xã hội 2024 nêu rõ, điều kiện để người lao động được trợ cấp hằng tháng là đáp ứng đầy đủ các điều kiện sau đây:

- Công dân Việt Nam đủ tuổi nghỉ hưu từ 1-7-2025 - thời điểm Luật Bảo hiểm xã hội 2024 có hiệu lực tức là lao động nam đủ 61 tuổi 3 tháng và lao động nữ đủ 56 tuổi 8 tháng, có thời gian đóng bảo hiểm xã hội nhưng không đủ điều kiện hưởng lương hưu.

Trong đó, điều kiện hưởng lương hưu được nêu tại Điều 64 Luật Bảo hiểm xã hội 2024 là có thời gian đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc từ đủ 15 năm trở lên và một trong các trường hợp sau đây:

Đủ tuổi nghỉ hưu trong điều kiện lao động bình thường (tức lao động nam đủ 61 tuổi 3 tháng và lao động nữ đủ 56 tuổi 8 tháng) trong trường hợp bị suy giảm khả năng lao động, làm nghề, công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc làm ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn từ đủ 15 năm trở lên thì được nghỉ hưu ở tuổi thấp hơn không quá 5 tuổi tức là 56 tuổi 3 tháng với lao động nam và 52 tuổi với lao động nữ tính từ 1-7-2025.

Có tuổi thấp hơn tối đa 10 tuổi so với điều kiện lao động bình thường (tức là từ 1-7-2025 lao động nam 51 tuổi 3 tháng và lao động nữ 46 tuổi 08 tháng), và có từ đủ 15 năm trở lên làm công việc khai thác than trong hầm lò. Người bị nhiễm HIV/AIDS do tai nạn rủi ro nghề nghiệp trong khi làm nhiệm vụ được giao…

- Công dân Việt Nam chưa đủ điều kiện hưởng trợ cấp hưu trí xã hội theo Điều 21 Luật Bảo hiểm xã hội 2024. Cụ thể:

Từ đủ 75 tuổi trở lên. Không hưởng lương hưu/trợ cấp bảo hiểm xã hội hằng tháng trừ có quy định khác Có văn bản đề nghị hưởng trợ cấp hưu trí xã hội

- Không hưởng bảo hiểm xã hội một lần và không bảo lưu.

- Có yêu cầu được hưởng trợ cấp hằng tháng từ chính khoản đóng của mình theo thời gian và mức đóng bảo hiểm xã hội của người lao động.

Như vậy, người lao động 60 tuổi chưa đáp ứng điều kiện được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội và thêm điều kiện là chưa đủ điều kiện hưởng lương hưu mà không bảo lưu hoặc nhận bảo hiểm xã hội 1 lần thì được trợ cấp hằng tháng.

Mức hưởng trợ cấp hằng tháng

Mức trợ cấp hằng tháng thấp nhất được tính theo khoản 3 Điều 23 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024 bằng mức trợ cấp hưu trí xã hội hằng tháng:

- Căn cứ vào điều kiện phát triển kinh tế - xã hội và khả năng của ngân sách Nhà nước trong từng thời kỳ.

- Rà soát, xem xét điều chỉnh mức trợ cấp hưu trí xã hội định kỳ 3 năm.

T.San (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)