Danh mục

Tình yêu thiên nhiên và 'tánh không' trong tuyển tập thi - họa 'Rỗng'

Thứ năm, 30/06/2022 16:26

“Rỗng” là trạng thái trống không, phúc lạc…

Cũng bởi chữ “Duyên” đưa tới, tôi được xem qua Tuyển tập thi – họa “Rỗng” của tác giả Đoàn Quang Anh Khanh. Đây là một tác phẩm nghệ thuật hình thành từ sự phối triển giữa ngôn ngữ chắt lọc (thi ca) và sắc màu – đường nét (hội họa), nhằm diễn đạt những “cảm thức siêu nghiệm” tự thân của tác giả thông qua phương pháp thiền định. Với việc ấn hành tác phẩm “Rỗng”, hẳn Đoàn Quang Anh Khanh muốn chia sẻ cùng bạn đọc “hữu duyên” những trải nghiệm về dòng chảy miên viễn của tâm tưởng trong “một giai đoạn nhất định” hành thiền.

Đoàn Quang Anh Khanh, tuyển tập Rỗng

Chân dung tác giả Đoàn Quang Anh Khanh

Tôi đã cảm nhận khá nhiều điều sâu sắc, thú vị khi tác giả kiến giải về “tánh không” (sunyata) trong bài thơ “Không”, trích khổ 3:

“… Móng vuốt sắc nhọn chẳng cào cấu được cái Không

Rỗng để chứa đựng, rỗng khởi sinh tuệ giác

Rỗng để yêu thương, rỗng quay về Phật tánh

Chốn an lành không màu, không vị, không hương…”.

Sẽ không là chủ quan khi tôi nhận xét ý nghĩa nội hàm của bài thơ này cũng là ý tứ chủ đạo của cả tuyển tập. Từ đây, Đoàn Quang Anh Khanh dẫn lối cho chúng ta vào xem khu “vườn thiền” mà anh đã dày công chăm sóc…

Đoàn Quang Anh Khanh, tuyển tập Rỗng

Bìa tuyển tập thi họa Rỗng

• Xin hỏi tác giả Đoàn Quang Anh Khanh (ĐQAK) về bức tranh “Tỉnh giác” được xếp bên cạnh bài “Không”, phải chăng anh muốn diễn đạt một cách ước lệ về sự hòa nhập để đạt đến tánh không của cá nhân với đại thể vũ trụ, khi vẽ một con mắt nội tại có chấm đỏ và một vòng tròn (con mắt) thuần màu xanh ở ngoại giới?

ĐQAK: Phần đông con người chúng ta lớn lên với những giáo điều ngớ ngẩn nào đấy, càng lớn lên cái tôi con người càng to đùng khủng khiếp, tạo thành những ngọn lửa sân hận, lòng tham vô đối nó cứ che mất tầm nhìn hồn nhiên và Phật tánh trong mỗi chúng ta. Cho nên trong chính mỗi con người luôn có phần sáng và phần tối, cũng như thiên thần hay quỷ dữ cũng luôn tồn tại trong cùng một tâm trí. Vì thế, bức tranh “Tỉnh giác” đặt cạnh bài thơ “Không” cũng nhằm muốn chia sẻ ý niệm đó. Giữa thực và hư, phần ác và phần thiện, ánh sáng và sự che mờ… nó cứ vần vũ như hai mặt của đồng xu, nhưng nếu chúng ta biết tu tập, biết gạn bỏ những tạp niệm khổ đau mà sống trong tỉnh giác thì an nhiên và hạnh phúc sẽ lộ diện, cuộc sống bỗng trở nên thăng hoa.

Đoàn Quang Anh Khanh, tuyển tập Rỗng

Bìa và trang hình tranh trong tuyển tập thi họa Rỗng

• Chọn lối sống gần như khép kín, hạn chế tiếp xúc với chốn phồn hoa để hòa mình với thiên nhiên trong những năm gần đây, Đoàn Quang Anh Khanh khiến tôi liên tưởng đến nhà văn Mỹ - Jerome David “JD” Salinger (1919 – 2010), nổi tiếng với tác phẩm “The Catcher in the Rye” (“Bắt Trẻ Đồng Xanh” – Phùng Khánh dịch). Liệu có sự đồng cảm ở chừng mực nào đó giữa anh với J.D. Salinger?

ĐQAK: Tôi không nắm chắc được suy nghĩ của Jerome David vì sao chọn đời sống ẩn dật sau khi phát hành rộng rãi “The Catcher in the Rye”. Còn tôi là sống ẩn dật, sống trong tĩnh lặng sau đó mới cho ra đời “Rỗng”. Nhưng tựu chung lại, chắc có lẽ chúng tôi cùng sở thích là không muốn tham gia vào những tác động va đập của xã hội, những nhiễu nhương đối với tôi nó như những lưỡi dao cứ cứa rách tâm hồn. Tôi yêu mọi thứ thuộc về thiên nhiên, nhưng không thoải mái cho lắm những vấn đề do đám đông tạo ra. Tôi yêu sự tĩnh lặng!

Đoàn Quang Anh Khanh, tuyển tập Rỗng

Tác giả Đoàn Quang Anh Khanh

• Một trong những bài thơ mang ý nghĩa tự bạch khiến tôi xúc động là bài ​ “Trở về” với đoạn trích sau:

“… Xin một lần dụi đầu vào vai Mẹ

Rồi òa khóc mà không phải nghĩ suy

Mong cánh rừng thật thà còn nguyên vẹn

Chỉ để gió thu về xỏ nắng thầm thì

Ôm yêu thương qua từng ngõ nhỏ

Dệt kiếp đời giữa cõi si mê

Cho thật thà mưa về đất Mẹ

Mát lòng người chân đá phẳng lì…”

Từ hình ảnh người Mẹ là đấng sinh thành nuôi ta khôn lớn (ở khổ 3), phải chăng trong cảm thức của người con đã thăng hoa cảm xúc, liên tưởng đến hình tượng người Mẹ chung của thế gian như Mẹ Thiên Nhiên, Mẹ Trái Đất?

ĐQAK: Chính xác là như vậy! Nỗi đau mà thiên nhiên ngày càng bị băm nát, bị dày xéo khốc liệt cứ khiến tôi bị ám ảnh day dứt. Sự tàn nhẫn của con người đối với thiên nhiên chẳng khác nào đứa con nghịch tử. Chỉ biết ích kỷ ham muốn những dục thể của xác thân, chỉ biết chiếm hữu để nuôi dưỡng lòng tham. Chính tâm hồn què quặt của đứa con mà làm cho Mẹ Thiên Nhiên tàn tạ đó là nỗi đau to lớn cứ dàn trải xuyên suốt theo dòng chảy của nhân loại. Cho nên tôi mong lắm sự thật thà, hồn hậu như cơn mưa tỉnh thức về trên đất Mẹ - “Người Mẹ Thiên Nhiên”.

Đoàn Quang Anh Khanh, tuyển tập Rỗng

Bức tranh “Tỉnh giác” của Đoàn Quang Anh Khanh.

• Sự sắp xếp về bố cục thơ và tranh xen kẽ hẳn đã được định hình từ trong tâm tưởng của anh như một diễn trình có chủ đích trước khi cho xuất bản tuyển tập thi - họa “Rỗng” đầu tay?

ĐQAK: Vâng! Hành trình diệt cái tôi, cái bản ngã nó cũng có những bước mà phải kiên định thì mới mong có một ngày tâm trí an yên được. Vì thế, cách dàn trải những bài thơ và đan xen giữa những bức tranh cũng dựa trên chuyến hành trình đó. Câu chuyện tỉnh giác bắt đầu từ “cái không” để trở về trong “cái rỗng” là hành trình của sự hồn nhiên rồi quay về với hồn nhiên đoạt lại. Sinh ra mọi tâm hồn đều có “Phật tánh” nhưng vì do bôn ba kiếp sống mà tâm hồn luôn bị héo úa, nhuộm tanh, khổ luỵ chốn trần gian… nên hành trình tìm lại sự hồn nhiên trong tâm, trở về với “Tánh không” thì phải biết tu tập, sống trong tỉnh thức thì mới mong tìm lại “Phật tánh” được.

• Cảm ơn tác giả Đoàn Quang Anh Khanh với những chia sẻ thật thi vị và triết lý!

Độc giả có thể đặt mua sách tại đây.

Ảnh: Nhân vật cung cấp

Minh Nghiệm (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)

Tin được quan tâm

Từ ngày 1/7: 86.000 Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố sẽ được hưởng chính sách đặc biệt có lợi

Theo quy định mới bắt đầu có hiệu lực từ ngày 1/7, người hoạt động không chuyên trách ở thôn, tổ dân phố sẽ được...
Tin trong ngày 2 ngày trước

Kể từ nay, người dân phải dùng sang Căn cước, không được dùng Căn cước công dân, đúng không?

Theo quy định thì hiện nay những ai có căn cước công dân còn hiệu lực và không thuộc các trường hợp tại điều 24...
Kiến thức 2 ngày, 3 giờ trước

Hết ngày 30/6, Vietcombank, VietinBank, Agribank, BIDV, MB... sẽ chính thức ngừng giao dịch rút/chuyển tiền với 2 nhóm khách hàng sau

Hàng loạt ngân hàng lớn tại Việt Nam như Vietcombank, VietinBank, Agribank, BIDV, MB, ACB, SHB, LPBank… đã đồng loạt phát đi thông báo khẩn:...
Tin trong ngày 2 ngày, 22 giờ trước

Những con giáp nào cần thận trọng ngày 30 tháng 6 là thứ Hai, ngày mùng 6 tháng 6 âm lịch?

Ngày 30 tháng 6, thứ Hai, ngày mùng 6 tháng 6 âm lịch, là năm Tỵ, tháng Nhâm Ngọ và ngày Canh Ngọ. Trong môi...
Đời sống số 2 ngày, 16 giờ trước

Tử vi ngày 30/6/2025 của 12 con giáp: Tuổi Tỵ vận may tiền bạc gõ cửa, Mão bỏ lỡ cơ hội tốt

Cùng xem tử vi dự đoán gì về vận mệnh, tình duyên, cuộc sống,... của 12 con giáp trong ngày 30/6/2025.
Đời sống số 2 ngày, 12 giờ trước

58 triệu năm trước, Trái Đất từng bị một trận 'sốt cao', và chính điều đó đã tạo điều kiện cho loài rắn lớn nhất trong lịch sử xuất hiện

Khoảng 58 triệu năm trước, Trái Đất từng trải qua một giai đoạn biến đổi khí hậu khắc nghiệt. Đây được ví như một trận...
Kiến thức 1 ngày, 11 giờ trước

Tin cùng mục

Tin vui cho toàn dân: Từ hôm nay (1/7), nhiều trường hợp tự đi khám, chữa bệnh trái tuyến được hưởng 100% BHYT

Luật Bảo hiểm y tế (sửa đổi năm 2024) mở rộng đối tượng được quỹ BHYT chi trả toàn bộ chi phí khi không khám...
Kiến thức 7 phút trước

Người chưa cập nhật CCCD vào mã số thuế trước 1/7 sẽ gặp khó khăn gì?

Những cá nhân chưa hoàn tất việc cập nhật thông tin Căn cước công dân (CCCD) vào mã số thuế (MST) cá nhân có thể...
Đời sống số 7 phút trước

Chính thức hôm nay: Lương 15 triệu phải trích lại 1.575.000 đồng/tháng, hàng triệu người nhận tiền lương tháng 7 bị hụt tiền đừng bỡ ngỡ

Từ ngày 1/7/2025, người có mức lương 15 triệu đồng/tháng sẽ phải trích lại 1.575.000 đồng/tháng để đóng bảo hiểm bắt buộc.
Kiến thức 9 phút trước

Chính thức từ 1/7: Nghỉ hưu sớm bị trừ 2% lương mỗi năm, chỉ có 2 trường hợp này được giữ nguyên

Theo quy định mới của Luật Bảo hiểm xã hội có hiệu lực từ ngày 1/7/2025, vẫn có trường hợp được nghỉ hưu sớm mà...
Kiến thức 1 giờ, 3 phút trước

Kể từ 1/7/2025: Người từ 75 tuổi không có lương hưu sẽ được nhận 3 triệu đồng tiền trợ cấp hàng tháng?

Có phải từ 1/7/2025, người từ 75 tuổi không có lương hưu sẽ được nhận tiền trợ cấp hàng tháng lên tới 3 triệu đồng,...
Kiến thức 1 giờ, 3 phút trước

Làm 3 việc này, dù ngồi chơi vẫn 'hái ra tiền'

Dù công việc toàn thời gian mang lại sự ổn định, nhưng việc phụ thuộc hoàn toàn vào nó có thể khiến bạn trở nên...
Làm sao 1 giờ, 3 phút trước

Tin mới cập nhật

Diệp Lâm Anh và Phạm Kiên tiếp tục lộ 'hint' hẹn hò, bị soi đi du lịch chung tại Hạ Long

Loạt hint tình ái của Diệp Lâm Anh và Phạm Kiên thu hút nhiều sự chú ý.
Chuyện làng sao 7 phút trước

Trấn Thành đã làm gì với Hari Won khiến dân mạng thốt lên: 'Hợp đồng hôn nhân cũng được'

Hành động ga lăng của Trần Thành với Hari Won nhận được nhiều sự tán thưởng từ phía cộng đồng mạng.
Chuyện làng sao 8 phút trước

Cuối cùng Thiên An cũng có động thái sau khi bị phía Jack gọi tên

Động thái mới đây của Thiên An khiến nhiều người bàn tán xôn xao.
Chuyện làng sao 8 phút trước

Sao Việt 1/7: Ê-kíp lên tiếng về sức khỏe của NSƯT Hoài Linh; Á hậu Kiều Loan bị đe doạ

Tin sao Việt 1/7/2025: Ê-kíp phim "Làm giàu với ma 2" xác nhận tình trạng sức khỏe, tinh thần của NSƯT Hoài Linh. Á hậu...
Chuyện làng sao 60 phút trước

Chính thức từ 1/7/2025, thời gian cấp lại Sổ đỏ đã mất không quá 10 ngày

Nghị định 151 có quy định mới thời gian thực hiện một số thủ tục hành chính trong lĩnh vực đất đai.
Kiến thức 1 giờ, 4 phút trước

Mô hình kinh tế lần đầu tiên có ở Việt Nam, được loạt báo ngoại và chuyên gia khen 'táo bạo và hấp dẫn'

Nhiều báo ngoại và chuyên gia khẳng định FTZ tại Đà Nẵng sẽ 'thúc đẩy tăng trưởng khu vực và hội nhập toàn cầu', thể...
Tin trong ngày 3 giờ, 45 phút trước

Công viên Cầu Giấy, Hà Nội sắp được 'hồi sinh' sau khi cải tạo, sửa chữa

Nhiều năm qua, công viên Cầu Giấy từng là lá phổi xanh, phục vụ phần lớn nhu cầu vui chơi, tập thể dục của người...
Tin trong ngày 3 giờ, 56 phút trước

Cựu Giám đốc ngân hàng nhắc nhở: Khi nhân viên ngân hàng hỏi bạn 'Bạn muốn rút tiền để làm gì?' Đây là câu trả lời khôn ngon nhất, hãy tìm hiểu sớm để được lợi!

Tôi không biết bạn có để ý rằng mỗi lần bạn đến quầy ngân hàng để rút một số tiền mặt lớn, nhân viên sẽ...
Đời sống số 3 giờ, 60 phút trước

'Trồng năm loại hoa trước cửa, tài lộc sẽ vào nhà'. Năm loại hoa này là gì? Nhà bạn có loại nào không?

Trong mắt nhiều người, hoa chỉ là những thứ nhỏ để trang trí cuộc sống, chúng được nuôi để giải trí. Nhưng những người thực...
Kiến thức 3 giờ, 1 phút trước

Những trường hợp bị thu hồi vĩnh viễn đăng ký và biển số xe, cố tình giữ lại có thể bị phạt nặng

Theo quy định, những trường hợp này bị thu hồi đăng ký và biển số xe.
Kiến thức 3 giờ, 7 phút trước