Danh mục

Tình yêu thiên nhiên và 'tánh không' trong tuyển tập thi - họa 'Rỗng'

Thứ năm, 30/06/2022 16:26

“Rỗng” là trạng thái trống không, phúc lạc…

Cũng bởi chữ “Duyên” đưa tới, tôi được xem qua Tuyển tập thi – họa “Rỗng” của tác giả Đoàn Quang Anh Khanh. Đây là một tác phẩm nghệ thuật hình thành từ sự phối triển giữa ngôn ngữ chắt lọc (thi ca) và sắc màu – đường nét (hội họa), nhằm diễn đạt những “cảm thức siêu nghiệm” tự thân của tác giả thông qua phương pháp thiền định. Với việc ấn hành tác phẩm “Rỗng”, hẳn Đoàn Quang Anh Khanh muốn chia sẻ cùng bạn đọc “hữu duyên” những trải nghiệm về dòng chảy miên viễn của tâm tưởng trong “một giai đoạn nhất định” hành thiền.

Đoàn Quang Anh Khanh, tuyển tập Rỗng

Chân dung tác giả Đoàn Quang Anh Khanh

Tôi đã cảm nhận khá nhiều điều sâu sắc, thú vị khi tác giả kiến giải về “tánh không” (sunyata) trong bài thơ “Không”, trích khổ 3:

“… Móng vuốt sắc nhọn chẳng cào cấu được cái Không

Rỗng để chứa đựng, rỗng khởi sinh tuệ giác

Rỗng để yêu thương, rỗng quay về Phật tánh

Chốn an lành không màu, không vị, không hương…”.

Sẽ không là chủ quan khi tôi nhận xét ý nghĩa nội hàm của bài thơ này cũng là ý tứ chủ đạo của cả tuyển tập. Từ đây, Đoàn Quang Anh Khanh dẫn lối cho chúng ta vào xem khu “vườn thiền” mà anh đã dày công chăm sóc…

Đoàn Quang Anh Khanh, tuyển tập Rỗng

Bìa tuyển tập thi họa Rỗng

• Xin hỏi tác giả Đoàn Quang Anh Khanh (ĐQAK) về bức tranh “Tỉnh giác” được xếp bên cạnh bài “Không”, phải chăng anh muốn diễn đạt một cách ước lệ về sự hòa nhập để đạt đến tánh không của cá nhân với đại thể vũ trụ, khi vẽ một con mắt nội tại có chấm đỏ và một vòng tròn (con mắt) thuần màu xanh ở ngoại giới?

ĐQAK: Phần đông con người chúng ta lớn lên với những giáo điều ngớ ngẩn nào đấy, càng lớn lên cái tôi con người càng to đùng khủng khiếp, tạo thành những ngọn lửa sân hận, lòng tham vô đối nó cứ che mất tầm nhìn hồn nhiên và Phật tánh trong mỗi chúng ta. Cho nên trong chính mỗi con người luôn có phần sáng và phần tối, cũng như thiên thần hay quỷ dữ cũng luôn tồn tại trong cùng một tâm trí. Vì thế, bức tranh “Tỉnh giác” đặt cạnh bài thơ “Không” cũng nhằm muốn chia sẻ ý niệm đó. Giữa thực và hư, phần ác và phần thiện, ánh sáng và sự che mờ… nó cứ vần vũ như hai mặt của đồng xu, nhưng nếu chúng ta biết tu tập, biết gạn bỏ những tạp niệm khổ đau mà sống trong tỉnh giác thì an nhiên và hạnh phúc sẽ lộ diện, cuộc sống bỗng trở nên thăng hoa.

Đoàn Quang Anh Khanh, tuyển tập Rỗng

Bìa và trang hình tranh trong tuyển tập thi họa Rỗng

• Chọn lối sống gần như khép kín, hạn chế tiếp xúc với chốn phồn hoa để hòa mình với thiên nhiên trong những năm gần đây, Đoàn Quang Anh Khanh khiến tôi liên tưởng đến nhà văn Mỹ - Jerome David “JD” Salinger (1919 – 2010), nổi tiếng với tác phẩm “The Catcher in the Rye” (“Bắt Trẻ Đồng Xanh” – Phùng Khánh dịch). Liệu có sự đồng cảm ở chừng mực nào đó giữa anh với J.D. Salinger?

ĐQAK: Tôi không nắm chắc được suy nghĩ của Jerome David vì sao chọn đời sống ẩn dật sau khi phát hành rộng rãi “The Catcher in the Rye”. Còn tôi là sống ẩn dật, sống trong tĩnh lặng sau đó mới cho ra đời “Rỗng”. Nhưng tựu chung lại, chắc có lẽ chúng tôi cùng sở thích là không muốn tham gia vào những tác động va đập của xã hội, những nhiễu nhương đối với tôi nó như những lưỡi dao cứ cứa rách tâm hồn. Tôi yêu mọi thứ thuộc về thiên nhiên, nhưng không thoải mái cho lắm những vấn đề do đám đông tạo ra. Tôi yêu sự tĩnh lặng!

Đoàn Quang Anh Khanh, tuyển tập Rỗng

Tác giả Đoàn Quang Anh Khanh

• Một trong những bài thơ mang ý nghĩa tự bạch khiến tôi xúc động là bài ​ “Trở về” với đoạn trích sau:

“… Xin một lần dụi đầu vào vai Mẹ

Rồi òa khóc mà không phải nghĩ suy

Mong cánh rừng thật thà còn nguyên vẹn

Chỉ để gió thu về xỏ nắng thầm thì

Ôm yêu thương qua từng ngõ nhỏ

Dệt kiếp đời giữa cõi si mê

Cho thật thà mưa về đất Mẹ

Mát lòng người chân đá phẳng lì…”

Từ hình ảnh người Mẹ là đấng sinh thành nuôi ta khôn lớn (ở khổ 3), phải chăng trong cảm thức của người con đã thăng hoa cảm xúc, liên tưởng đến hình tượng người Mẹ chung của thế gian như Mẹ Thiên Nhiên, Mẹ Trái Đất?

ĐQAK: Chính xác là như vậy! Nỗi đau mà thiên nhiên ngày càng bị băm nát, bị dày xéo khốc liệt cứ khiến tôi bị ám ảnh day dứt. Sự tàn nhẫn của con người đối với thiên nhiên chẳng khác nào đứa con nghịch tử. Chỉ biết ích kỷ ham muốn những dục thể của xác thân, chỉ biết chiếm hữu để nuôi dưỡng lòng tham. Chính tâm hồn què quặt của đứa con mà làm cho Mẹ Thiên Nhiên tàn tạ đó là nỗi đau to lớn cứ dàn trải xuyên suốt theo dòng chảy của nhân loại. Cho nên tôi mong lắm sự thật thà, hồn hậu như cơn mưa tỉnh thức về trên đất Mẹ - “Người Mẹ Thiên Nhiên”.

Đoàn Quang Anh Khanh, tuyển tập Rỗng

Bức tranh “Tỉnh giác” của Đoàn Quang Anh Khanh.

• Sự sắp xếp về bố cục thơ và tranh xen kẽ hẳn đã được định hình từ trong tâm tưởng của anh như một diễn trình có chủ đích trước khi cho xuất bản tuyển tập thi - họa “Rỗng” đầu tay?

ĐQAK: Vâng! Hành trình diệt cái tôi, cái bản ngã nó cũng có những bước mà phải kiên định thì mới mong có một ngày tâm trí an yên được. Vì thế, cách dàn trải những bài thơ và đan xen giữa những bức tranh cũng dựa trên chuyến hành trình đó. Câu chuyện tỉnh giác bắt đầu từ “cái không” để trở về trong “cái rỗng” là hành trình của sự hồn nhiên rồi quay về với hồn nhiên đoạt lại. Sinh ra mọi tâm hồn đều có “Phật tánh” nhưng vì do bôn ba kiếp sống mà tâm hồn luôn bị héo úa, nhuộm tanh, khổ luỵ chốn trần gian… nên hành trình tìm lại sự hồn nhiên trong tâm, trở về với “Tánh không” thì phải biết tu tập, sống trong tỉnh thức thì mới mong tìm lại “Phật tánh” được.

• Cảm ơn tác giả Đoàn Quang Anh Khanh với những chia sẻ thật thi vị và triết lý!

Độc giả có thể đặt mua sách tại đây.

Ảnh: Nhân vật cung cấp

Minh Nghiệm (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)

Tin được quan tâm

5 cái tên bị cấm khai sinh ở Việt Nam, là tên nào?

Mặc dù việc đặt tên cho con là quyền cá nhân, nhưng không phải tên nào cũng được phép đặt. Theo Luật pháp tại Việt...
Tin trong ngày 2 ngày, 5 giờ trước

Chủ tịch một ngân hàng đã thẳng thắn nói: Trong 10 năm nữa, nhà cửa và tiền mặt sẽ không mang lại nhiều sự an toàn bằng hai thứ này

Trong xã hội hiện đại, người ta thường có hai cách phổ biến để bảo vệ tài sản gia đình. Một là gửi tiết kiệm...
Làm sao 3 ngày, 4 giờ trước

Những con giáp nào cần thận trọng Ngày 25 tháng 7 là thứ Sáu, ngày mùng 1 tháng 6 nhuận âm lịch

Sau Đại Nhiệt, nhiệt độ và độ ẩm sẽ hòa quyện, và đất sẽ trở thành trung tâm của sức mạnh. Thứ Sáu, ngày 25...
Đời sống số 4 ngày, 12 giờ trước

Từ 1/7/2025: Người từ 60 tuổi trở lên, không có lương hưu sẽ được mua bảo hiểm y tế miễn phí?

Đại biểu Quốc hội kiến nghị mở rộng đối tượng được nhà nước hỗ trợ bảo hiểm y tế, tập trung vào nhóm người cao...
Kiến thức 2 ngày, 9 giờ trước

Xe máy dừng đèn đỏ vẫn bị phạt đến 14 triệu đồng nếu vi phạm lỗi này, nhiều người chủ quan hay mắc phải

Trong trường hợp người điều khiển xe máy dừng đèn đỏ nhưng đè vạch dừng dẫn đến tai nạn giao thông, mức phạt sẽ tăng...
Tin trong ngày 2 ngày, 7 giờ trước

Những con giáp nào cần thận trọng Ngày 26 tháng 7 là thứ Bảy, ngày mùng 2 tháng 6 âm lịch?

Ngày 26 tháng 7 là thứ Bảy, ngày mùng 2 tháng 6 âm lịch, thiên can địa chi là năm Tỵ, tháng Quý Mùi và...
Đời sống số 3 ngày, 3 giờ trước

Tin cùng mục

Những con giáp nào cần thận trọng Ngày 29 tháng 7 là thứ Ba, tức mùng 5 tháng 6 âm lịch

Ngày 29 tháng 7 là thứ Ba, ngày mùng 5 tháng 6 âm lịch, sự kết hợp giữa thiên can và địa chi là năm...
Đời sống số 3 giờ, 31 phút trước

Trắc nghiệm tâm lý: Hãy chọn một cảnh quan mà bạn thích nhất, xem bước ngoặt của số phận bạn là gì?

Đây là một bài trắc nghiệm nhẹ nhàng giúp bạn khám phá xem bước ngoặt quan trọng trong số phận của bạn sẽ là gì,...
Đời sống số 3 giờ, 52 phút trước

Tăng lương hưu từ tháng 7/2025: Mức cao nhất được hưởng là bao nhiêu?

Luật Bảo hiểm xã hội 2024 chính thức có hiệu lực từ ngày 1/7/2025, theo đó mức lương hưu cao nhất mà người lao động...
Tin trong ngày 3 giờ, 9 phút trước

Đối tượng nào nghỉ hưu trước tuổi sẽ được nhận trợ cấp đặc biệt tới 5 tháng lương?

Theo quy định mới, người lao động nghỉ hưu trước tuổi trong một số trường hợp đặc thù có thể được nhận một khoản trợ...
Tin trong ngày 3 giờ, 9 phút trước

Dự kiến học phí năm 2025 của trường Đại học Ngoại ngữ, Đại học Quốc gia Hà Nội

Học phí dự kiến của trường Đại học Ngoại ngữ, Đại học Quốc gia, năm 2025 từ 16,9 đến 65 triệu đồng tùy theo từng...
Tin trong ngày 3 giờ, 10 phút trước

Những việc kiêng kị làm trang tháng 6 nhuận âm lịch

Gần đây, nhiều bạn than thở: Sao lại có tháng Sáu nữa sau tháng Sáu? Đúng vậy, năm nay là có tháng Sáu nhuận.
Kiến thức 3 giờ, 11 phút trước

Tin mới cập nhật

“Bạn có thể biết một người bất tài” khi nhìn thoáng qua: Những người bất tài thường có 3 đặc điểm rất chính xác!

“Không có năng lực, nhìn thoáng qua liền biết”: người không có năng lực, đa số đều thích ba thứ này, đều rất chính xác...
Kiến thức 3 giờ, 11 phút trước

Quy định mới nhất về đèn đỏ, đèn xanh, đèn vàng, phải chú ý nếu không có thể bị phạt tới 20 triệu đồng

Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ 2024 có nhiều thay đổi quan trọng liên quan đến quy định tín hiệu đèn giao...
Kiến thức 4 giờ, 48 phút trước

Ngân hàng cảnh báo chiêu lừa đảo mới liên quan đến mã QR, khi quét mã cần phải cảnh giác không 'mất cả chì lẫn chài'

Các ngân hàng lớn đã đồng loạt phát đi cảnh báo về một hình thức lừa đảo tinh vi mang tên "Quishing", sử dụng mã...
Tin trong ngày 4 giờ, 49 phút trước

Tại sao Lưu Hiểu Khánh mạnh mẽ vậy mà lúc nào cũng bị lừa gạt? Kẻ xấu thích nhắm vào người có đặc điểm này

Lưu Hiểu Khánh - nữ cường nhân kỳ cựu của màn ảnh Hoa ngữ, từng gây chấn động khi tiết lộ trên show truyền hình...
Chuyện làng sao 4 giờ, 49 phút trước

Muốn trúng tuyển ngay khi phỏng vấn xin việc, học cách người EQ cao đáp nếu sếp hỏi: 'Khi nào bạn có thể bắt đầu làm việc?'

Đứng trước câu hỏi này, người hấp tấp thường nhanh nhảu nói 'ngay lập tức', người EQ cao khéo léo, được đánh giá chuyên nghiệp,...
Đời sống trẻ 4 giờ, 51 phút trước

Các chuyên gia tài chính cho biết đây là 4 nguồn thu nhập thụ động phổ biến nhất

Tạo thu nhập thụ động từ lâu đã được xem là chìa khóa vàng để đạt được tự do tài chính. Theo một bài đăng...
Kiến thức 4 giờ, 51 phút trước

Seoul Academy - Nơi chắp cánh ước mơ chuyên gia nail chuyên nghiệp

Nhu cầu ngành nail ngày càng tăng cao thu hút đông đảo bạn trẻ đam mê sáng tạo lựa chọn. Tuy nhiên, việc lựa chọn...
Làm đẹp+ 5 giờ, 43 phút trước

Con giáp nào may mắn vào Thứ Ba, ngày 29 tháng 7, tức ngày mùng 5 tháng 6 âm lịch?

Thời gian trong năm là sự sắp xếp của các vì sao, và người xưa đã thể hiện điều đó bằng các thuật ngữ mặt...
Đời sống số 5 giờ, 49 phút trước

Khi một đồng nghiệp hỏi lương, những người có EQ thấp sẽ trả lời trực tiếp, trong khi những người có EQ cao sẽ trả lời lịch sự mà không làm mất lòng người khác

Trong môi trường công sở, có những điều nên giữ kín và mức lương cá nhân là một trong số đó. Dù tò mò là...
Kiến thức 5 giờ, 3 phút trước

Cha mẹ hãy nói 7 câu này thật nhiều để giúp con tự tin, hạnh phúc và thành công trong tương lai

Phương pháp cha mẹ trò chuyện, động viên và đồng hành cùng con sẽ quyết định đứa trẻ đó lớn lên với tâm thế như...
Chăm con 5 giờ, 3 phút trước