Theo Tờ trình 624/TTr-BNV năm 2025 về dự thảo Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về sắp xếp đơn vị hành chính. Bộ Nội vụ dự thảo Nghị quyết của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội về sắp xếp đơn vị hành chính (ĐVHC). Bộ Nội vụ báo cáo Chính phủ về dự thảo Nghị quyết.
Thực hiện các kết luận của Bộ Chính trị về việc "sáp nhập một số đơn vị cấp tỉnh, không tổ chức cấp huyện, sáp nhập một số đơn vị cấp xã”, dự thảo Nghị quyết quy định về tiêu chí sắp xếp đối với ĐVHC cấp tỉnh và cấp xã theo hướng bám sát 06 tiêu chí đã được Bộ Chính trị xem xét, thống nhất:
(1) Diện tích tự nhiên;
(2) Quy mô dân số;
(3) Tiêu chí về lịch sử, truyền thống, văn hoá, tôn giáo, dân tộc;
(4) Tiêu chí về địa kinh tế (trong đó đã bao gồm tiêu chí về vị trí địa lý, quy mô và
trình độ phát triển kinh tế);
(5) Tiêu chí về địa chính trị;
(6) Tiêu chí về quốc phòng, an ninh.
Dự kiến Hà Nội không thuộc diện phải sáp nhập.
Theo đó, dự thảo nêu quy định các tiêu chuẩn và số lượng đơn vị hành chính cấp xã, phường sau khi sắp xếp. Cụ thể, xã mới sau sắp xếp phải có diện tích tự nhiên và quy mô dân số đạt từ 300% trở lên so với tiêu chuẩn của xã theo nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Đối với xã miền núi, vùng cao hoặc có biên giới quốc gia trên đất liền, nếu có từ 30% dân số là người dân tộc thiểu số, quy mô dân số tối thiểu sẽ là 7.500 người.
Đối với phường mới sau sắp xếp, diện tích tự nhiên phải từ 35 km² trở lên, và quy mô dân số tối thiểu phải là 50.000 người. Riêng phường ở miền núi, vùng cao, quy mô dân số tối thiểu là 35.000 người.
Một điểm đặc biệt trong dự thảo là khi sắp xếp từ 4 đơn vị hành chính cấp xã trở lên thành một đơn vị mới, sẽ không cần đánh giá tiêu chuẩn về diện tích và quy mô dân số.
Trong trường hợp đơn vị hành chính đã phù hợp với định hướng của cấp có thẩm quyền và đáp ứng các quy định của nghị quyết, thì không cần xem xét điều kiện khác theo Luật Tổ chức chính quyền địa phương.
Theo dự kiến, tổng số lượng đơn vị hành chính xã, phường sau khi sắp xếp sẽ giảm ít nhất 70%, với tối đa là 75% so với số lượng hiện tại trên địa bàn các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.
Trên cơ sở các tiêu chí quy định tại Điều 1 Dự thảo Nghị quyết, có 52 đơn vị hành chính cấp tỉnh thực hiện sắp xếp; 11 đơn vị hành chính cấp tỉnh không thực hiện sắp xếp. Đối với cấp xã, cả nước có khoảng 9.996/10.035 ĐVHC cấp xã thuộc diện sắp xếp.
Như vậy, theo tờ trình dự thảo Nghị quyết, đề xuất 11 tỉnh thành và 39 xã không thuộc diện sáp nhập.
Ngoài các nội dung nêu trên, tại chương I dự thảo Nghị quyết quy định cụ thể về nguồn số liệu về diện tích tự nhiên và quy mô dân số của ĐVHC để thực hiện việc sắp xếp (Điều 7); các nguyên tắc đặt tên đơn vị hành chính cấp xã mới sau sắp xếp (Điều 8), trong đó khuyến khích đặt tên của xã, phường theo số thứ tự hoặc theo tên của ĐVHC cấp huyện (trước sắp xếp) có gắn với số thứ tự để thuận lợi cho việc số hóa, cập nhật dữ liệu thông tin.
H.Anh (TH) (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)