Danh mục

Nơi nào được mệnh danh là 'Đất Thần Kinh', là kinh đô của 9 chúa 13 vua nhà Nguyễn, vang danh sử Việt?

Thứ ba, 24/06/2025 15:05

Không chỉ là kinh đô cuối cùng của triều đại phong kiến Việt Nam, Huế còn là nơi hội tụ những giá trị truyền thống, thu hút du khách thập phương bởi vẻ đẹp cổ kính, thơ mộng và những di sản văn hóa được UNESCO công nhận. Từ ngày 1/1/2025, Huế chính thức trở thành thành phố trực thuộc Trung ương.

Thành phố trực thuộc Trung ương trẻ nhất nước

Với diện tích 5.025,30 km2, Huế nằm ở vị trí trung độ của đất nước, là cầu nối giữa hai trung tâm kinh tế lớn nhất: Hà Nội (cách 660km) và TP. Hồ Chí Minh (cách 1.080km). Vị trí địa lý chiến lược này mang lại cho Huế lợi thế lớn trong việc kết nối với các vùng miền, các cửa khẩu quốc tế và các cảng biển, tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển kinh tế.

Việc Huế trở thành thành phố trực thuộc Trung ương thứ 6 của Việt Nam, cùng với Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Hải Phòng, Đà Nẵng và Cần Thơ, là một sự kiện lịch sử quan trọng. Toàn bộ diện tích tự nhiên và quy mô dân số của tỉnh Thừa Thiên Huế trước đây nay thuộc về Thành phố Huế, cho thấy sự kỳ vọng lớn lao vào tiềm năng phát triển của vùng đất này. Huế sở hữu nguồn nhân lực dồi dào, giàu truyền thống văn hóa và tinh thần hiếu học, cùng với những nguồn lực vật chất sẵn có, là nền tảng vững chắc để xây dựng một thành phố hiện đại, năng động, hội nhập quốc tế sâu rộng.

Đất Thần Kinh, Huế, kinh đô vua nhà Nguyễn

TP Huế

Bên cạnh tiềm năng kinh tế, Huế còn là một trung tâm văn hóa, y tế và giáo dục quan trọng của Việt Nam. Thành phố có ba hành lang kinh tế chính, kết nối với các vùng miền, các cửa khẩu quốc tế và các cảng biển. Đồng thời cũng là nơi lưu giữ nhiều giá trị văn hóa truyền thống đặc sắc.

Huế được mệnh danh là "Đất Thần Kinh", một danh xưng gợi lên vẻ đẹp cổ kính, huyền bí và sự gắn liền với lịch sử của triều đại nhà Nguyễn. Theo các nhà nghiên cứu văn hóa, tên gọi này xuất phát từ thời nhà Nguyễn, kết hợp giữa từ "kinh" trong "kinh đô" và "thần" trong "thần bí", mang ý nghĩa "Kinh đô thần bí".

Vùng đất Huế bắt đầu trở thành "kinh đô" của các chúa Nguyễn từ thế kỷ 16, gắn liền với những câu chuyện thần bí. Năm 1802, Nguyễn Ánh lên ngôi vua, lấy niên hiệu Gia Long, và chính thức chọn Huế làm kinh đô, khởi đầu cho triều đại nhà Nguyễn kéo dài 143 năm. Trong suốt thời gian này, Huế trở thành trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa của cả nước, chứng kiến sự hưng thịnh và suy vong của một triều đại phong kiến.

Ngày nay, Huế vẫn lưu giữ nhiều dấu tích của thời đại phong kiến, từ những công trình kiến trúc đồ sộ, những di sản văn hóa quý giá, đến những phong tục tập quán và tín ngưỡng truyền thống. Những di sản này là minh chứng sống động cho một giai đoạn lịch sử đầy biến động và là niềm tự hào của người dân xứ Huế.

Chứng nhân lịch sử của 9 chúa 13 vua nhà Nguyễn

Quần thể di tích Cố đô Huế là những di tích lịch sử - văn hoá do triều Nguyễn chủ trương xây dựng trên địa bàn kinh đô Huế xưa, nay thuộc trung tâm TP Huế. Cố đô Huế được UNESCO công nhận là Di sản Văn hoá Thế giới vào ngày 11/12/1993.

Nơi đây được coi là nơi ghi dấu một đế chế phong kiến đã mất của Việt Nam vào thời kỳ hưng thịnh nhất của nó - Vương triều nhà Nguyễn, có 9 đời chúa và 13 đời vua. Chúa Tiên Nguyễn Hoàng là vị chúa Nguyễn đầu tiên đặt nền móng cho vương triều Nguyễn và Bảo Đại là vị vua cuối cùng, trong khoảng thời gian gần 400 năm bắt đầu từ năm 1558 và kết thúc vào năm 1945.

Quần thể di tích cố đô Huế vẫn còn được bảo tồn một cách nguyên vẹn nhất. Với cung điện, thành trì, đàn miếu, lăng tẩm, chùa chiền và nhiều nhà vườn có tuổi đời vài trăm năm, cố đô Huế mang trong mình vẻ đẹp thanh bình, yên tĩnh. Lăng tẩm của các vua triều Nguyễn tuân theo đúng nguyên tắc phong thủy như: sông, núi, ao, hồ, khe suối. Bố cục mặt bằng khu lăng tẩm nào cũng chia làm hai phần chính: phần lăng và phần tẩm. Khu vực lăng chôn thi hài nhà vua, khu vực tẩm là chỗ xây nhiều miếu, điện, lầu gác, đình....để nhà vua lúc còn sống thỉnh thoảng rời hoàng cung lên đây tiêu khiển.

Đất Thần Kinh, Huế, kinh đô vua nhà Nguyễn

Chính vì vậy, mỗi lăng tẩm Huế, chẳng những là di tích lịch sử văn hoá mà còn là một thắng cảnh, một đoá hoa nghệ thuật kiến trúc độc đáo, riêng biệt giữa chốn núi đồi xứ Huế. Ngoài ra cố đô Huế còn có hệ thống báu vật cung đình quý giá nhất còn được lưu giữ, nhã nhạc cung đình, ẩm thực…

Năm 1788, Nguyễn Huệ lên ngôi Hoàng đế, lấy niên hiệu là Quang Trung, lập nên nhà Tây Sơn và đóng đô tại Huế. Ngay sau đó, ông tiến ra Bắc và tiêu diệt 29 vạn quân Thanh theo lời thỉnh cầu của Lê Chiêu Thống.

Sự hình thành của nhà Tây Sơn cũng đánh dấu Đại Việt lần đầu thống nhất sau hàng trăm năm bị chia cắt bởi cuộc tranh giành quyền lực của các thế lực phong kiến Mạc – Trịnh – Nguyễn. Cũng trong thời gian này, vua Quang Trung cho xây dựng Phượng Hoàng Trung Đô và có ý định dời kinh đô từ Huế về Nghệ An. Tuy nhiên, kế hoạch bị gián đoạn khi ông mất năm 1792.

Ngoài ra, cố đô Huế còn gắn với 2 sự kiện lịch sử lớn của dân tộc là năm 1802, vua Gia Long lập ra triều Nguyễn. Năm 1945, vua Bảo Đại thoái vị, chế độ phong kiến Việt Nam chính thức chấm dứt.

Thành phố di sản được UNESCO vinh danh

Huế từ lâu đã được biết đến là "Thành phố di sản thế giới" với nhiều lần được UNESCO vinh danh. Các giá trị di sản văn hóa nơi đây thể hiện những nét riêng hấp dẫn của một vùng văn hóa, vừa mang tính đặc thù - bản địa, vừa mang tính dân tộc - phổ biến, vừa tiếp thu có chọn lọc tinh hoa của các nền văn hóa Á Âu.

Huế là địa phương duy nhất trên cả nước có tới 8 di sản được UNESCO vinh danh là Di sản thế giới, một đô thị di sản đặc trưng của Việt Nam. Trong 8 di sản được UNESCO, có 6 di sản của riêng Huế và 2 di sản chung với các địa phương khác.

6 di sản của riêng Huế gồm: Quần thể di tích Cố đô Huế (1993 - di sản văn hóa thế giới đầu tiên của Việt Nam được UNESCO công nhận), Nhã nhạc cung đình Huế (2003), Mộc bản triều Nguyễn (2009), Châu bản triều Nguyễn (2014) và Thơ văn trên kiến trúc cung đình Huế (2016), Những bản đúc nổi trên 9 đỉnh đồng ở Hoàng cung Huế - hay còn gọi là Cửu đỉnh – Hoàng cung Huế (2024).

Đất Thần Kinh, Huế, kinh đô vua nhà Nguyễn

2 di sản chung với địa phương khác là: Thực hành Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ (2016) và Nghệ thuật Bài Chòi Trung Bộ (2017).

Thành phố Huế với đặc trưng "Văn hóa, di sản, sinh thái, cảnh quan, thân thiện môi trường và thông minh" đã trở thành điểm đến của du khách trong và ngoài nước. Nơi đây là đất du lịch nổi tiếng, cùng điểm hẹn của vô vàn lễ hội hoành tráng và hấp dẫn, gắn liền với các sự kiện văn hóa nổi bật của Huế.

Huế được mệnh danh là thành phố du lịch với vẻ đẹp vừa cổ kính, vừa hiện đại. Nằm nghiêng mình bên dòng sông Hương hiền hòa, thơ mộng, thành phố Huế có tiềm năng du lịch rất lớn ở khu vực miền Trung. Ngoài vẻ đẹp tự nhiên, thành phố Huế nổi bật hơn cả với những giá trị văn hóa dân tộc được lưu giữ cho đến ngày nay.

Nơi đây còn được mệnh danh là "Kinh đô áo dài", vì áo dài là một di sản văn hóa đặc thù của Cố đô Huế, được hình thành, phát triển, tồn tại suốt hơn 300 năm qua. Trải qua chiều dài lịch sử, chiếc áo dài Huế được may thêu tinh tế bởi đôi bàn tay khéo léo của những người thợ tài ba xứ Huế đã trở thành di sản văn hóa đặc sắc, sản phẩm du lịch độc đáo của đất Cố đô.

Ngoài ra, người ta còn gọi Huế với danh xưng "Xứ thơ" bởi vẻ đẹp lãng mạn, thơ mộng, và thường được nhắc đến trong thơ ca, âm nhạc Việt Nam.

Là mảnh đất gắn liền với các dấu son trong lịch sử dân tộc, Huế nổi tiếng với những địa điểm tâm linh mang đậm nét văn hóa tín ngưỡng truyền thống. Tiêu biểu phải kể tới những ngôi chùa linh thiêng cổ kính. Chùa ở Huế không chỉ là nơi mang nhiều ý nghĩa về mặt tâm linh mà còn là địa điểm du lịch chứa đựng văn hoá, lịch sử và kiến trúc của vùng cố đô xưa.

Nổi tiếng có thể kể tới như: Chùa Huyền Không Sơn Thượng, Chùa Từ Đàm, Chùa Thiên Mụ, Chùa Báo Quốc, Chùa Từ Hiếu, Chùa Thiền Lâm, Chùa Thiên Minh,...

T.Hà (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)

Tin được quan tâm

Từ nay, công chức địa chính xã sẽ bị phạt rất nặng nếu để xảy ra vi phạm này trong quản lý đất đai

Trường hợp công chức địa chính xã buông lỏng quản lý, để xảy ra sai phạm về đất đai, hình thức xử lý có thể...
Kiến thức 2 ngày, 21 giờ trước

Từ bây giờ: Dừng xe mặc áo mưa khi đang đi trên đường sẽ bị phạt đến 5.000.000 đồng trong trường hợp nào?

Những người dừng xe mặc áo mưa phải tuân thủ các quy tắc dừng, đỗ xe. Nếu không, đây được xem là hành vi vi...
Kiến thức 2 ngày, 15 giờ trước

Ngoài lương hưu hằng tháng, hàng triệu người sẽ nhận được khoản tiền tăng gấp 4 lần kể từ 1/7/2025

Người lao động sẽ được nhận một khoản trợ cấp một lần khi nghỉ hưu ngoài lương hưu hằng tháng, với mức tăng có thể...
Kiến thức 2 ngày, 19 giờ trước

Hàng triệu người đón tin vui: Thêm một quyền lợi đặc biệt theo quy định mới nhất của Luật Đất đai

Sổ đỏ thửa đất của hộ gia đình sẽ ghi đầy đủ tên thành viên có chung quyền sử dụng đất, theo quy định mới...
Kiến thức 1 ngày, 5 giờ trước

Công chức, viên chức đón nhận tin vui lớn: Sẽ được thưởng hơn 8.000.000 đồng nếu đạt thành tích này

Công chức, viên chức được nhận bằng khen của Thủ tướng Chính phủ, mức thưởng được nhận theo quy định tại Nghị định 152/2025/NĐ-CP.
Kiến thức 1 ngày, 11 giờ trước

Xe máy dừng đèn đỏ vẫn bị phạt đến 14.000.000 đồng nếu vi phạm lỗi này: Nhiều người chủ quan vẫn hay mắc phải

Trong trường hợp người điều khiển xe máy dừng đèn đỏ nhưng đè vạch dừng dẫn đến tai nạn giao thông, mức phạt sẽ tăng...
Kiến thức 2 ngày, 22 giờ trước

Tin cùng mục

Từ nay đến 31/12/2025: Người đủ 30 năm tuổi Đảng sẽ được nhận mức tiền thưởng là bao nhiêu?

Theo Kết luận số 83-KL/TW của Ban Chấp hành Trung ương về cải cách chính sách tiền lương, từ ngày 1/7/2024, lương cơ sở sẽ...
Kiến thức 5 giờ, 10 phút trước

Cách để đi qua vạch xương cá - vạch 4.2 mà không lo bị phạt?

Nhiều người thắc mắc vạch xương cá là gì, khi điều khiển phương tiện tham gia giao thông phải xử lý thế nào để không...
Làm sao 5 giờ, 11 phút trước

Kiêng kị bày chuối lên bàn thờ trong tháng cô hồn, có phải để tránh những người 'bạn' không mời?

Trong tháng 7 âm lịch, còn được gọi là "tháng cô hồn", rất nhiều người tin rằng việc không đặt chuối lên bàn thờ là...
Đời sống số 5 giờ, 11 phút trước

Tử vi ngày 21/8/2025 của 12 con giáp: Tuổi Ngọ tài lộc dồi dào, Mão cẩn trọng không nên nóng vội

Cùng xem tử vi dự đoán gì về vận mệnh, tình duyên, cuộc sống,... của 12 con giáp trong ngày 21/8/2025.
Đời sống số 5 giờ, 11 phút trước

Tin vui: Kể từ nay, những trường hợp này xây nhà sẽ không cần xin Giấy phép xây dựng

Theo quy định mới, sẽ có những trường hợp được miễn Giấy phép xây dựng.
Kiến thức 7 giờ, 34 phút trước

Phân biệt ba căn bệnh sốt xuất huyết, Chikungunya và Zika: Bệnh nào nguy hiểm hơn, bệnh nào lây qua đường tình dục?

Tại Việt Nam, cả ba căn bệnh do muỗi vằn truyền là sốt xuất huyết Dengue, Chikungunya và Zika đều đã được ghi nhận, đặt...
Kiến thức 7 giờ, 34 phút trước

Tin mới cập nhật

Trường hợp nào người dân được chi trả cao hơn mức 500.000 đồng/tháng tiền trợ cấp hưu trí xã hội?

Công dân Việt Nam đáp ứng đầy đủ quy định sẽ được hưởng chế độ trợ cấp cao hơn mức trợ cấp hưu trí xã...
Kiến thức 7 giờ, 35 phút trước

Công an Hà Nội ra mắt 4 sản phẩm công nghệ, đột phá trong chuyển đổi số phục vụ nhân dân

Ngày 31/7, Công an Thành phố Hà Nội đã chính thức ra mắt 4 sản phẩm chuyển đổi số đột phá, nhằm nâng cao hiệu...
Tin trong ngày 7 giờ, 36 phút trước

Ngành học sĩ tử lo sẽ thất nghiệp sau 5 năm: Chuyên gia trấn an, doanh nghiệp rất cần nhân tài, lương tới 30 triệu mỗi tháng

Ngành học tưởng chừng lâm nguy trước làn sóng chuyển đổi xanh thực chất đang bước vào giai đoạn "tiến hóa" mạnh mẽ, mở ra...
Doanh nghiệp 7 giờ, 36 phút trước

Những con giáp nào cần thận trọng vào Thứ Năm ngày 21 tháng 8, tức ngày 28 tháng 6 nhuận âm lịch?

Ngày 21 tháng 8, thứ Năm, ngày 28 tháng 6 âm lịch, tương ứng với năm Dật Tư, tháng Giáp Thân và ngày Nhâm Hư....
Đời sống số 10 giờ, 59 phút trước

Trắc nghiệm tâm lý: Bạn thích món đồ trang trí nào? Vận may tài chính của bạn sẽ có những thay đổi lớn nào trong nửa cuối năm?

Đây là bài trắc nghiệm tâm lý vui: Dựa vào món đồ trang trí bạn thích nhất, chúng mình sẽ khám phá sự thay đổi...
Đời sống số 10 giờ, 18 phút trước

Nhóm cán bộ, công chức này ghi nhớ mốc thời gian quan trọng sau để được hưởng đủ quyền lợi

Các bộ, ngành, địa phương phải hoàn tất việc rà soát, lập danh sách và ra quyết định nghỉ việc đối với cán bộ, công...
Kiến thức 11 giờ, 47 phút trước

Đừng quá thân thiết với cha mẹ bạn cùng lớp của con bạn, đặc biệt là 3 kiểu cha mẹ sau đây mà bạn nên tránh xa

Trong quá trình con trẻ trưởng thành và học tập, việc các bậc phụ huynh giao lưu, tiếp xúc với nhau là điều khó tránh...
Làm sao 11 giờ, 47 phút trước

Loại gỗ chỉ cần cắt 1 tấm đem bán cũng đủ mua cả căn chung cư: Quý như ‘vàng ròng’, đắt đỏ nhất hành tinh

Bởi giá cao ngất ngưởng nên những cây gỗ loại này đang bị khai thác một cách triệt, phải đứng trước nguy cơ bị tuyệt...
Kiến thức 11 giờ, 48 phút trước

4 loại cá khó nuôi nhân tạo, thịt bổ không tanh, giới nhà giàu thi nhau săn lùng từng con

Trong vô vàn loại cá xuất hiện trên mâm cơm hàng ngày, có những loài đặc biệt hiếm gặp, không phải vì chúng không ngon...
Kiến thức 11 giờ, 49 phút trước

Chính thức từ nay, giáo viên được thưởng 7.020.000 đồng nếu làm điều này

Theo quy định mới, giáo viên đạt danh hiệu này thì được thưởng 7.020.000 đồng (2.340.000 đồng x 3).
Kiến thức 11 giờ, 49 phút trước