Khái niệm lấn đất, chiếm đất trong Luật Đất đai 2024
Luật Đất đai 2024 có quy định rõ các thuật ngữ về vi phạm pháp luật như lấn đất, chiếm đất.
Lấn đất (khoản 31, điều 3) là việc người sử dụng tự ý dịch chuyển mốc giới, ranh giới để mở rộng diện tích đất mà không được phép.
Chiếm đất (khoản 9, điều 3) là sử dụng đất đang do Nhà nước quản lý hoặc của người khác mà chưa được phép.
Một số trường hợp đất lấn chiếm sẽ vẫn được cấp sổ đỏ, người dân cần biết để hưởng đủ quyền lợi. (Ảnh minh hoạ)
Luật Đất đai 2024 cũng đã quy định một số trường hợp lấn chiếm sẽ vẫn được xem xét cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất tại Điều 139.
Theo đó, người sử dụng đất sẽ được cấp sổ đỏ đối với các trường hợp có đất lấn chiếm sau:
Lấn chiếm hành lang công trình công cộng, lòng đường, vỉa hè
Theo quy định, hộ gia đình, cá nhân lấn chiếm hành lang bảo vệ an toàn công trình công cộng, lòng đường, lề đường, vỉa hè hoặc đất dành cho xây dựng trụ sở, công trình sự nghiệp, công trình công cộng trước ngày 1/7/2014, sẽ bị Nhà nước thu hồi đất để trả lại cho công trình, không cấp sổ đỏ.
Tuy nhiên, nếu phần đất đó sau khi điều chỉnh quy hoạch không còn nằm trong hành lang bảo vệ, chỉ giới giao thông hay mục đích công cộng khác, và phù hợp với quy hoạch được phê duyệt, thì người đang sử dụng có thể được xem xét cấp sổ đỏ.
Lấn chiếm đất có nguồn gốc nông, lâm trường
Đối với đất lấn chiếm có nguồn gốc từ các nông, lâm trường được giao không thu tiền trước ngày 1/7/2014, cách xử lý tùy thuộc vào quy hoạch:
Nếu thuộc quy hoạch lâm nghiệp (rừng đặc dụng, phòng hộ), UBND tỉnh sẽ thu hồi giao lại Ban quản lý rừng; người đang sử dụng có thể được khoán bảo vệ hoặc được giao đất bảo vệ, phát triển rừng và xem xét cấp sổ đỏ.
Nếu phần đất đó được sử dụng để sản xuất nông nghiệp, làm nhà ở trước 1/7/2014, và không thuộc quy hoạch lâm nghiệp hay công trình hạ tầng, thì vẫn được xem xét cấp sổ đỏ, kèm nghĩa vụ tài chính.
(Ảnh minh họa).
Lấn chiếm ngoài các trường hợp trên, sử dụng đất không đúng mục đích
Hộ gia đình, cá nhân lấn chiếm đất không thuộc hai trường hợp nêu trên hoặc sử dụng đất sai mục đích được giao, nếu đang sử dụng ổn định và phù hợp với quy hoạch cấp huyện, phân khu, quy hoạch xây dựng hoặc nông thôn, vẫn có thể được xem xét cấp sổ đỏ.
Tự khai hoang đất nông nghiệp
Trường hợp hộ gia đình, cá nhân tự khai hoang đất nông nghiệp, nếu không có tranh chấp, Nhà nước sẽ cấp sổ đỏ theo hạn mức do UBND tỉnh quy định. Diện tích vượt hạn mức sẽ phải chuyển sang thuê đất của Nhà nước.
K.Hoàng (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)