Danh mục

Nelson Mandela: Cuộc đời và những dấu ấn thời đại

Thứ sáu, 06/12/2013 09:44

Nelson Mandela là một trong những người đàn ông đáng kính, được tôn sùng nhất thế giới, người đã lãnh đạo cuộc chiến đấu chống lại Chủ nghĩa Apartheid bạo tàn và đưa đất nước Nam Phi trở thành quốc gia dân chủ đa chủng tộc.


Nelson Mandela bên vợ, bà Graca Machel.

Mandela là Tổng thống da đen đầu tiên ở Nam Phi vào năm 1994 sau gần 3 thập kỷ đấu tranh chống lại sự áp bức của người da trắng và trở thành biểu tượng chống phân biệt chủng tộc không chỉ của quốc gia Nam Phi mà còn của nhân dân yêu chuộng hòa bình và bình đẳng trên thế giới. Với những cống hiến đó, Mandela giành giải Nobel Hòa bình năm 1993.

Kể từ khi rời ghế Tổng thống vào năm 1999, Mandela trở thành đại sứ cấp cao của Nam Phi, đóng vai trò hạt nhân trong chiến dịch chống căn bệnh thế kỷ HIV/Aids và giúp đỡ nước nhà giành quyền đăng cai World Cup 2010. Trong những năm qua, Mandela gặp nhiều vấn đề sức khỏe nhưng vẫn tham gia vào những cuộc tọa đàm về hòa bình tại CHDC Congo, Burundi và một số quốc gia khác trong và ngoài châu Phi.

Năm 2004, ở tuổi 85, Mandela chính thức từ giã cuộc sống của một người dành cho công chúng, dành nhiều thời gian bên gia đình, bạn bè. “Đừng gọi cho tôi, tôi sẽ gọi cho bạn”, ông nói với những ai có ý định mời ông tham gia vào các hoạt động chính trị, xã hội. Kể từ đó, Mandela hiếm khi xuất hiện tại các sự kiện hay trước truyền thông.

Trong 2 năm trở lại đây, ông phải ra vào viện rất nhiều lần. Cuối tháng 1 năm 2011, Mandela được đưa tới bệnh viện Johannesburg để trải qua đợt điều trị đặc biệt và có thông tin ông đã phải dùng đến máy hỗ trợ hô hấp bởi di chứng của căn bệnh lao mắc phải trong thời kỳ 27 năm bị giam cầm trước khi chế độ diệt chủng kết thúc tại Nam Phi vào năm 1994. Căn bệnh này tiếp tục hành hạ và đẩy Mandela vào tình trạng nguy kịch bởi nhiễm trùng phổi nghiêm trọng.

Nuôi dưỡng bởi lòng trung thành

Mandela sinh năm 1918 trong bộ tộc Thembu nói tiếng Xhosa tại một làng nhỏ nằm ở miền Tây của tỉnh Cape, Nam Phi. Tại quê hương mình, Mandela thường được gọi với tên mà bộ tộc đặt cho anh, Madiba, còn Nelson là tên tiếng Anh mà khi đi học, cô giáo đã chọn cho ông.


Mandela và người bạn, đồng chí từng đồng cam cộng khổ, Oliver Tambo.

 Bố Mandela là thành viên hội đồng cơ mật của Hoàng gia Thembu, người có công đưa Jongintaba Dalindyebo lên ngôi quốc vương Thembu. Dalindyebo sau này đã trả ơn ông bằng cách nhận nuôi Mandela sau khi Mphakanyiswa qua đời vào năm Mandela mới 9 tuổi.

Theo phong tục của người Thembu, ông được thụ giáo lúc 16 tuổi, rồi đi học Học viện Clarkebury Boarding. Để chuẩn bị thừa kế vị trí thành viên Hội đồng Cơ mật của cha mình, năm 1937, Mandela chuyển đến trường Healdtown, ngôi trường tại Fort Beaufort, nơi hầu hết con cháu hoàng tộc Thembu đều đi học. Sau đó, ông đậu vào học bằng Cử nhân tại Trường Đại học Fort Hare. Cuối năm thứ nhất, Mandela tham gia vào vụ tẩy chay của Hội sinh viên nhằm chống lại quy định của trường đại học, và bị buộc phải rời trường Fort Hare.

Năm 1941, Mandela 23 tuổi, đã chạy trốn khỏi cuộc hôn nhân bị sắp xếp. Ông đến Johannesburg, xin làm tập sự ở một công ty luật. Khi làm việc tại hãng Witkin, Sidelsky và Edelman, Mandela đã hoàn tất tấm bằng Cử nhân hàm thụ của Trường Đại học Nam Phi. Hai năm sau, ông học luật tại Trường Đại học Witwatersrand, nơi được tiếp xúc với tự do, với những tư tưởng cấp tiến cũng như nuôi dưỡng đam mê hoạt động chính trị, chống lại phân biệt chủng tộc. Cũng trong năm đó, Mandela gia nhập Đảng Quốc đại (ANC).

Năm 1944, Mandela kết hôn với người vợ đầu tiên của ông, bà Evelyn Mase. Năm 1958, họ ly hôn sau khi đã có với nhau 4 đứa trẻ. Trong thời gian này, Mandela và luật sư đồng nghiệp Oliver Tambo điều hành một công ty luật, nhận bào chữa miễn phí hoặc giá rẻ cho nhiều người da đen thiếu luật sư đại diện. Cùng với nhau, Mandela và Tambo thực hiện những chiến dịch chống lại Chủ nghĩa Apartheid.

Năm 1956, Mandela cùng với 155 nhà hoạt động khác bị bị bắt giam và bị buộc tội phản quốc. Sau quá trình xét xử kéo dài từ năm 1956-1961, tất cả các bị cáo đều được tuyên trắng án. Năm 1958, Mandela kết hôn với Winnie Madikizela, người đã quyết liệt đấu tranh trong chiến dịch vận động, đòi thả tự do cho chồng mình.

Cuộc chiến của Mandela và ANC chống lại chủ nghĩa phân biệt chủng tộc lên đến cao trào vào năm 1960, khi 69 người da đen bị cảnh sát bắn chết ở Sharpeville.

Án chung thân

Năm 1962 Mandela bị bắt sau khi ẩn náu được 17 tháng, và giam giữ tại Pháo đài Johannesburg, bị tuyên án 5 năm tù giam với tội danh chủ mưu kêu gọi công nhân đình công vào năm 1961 và vượt biên bất hợp pháp tại tòa. Hai năm sau, vào ngày 11 tháng 6 năm 1964, ông lại phải ra tòa một lần nữa, bị tuyên án chung thân với tội danh phá hoại và âm mưu một cuộc xâm lược của ngoại quốc vào Nam Phi.


Bài báo đăng thông tin Mandela được tự do.

 Tại tòa Rivonia, ông truyền đạt niềm tin của mình về dân chủ, về tự do và sự công bằng trong xã hội. “Tôi cống hiến cả đời tôi cho sự nghiệp đấu tranh của người dân châu Phi. Tôi đã chiến đấu chống lại sự thống trị của người da trắng, và tôi cũng chiến đấu chống lại sự thống trị của người da đen. Tôi yêu mến lý tưởng về một xã hội dân chủ và tự do trong đó mọi người dân sống với nhau hòa thuận và bình đẳng. Đó là lý tưởng mà tôi hy vọng sẽ sống vì nó và đạt được nó. Nhưng nếu cần, tôi cũng sẵn sàng chết vì lý tưởng đó”.

Thời gian giữa năm 1968 và 1969, Mandela chịu đựng nỗi đau tinh thần khi hay tin mẹ ông qua đời và con trai cả chết trong một tai nạn xe hơi. Ông không được phép tham dự 2 lễ tang này. Mandela tiếp tục bị giam giữ tại đảo Robben trong 18 năm tiếp đó trước khi được chuyển tới nhà tù Pollsmoor nằm trong đất liền vào năm 1982.

Trong suốt thời kỳ Mandela bị giam giữ, đã có nhiều áp lực ở trong cũng như ngoài nước đòi chính quyền Nam Phi phải trả tự do cho ông, với khẩu hiệu nổi tiếng Free Nelson Mandela! (Nelson Mandela Tự do). Đến năm 1989, Nam Phi có sự chuyển biến khi Botha bị đột quỵ và Frederik Willem de Klerk thay thế vào vị trí tổng thống.[62] De Klerk tuyên bố thả tự do cho Mandela vào tháng 2 năm 1990. Sự kiện này được phát hình trực tiếp trên khắp thế giới.

Tổng thống da đen đầu tiên

Năm 1992, Mandela chia tay bà Winnie sau khi biết tin bà ngoại tình. Mandela trở lại làm lãnh đạo ANC, rồi từ năm 1990 đến 1994, ông lãnh đạo đảng này trong cuộc thương lượng đa đảng dẫn tới cuộc bầu cử đa sắc tộc đầu tiên trong nước.


Sau khi về hưu, ông tích cực hoạt động nhằm ngăn ngừa căm bệnh thế kỷ AIDS.

 Cuộc bầu cử đa sắc tộc đầu tiên ở Nam Phi với quyền bỏ phiếu được trao cho tất cả mọi người đã diễn ra vào ngày 27 tháng 4 năm 1994. ANC giành được 62% số phiếu bầu, và Mandela, với vai trò là lãnh đạo ANC, đã nhậm chức làm Tổng thống da đen đầu tiên của Nam Phi.

Một trong những vấn đề lớn nhất trong thời kỳ làm Tổng thống của Mandela là sự thiếu thốn nhà ở dành cho người nghèo, những khu ổ chuột vẫn tồn tại ngay cả các thành phố lớn. Ông giao cho Phó tổng thống Thabo Mbeki toàn bộ quyền hạn để thực hiện những cải cách về kinh tế, đời sống còn mình tập trung vào các vấn đề quốc tế, xây dựng hình ảnh của Nam Phi.

Đúng dịp sinh nhật 80 tuổi, Mandela kết hôn lần ba với Graca Machel, vợ cũ của cựu Tổng thống Mozambiquevà là đồng minh của ANC bị chết trong vụ rơi máy bay 12 năm trước đó. Cuộc hôn nhân là kết quả của hàng tháng trời thương thảo ở cấp quốc tế để đặt ra đồ sính lễ chưa từng có trong lịch sử để được rút khỏi bộ tộc của Machel.

Sau khi ông chính thức về hưu, sự kết nối của ông với người dân thông qua Quỹ từ thiện Mandela. Sự xuất hiện đáng chú ý nhất của ông là sau cái chết của con trai Makgatho. Thời điểm đó, những điều cấm kỵ vẫn bao trùm xoay quanh đại dịch AIDS và Mandela cố gắng xóa bỏ điều đó khi thừa nhận con trai ông đã qua đời vì căn bệnh này. Ông kêu gọi người dân Nam Phi hãy nói về AIDS như những căn bệnh “bình thường” trong cuộc sống chứ không phải có gì kỳ bí.

Tháng 11 năm 2012, Nam Phi phát hành đồng tiền đầu tiên in hình Nelson Mandela.

Theo Thethaovanhoa.vn

Tin được quan tâm

Chưa đến 10 ngày nữa: Lương 15 triệu phải trích lại 1.575.000 đồng/tháng, hàng triệu người lao động cần biết điều này

Theo Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) sắp có hiệu lực với mức lương 15 triệu đồng/tháng, số tiền đóng bảo hiểm sẽ là bao...
Tin trong ngày 1 ngày, 8 giờ trước

Năm 2025: Xóa bỏ Sổ đỏ hộ gia đình, người dân phải đi đổi sang mẫu mới nếu không bị phạt 20 triệu, đúng không?

Nhiều người thắc mắc: Sổ đỏ hộ gia đình có phải đổi lại theo luật mới không?
Kiến thức 1 ngày, 9 giờ trước

Kể từ bây giờ: Người dân phải dừng xe để CSGT kiểm tra trong 4 trường hợp này, dù không vi phạm giao thông

Hiện nay có 4 trường hợp Cảnh sát giao thông (CSGT) được dừng phương tiện đang tham gia giao thông để kiểm tra.
Kiến thức 1 ngày, 8 giờ trước

Gia đình duy nhất Việt Nam có tới 4 nghệ sĩ cùng được lấy tên để đặt cho tên đường

Không riêng Đà Nẵng mà tên riêng của các nghệ sĩ trong gia đình này cũng được lấy để đặt cho nhiều tuyến đường tại...
Chuyện làng sao 1 ngày, 11 giờ trước

Từ nay, người sinh năm này sẽ bị phạt đến 500.000 đồng và tạm dừng toàn bộ giao dịch ngân hàng nếu không làm lại CCCD?

Việc sử dụng thẻ CCCD hết hạn sẽ bị xử phạt hành chính và tạm dừng toàn bộ giao dịch ngân hàng.
Kiến thức 15 giờ, 2 phút trước

Lương cơ sở 2,34 triệu đồng chính thức được bãi bỏ sau ít ngày nữa, người lao động hưởng lợi thế nào?

Từ 1/7/2025, Chính phủ thay thế mức lương cơ sở 2,34 triệu đồng bằng mức tham chiếu mới.
Kiến thức 19 giờ, 1 phút trước

Tin cùng mục

Tử vi ngày 23/6/2025 của 12 con giáp: Tuổi Thân vận tài lộc cực kỳ sáng sủa; Dậu thời vận không hanh thông

Cùng xem tử vi dự đoán gì về vận mệnh, tình duyên, cuộc sống,... của 12 con giáp trong ngày 23/6/2025.
Đời sống số 1 giờ, 29 phút trước

Kể từ nay: Khách sạn, nhà nghỉ có được quyền giữ giấy tờ tùy thân của khách lưu trú không?

Khách sạn, nhà nghỉ tạm giữ giấy tờ tùy thân của khách trong thời gian thuê phòng có đúng luật không?
Kiến thức 2 giờ, 54 phút trước

Từ 1/7 số định danh cá nhân chính thức thay thế mã số thuế, đơn giản hóa thủ tục hành chính

Từ ngày 1/7 tới, một thay đổi quan trọng trong hệ thống thuế Việt Nam sẽ chính thức có hiệu lực: số định danh cá...
Tin trong ngày 2 giờ, 24 phút trước

“Trong nhà có 3 người thì may mắn sẽ vào nhà”, 3 người này là ai mà nhà sẽ ngày càng thịnh vượng

Mong muốn lớn nhất của con người trong cuộc sống là có một gia đình giàu có và những người thân trong gia đình khỏe...
Đời sống số 3 giờ, 31 phút trước

Từ tháng 5/2025: Nếu vi phạm lỗi này khi đi xe khách người dân có thể bị phạt tới 3 triệu đồng

Bắt đầu từ tháng 5/2025, hành khách đi xe khách cần đặc biệt lưu ý, bởi theo quy định mới tại Nghị định 168/2024/NĐ-CP, một...
Kiến thức 3 giờ, 39 phút trước

Từ 1/7/2025, sử dụng điện thoại tại nơi này có thể bị phạt đến 7 triệu đồng, nhiều người rất dễ vi phạm

Theo dự thảo Nghị định mới do Bộ Công an đề xuất, mức xử phạt đối với hành vi sử dụng điện thoại tại cây...
Tin trong ngày 3 giờ, 53 phút trước

Tin mới cập nhật

Sao Việt 22/6: Phương Thanh nhắn gửi 'con rể' G-Dragon; Cường Đô La mừng sinh nhật Subeo

Tin sao Việt 22/6/2025: Đoạn tâm thư ngắn của ca sĩ Phương Thanh gửi 'con rể' G-Dragon gây chú ý; Cường Đô La tiết lộ...
Chuyện làng sao 3 giờ, 37 phút trước

2 khoản tiền cao nhất bắt buộc phải nộp khi làm Sổ đỏ trong năm 2025, đó là?

Trong đó, có 2 khoản tiền chiếm tỷ trọng cao nhất và ảnh hưởng trực tiếp đến tổng chi phí làm Sổ đỏ năm 2025....
Kiến thức 3 giờ, 9 phút trước

Quy định mới nhất về mức tiền thưởng cho cán bộ, công chức từ ngày 1/7/2025

Nguyên tắc tính tiền thưởng cho cán bộ, công chức từ ngày 1/7/2025 căn cứ theo Nghị định 152/2025/NĐ-CP.
Kiến thức 3 giờ, 23 phút trước

Hương Liên đúng chuẩn 'vợ đảm dâu hiền' hậu đám hỏi với chồng thiếu gia, còn được nửa kia tặng hoa hồng đầy lãng mạn

Món quà ấm áp tặng vợ của ông xã Hương Liên (The Face) khiến nhiều người ghen tị.
Chuyện làng sao 3 giờ, 29 phút trước

Bị mỉa mai chuyện con trai giống Đình Tú, diễn viên Hương Giang đáp trả cực gắt

Hương Giang phản ứng căng khi bị mỉa mai con trai có nét giống Đình Tú.
Chuyện làng sao 4 giờ, 31 phút trước

Từ 1/7/2025: Có 20 nhóm được ngân sách Nhà nước đóng BHYT, ai cũng nên nắm rõ để đảm bảo quyền lợi

Theo đó, từ 1/7/2025, sẽ có thêm nhiều nhóm đối tượng được ngân sách Nhà nước hỗ trợ tiền đóng BHYT.
Kiến thức 4 giờ, 54 phút trước

Tin vui: Nhóm khách hàng này sẽ được tăng tối đa mức vay dù không có tài sản bảo đảm, từ 1/7/2025

Chính phủ đã ban hành Nghị định 156/2025/NĐ-CP Sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 55/2015/NĐ-CP về chính sách tín dụng phục...
Kiến thức 4 giờ, 8 phút trước

Hàng triệu người lao động chú ý: Cần làm ngay điều này trên VssID trước 1/7 kẻo mất quyền lợi

Cập nhật thông tin trên VssID không chỉ là thao tác kỹ thuật, mà là điều kiện bắt buộc để bảo vệ quyền lợi chính...
Kiến thức 4 giờ, 24 phút trước

Vài ngày nữa, mua hàng dưới 20 triệu thanh toán tiền mặt sẽ không được khấu trừ thuế GTGT

Từ ngày 1/7/2025, theo Luật Thuế Giá trị gia tăng 2024, mọi khoản chi mua hàng hóa, dịch vụ – dù dưới 20 triệu đồng...
Kiến thức 5 giờ, 54 phút trước

Từ 1/7: Người đóng BHXH chưa đủ 20 năm có được rút một lần không?

Người lao động chưa đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội (BHXH), nếu sau 12 tháng không tiếp tục tham gia BHXH bắt buộc...
Kiến thức 5 giờ, 11 phút trước