Danh mục

Lần đầu tiên lý giải được vì sao nhiều trẻ 9 tháng mắc sởi

Chủ nhật, 20/04/2014 09:24

Một trong những bất thường của dịch sởi năm nay là tỉ lệ trẻ dưới dưới 9 tháng mắc sởi, diễn biến nặng và tử vong là không nhỏ. Lần đầu tiên, GS – TS Nguyễn Trần Hiển – Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ đưa ra những giả thuyết kiến giải về diễn biến.

Trẻ mắc sởi dưới 1 tuổi chiếm 27%, trong đó trẻ dưới 9 tháng tuổi cũng đã là gần 16%. Ông có thể lý giải vì sao lại có nhiều cháu bé được coi là còn miễn dịch với sởi do mẹ truyền cho lại bị bệnh nhiều đến như vậy?

Sáng 18.4, Hội đồng khoa học cấp nhà đã thông qua đề xuất trình Bộ Bộ KHCN phê duyệt hỗ trợ kinh phí triển khai đề tài “Nghiên cứu “Dịch tễ, miễn dịch, virus học, lâm sàng, và hiệu quả điều trị bệnh sởi ở VN 2013 - 2014”. Đề tài do Viện Vệ sinh dịch tễ TƯ chủ trì, hợp tác với các BV Nhi TƯ, BV BM, BV Bệnh Nhiệt đới TƯ, các BV các tỉnh, các Viện Vệ sinh dịch tễ/Pasteur khu vực, các tổ chức quốc tế.

Với đề tài này, chúng tôi hy vọng có thể lý giải các ca bệnh nặng bất thường, nhiều ca tử vong như vậy trong mùa dịch này, trong đó có câu hỏi vì sao dưới 9 tháng trẻ có tỷ lệ mắc sởi cao.

Tuy nhiên, hiện giả thuyết của chúng tôi về hiện tượng này có thể như sau: Nhiều nghiên cứu trên thế giới cho thấy rằng ở những người mắc bệnh sởi có miễn dịch sởi cao hơn ở những người tiêm phòng vaccine. Miễn dịch thu được qua tiêm chủng thường thấp hơn và không bền vững suốt đời mà giảm dần theo thời gian.

Cho nên, về lý thuyết, trẻ sinh ra từ mẹ đã tiêm phòng có thể có nồng độ miễn dịch thấp không đủ để phòng bệnh, so với trẻ sinh ra từ người mẹ đã mắc sởi tự nhiên.

Kết quả nghiên cứu về miễn dịch nền với virus sởi ở trẻ em sinh ra ở Mỹ cho thấy, ở trẻ mới sinh chỉ có 7% không có kháng thể với sởi. Nhưng đến lúc 6 tháng tuổi, tỷ lệ này là lên tới 90%.

Ở Việt Nam, vaccine sởi được đưa vào chương trình tiêm chủng mở rộng (TCMR) từ năm 1985 đã góp phần giảm tỷ lệ mắc sởi trong cộng đồng gần 600 lần năm 2012 so với năm 1984. Hầu hết người dân trong đó có các bà mẹ tuổi 20-30 có kháng thể với sởi từ tiêm phòng. Vì thế, trẻ sinh ra gần đây từ những bà mẹ này cũng sẽ có miễn dịch thấp hơn, có thể không đủ để bảo vệ trẻ khỏi mắc sởi.

Nếu như vậy, vì sao Bộ Y tế không điều chỉnh thời gian tiêm sởi mũi 1 trước 9 tháng?

Việc quy định ngưỡng 9 tháng tiêm sởi mũi 1 hiện nay là do kết quả nhiều nghiên cứu trước đây cho thấy ở độ tuổi đó, hệ miễn dịch của trẻ mới hoàn thiện, cơ thể mới có khả năng tiếp nhận vắc xin và tạo thành kháng thể chủ động đủ để phòng sởi. Trong thời gian chưa có những kết quả nghiên cứu của đề tài nói trên (dự kiến sớm nhất vào cuối năm nay), việc có thay đổi lịch tiêm phòng sởi hay không chưa được đưa ra.

Rất nhiều người lớn, hoặc cha mẹ không nhớ con mình đã tiêm phòng sởi hay chưa. Vậy theo ông, dù từng tiêm hay chưa, họ có nên đi tiêm lúc này?

Các cháu ở độ tuổi 9 – 24 tháng, (riêng các cháu ở TP.HCM thì ở độ tuổi 9 – 36 tháng) thuộc diện tiêm vét theo quy định. Còn bất cứ ai, người lớn hay trẻ em, nếu chưa chắc chắn đã mắc sởi hoặc tiêm phòng sởi, mà phơi nhiễm với bệnh nhân sởi và có nguy cơ mắc sởi cao đều nên đi tiêm vắc xin sởi để phòng bệnh. Kháng thể sẽ xuất hiện sau 2 tuần và đạt tối đa sau 4 tuần. Nhiều nghiên cứu cho thấy kháng thể đối với virus sởi từ mẹ truyền sang cho con qua sữa mẹ là rất thấp và không đủ để bảo vệ trẻ khỏi mắc sởi.


Trẻ cần được tiêm chủng đầy đủ sởi 2 mũi vào 9  và 18 tháng để đủ
kháng thể phòng bệnh. Ảnh: Dương Ngọc.

Thưa ông, những năm qua, tỉ lệ tiêm phòng các tỉnh đều đạt trên 90%. Vậy ngoài những lý do vaccine chỉ đạt hiệu quả bảo vệ tối đa 95%, liệu chất lượng vaccine có vấn đề gì không?

Vaccine sởi dùng trong chương trình TCMR do Trung tâm nghiên cứu sản xuất vaccine và sinh phẩm y tế (Bộ Y tế) sản xuất dưới sự hỗ trợ hoàn toàn từ công nghệ, dây truyền sản xuất của Nhật Bản, đạt tiêu chuẩn thực hành sản xuất tốt của Tổ chức thế giới, được thường xuyên kiểm định chất lượng. Vaccine này được đánh giá là một trong những loại tốt nhất hiện nay. Ngoài ra, vaccine cũng được vận chuyển bảo quản trong dây truyền lạnh theo đúng qui định. Do đó, theo tôi không có vấn đề gì về chất lượng.

Thưa GS, vụ dịch sởi này có làm ảnh hưởng đến tiến độ loại trừ bệnh sởi vào năm 2017 mà Việt Nam đã cam kết với thế giới?

Điều này phụ thuộc vào tỷ lệ tiêm chủng đầy đủ sởi và vào tiến độ các chiến dịch tiêm chủng thời gian tới đây. Nếu làm được tốt, sẽ tạo được quần thể miễn dịch cao nhất. Trong các biện pháp dự phòng bệnh truyền nhiễm, đặc biệt là bệnh dễ lây lan như sởi – như người ta đã nói rằng một người chưa có miễn dịch với sởi chỉ cần đi qua đầu giường người bệnh sởi đã bị nhiễm sởi – thì tiêm phòng là hiệu quả cao nhất.

Việc Việt Nam có đạt được mục tiêu loại trừ sởi, tức là duy trì được tỉ lệ mắc 1 ca/1 triệu dân hay không phụ thuộc vào thành hiệu quả của việc triển khai tiêm phòng vắc xin sởi. Thực tế các nước châu Mỹ đã loại trừ được bệnh sởi từ năm 2002 nhờ vaccine.

Xin cảm ơn ông!

Lao Động

Tin được quan tâm

Gia Cát Lượng lừa hắn, Lưu Bị lợi dụng hắn, Quan Vũ coi thường hắn nhưng hắn là người có tài nhất Tam Quốc

Trong lịch sử đầy mưu lược của Tam Quốc, Gia Cát Lượng được ngợi ca với trí tuệ siêu phàm, Lưu Bị được tôn sùng...
Kiến thức 2 ngày, 11 giờ trước

Dù hấp loại cá nào cũng chỉ cần “4 nguyên liệu” là đủ! Đơn giản mà ngon, cá mềm và không tanh

Cá rất phổ biến và xuất hiện trên bàn ăn trong những dịp quan trọng. Nói chung, cá kho, cá chua ngọt, cá hấp đều...
Kiến thức 2 ngày, 8 giờ trước

Trắc nghiệm tâm lý: Hãy chọn loại trái cây yêu thích dựa trên trực giác của bạn và kiểm tra xem những sự kiện vui vẻ nào sắp đến với bạn

Hãy cùng nhìn vào bức ảnh dưới đây và lựa chọn một loại trái cây mà bạn thấy ngon nhất. Đáp án sẽ nói cho...
Đời sống số 2 ngày, 7 giờ trước

Người phụ nữ 'sex' với 1.500 đàn ông, thậm chí còn quan hệ trước mặt vợ họ

Không chỉ tự hào về 'chiến tích' của mình, người phụ nữ này còn tiết lộ có những lúc 'sex' ngay trước mặt vợ của...
Kiến thức 1 ngày, 7 giờ trước

Hoa hậu Thanh Thủy đăng quang Miss International 2024, tạo nên kì tích

Hoa hậu Thanh Thủy đã xuất sắc giành được vương miện Miss International 2024.
Hoa Hậu 2 ngày, 4 giờ trước

Gia thế và cơ ngơi của Miss International 2024 - Thanh Thủy thế nào?

Miss International 2024 là Thanh Thủy có gia cảnh khá bình thường và lối sống cũng giản dị.
Chuyện làng sao 1 ngày, 12 giờ trước

Tin cùng mục

Tử vi ngày 15/11/2024 của 12 con giáp: Tuổi Tuất sự nghiệp tiến triển, có tin vui về tài lộc

Cùng xem tử vi dự đoán gì về vận mệnh, cuộc sống, tình duyên... của 12 con giáp trong ngày 15/11/2024.
Đời sống số 3 giờ, 59 phút trước

Cây phát tài phát lộc đặt lên bàn thờ rất tốt, nhưng chính xác cần cắm bao nhiều cành mới hút tiền tài?

Đặt cây trúc phát tài trên bàn thờ đừng chỉ đặt số lẻ 3, 5, 7 cây. Lưu ý một số điểm dưới đây để...
Đời sống số 4 giờ, 41 phút trước

Tào Tháo có sức mạnh tài ba nào để có thể chiêu mộ nhiều anh hùng hào kiệt?

Tào Tháo là một nhân vật lẫy lừng trong lịch sử Trung Quốc cổ đại, ông có tài thao lược, thu phục nhân tâm nên...
Hồ sơ tư liệu 4 giờ, 41 phút trước

Đức Phật nói: Cuộc đời có 7 trở ngại và dựa theo độ tuổi, bạn đã vượt qua được bao nhiêu?

Cuộc sống bao gồm nhiều thập kỷ. Mỗi thập kỷ có những trải nghiệm khác nhau, những tâm trạng khác nhau và mỗi thập kỷ...
Kiến thức 4 giờ, 41 phút trước

10 bí quyết khi đi ăn ngoài hàng, dân sành ăn bất mí để không bị nhà hàng 'đánh lừa'

Bạn thường xuyên ăn ngoài và muốn đảm bảo không bị nhà hàng áp dụng các “chiêu lừa”? Những mẹo nhỏ này sẽ giúp bạn...
Kiến thức 4 giờ, 42 phút trước

Trắc nghiệm tâm lý: Bạn nhìn thấy gì đầu tiên, kiểm tra xem bạn có thể có bao nhiêu của cải

Hãy cùng chúng tôi khám phá bí ẩn về chỉ số may mắn của bạn bằng cách chọn hình ảnh mà bạn nhìn thấy đầu...
Đời sống số 7 giờ, 47 phút trước

Tin mới cập nhật

Văn khấn Rằm tháng 10

Rằm tháng 10 cũng là ngày Tết Hạ Nguyên, bạn có thể tham khảo văn khấn dưới đây để thể hiện lòng thành với thần...
Đời sống số 7 giờ, 11 phút trước

Chọn gà cúng thắp hương ngày rằm cần nhớ điều này kẻo phạm đại kỵ

Không riêng gì lễ Tết mà ngay cả ngày rằm, mùng một nhiều gia đình cũng dâng gà luộc lên bàn thờ để tỏ lòng...
Kiến thức 7 giờ, 12 phút trước

Cây điều 1.000 năm tuổi, lớn nhất thế giới, có diện tích khoảng 8.000 mét vuông

Ở vùng đông bắc Brazil có một kho báu thú vị được gọi là cây điều Pirange. Được biết đến với kích thước hùng vĩ...
Kiến thức 7 giờ, 12 phút trước

Bỏ vợ cũ cưới gái trẻ vì không thể sinh con, đêm tân hôn tôi điếng người khi thấy thứ phía sau lưng cô ấy

Đêm tân hôn, khi cô ấy quay lưng lại, tôi bỗng giật mình - ngay trên lưng cô ấy là một nốt ruồi lớn, giống...
Đàn ông yêu 7 giờ, 12 phút trước

Cô gái Việt duy nhất được nhà tiên tri mù Vanga dự đoán số phận là ai?

Tháng 8/1996, bà Vanga đã đưa ra dự đoán về số phận của cô gái này. Đây cũng được xem là một trong những lời...
Kiến thức 7 giờ, 12 phút trước

Nhà sư Ấn Độ 91 tuổi không ăn uống suốt 78 năm? Quân đội lắp camera giám sát trong phòng ông và cuối cùng phát hiện ra sự thật

Năm 2010, một nhà tu khổ hạnh 91 tuổi xuất hiện trước công chúng. Người ta nói rằng ông chưa bao giờ ăn bất cứ...
Kiến thức 7 giờ, 13 phút trước

Tổ tiên: 'Chim sa tận nơi không bắt, cá nhảy tận bờ không ăn', tại sao?

Người xưa từng khuyên rằng chim sa cá nhảy, tức là chim sa vào tận nhà cũng không bắt lại, cá nhảy lên tận bờ,...
Hồ sơ tư liệu 7 giờ, 13 phút trước

Hành động lạ của Hoa hậu Kỳ Duyên trước vương miện Miss Universe 2024

Khi đứng trước chiếc vương miện Miss Universe 2024, Kỳ Duyên đã chăm chú ngắm nhìn lâu và còn có hành động đưa tay lên...
VIDEO 7 giờ, 15 phút trước

Con người đầu tiên xuất hiện như thế nào sau khi khủng long tuyệt chủng?

Khi chúng ta bỏ qua bức tranh lịch sử rộng lớn của vũ trụ, một số thay đổi mang tính quyết định sẽ luôn xảy...
Kiến thức 8 giờ, 15 phút trước

Khi xào thịt nạc, cho tinh bột hay lòng trắng trứng? Cả hai đều sai! Dạy bạn một số mẹo, thịt mềm và mịn màng mà không dính

Không phải hoảng loạn! Hôm nay tôi sẽ bật mí cho bạn một mẹo nhỏ để món thịt nạc chiên của bạn được mềm và...
Địa chỉ ăn ngon 8 giờ, 16 phút trước