Danh mục

Huyền thoại 'miền mỹ nữ' ở Việt Nam

Thứ bảy, 17/11/2012 16:29

Ở thung lũng Mường So có một truyền thuyết kể rằng: Nàng Han, người con gái Thái đẹp nhất trời Tây Bắc, đã ban cho người dân nơi đây một dòng suối quý được “hóa thân” từ bộ váy áo của mình...

Để hàng nghìn năm sau, bất cứ thiếu nữ nào tắm gội, vẫy vùng trên dòng suối ấy đều trở lên xinh đẹp lạ thường…

Dòng suối “được sinh ra từ váy áo Nàng Han”

Theo những câu chuyện mà người già ở Mường So (Phong Thổ, Lai Châu) thường kể cho con cháu thì Nàng Han được sinh ra trên đất Mường So, lớn lên trong một gia đình người Thái ở Chiềng Sa (nay là Mường So). Trong tâm linh của khắp xứ Thái, xứ Mường Tây Bắc, Nàng Han là biểu tượng của người con gái tài giỏi và có vẻ đẹp vẹn toàn như hoa ban buổi sớm. Vẻ đẹp ấy đã được khắc họa rằng: Người đẹp ra suối tắm, cá tìm về xem chân; Người đẹp đi lên nương, dâu, lúa tìm về xem tay; Người đẹp đi lên rừng, hoa tìm về xem mặt; Người đẹp hát trong rừng, chim ngập ngừng lắng nghe; Người đẹp bước chân xòe, trai Mường So ngây ngất…

Không chỉ có nhan sắc rực rỡ, Nàng Han còn có đôi tay khéo léo, đặc biệt là trong việc kéo sợi, thêu thùa, dệt vải. Khi giặc ngoại xâm kéo đến xâm lược Mường So, Nàng Han đã anh dũng đứng lên kêu gọi trai tráng dựng cờ giết giặc. Thắng trận trở về, nàng được nhân dân trong vùng chào đón và suy tôn là “nữ tướng”. Một đêm sáng trăng, Nàng Han trút bỏ bộ áo cóm, một trang phục của thiếu nữ Thái, để bay về trời. Bộ váy áo đó đã biến thành dòng suối Mường So mà bất cứ người con gái nào tắm ở đó thì đều có làn da đẹp tựa ban trắng trên rừng, môi đỏ như quả bồ quân… Nhờ dòng suối quý, Mường So nổi tiếng là “Miền mỹ nữ ”!

Cũng từ đó, các vị vua, chúa đất ở khắp miền Tây Bắc đều cho người đi tìm những cô gái đẹp ở Mường So mang về dinh thự để xung vào đội múa xòe. Các cô được chọn phải có làn da thật trắng, mái tóc đen nhánh, đôi chân cao thẳng, eo thắt, ngực nở và nhất là gương mặt phải đậm đà, xinh tươi như đóa hoa rừng mới nở.

Riêng các bé gái ở lứa tuổi 12-14 cũng được tuyển chọn như người ta tuyển hoa hậu bây giờ. Nhiều gia đình thấy con em mình đẹp, có khiếu nhảy múa, họ tự tiến cử cho bản, bản tiến cử lên chúa đất để có quyết định cuối cùng. Khi được gia nhập đội xòe, các em sẽ được dạy thêm không chỉ về múa, hát, mà còn là cung cách nói chuyện, mời rượu, tiếp khách chả khác gì người ta dạy cung tần, mỹ nữ trong các triều đại phong kiến xa xưa.

Ngay cả đến những năm đầu thế kỷ 20, Mường So vẫn “vang danh bốn cõi” là “miền mỹ nữ”. Không chỉ những chúa đất vùng sơn cước mà quan ta, quan Tây miền xuôi cũng luôn khao khát được một lần diện kiến nét đẹp đến mê hồn của những cô gái với điệu xòe Thái quay cuồng làm nghiêng ngả núi rừng.

Chúa đất săn lùng mỹ nữ

Trong các chúa đất vùng Tây Bắc, Đèo Văn Ơn nổi tiếng mê múa xòe và mỹ nữ. “Ông vua núi rừng” này đã cử cả đoàn gia nhân lặn lội đi dọc các bờ sông Đà, sông Mã tìm gái đẹp đem về dinh thự lập đến 3 đội xòe có đến hàng trăm thiếu nữ. Và, truyền nhân của các “cô xòe” đó chính là những thiếu nữ Thái xinh đẹp hiện nay.
Mặc dù đã về với chúa đất, nhưng những “mỹ nhân núi rừng” ấy đi đến đâu cũng có hàng đoàn trai bản bám theo. Mỗi đêm trăng tròn, khi họ ra dòng suối Mường So tắm, chúa đất phải cho cả lính theo canh gác từ xa để ngăn những ánh mắt nhìn trộm của đám đàn ông liều mạng.

Các mỹ nữ múa xòe của chúa đất Đèo Văn Ơn ngày ấy vang danh đến tận Lào Cai, Hà Nội, Trung Quốc. Những quan ta lẫn quan Tây, quan Tàu đã tìm mọi cách mua chuộc chúa đất để được một lần đưa những tuyệt sắc giai nhân miền sơn cước về xuôi để chiêm ngưỡng.

Mỗi chuyến đi như thế, có khi phải mất hàng tháng trời ròng rã trên lưng ngựa. Bởi, đường vào Mường So phải xuyên qua dãy Hoàng Liên Sơn hùng vĩ. Trước khi rời khỏi “miền mỹ nữ”, đoàn người còn phải làm lễ cúng tế trời đất để mong “thượng lộ bình an”. Các mỹ nữ được cưỡi trên lưng những con ngựa to nhất, khỏe nhất đã được lựa chọn kỹ càng. Không những thế, chúa đất còn cử rất nhiều gia nhân và lính tráng đi theo, vừa để phục vụ, vừa phải giữ an toàn cho các nhan sắc trước sự nhòm ngó, tranh giành của những “ông vua núi rừng” khác. Bởi, tuy Phong Thổ vốn là “vương quốc” của Đèo Văn Ơn nhưng lúc nào vị chúa đất này cũng canh cánh một nỗi lo về sự bành trướng của một vị “vua Đèo” khác: Đèo Văn Long.

Đèo Văn Ơn vốn người Bố Chánh, Lai Châu. Khi cha Ơn bị giết, Ơn chỉ mới 14-15 tuổi. Ơn được một người họ Lý ở Mường So đem về nuôi dưỡng. Họ Lý đó vốn gốc Hoa, sang Mường So buôn bán từ thuở xa xưa, đất lành chim đậu, nên ở luôn lập nghiệp, trở thành một trong những dòng họ lớn trong vùng.


Một mỹ nhân ở Mường So.

Ơn lớn lên theo Pháp, xưng vua người Thái Mường So, nhưng không quên được mình là đứa con lưu lạc sống nhờ người dân bản địa. Và, Ơn cũng không thể quên cái chết tức tưởi của cha trong cuộc tranh giành địa vị với Đèo Văn Long. Mối thù dai dẳng, truyền kiếp đó đã ám ảnh Ơn suốt mấy chục năm liền. Kể cả khi Đèo Văn Ơn và Đèo Văn Long đã trở thành 2 thế lực riêng biệt, hai “ông vua” của miền rừng Tây Bắc mà vẫn không thôi tranh giành tầm ảnh hưởng.
Người ta kể rằng, Vua Đèo Văn Ơn có tới 12 vợ, trong đó 11 người cưới hỏi đàng hoàng. Vợ Ân, người nào cũng nhan sắc vẹn toàn. Có cô được đưa về từ Lào Cai, Yên Bái, Sơn La. Ai cũng hát hay, múa giỏi, trong đó, bà vợ thứ 5 tên Mào Thị Núi là người xinh nhất, xào xẹ, múa xoè đẹp nhất.

Bà Núi sinh ở Mường So, vùng đất đã được người Thái hát truyền: “Gái Mường So cổ cao ba ngấn, không trang điểm cũng đẹp như ai”. Người ta kể chúa đất mê nàng Núi không chỉ vì “chân nàng múa xòe dẻo dai như con nai, con hoẵng. Giọng hát nàng vút cao tựa tiếng chim rừng”, mà còn bởi nhan sắc rạng rỡ của nàng.
Ngày đó, mỗi đêm Mường So mở hội, trai tráng cách xa mấy dãy núi, mấy cánh rừng chim bay mỏi cánh cũng cưỡi ngựa lắt lẻo, rẽ rừng đạp đất tìm đến, để một lần chiêm ngưỡng nhan sắc cũng như thưởng thức tài nghệ múa xòe của nàng Núi…

“Miền mỹ nữ” ngày càng phai nhạt

Từ đó, vùng đất Mường So, nơi biên cương phía Bắc của Tổ quốc luôn được mệnh danh là vùng đất mỹ nhân. Nhiều người già ở Mường So cũng không thể nào lý giải do đâu mà mảnh đất này sản sinh ra nhiều người con gái đẹp đến mê mẩn lòng người như thế. Rất nhiều thiếu nữ ở đây có nước da trắng, bắp chân thon thả, thắt đáy lưng ong, mái tóc đen tuyền.

Giờ đây, khi những con đường trải nhựa rộng lớn dẫn người ta đến Mường So từ nhiều phía: Nậm Xe, Ma Lu Thàng, Sìn Hồ, Tam Đường, Bình Lư… thì đã có không ít người đã tìm đến Mường So. Họ đến đây không chỉ buôn bán, làm ăn, du lịch…, mà còn một lý do nữa luôn thôi thúc họ, đó là muốn chiêm ngưỡng vẻ đẹp hút hồn của những mỹ nữ ở thung lũng mù sương.

Thế nhưng, thung lũng Mường So huyền thoại, nơi được cho là khai sinh ra điệu xòe Thái lừng danh đã không còn như trước. Những người đẹp xưa kia từng có mặt trong đội xòe của vua Đèo phần nhiều đã gối đầu về núi cùng với tổ tiên, người hiếm hoi còn sống cũng đang hút bóng rừng sâu. Dinh thự của “ông vua núi rừng Phong Thổ” cũng đã bị phá đi, nay ở đó mọc lên Trạm y tế xã.

Trung tâm của vùng chính là xã Mường So, dải đất bằng phẳng dưới chân núi Pu Nhọ Khọ, có dòng Mường So trong vắt, mềm như dải lụa trắng, luôn đầy ắp cá tôm đã không còn nguyên vẹn. Dòng nước mát Nàng Han ban cho giờ thưa vắng, các thiếu nữ Thái không còn hồn nhiên ra đây tắm gội vào mỗi đêm trăng. Đến món cá suối Mường So ngon nổi tiếng vì xương nhỏ, thịt thơm, nướng trên than hồng, uống rượu ngô Dào San say quên trời đất, hay những con tôm trong vắt, nhỏ người nhưng thịt dai và ngọt… những đặc sản mà chính vua Thái Đèo Văn Ơn ngày xưa đã từng rất mê, giờ cũng không còn nữa.

Theo guồng quay hối hả của thời gian, cùng sự phát triển đến chóng mặt của toàn xã hội, ký ức về “Miền mỹ nữ” ngày càng phai nhạt. Giờ đây, rất khó để tìm lại những tuyệt sắc giai nhân, những xào mỗ múa dẻo, hát hay với điệu xòe từng làm nghiêng ngả núi rừng. Thế cho nên, thoảng trên mỗi gương mặt của người già nơi thung lũng Mường So, người ta thấy phảng phất một nỗi buồn không lý giải…

báo mới

Tin được quan tâm

Công chức có thể làm thêm 'nghề tay trái' để tăng thu nhập, nhưng tuyệt đối cấm đối với những ngành nghề này

Hiện nay, việc có thêm "nghề tay trái" để tăng thu nhập đã trở thành nhu cầu của nhiều người, bao gồm cả các công...
Tin trong ngày 2 ngày, 12 giờ trước

Cận cảnh rạp cưới hoành tráng của Hoa hậu Đỗ Thị Hà và chồng thiếu gia sẽ diễn ra tại Quảng Trị vào ngày mai 22/10

Rạp được thiết kế theo phong cách hiện đại, mái vòm cao, không gian rộng thoáng và sang trọng, phù hợp với buổi tiệc chính...
Chuyện làng sao 2 ngày, 13 giờ trước

Di dời sinh viên đại học ra khỏi nội đô, các trường đại học sẽ đi về đâu?

Hà Nội đặt mục tiêu di dời phần lớn sinh viên các trường đại học chính quy ra khỏi khu vực nội đô từ nay...
Tin trong ngày 2 ngày, 13 giờ trước

Sao Việt 21/10: Diễn viên Trương Minh Cường bị chấn thương nặng; Trấn Thành ép Hari Won hôn liền 2 cái trên sóng truyền hình

Tin sao Việt 21/10/2025: Diễn viên Trương Minh Cường bị chấn thương khi chơi pickleball, phải phẫu thuật nối gân chân. Tận dụng bối cảnh...
Chuyện làng sao 2 ngày, 23 giờ trước

Ngân 98 bị bắt tạm giam, khối tài sản trong tay Lương Bằng Quang là bao nhiêu?

Dù Ngân 98 bị khởi tố, bắt tạm giam nhưng dân tình vẫn liên tục bàn tán về cô, nhất là việc khối tài sản...
Chuyện làng sao 2 ngày, 19 giờ trước

Vùng núi cách Hà Nội hơn 300km có một 'tiểu Thụy Sĩ' thơ mộng khiến du khách đứng ngồi không yên

Một khu nghỉ dưỡng ở Hà Giang, cách Hà Nội hơn 300km, đang trở thành điểm đến gây sốt trên mạng xã hội với khung...
Du lịch Việt 2 ngày, 4 giờ trước

Tin cùng mục

Từ 1/1/2026, những ai sẽ không được đăng ký tuyển dụng làm giáo viên theo quy định mới?

Theo Luật Nhà giáo 2025, nhiều trường hợp sẽ không được đăng ký tuyển dụng làm giáo viên.
Tin trong ngày 1 giờ, 9 phút trước

Tiền gửi dân cư đạt kỷ lục 7,7 triệu tỷ đồng: Lý do gì khiến người dân đổ xô gửi tiền ngân hàng dù vàng và bất động sản đang rất sôi động?

Tính đến hết tháng 7 năm nay, tiền gửi của dân cư tại hệ thống ngân hàng đạt hơn 7,7 triệu tỷ đồng.
Làm sao 2 giờ, 33 phút trước

Đặt cọc bằng giấy viết tay có giá trị pháp lý? Giải quyết tranh chấp lấy lại tiền đặt cọc bằng giấy viết tay như nào?

Trong các giao dịch mua bán đất đai, giấy đặt cọc viết tay là một hình thức phổ biến. Tuy nhiên, nhiều người vẫn còn...
Tin trong ngày 2 giờ, 59 phút trước

Phụ huynh nên nói những lời này với giáo viên thường xuyên hơn, con bạn sẽ dễ được chú ý hơn. Điều này hiệu quả hơn là 'tặng quà'

Tặng quà cho giáo viên là cách duy nhất để thu hút sự chú ý của trẻ, điều này đã trở thành quan niệm mặc...
Kiến thức 4 giờ, 36 phút trước

Khi mua chuối, bạn nên chọn chuối thẳng hay chuối cong? Có sự khác biệt lớn, đừng mua chuối bừa bãi

Trên thị trường thường có hai loại chuối, một loại rất thẳng, và loại chuối kia rất cong. Sự khác biệt giữa hai loại chuối...
Kiến thức 4 giờ, 52 phút trước

Có câu nói: 'Trong nhà có tam hoa, hai tay nắm được tài lộc', ngụ ý rằng phú quý sắp đến. Đó là ba cây hoa nào?

"Giàu sang", "thu hút tài lộc", và "thịnh vượng" là những mong ước chung cho một cuộc sống tốt đẹp hơn. Ngay cả cây xanh...
Kiến thức 4 giờ, 8 phút trước

Tin mới cập nhật

'Quá khứ' của chồng Đỗ Thị Hà - thiếu gia Tập đoàn Sơn Hải

Nhiều người phát hiện sự thay đổi của chồng Đỗ Thị Hà sau khi kết hôn với nàng Hậu.
Chuyện làng sao 59 phút trước

Những chi tiết 'đắt giá' trong đám cưới Hoa hậu Đỗ Hà, bảo sao cô dâu thay đổi hẳn quan điểm 'sợ lấy chồng'

Những ngày qua, đám cưới của Hoa hậu Đỗ Thị Hà và doanh nhân Nguyễn Viết Vương, con trai Chủ tịch Tập đoàn Sơn Hải,...
Chuyện làng sao 59 phút trước

Chị gái ruột lộ diện trong đám cưới Đỗ Hà, nhan sắc 'một chín một mười' với em gái Hoa hậu

Khoảnh khắc 2 chị em chung khung hình khiến dân mạng phân vân không biết nên "thả tim" cho ai. Nhiều người nhận định, Đỗ...
VIDEO 59 phút trước

Khi mua một chiếc ô tô mới, sau 6 năm nên đổi hay tiếp tục lái cho đến khi xe hỏng sẽ tiết kiệm chi phí hơn?

Mua xe mới nên đổi sau 6 năm hay dùng đến khi hỏng? Nhiều người chọn đổi xe định kỳ để luôn được lái xe...
Đi gì 1 giờ, 8 phút trước

Hoa hậu Đỗ Hà liên tục né nụ hôn của thiếu gia Viết Vương trong đám cưới

Ngày 22/10, đám cưới của Hoa hậu Đỗ Thị Hà và thiếu gia Nguyễn Viết Vương thu hút sự quan tâm của truyền thông và...
Chuyện làng sao 1 giờ, 27 phút trước

Dân tình xuýt xoa trước nhan sắc phù dâu xách vali cho Đỗ Thị Hà về nhà chồng

Phù dâu mang vali cho Đỗ Thị Hà khi về nhà chồng đang là tâm điểm quan tâm của công chúng và truyền thông.
Chuyện làng sao 2 giờ, 33 phút trước

Loại cây này 'giữ lộc' cho nhà, đừng dại chặt đi nếu không muốn tiền tài tiêu tán, mất hết!

Một số loại cây khi trồng quanh nhà không chỉ giúp tạo bóng mát, cải thiện cảnh quan mà còn được cho là mang lại...
Phong thủy 2 giờ, 59 phút trước

Sao Việt 23/10: Choáng với số vàng và tiền cưới Hoa hậu Đỗ Thị Hà nhận được; Chồng H'Hen Niê sau 5 tháng đi chữa bệnh này một mình

Tin sao Việt 23/10/2025: Hoa hậu Đỗ Thị Hà nhận số tiền và vàng hồi môn trong ngày cưới gây choáng. Có thể nói, chồng...
Chuyện làng sao 2 giờ, 2 phút trước

Từ viêm nhiễm đến ung thư, có lẽ chỉ có 3 bước! Các bác sĩ nêu tên 4 loại viêm nhiễm nguy hiểm nhất

Nhiều người nghĩ viêm chỉ là bệnh nhỏ, uống thuốc vài hôm là khỏi. Nhưng các bác sĩ cảnh báo, những ổ viêm kéo dài...
Chăm sóc sức khỏe 4 giờ, 39 phút trước

Khi con cái tìm bạn đời, cha mẹ thông minh sẽ giữ 3 câu này trong lòng, còn cha mẹ ngu ngốc lại buột miệng nói ra

Việc con cái lập gia đình luôn là chuyện trọng đại đối với nhiều bậc cha mẹ. Không ít người vì sốt ruột mà thường...
Yêu 4 giờ, 54 phút trước