Danh mục

Hoa hậu Phương Nga dùng 'vũ khí' nào bảo vệ mình?

Thứ tư, 12/10/2016 10:19

“Quyền im lặng” là gì và có được coi là tấm lá chắn bảo vệ Hoa hậu Phương Nga trong suốt thời gian qua?

Trao đổi với PV, LS Phan Thị Lam Hồng - Giám đốc công ty Luật TNHH Đông Hà Nội giải thích pháp luật hiện hành quy định về quyền im lặng như thế nào:

Quyền im lặng từ lâu đã được ghi nhận trong pháp luật của một số quốc gia trên thế giới. Theo đó, quyền im lặng là sự thể hiện quyền tự bảo vệ mình của người bị bắt, bị can, bị cáo khi không phải đưa ra lời khai chống lại chính mình hay tự buộc mình có tội.

Luật pháp quốc tế công nhận quyền này và phán xử dựa trên chứng cứ.Theo đó, một công dân được mặc định là vô tội cho đến khi các cơ quan tố tụng chứng minh được người đó có tội.

Trước thời điểm bộ luật Tố tụng hình sự 2015 có hiệu lực thi hành, pháp luật Việt Nam hiện hành không có bất cứ quy định nào về quyền im lặng.

Quyền này mới chỉ manh nha xuất hiện tại khoản 4, điều 31 Hiến pháp năm 2013, nó gắn liền với quyền tự bào chữa, nhờ luật sư hoặc người bào chữa. Đây là quyền tự do dân chủ trọng yếu của công dân; trở thành nguyên tắc tố tụng căn bản phải được tôn trọng và triệt để thực hiện.

Hoa hậu Phương Nga, Xét xử Hoa hậu Phương Nga, Hoa hậu Phương Nga lừa đảo, Cao Toàn Mỹ

Luật sư Phan Thị Lam Hồng

Bộ luật Tố tụng hình sự hiện hành 2003 không quy định người bị bắt, bị tạm giữ, bị can, bị cáo, có quyền từ chối đưa ra lời khai, nhưng quy định họ có quyền được trình bày lời khai và tự bào chữa cho chính mình.

Nếu bị can vẫn giữ quyền im lặng, cơ quan điều tra không thể cưỡng chế khai báo được. Chỉ đến khi bộ luật Tố tụng hình sự 2015 ra đời thì quyền im lặng mới được quy định gián tiếp thông qua một số điều luật.

Điểm d khoản 1 điều 58 bộ luật Tố tụng hình sự 2015 về người bị giữ trong trường hợp khẩn cấp, người bị bắt; Điểm c khoản 2 điều 59 về người bị tạm giữ; Điểm d khoản 2 điều 60 về bị can; Điểm h khoản 2 điều 61 về bị cáo đều có quy định những người nêu trên có quyền: “Trình bày lời khai, trình bày ý kiến, không buộc phải đưa ra lời khai chống lại chính mình hoặc buộc phải nhận mình có tội”.

Ngoài ra, “quyền im lặng” còn được ghi nhận gián tiếp trong một số điều luật khác. Điểm b khoản 1 điều 73 quy định người bào chữa có quyền có mặt khi lấy lời khai của người bị bắt, bị tạm giữ, khi hỏi cung bị can và nếu người có thẩm quyền tiến hành lấy lời khai, hỏi cung đồng ý thì được hỏi người bị bắt, người bị tạm giữ, bị can.

Sau mỗi lần lấy lời khai, hỏi cung của người có thẩm quyền kết thúc, người bào chữa có thể hỏi người bị bắt, người bị tạm giữ, bị can.

Tại khoản 3, Điều 309 cho phép tại phiên toà, trong giai đoạn xét hỏi, nếu bị cáo không trả lời các câu hỏi thì HĐXX, kiểm sát viên, người bào chữa, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của bị hại, đương sự tiếp tục hỏi những người khác và xem xét vật chứng, tài liệu có liên quan đến vụ án.

Khi được chủ tọa phiên tòa đồng ý, bị cáo được đặt câu hỏi với bị cáo khác về các vấn đề có liên quan đến bị cáo.

Cũng cần phải lưu ý rằng, quyền im lặng không loại trừ quyền khai báo của người có tội, do đó người bị tạm giữ, tạm giam, bị can, bị cáo có quyền khai báo sau khi được giải thích về quyền im lặng.

Việc nhận tội của bị can, bị cáo luôn được xem là tình tiết giảm nhẹ trong quyết định hình phạt đối với bị cáo.

Tuy nhiên, bộ luật Tố tụng hình sự 2015 mới được Quốc hội thông qua mà chưa có hiệu lực thi hành, nghĩa là cho đến thời điểm này, pháp luật Việt Nam không có bất cứ quy định nào về “quyền im lặng”.

Hoa hậu dùng 'quyền im lặng' thế nào?

- Khi bộ luật Tố tụng hình sự 2015 có hiệu lực thi hành, quyền im lặng sẽ bảo vệ bị can, bị cáo, người bị tạm giam, tạm giữ như thế nào, thưa luật sư?

Quyền im lặng sẽ đem lại hiệu quả tốt hơn cho công lý, cho quyền con người và hoạt động tư pháp.

Hoa hậu Phương Nga, Xét xử Hoa hậu Phương Nga, Hoa hậu Phương Nga lừa đảo, Cao Toàn Mỹ

Hoa hậu Phương Nga tại phiên xử.

Nó thể hiện ở chỗ, công dân khi bị tình nghi và bắt buộc phải khai báo với cơ quan điều tra, họ có quyền giữ im lặng cho đến khi có sự hiện diện của luật sư do mình yêu cầu hoặc do cơ quan tiến hành tố tụng chỉ định, việc điều tra, truy tố, xét xử sẽ được thực hiện trên cơ sở tài liệu, chứng cứ thu thập được mà không phụ thuộc quá lớn vào lời khai của người bị tạm giữ, tạm giam, bị can, bị cáo.

Trường hợp hoa hậu Phương Nga là một ví dụ điển hình. Bị cáo Nga không trình bày lời khai của mình tại giai đoạn điều tra mà đến khi vụ án được đưa ra xét xử, bị cáo mới thực hiện quyền trình bày ý kiến của mình.

- Việc áp dụng quyền im lặng phải chăng là sự an toàn tuyệt đối cho bị can, bị cáo, người bị tạm giam, tạm giữ?

Quyền im lặng không bao giờ là tuyệt đối, quyền im lặng không đồng nghĩa với việc không nói gì, không khai gì, không trả lời, không làm gì khi cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng yêu cầu người bị tình nghi thực hiện tội phạm thực hiện những nghĩa vụ của họ theo đúng quy định của pháp luật.

Rõ ràng, “thành khẩn khai báo” là một tình tiết giảm nhẹ quan trọng. Nếu trường hợp nào cũng sử dụng quyền im lặng thì chính đặc quyền này đã tước đi quyền được hưởng tình tiết giảm nhẹ trong tố tụng hình sự.

Trường hợp của bị cáo Nga, mặc dù tại giai đoạn điều tra, Nga thực hiện quyền im lặng, nhưng đến khi vụ án được đưa ra xét xử, bị cáo mới trình bày nội dung liên quan đến “hợp đồng tình ái”.

Vậy nếu lời khai trước tòa của bị cáo Nga được chứng minh là đúng thì bị cáo có thể chứng minh mình không phạm tội hoặc nếu có phạm tội, bị cáo vẫn được áp dụng tình tiết giảm nhẹ “thành khẩn khai báo” theo quy định tại điều 46, bộ luật Hình sự.

>> Vụ Hoa hậu Phương Nga: Phía ông Cao Toàn Mỹ nói gì?

Theo Vietnamnet.vn

Tin được quan tâm

Loại gỗ quý hiếm bậc nhất thế giới, chỉ 2 quốc gia sở hữu: Ở Việt Nam nhiều gấp 1.000 lần nơi còn lại

Theo ghi nhận, loại gỗ này chỉ 2 quốc gia có, riêng Việt Nam sở hữu tới 1.000 cây và một cây duy nhất được...
Kiến thức 2 ngày, 18 giờ trước

Chính thức: Trợ cấp hưu trí tăng lên 650.000 đồng/tháng, ai được hưởng?

Hỗ trợ 650.000 đồng/tháng trợ cấp hưu trí xã hội cho công dân đủ điều kiện và thuộc nhóm đối tượng nào theo Nghị quyết...
Kiến thức 3 ngày, 13 giờ trước

'Thị trấn du lịch hàng đầu thế giới’ của Việt Nam được giữ nguyên tên gọi sau sáp nhập, đó là?

Trong ba năm liên tiếp (2022 - 2024), Tam Đảo được vinh danh là “Thị trấn du lịch hàng đầu thế giới” tại Giải thưởng...
Kiến thức 2 ngày, 9 giờ trước

Tết Trung Thu năm nay thật đặc biệt, 60 năm mới có một lần. Năm con giáp cần phải 'trốn tránh mặt trăng'. Tại sao?

Chớp mắt đã đến ngày 13 tháng 8 âm lịch, chỉ còn một ngày nữa là đến Tết Trung Thu hàng năm.
Kiến thức 2 ngày, 7 giờ trước

Vạch mắt võng là vạch gì? Khi ở làn rẽ phải, đèn đỏ thì nên đi tiếp hay dừng lại?

Khi tham gia giao thông, chủ phương tiện rất dễ gặp các khu vực có vạch mắt võng. Bởi thế, cần nắm chắc thông tin...
Kiến thức 2 ngày, 2 giờ trước

Những con giáp nào cần thận trọng vào ngày Chủ Nhật, 5 tháng 10, tức ngày 14 tháng 8 âm lịch?

Ngày 5 tháng 10, Chủ Nhật, ngày 14 tháng 8 âm lịch, đại diện cho năm Tỵ, tháng Ất Dậu và ngày Đinh Mùi. Trong...
Đời sống số 2 ngày, 7 giờ trước

Tin cùng mục

Phường 'chật chội' nhất Việt Nam: Mật độ dân số gấp 10 lần Singapore, gấp 12 lần Hồng Kông (Trung Quốc)

Phường này ghi nhận mật độ dân số kỷ lục lên tới 88.324 người/km2, vượt xa các địa bàn đô thị đông đúc nổi tiếng...
Kiến thức 2 giờ, 4 phút trước

Ngành mà con nhà giàu thường theo học: Tưởng phù phiếm, hoá ra lại thực tế đến phũ phàng!

Con nhà giàu thường học ngành gì? Câu trả lời sẽ khiến bạn bất ngờ vì những ngành này tưởng chừng chẳng hề liên quan...
Kiến thức 3 giờ, 59 phút trước

Tử vi ngày 7/10/2025 của 12 con giáp: Tuổi Sửu tài chính khởi sắc, Mão làm gì cũng phải chú ý hơn

Cùng xem tử vi dự đoán gì về vận mệnh, tình duyên, cuộc sống,... của 12 con giáp trong ngày 7/10/2025.
Đời sống số 3 giờ, 59 phút trước

Dự kiến tăng lương tối thiểu cho hàng triệu người lao động từ 1/1/2026, mức tăng có thể lên đến 900.000 đồng/tháng

Bộ Nội vụ đề xuất nhiều xã, phường được điều chỉnh vùng từ ngày 1/1/2026, giúp người lao động được tăng lương tối thiểu đến...
Tin trong ngày 3 giờ, 59 phút trước

Cận cảnh khu đất 19,1 ha sắp trở thành nhà hát Opera 12.700 tỷ đồng bên Hồ Tây

Dự án Nhà hát Opera Hà Nội và Công viên văn hóa - nghệ thuật chuyên đề quy mô 19 ha, tổng vốn hơn 12.700...
Tin trong ngày 4 giờ, 16 phút trước

Có phải hạ bậc lương là hình thức duy nhất để xử lý kỷ luật đối với công chức không giữ chức vụ lãnh đạo?

Các quy định pháp luật hiện hành đã tạo ra một khung pháp lý rõ ràng về việc xử lý kỷ luật đối với cán...
Tin trong ngày 4 giờ, 17 phút trước

Tin mới cập nhật

Nguy cơ tiềm ẩn từ thói quen ăn cơm nguội: Đối tượng nào không nên ăn vào buổi sáng?

Người Việt có thói quen tận dụng cơm nguội từ tối hôm trước cho bữa sáng để tiết kiệm thời gian và chi phí. Tuy...
Chăm sóc sức khỏe 3 giờ, 59 phút trước

Đặc sản biển miền Trung giá tiền triệu, chỉ người giàu mới dám ăn, đến cả xương cũng chẳng còn

Trong thế giới ẩm thực biển đa dạng của Việt Nam, cá chèo bẻo nổi lên như một đặc sản cao cấp, được giới sành...
Địa chỉ ăn ngon 3 giờ, 59 phút trước

Sau loạt ồn ào kiện tụng, Shark Bình lộ diện mệt mỏi

Shark Bình đã có chia sẻ liên quan đến những "sóng gió" trong sự nghiệp đang diễn ra căng thẳng mỗi ngày.
Chuyện làng sao 4 giờ, 14 phút trước

Tình trạng NSND Trần Hiếu sau điều trị ung thư di căn xương

Hôm 3/10, NSND Trần Hiếu được xuất hiện, dù ngoại hình thay đổi nhiều nhưng tinh thần lạc quan hơn.
Chuyện làng sao 4 giờ, 15 phút trước

Tại sao người ta lại nói rằng cưới một người vợ tồi sẽ hủy hoại ba thế hệ?

Từ xưa, người ta luôn coi việc lấy vợ là chuyện đại sự của đời người. Một người vợ tốt có thể giúp gia đình...
Tâm sự 4 giờ, 16 phút trước

Con nhút nhát hướng nội, mẹ 'cao tay' sử dụng 3 phương pháp đơn giản này, kết quả đạt được ai cũng phải khen

Cha mẹ nào có con nhút nhát, hãy nhớ: đừng vội vàng, đừng gán nhãn, hãy làm bậc thang cho con bước ra thế giới....
Chăm con 4 giờ, 17 phút trước

Chính thức từ nay thêm trường hợp được miễn, giảm tiền sử dụng đất và tiền thuê đất, người dân cần nắm rõ

Từ 1/10/2025, nhiều trường hợp sẽ được miễn, giảm tiền sử dụng đất, thuê đất theo quy định của pháp luật, người dân cần biết...
Tin trong ngày 4 giờ, 17 phút trước

May Vest cưới tận nơi - Đẳng cấp và sự chỉn chu trong ngày trọng đại

Tuxedo Bespoke Tailoring - Home Service mang đến dịch vụ may vest cưới tận nơi – để bạn không phải lo lắng, chỉ cần đắm...
Dòng sự kiện 5 giờ, 51 phút trước

Ba điểm đến ít người biết nhưng cực “chill” dịp Trung Thu Hà Nội

Trung Thu ở Hà Nội luôn mang một nét rất riêng – vừa rộn ràng, vừa hoài niệm. Giữa những con phố ngập ánh đèn...
Đi gì 5 giờ, 7 phút trước

'Mùa đông có lạnh hay không còn tùy thuộc vào ngày 15 tháng 8'. Hôm nay là ngày 15 tháng 8. Liệu mùa đông năm nay có lạnh lắm không?

Chớp mắt một cái, ngày 15 tháng 8 âm lịch đã đến. Đây là một ngày lễ lớn của người Việt, thường được gọi là...
Kiến thức 6 giờ, 6 phút trước