Theo quan niệm trong dân gian và lưu truyền từ lâu đời rằng ngày rằm, mùng 1 là ngày tổ tiên ông bà, các vị thần đến thăm nhân gian, con cháu. Chính vì thế, còn cháu cần phải thắp hương cầu khấn, thiết đãi để không mắc tội với bề trên. Nếu bị bề trên trách tội con cháu sẽ phải chịu hậu quả như: Gặp tai ương hay hoạn nạn, lộc lá trôi hết.
Và một nguyên khác nữa đó chính là con cháu dâng hương hoa, lễ vật lên cúng tổ tiên ông bà thì các vị sẽ phù hộ mọi người đều bình an và làm mọi việc đều thuận lợi. Vào các dịp lễ tết, giỗ chạp hay rằm, mùng 1 trên mâm cỗ cúng đều không thể thiếu món gà luộc cúng. Nhưng nên đặt gà thế nào mới đúng?.
Theo một số quan niệm dân gian thì gà quay ra quay vào không quan trọng. Gà quay ra thì nhìn mâm cúng, ban thờ cúng lễ trông đẹp.
Nhưng theo quan niệm phong thủy thì gà nên đặt quay vào ban thờ, nghĩa là con gà biết kêu, biết gáy, đang chầu, thể hiện sự tôn kính thần linh, gia tiên. Trong khi gà quay ra tức là gà không chịu chầu, thể hiện sự bất kính, ngang ngược. Việc quay ra nhìn thẩm mỹ sẽ đẹp hơn nhưng xét về tâm linh, chúng ta đặt gà lên thờ là dâng lễ, thì phải hướng về tổ tiên thần linh, chứ quay ra đẹp cho người còn sống thì đâu có ý nghĩa.
Trong quan niệm xa xưa của người Việt, gà trống như cầu nối giữa thế giới con người với thế giới thần linh. Bởi thế nếu gà đặt quay ra thì không còn đảm bảo ý nghĩa kết nối nữa. Do đó đặt gà cúng quay về phía bát hương, để thay gia chủ gửi lời khấn nguyện đến gia tiên, thần linh mới linh nghiệm.
Lưu ý:
Đi mua gà cúng ngay này thường sẽ là gà trống mà phải là trống tơ tức gà trống chưa đạp mái. Đó là vì quan niệm gà trống chưa đạp mái phải tinh khiết và để thể hiện sự tôn kính, lễ vật sạch sẽ. Người ta kiêng thắp hương gà mái. Có lẽ vì xuất phát từ quan điểm gà trống "sạch" hơn gà mái. Hơn nữa gà mái nếu chưa đẻ thì gà kém ngon, gà non, mà đẻ rồi thì lại không còn ''sạch sẽ".
Gà cúng nên chọn con gà trống vừa phải, tránh gà cựa dài chứng tỏ cựa già. Khi đi bắt gà trống nên xem lông mượt, mỏ không bị chảy nước, mào đỏ tươi đó là gà ngon.
Khi làm gà cúng không nên cắt rời chân và nên uốn chân vào trong và mổ moi tránh mổ phanh.
Gà cúng khi luộc nhớ luộc nồi rộng, ngập nước, đun sôi nước, thả gà vào và đun sôi lại rồi để lửa liu riu. Điều đó giúp cho gà không bị rách ra, gà đẹp không loang màu. Gà cúng thì nên để lại cả bộ nội tạng trong đĩa cúng, tránh thiếu xót.
* Thông tin mang tính tham khảo
Tường San (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)