Đề xuất từ năm 2026, người dân phải kê khai số lượng nhà đất sở hữu

Đề xuất trên được đưa ra trong dự thảo Nghị định quy định về xây dựng và quản lý hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu về nhà ở và thị trường bất động sản thay thế Nghị định 94/2024 của Chính phủ, đang được Bộ Xây dựng lấy ý kiến.

Theo đó, hệ thống dữ liệu quốc gia sẽ được xây dựng tập trung, thống nhất từ Trung ương đến địa phương, kết nối với các cơ sở dữ liệu dân cư, đất đai, doanh nghiệp, tín dụng và thuế.

Mục tiêu là tăng tính công khai, minh bạch trong hoạt động nhà ở và bất động sản, phục vụ công tác quản lý nhà nước, điều tiết thị trường bất động sản và nhu cầu chính đáng của xã hội.

Đề xuất từ năm 2026, người dân phải kê khai số lượng nhà đất sở hữu. (Ảnh minh họa)

Trước đó, Nghị định 94 về cơ sở dữ liệu về nhà ở và thị trường bất động sản chưa có quy định chi tiết về thông tin sở hữu nhà của tổ chức, cá nhân. Tại dự thảo Nghị định mới này, Bộ Xây dựng đề xuất, tổ chức, cá nhân Việt Nam và nước ngoài sẽ phải cung cấp trường dữ liệu gồm thông tin nhận diện (họ tên, số định danh, giấy tờ pháp lý); loại hình nhà sở hữu, địa chỉ, diện tích, số lượng; thời hạn và hình thức sở hữu; tình trạng pháp lý.

Dự thảo cũng bổ sung thông tin về thụ hưởng chính sách, hỗ trợ nhà ở gồm thông tin định danh, loại hình thụ hưởng (nhà xã hội, nhà ở cho người có công, nhà cho người nghèo, cận nghèo...), số lượng và thời gian thụ hưởng. Người dân thuộc nhóm được mua nhà xã hội cần cung cấp thông tin định danh cá nhân, hình thức đăng ký (mua, thuê, thuê mua) và dự án sẽ đăng ký.

Ngoài dữ liệu về sở hữu, giao dịch, Bộ Xây dựng đề xuất hệ thống phải quản lý các nội dung về thông tin về dự án, giao dịch, giá cả, tồn kho, chứng chỉ môi giới, vốn đầu tư nước ngoài, dư nợ tín dụng và phát hành trái phiếu doanh nghiệp trong lĩnh vực này.

Tại dự thảo, Bộ Xây dựng đề nghị Nhà nước khuyến khích người dân thực hiện qua sàn giao dịch bất động sản, trung tâm giao dịch bất động sản hoặc các phương thức giao dịch điện tử nhằm nâng cao tính minh bạch, thuận lợi và hiệu quả giám sát. Nhà nước cũng sẽ theo dõi dữ liệu về số lượng giá giao dịch, giá trị giao dịch... của các bất động sản.

Các thông tin này, nếu nghị định được ban hành, sẽ được cập nhật vào hệ thống thông tin quốc gia về nhà ở và thị trường bất động sản.

Ngoài ra, Bộ Xây dựng cũng đề xuất tạo mã số bất động sản và quản lý trên hệ thống thông tin. Mỗi dự án bất động sản sẽ được gắn tự động một mã số duy nhất, bảo đảm tính định danh và không thay đổi trong suốt vòng đời dữ liệu. Cơ quan chuyên môn cấp tỉnh sẽ khởi tạo mã số này trên địa bàn tại thời điểm dự án được chấp thuận, phê duyệt đồng thời tiếp tục liên kết, cập nhật dữ liệu với từng sản phẩm trong dự án đó.

(Ảnh minh họa).

Dự kiến lộ trình thực hiện

Về lộ trình, Bộ Xây dựng đề xuất triển khai theo các giai đoạn. Cụ thể, giai đoạn chuẩn bị từ quý IV năm nay, gồm triển khai thí điểm tại 5 thành phố gồm Hà Nội, TP HCM, Hải Phòng, Đà Nẵng và Cần Thơ.

Hai quý đầu năm 2026 sẽ là giai đoạn triển khai kỹ thuật và cập nhật dữ liệu. Cơ quan quản lý sẽ tích hợp dữ liệu để đồng bộ với Hệ thống thông tin quốc gia về nhà ở và thị trường bất động sản. Việc thu thập thông tin, cập nhật và lưu trữ dữ liệu sẽ được triển khai trong giai đoạn này, đảm bảo tính kịp thời và bảo mật.

Từ quý III/2026, hệ thống thông tin dự kiến được vận hành thử nghiệm trong phạm vi nội bộ và vận hành chính thức từ quý IV năm sau.

Cơ quan quản lý sẽ đánh giá định kỳ kết quả triển khai, hoàn thiện và duy trì hệ thống từ 2027 trở đi.

Bộ Xây dựng cho biết sẽ đầu tư, nâng cấp hoặc thuê dịch vụ hệ thống hạ tầng, kỹ thuật công nghệ để đáp ứng việc kết nối với các đơn vị và địa phương. Cơ quan này cũng chịu trách nhiệm xây dựng kế hoạch, quản lý nguồn vốn được bố trí để điều tra, xây dựng cơ sở dữ liệu.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường sẽ cùng phối hợp để kết nối, chia sẻ từ cơ sở dữ liệu quốc gia về đất đai.

UBND các tỉnh, thành được giao xây dựng và ban hành Quy chế phối hợp về chia sẻ, cung cấp thông tin, dữ liệu nhà ở trên địa bàn.

Còn các tổ chức, cá nhân có trách nhiệm cung cấp đầy đủ thông tin về nhà ở và thị trường bất động sản đúng thời hạn. Khi hệ thống phần mềm dùng chung được hoàn thiện, người dân sẽ cung cấp thông tin theo hình thức trực tuyến.

K.Hoàng (Theo Thời Trang Vàng)