'Đàn ông không nên đeo vàng và phụ nữ không nên đeo bạc. Tại sao?

Vậy ý nghĩa của câu tục ngữ này là gì? Tại sao lại có những điều cấm kỵ như vậy giữa nam và nữ đeo vàng và bạc? Những điều cấm kỵ này có còn hợp lý trong xã hội hiện đại không? Hãy cùng nhau khám phá bí ẩn đằng sau điều này nhé.

Trong xã hội cổ đại, vàng và bạc là kim loại quý có giá trị hiển nhiên. Cho dù nó được lưu hành dưới dạng tiền tệ hay được đeo làm đồ trang sức, nó đều tượng trưng cho sự giàu có và địa vị. Tuy nhiên, chính biểu tượng địa vị nổi bật này đã khiến việc đeo vàng, bạc không phải là tùy tiện mà phải tuân theo những quy định và sự chú ý nghiêm ngặt.

1. Lý do “đàn ông không đeo vàng”

Hãy tưởng tượng, nếu một người đàn ông đeo đồ trang sức bằng vàng sáng bóng, chắc chắn điều đó sẽ thể hiện sự giàu có và nổi bật của anh ta với thế giới xung quanh. Một động thái như vậy có thể đã khơi dậy một số ghen tị và ngưỡng mộ trong thời kỳ hòa bình và thịnh vượng, nhưng trong thời kỳ hỗn loạn khi an sinh xã hội mỏng như băng, nó giống như thắp lên một ngọn hải đăng trong đêm tối, và nó chẳng khác nào khơi gợi lòng tham của những tên cướp vô lương tâm. Chúng giống như loài báo săn có khứu giác nhạy bén. Một khi ngửi được mùi của con mồi, chúng sẽ sẵn sàng di chuyển và chờ thời cơ để cướp đoạt. Vì vậy, vì sự an toàn của bản thân và gia đình, người khôn ngoan thường chọn cách giấu đi của cải này, để không gây ra những tai họa, rắc rối không đáng có do phô trương tạm bợ.

Ngoài ra, “đàn ông không đeo vàng” còn ẩn chứa những hàm ý văn hóa sâu sắc hơn. Thời xa xưa, có một loại hình phạt gọi là "xăm mình", tức là xăm chữ hoặc hoa văn lên mặt tù nhân để thể hiện sự trừng phạt. Hình phạt này đôi khi được thực hiện bằng các công cụ làm bằng vàng, khiến vàng có phần gắn liền với sự xấu hổ. Vì vậy, đối với những người đàn ông cổ đại coi trọng danh tiếng và địa vị, việc đeo trang sức bằng vàng chắc chắn là một sự xúc phạm đến nhân cách và sẽ mang lại những điều xui xẻo cho họ. Quan niệm này tuy thiếu cơ sở khoa học nhưng nó đã ăn sâu vào tâm hồn người dân thời xa xưa, khiến đàn ông phải tránh xa trang sức bằng vàng.

2. Lý do “phụ nữ không đeo bạc”

Trong xã hội cổ đại, địa vị của người phụ nữ tương đối thấp. Họ bị ràng buộc với gia đình và gánh vác trách nhiệm chăm sóc chồng và nuôi dạy con cái. Từ "bạc" và từ "âm" là đồng âm, điều này rất cấm kỵ trong suy nghĩ của người xưa. Nếu phụ nữ đeo trang sức bạc sẽ dễ gây ra tin đồn, tổn hại đến danh tiếng. Vì vậy, để tránh những rắc rối không đáng có, chị em thường không chọn đeo trang sức bạc.

Ngoài ra, những hạn chế đối với phụ nữ trong xã hội cổ đại còn được thể hiện qua cách ăn mặc của họ. Phụ nữ được yêu cầu phải đoan trang, đức độ, dè dặt và đeo đồ trang sức lộng lẫy được coi là dấu hiệu của sự phù phiếm. Vì vậy, ngay cả khi phụ nữ có cơ hội đeo trang sức, cô ấy sẽ chọn trang sức bằng đá quý hoặc vàng tương đối đơn giản thay vì trang sức bạc bắt mắt. Quan niệm này đã được thừa nhận và làm theo rộng rãi trong xã hội cổ đại.

Tuy nhiên, với sự thay đổi nhanh chóng của xã hội và sự tiến bộ của thời đại, điều cấm kỵ xa xưa “đàn ông không đeo vàng, đàn bà không đeo bạc” dường như đã dần bị dòng thời gian cuốn trôi, mất đi sự vững chắc không gì lay chuyển được sức mạnh của quá khứ. Trong xã hội hiện đại đa dạng và cởi mở theo đuổi cá tính, đồ trang sức bằng vàng và bạc đã thoát khỏi xiềng xích của những ràng buộc truyền thống và biến thành một cảnh quan rực rỡ trong cuộc sống hàng ngày của con người, đóng vai trò trang trí không thể thiếu.

Trên những con phố nhộn nhịp của thành phố hay trong những con hẻm yên tĩnh của miền quê, dù bạn là một người đàn ông bảnh bao hay một người phụ nữ dịu dàng, tinh tế, bạn đều có thể lựa chọn những trang sức vàng bạc lấp lánh tùy theo sở thích và nhu cầu riêng của mình. Nam giới có thể chọn dây chuyền vàng đơn giản nhưng sang trọng để thể hiện sự điềm tĩnh, kiềm chế; nữ giới có thể thích một đôi khuyên tai bạc tinh tế, thể hiện sự nữ tính, sang trọng của phụ nữ trong tư thế lắc lư.

Sự thay đổi chấn động địa cầu này không chỉ phản ánh sinh động quan niệm thẩm mỹ tiến bộ theo thời đại và sự đổi mới không ngừng của con người mà còn là dấu ấn sâu sắc về sự tiến bộ của nền văn minh xã hội và sự tôn trọng đầy đủ quyền tự do cá nhân và quyền lựa chọn. Nó giống như một tấm gương, phản ánh xã hội cởi mở, hòa nhập và đa dạng của thời đại này, cho phép mọi người tìm thấy sự sáng chói độc đáo và khả năng vô hạn của riêng mình trong thế giới rực rỡ của trang sức vàng bạc.

3. Nó có hợp lý không?

Tất nhiên, mặc dù xã hội hiện đại không còn có những điều cấm kỵ và đặc thù khắt khe về việc đeo trang sức bằng vàng và bạc, nhưng chúng ta vẫn cần chú ý đến một số nghi thức và chuẩn mực cơ bản khi đeo chúng. Ví dụ, khi đeo trang sức vàng bạc trong những dịp trang trọng, bạn nên chọn trang sức có kiểu dáng đơn giản, chất lượng cao, thiết kế tinh tế để phù hợp; khi đeo trang sức vàng bạc trong cuộc sống hàng ngày, bạn nên chú ý giữ gìn trang sức sạch sẽ và gọn gàng, đồng thời, khi đeo trong quá trình sử dụng cũng nên tránh các yếu tố như ma sát với vật cứng hoặc tiếp xúc với hóa chất có thể gây hư hỏng trang sức.

Ngoài ra, chúng ta cũng cần nhận ra rằng, trang sức vàng bạc tuy có giá trị và vẻ đẹp cao nhưng không phải ai cũng phù hợp để đeo nó. Các yếu tố như màu da, khí chất, nghề nghiệp của mỗi người sẽ ảnh hưởng đến tác dụng đeo trang sức vàng bạc. Vì vậy, khi lựa chọn đeo trang sức vàng bạc, chúng ta cần cân nhắc và lựa chọn toàn diện dựa trên tình hình thực tế của mình.

Trong xã hội hiện đại, chúng ta nên nhìn vấn đề đeo trang sức vàng bạc với thái độ cởi mở, bao dung và lý trí. Dù bạn là nam hay nữ, bạn đều có thể lựa chọn trang sức vàng bạc phù hợp để đeo theo sở thích và nhu cầu của bản thân, đồng thời, bạn cũng phải chú ý tuân thủ các nghi thức, chuẩn mực cơ bản trong quá trình đeo để thể hiện mình; sang trọng và tự tin. Chỉ bằng cách này, chúng ta mới có thể thực sự tận hưởng được vẻ đẹp và niềm vui mà đồ trang sức bằng vàng và bạc mang lại.

Nhìn chung, mặc dù điều cấm kỵ “nam không nên đeo vàng, nữ không nên đeo bạc” đã mất đi tính ràng buộc và nghiêm ngặt ban đầu trong xã hội hiện đại, nhưng bối cảnh lịch sử và ý nghĩa văn hóa đằng sau nó vẫn đáng để chúng ta xem xét sâu sắc và thảo luận. Thông qua việc tìm hiểu nguồn gốc và diễn biến của những điều cấm kỵ này, chúng ta có thể hiểu rõ hơn về phong tục tập quán, giá trị của xã hội cổ đại, đồng thời, chúng ta cũng có thể rút ra được trí tuệ và nguồn cảm hứng từ chúng, cung cấp những tài liệu tham khảo hữu ích cho cuộc sống ngày nay của chúng ta.

Minh Thanh (Theo Thuơng Hiệu và Pháp Luật)